Барыс Давыдавіч Берман

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Барыс Давыдавіч Берман
Барыс Берман у 1938 годзе.
Барыс Берман у 1938 годзе.
Сцяг Народны камісар унутраных спраў БССР
4 сакавіка 1937 — 22 мая 1938
Папярэднік Георгій Малчанаў
Пераемнік Аляксей Наседкін

Нараджэнне 15 мая 1901(1901-05-15)
Смерць 23 лютага 1939(1939-02-23) (37 гадоў)
Месца пахавання
Партыя УКП(б)
Дзейнасць ваенны, палітык
Ваенная служба
Прыналежнасць  СССР
Род войскаў НКУС
Званне Камісар дзяржаўнай бяспекі 3-га рангу
Узнагароды
Ордэн Леніна
Ганаровы супрацоўнік дзяржбяспекі
Ганаровы супрацоўнік дзяржбяспекі
Ганаровы супрацоўнік дзяржбяспекі
Ганаровы супрацоўнік дзяржбяспекі

Бары́с Давы́давіч Бе́рман (15 мая 1901, вёска Андрыянаўка, Забайкальская губерня, Расійская імперыя (цяпер — Чыцінская вобласць, Расійская Федэрацыя)  — 23 лютага 1939) — народны камісар унутраных спраў БССР, камісар дзяржаўнай бяспекі 3-га рангу  (руск.) (1937). Адзін з кіраўнікоў сталінскіх рэпрэсій на Беларусі ў час іх найвышэйшага размаху. Малодшы брат Мацвея Бермана  (руск.) (1898–1939), кіраўніка ГУЛАГа АДПУ–НКУС (1932–1937).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў яўрэйскай сям'і. Адукацыя сярэдняя. Працоўную дзейнасць пачаў у 1912 г ў прыватных крамах г. Чыты, затым вучыўся ў Вышэйшым пачатковым вучылішчы, займаўся прыватнымі ўрокамі. 3 1918 г. у РСЧА, удзельнічаў у баях супраць войск атамана Р. М. Сямёнава.

З 1921 г. ў органах дзяржбяспекі — супрацоўнік Іркуцкага губернскага аддзела ДПУ. Узначальваў аперацыі супраць басмачоў ва Усходнім Туркестане. У 1923 г. уступіў у РКП(б). У 1923 г. — супрацоўнік Цэнтральнага апарата АДПУ СССР, затым — начальнік КРС, памочнік начальніка САУ ПП АДПУ пры СНК СССР па Сярэдняй Азіі. У 19311937 гг. на кіруючых пасадах Цэнтральнага апарата АДПУ — НКУС СССР: намеснік начальніка замежнага аддзела Галоўнага ўпраўлення дзяржаўнай бяспекі, быў у складзе следчай групы па падрыхтоўцы працэсу «аб’яднанага трацкісцка-зіноўеўскага блока» і «паралельнага антысавецкага трацкісцкага цэнтра».

Пасля лютаўска-сакавіцкага (1937) пленума ЦК УКП(б) накіраваны ў Беларускую ССР. З 4 сакавіка 1937 па 22 мая 1938 гг. — народны камісар унутраных спраў БССР і адначасова начальнік АА ГУДБ НКУС СССР па БВА. Уваходзіў у тройку НКУС СССР. Падчас кіраўніцтва Б. Д. Берманам НКУС БССР на тэрыторыі Беларусі былі праведзены найбольш маштабныя рэпрэсіі ў дачыненні да насельніцтва рэспублікі. У матэрыялах архіўнай крымінальнай справы на наркама ўнутраных спраў БССР А. А. Наседкіна прыводзіцца факт, што ў студзені 1938 г. на нарадзе ў наркама ўнутраных спраў СССР М. І. Яжова Б. Д. Берман назваў лічбу рэпрэсаваных па Беларусі — 60 тысяч чалавек[1], у т.л. старшыні ЦВК БССР А. Р. Чарвякоў, М. В. Стакун, старшыні СНК БССР М. М. Галадзед, Д. I. Валковіч, 1-ы сакратар ЦК КП(б)Б В. Ф. Шаранговіч, камандуючы войскамі Беларускай ваеннай акругі І. П. Убарэвіч, вялікая колькасць беларускай творчай інтэлігенцыі. Распаўсюджваліся і заахвочваліся даносы, незаконныя арышты, катаванні, фальсіфікацыя крымінальных спраў, адпрацоўвалася тэхніка масавых расстрэлаў і захаванняў.

Абіраўся дэлегатам XVI з'езду КП(б)Б, членам ЦК КП(б)Б і ЦК ЛКСМБ, дэпутатам Вярхоўнага Савеіа СССР I-га склікання.

Арыштаваны 24 верасня 1938 г. на пасадзе начальніка 3-га ўпраўлення НКУС СССР. 22 лютага 1939 г. Ваеннай Калегіяй Вярхоўнага суду СССР прысуджаны па артыкулах 58-1 «а», 58-8 і 58-11 КК РСФСР да высшай меры пакарання. Прысуд прыведзены ў выкананне 23 лютага 1939 г. Згодна з Пастановай Галоўнай ваеннай пракуратуры ад 26 красавіка 1957 г., падстаў для рэабілітацыі не мае. 27 сакавіка 2017 г. гэта рашэнне пацвердзіла Ваенная калегія Вярхоўнага суда РФ.

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]