Дуга Струвэ
Дуга Струвэ — сетка з 265 пунктаў, якія ўяўлялі сабой закладзеныя ў зямлю каменныя кубы памерам 2 на 2 м, працягласцю больш 2820 км. Стваралася з мэтай вызначэння параметраў Зямлі, яе формы і памеру. Названа імем расійскага астранома В. Я. Струвэ.
Геадэзічная дуга Струвэ была вымераная за 40 гадоў, з 1816 да 1855 гг., на працягу 2820 км ад Фугленеса недалёка ад мыса Норд-Кап у Нарвегіі (шырыня 70° 40′11″пн. ш.) да Ізмаіла паблізу Чорнага мора (шырыня 45° 20′03″пн. ш.), што ўтварыла дугу мерыдыяна з амплітудай 25° 20′08″.
У цяперашні час пункты дугі можна знайсці на тэрыторыі Нарвегіі, Швецыі, Фінляндыі, Расіі, Эстоніі, Латвіі, Літвы, Беларусі, Малдовы і Украіны. Гэтыя краіны 28 студзеня 2004 г. звярнуліся ў Камітэт ЮНЕСКА для Сусветнай спадчыны з прапановай аб наданні 34 пунктам Дугі Струвэ, якія захаваліся да нашых дзён, статусу Помніка Сусветнай спадчыны.
У Беларусі
[правіць | правіць зыходнік]Гродзенская вобласць
[правіць | правіць зыходнік]- Дзергелі, Зэльвенскі раён
- Тарасаўцы, Дзятлаўскі раён
- Лапаты, Шчучынскі раён (53°33′37″ пн. ш. 24°52′11″ у. д.HGЯO)
- Пуцэвічы, Навагрудскі раён
- Амальенгоф, Навагрудскі раён
- Дакудава, Лідскі раён
- Іўе, Іўеўскі раён
- Даўкны, Воранаўскі раён
- Віднопаль, Іўеўскі раён
- Лойцы, Ашмянскі раён
- Цюпішкі, Ашмянскі раён (54°17′29″ пн. ш. 26°02′43″ у. д.HGЯO)
- Дэйбісі, Ашмянскі раён
- Канрады, Астравецкі раён
Брэсцкая вобласць
[правіць | правіць зыходнік]- Белін астра, Драгічынскі раён
- Лескавічы, Іванаўскі раён (52°09′38″ пн. ш. 25°34′17″ у. д.HGЯO)
- Чэкуцк, Іванаўскі раён (52°12′55″ пн. ш. 25°33′12″ у. д.HGЯO)
- Асаўніца, Іванаўскі раён
- Опаль, Іванаўскі раён
- Бездзеж, Драгічынскі раён
- Гаць, Івацэвіцкі раён
- Марынус, Івацэвіцкі раён
У Латвіі
[правіць | правіць зыходнік]У Літве
[правіць | правіць зыходнік]У Малдове
[правіць | правіць зыходнік]Сяло Рудзь на поўначы Малдовы ўваходзіць у лік аб'ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА, бо праз яго праходзіць Дуга Струвэ. Раней у Малдове было 27 стаяначных пунктаў, па якіх вырабляліся абмеры для складання міжнародных карт. У цяперашні час у краіне застаўся толькі адзін пункт у сяле Рудзь. Ён знаходзіцца ў яблыневым садзе, у 300 метрах ад аўтатрасы Сарокі — Атакі.
У Нарвегіі
[правіць | правіць зыходнік]- «Фугленес» у Хаммерфесце
- «Райпас» у Алце
- «Luvdiidcohkka» у Каутакейна
- «Baelljasvarri» у Каутакейна
У Расіі
[правіць | правіць зыходнік]- «Пункт Мякіпялюс» — в.Гогланд
- «Кропка Z» — в. Гогланд
Ва Украіне
[правіць | правіць зыходнік]- Кацерынаўка, Хмяльніцкая вобласць (49°33′57″ пн. ш. 26°45′22″ у. д.HGЯO)
- Фельчын, Хмяльніцкая вобласць (49°19′48″ пн. ш. 26°40′55″ у. д.HGЯO)
- Баранаўка, Хмяльніцкая вобласць (49°08′55″ пн. ш. 26°59′30″ у. д.HGЯO)
- Стара-Некрасаўка, Адэская вобласць(45°19′54″ пн. ш. 28°55′41″ у. д.HGЯO)
У Фінляндыі
[правіць | правіць зыходнік]У Швецыі
[правіць | правіць зыходнік]У Эстоніі
[правіць | правіць зыходнік]Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]Дуга Струвэ на Вікісховішчы |
Сусветная спадчына ЮНЕСКА, аб’ект № 1187 рус. • англ. • фр. |
- Дуга Струвэ на сайце ЮНЕСКА
- Фатаграфія Пункта Мякіпялюс
- Адзіная захаваная з 27 вымяральных пунктаў Дугі ў Малдавіі Архівавана 6 студзеня 2010.
- Struve Geodetic Arc
- Struve-Tenner Meridian Arc
- Як знайсці Дугу Струвэ. Архівавана 14 лістапада 2011.
- Фатаграфіі Пункта ў Івацэвічах, Брэсцкая вобл., Рэспубліка Беларусь
- Сусветная спадчына паводле алфавіта
- Гісторыка-культурныя каштоўнасці Рэспублікі Беларусь
- Сусветная спадчына ў Беларусі
- Сусветная спадчына ў Расіі
- Сусветная спадчына ва Украіне
- Сусветная спадчына ў Літве
- Сусветная спадчына ў Латвіі
- Сусветная спадчына ў Швецыі
- Сусветная спадчына ў Нарвегіі
- Сусветная спадчына ў Фінляндыі
- Геадэзія
- Сусветная спадчына ў Эстоніі
- Сусветная спадчына ў Малдавіі