Атакі на НПЗ Абкайк і Хурайс (2019)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Атакі на НПЗ Абкайк і Хурайс)

Атакі на НПЗ Абкайк і Хурайс — напад беспілотнікаў хусітаў на найбуйнейшы ў свеце нафтаперапрацоўчы завод на ўсходзе Саудаўскай Аравіі, які адбыўся 14 верасня 2019 года падчас грамадзянскай вайны і замежнай інтэрвенцыі ў Емене. З-за атакі пачаўся гіганцкі пажар на дзяржаўным прадпрыемстве Saudi Aramco, які быў ліквідаваны за лічаныя гадзіны, але выклікаў часовае падзенне здабычы саудаўскай нафты ўдвая (з 9,8 мільёна барэляў да 4,1 мільёна барэляў), што адпавядае 5% здабычы нафты ў свеце[1].

Атака[правіць | правіць зыходнік]

Вонкавыя выявы
Пашкоджанні ў Абкайку
(Спадарожнікавыя фатаграфіі)
https://ichef.bbci.co.uk/news/936/cpsprodpb/37E9/production/_108831341_abqaiq_overview_976-nc.png
https://ichef.bbci.co.uk/news/936/cpsprodpb/FB39/production/_108831346_abqaiq_image2_976-nc.png

14 верасня роўна ў чатыры гадзіны раніцы па мясцовым часе нафтаперапрацоўчыя заводы ў Абкайке і Хурайсе, якія належалі кампаніі Saudi Aramco, падвергліся абстрэлу беспілотнікаў еменскіх паўстанцаў-хусітаў. Удар быў нанесены па дэсульфурызацыйных калонах і вакуумных газавых сепаратарах  (англ.) (бел., якія служаць для аддзялення нафтавага газу; вялікая частка сфероідаў была пашкоджана, пашкоджана таксама каля паловы калон[2]. У выніку адбыліся ўзгаранні. Пажары на прадпрыемствах атрымалася хутка лакалізаваць. Па словах кіраўніка кампаніі Аміна Насера, пацярпелых ад налётаў няма. Неўзабаве пачаліся работы па аднаўленні вытворчасці. Еменскія паўстанцы заявілі, што НПЗ атакавалі іх байцы з дапамогай дзесяці беспілотных лятальных апаратаў[3]. Завод Абкайк абараняўся трыма батарэямі СПА Skyguard, але яны не спрацавалі пры нападзе[4].

Наступствы[правіць | правіць зыходнік]

Эканамічныя[правіць | правіць зыходнік]

Саудаўскія чыноўнікі заявілі, што напады прымусілі закрыць аб’екты, скараціўшы здабычу нафты ў краіне з 9,8 да 4,1 мільёна барэляў нафты ў дзень, страчваючы 5,7 мільёна барэляў нафты ў дзень, альбо каля 5% ад штодзённай сусветнай здабычы. Чакалася, што станцыі вернуцца да намінальнай магутнасці да 16 верасня і будуць выкарыстоўваць нафту са сховішчаў для ліквідацыі недахопу[5]. Аднак іншыя дзяржаўныя чыноўнікі падлічылі, што поўнае аднаўленне вытворчасці будзе працягвацца «тыднямі, а не днямі». Пасля адкрыцця рынку ўвечары 15 верасня цана ф’ючэрсаў на нафту Brent павялічыўся амаль на 20 працэнтаў[6]. Іншыя рынкі таксама былі закрануты і занепакоены пастаўкамі нафты, уключаючы бензін і мазут у ЗША[6][7]. Прэзідэнт Дональд Трамп санкцыянаваў вызваленне амерыканскіх стратэгічных запасаў нафты для стабілізацыі цаны на энергію ў краіне[6].

16 верасня цана бараля Brent уздымалася да $ 71,95, па выніках дня таргі закрыліся з прыростам цаны Brent на 14,61%. Падзенне сусветных цэн на нафту паследавала за іх рэзкім ростам. Сусветныя цэны на нафту рэзка знізіліся 17 верасня — цана бараля нафты маркі Brent за некалькі хвілін знізілася больш чым на 5%, дасягнуўшы на мінімуме адзнакі $ 64,5[8][9].

Ваенна-палітычныя[правіць | правіць зыходнік]

Атака ўзмацніла геапалітычную напружанасць на Блізкім Усходзе.

Атакі падкрэслілі як крайнюю ўразлівасць саудаўскай інфраструктуры, нягледзячы на ​​гіганцкі ваенны бюджэт, так і таннасць маштабных нападаў з выкарыстаннем сучасных тэхналогій: дзясятак-другі дронаў, пабудова кожнага з якіх магла абысціся ў 15 тысяч долараў[10], нанеслі шкоду, які вылічваецца сотнямі мільёнаў долараў у дзень. Яшчэ ў 2013 годзе спецыялісты лічылі, што такая атака запатрабуе многіх тысяч ракет[11].

Тым часам Прэзідэнт Расіі Уладзімір Пуцін прапанаваў Саудаўскай Аравіі набыць зенітна-ракетныя комплексы С-300 «Фаварыт» або С-400 «Трыўмфатар» для абароны сваёй тэрыторыі ад новых нападаў з паветра[12][13].

18 верасня каралеўства Саудаўская Аравія далучылася да міжнароднай кааліцыі па бяспецы на моры (пад кіраўніцтвам ЗША)[14].

20 верасня арабская кааліцыя на чале з Саудаўскай Аравіяй пачала ваенную аперацыю супраць ваенных аб’ектаў паўстанцаў на поўначы Хадэйды ў Емене. Прадстаўнік кааліцыі палкоўнік Туркі аль-Малікі ў сваім звароце па тэлеканалу «Аль-Арабія» заклікаў мірных грамадзян пазбягаць тых раёнаў, на якія нацэлена аперацыя. У сваю чаргу хусіты праз падкантрольны ім тэлеканал «Аль-Масіра» заявілі, што кааліцыя ў парушэнне мірных пагадненняў, заключаных раней у Швецыі, нанесла чатыры авіяўдару па адным з гарадскіх кварталаў Хадэйды[15]. У прамым эфіры тэлеканала «Аль-Масіра» кіраўнік палітсавета хусітаў Махдзі аль-Машат абвясціў аб спыненні ракетных і паветраных удараў па Саудаўскай Аравіі. Лідар паўстанцаў падкрэсліў, што рух «Ансар Алах» чакае ад Эр-Рыяда аналагічных крокаў[16].

Рэакцыя[правіць | правіць зыходнік]

З асуджэннем атакі на НПЗ выступілі такія краіны як Катар, Германія, ЗША, Вялікабрытанія, а таксама Арганізацыя Аб’яднаных Нацый[17].

Прэс-сакратар прэзідэнта Расіі Дзмітрый Пяскоў заявіў, што дадзены напад з’яўляецца «вельмі непрыемнай гісторыяй, якая аказвае негатыўнае ўздзеянне на энергетычныя рынкі; Крэмль спадзяецца, што каралеўства неўзабаве справіцца з наступстваў дадзенага інцыдэнту»[18].

Дзяржсакратар ЗША Майк Пампеа заявіў, што Іран стаіць за тэрактам[19]. Афіцыйны прадстаўнік МЗС Ірана Абас Мусаві адхіліў заяву Пампеа, назваўшы падобныя абвінавачванні беспадстаўнымі і ў той жа час паказаўшы, што ён «не быў моцна здзіўлены» падобнымі словамі[20]. Яго падтрымаў МЗС Кітая, якое асудзіла ЗША за абвінавачванне Ірана ў атацы на саудаўскія НПЗ[21].

Між тым расійскі палітолаг Руслан Асташка раскрытыкаваў узброеныя сілы Саудаўскай Аравіі і Злучаных Штатаў, якія, пры велізарным ваенным бюджэце і тэхнічных магчымасцях, не змаглі адбіць напад паўстанцаў[22].

Каб умацаваць антыіранскі саюз, дзяржсакратар ЗША Майк Пампеа нанёс бліц-візіты ў Саудаўскую Аравію і ААЭ[23].

21 верасня 2019 года прэзідэнт ЗША Дональд Трамп ухваліў адпраўку на Блізкі Усход дадатковых войскаў. Хоць адказнасць за атаку дронаў узялі на сябе еменскія мяцежнікі-хусіты, амерыканцы абвінавацілі ў падрыхтоўцы нападу Іран, так як усе выяўленыя беспілотнікі былі зроблены менавіта там. Кіраўнік Пентагона Марк Эспер заявіў, што ўсе амерыканскія сілы, размешчаныя на ваенна-марской базе ў Бахрэйне, будуць сфакусаваны на супрацьракетнай абароне[24]

У адказ на падобныя дзеянні ЗША міністр замежных спраў Ірана Махамад Джавад Зарыф у інтэрв’ю CNN папярэдзіў аб тым, што вынікам любых агрэсіўных дзеянняў у адносінах да Ісламскай Рэспубліцы Іран стане буйнамаштабная вайна на Блізкім Усходзе. Па словах палітыка, Іран не жадаў удзельнічаць у якой-небудзь ваеннай канфрантацыі, аднак не будзе «лыпаць» пры нападзе на сваю тэрыторыю[25].

Здарэнні на іншых НПЗ[правіць | правіць зыходнік]

Неўзабаве, 17 верасня, пасля інцыдэнту ў Абкайку, але ўжо па тэхнічным прычынам, адбыліся пажары на НПЗ у Селіна-Крус (Мексіка) і Санадзара-дэ-Бургондзі (Італія). У выніку інцыдэнтаў ніхто не пацярпеў[26].

Зноскі

  1. ↑ Houthi drone attacks on 2 Saudi Aramco oil facilities spark fires Аль-Джазіра
  2. ↑ David Sheppard. Attack on Saudi facility exposes world economy’s ‘Achilles heel’ // Лос-Анджелес Таймс, 16 сентября 2019 года. (англ.)
  3. ↑ Добыча нефти в Саудовской Аравии упала вдвое после налета беспилотников
  4. ↑ How Saudi Arabia failed to protect itself from drone and missile attacks. CNBC. Праверана 20 September 2019.
  5. ↑ U.S. Blames Iran for Attack on Saudi Oil Facilities. The Wall Street Journal (14 верасня 2019). Праверана September 14, 2019.
  6. ↑ а б в Kumar, Devika Krishna (15 September 2019). "Oil Prices Surge 15% after Attack on Saudi Facilities Hits Global Supply" [англійская]. Reuters. Праверана 16 September 2019.
  7. ↑ Pandey, Swati. Oil surges, stock futures slip after attack on Saudi facility. Reuters (15 верасня 2019). Праверана 15 September 2015.
  8. ↑ rbc.ru
  9. ↑ nashaniva.by
  10. ↑ Ben Hubbard, Palko Karasz, Stanley Reed. Two Major Saudi Oil Installations Hit by Drone Strike, and U.S. Blames Iran // Нью-Йорк Таймс, 14-15 сентября 2019 года. (англ.)
  11. ↑ Ali Al-Ahmed, Andrew Bond, and Daniel Morillo. Security Threats to Saudi Arabia's Oil Infrastructure. Washington, DC: The Institute for Gulf Affairs, 2013. (англ.) С. 32.
  12. ↑ "Putin proposes Russian missile defence for Saudi after oil attack". Al-Jazeera. 16 September 2019.
  13. ↑ Войну оплатят короли Российская газета, 17 сентября 2019 года
  14. ↑ Саудовская Аравиявступила в международную коалицию по безопасности на море РИА Новости, 18 сентября 2019 года
  15. ↑ Арабская коалиция начала военную оперцию на севере Йемена РИА Новости, 20 сентября 2019 года
  16. ↑ Хуситы заявили об отказе от ракетных и авиаударов по Саудовской Аравии REGNUM, 20 сентября 2019 года
  17. ↑ В ООН осудили атаки на НПЗ Саудовской Аравии Архівавана 18 верасня 2019.
  18. ↑ Кремль надеется, что Эр-Рияд вскоре справится с последствиями атаки на НПЗ
  19. ↑ The Latest: Trump calls Saudi crown prince after attack Архівавана 18 верасня 2019. Washington Post
  20. ↑ В Иране прокомментировали обвинения в атаках на саудовские НПЗ
  21. ↑ МИД Китая осудил США за обвинение Ирана в атаке на саудовские НПЗ
  22. ↑ ПВО США - пустышка. Доказано в Саудовской Аравии (Руслан Осташко)(недаступная спасылка)
  23. ↑ Создание антииранской коалиции продолжается ТАСС, 20 сентября 2019 года
  24. ↑ Трамп решил перебросить дополнительные войска на Ближний Восток Interfax, 21 сентября 2019 года
  25. ↑ МИД ИРИ: итогом агрессии против Ирана будет масштабный конфликт в регионе REGNUM, 21 сентября 2019 года
  26. ↑ Взрывы и пожар на крупнейшем НПЗ в Италии и Мексике
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Атакі_на_НПЗ_Абкайк_і_Хурайс_(2019)&oldid=4582189"