Перайсці да зместу

Ленінградскі фронт

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Ленінградскі фронт
Эмблема УС
Гады існавання 23 жніўня 194124 ліпеня 1945
Краіна Сцяг СССР СССР
Падпарадкаванне камандуючаму войскамі фронту
Уваходзіць у Узброеныя Сілы СССР
Тып фронт
Складаецца з упраўленне, аб'яднанні, злучэнні, воінскія часці і ўстановы
Колькасць аб'яднанне
Удзел у Вялікая Айчынная вайна
Вядомыя камандзіры Леанід Аляксандравіч Говараў
Баявы загад штаба Ленінградскага фронту, 1941 год.

Ленінгра́дскі фронтаператыўнае аб'яднанне Чырвонай арміі (РСЧА) УС СССР у гады Вялікай Айчыннай вайны.

Утвораны 23 жніўня 1941 года на падставе дырэктывы Стаўкі ВГК ад 23 жніўня 1941 года шляхам падзелу Паўночнага фронту на Карэльскі і Ленінградскі франты.

Байцы нясуць параненага. Ленінградскі фронт, 1 кастрычніка 1941 года.
Масква, Парад Перамогі, 9 мая 2005 года, на заднім плане штандар Ленінградскага фронту.

Перад фронтам стаяла задача прыкрыць непасрэдныя подступы да Ленінграду і не дапусціць яго захопу праціўнікам.

1 верасня Стаўка ВГК паказала камандаванню Ленінградскага фронту на тое, што абарона подступаў да Ленінграду вядзецца недастаткова арганізавана і ўпарта і запатрабавала прыняць больш дзейсныя меры па ўзмацненні абароны горада.

1 верасня 1941 г. 06 г. 40 хв.

Стаўка лічыць тактыку Ленінградскага фронту згубнай для фронту. Ленінградскі фронт заняты толькі адным — як бы адступіць і знайсці новыя рубяжы для адступлення. Ці не пара канчаць з героямі адступлення? Стаўка апошні раз дазваляе вам адступіць і патрабуе, каб Ленінградскі фронт набраўся духу шчыра і ўстойліва адстойваць справу абароны Ленінграда.

І. СТАЛІН, Б. ШАПАШНІКАЎ

Актыўнай абаронай войскі фронту да канца верасня 1941 года спынілі нямецкія войскі, надыходзячыя на Ленінград з поўдня, а фінскія войскі — з паўночнага захаду. З 8 верасня 1941 года войскі Ленінградскага фронту вялі баявыя дзеянні ў вельмі цяжкіх умовах блакады. У далейшым, упартай абаронай, спалучаўшайся з наступальнымі дзеяннямі, яны пры садзейнічанні Волхаўскага фронту і Балтыйскага флоту выматалі і абяскровілі праціўніка, прымусілі яго перайсці да абароны, канчаткова сарваўшы планы гітлераўскага камандавання па захопу Ленінграда.

На працягу 1942 года войскі фронту правялі некалькі франтавых і асобных наступальных аперацый, у тым ліку аперацыю па вывадзе з акружэння 2-й ударнай арміі і Усць-Тосненскую аперацыю.

У студзені 1943 года войскі Ленінградскага і Волхаўскага франтоў правялі аперацыю па прарыву блакады Ленінграда на поўдзень ад Шлісельбурга (Петракрэпасці). Сухапутная сувязь горада з краінай была адноўлена.

У студзені-лютым 1944 года Ленінградскі фронт ва ўзаемадзеянні з Волхаўскім, 2-м Прыбалтыйскім франтамі і Балтыйскім флотам разграмілі групу нямецкіх армій «Поўнач» пад Ленінградам і Ноўгарадам, вызвалілі Ленінград ад варожай блакады, Ленінградскую і частку Калінінскай вобласці, уступілі на тэрыторыю Эстоніі.

24 красавіка 1944 года з часткі войскаў Ленінградскага фронту створаны 3-ці Прыбалтыйскі фронт. У чэрвені 1944 года Ленінградскі фронт пры актыўным удзеле Балтыйскага флоту, Ладажской і Анежскай ваенных флатылій паспяхова ажыццявіў Выбаргскую аперацыю, у выніку якой разам з Волхаўскім фронтам стварыў умовы для вываду Фінляндыі з вайны на баку Германіі. У верасні-лістападзе 1944 года фронт часткай сіл удзельнічаў у Прыбалтыйскай стратэгічнай аперацыі, наступаючы на тарту-талінскім і нарвска-талінскім напрамках. Вызваліўшы кантынентальную частку Эстоніі, войскі Ленінградскага фронту ва ўзаемадзеянні з Балтыйскім флотам у перыяд з 27 верасня па 24 лістапада ачысцілі ад праціўніка астравы Маанзундскага архіпелага. На гэтым наступальныя дзеянні Ленінградскага фронту завяршыліся. Яго войскі займалі пазіцыі на савецка-фінскай мяжы і ўзбярэжжы Балтыйскага мора ад Ленінграда да Рыгі. 1 красавіка 1945 года ў склад Ленінградскага фронту перададзена частка войскаў расфарміраванага 2-га Прыбалтыйскага фронту (у т. л. 6-я гвардзейская армія, 10-я гвардзейская армія, 15-я паветраная армія), створана Курляндская група войскаў, на якую была ўскладзена задача па працягу блакады ліквідацыі курляндскай групоўкі войскаў праціўніка. У сувязі з безумоўнай капітуляцыяй Германіі Ленінградскі фронт прыняў капітуляцыю гэтай групоўкі.

24 ліпеня 1945 года на падставе Загаду НКА СССР ад 9 ліпеня 1945 года Ленінградскі фронт быў пераўтвораны ў Ленінградскую ваенную акругу.

ЗАГАД

камандуючага войскамі Ленінградскага фронту № 02. 24 жніўня 1941 г.

1. Дырэктывай Стаўкі Вярхоўнага Галоўнакамандавання № 001199 ад 23 жніўня 1941 года ў мэтах зручнасці ў кіраванні Паўночны фронт падзелены на два фронты: Карэльскі фронт і Ленінградскі фронт, з падначаленнем Карэльскага фронту Стаўцы Вярхоўнага Галоўнакамандавання.

2. Ленінградскі фронт застаецца ў складзе: 23-й, 8-й і 48-й армій, Чырванагвардзейскага УР, Капорскай і Паўднёвай аператыўных груп і ўсіх часцей і ўстаноў у межах Ленінградскага фронту.

3. Размежлиния паміж Карэльским і Ленінградскім франтамі ўстаноўлена па лініі: Васкрасенскае, Радогшча, Яромина Гара, Свірыца, Сортавала, Варкаўс, усё пункты для Карэльскага фронту ўключна. Штаб Карэльскага фронту — Беламорск (Сарока).

Камандуючы войскамі Ленінградскага фронту генерал-лейтэнант ПАПОЎ

Член Ваеннага савета фронту карпусны камісар Клеменцьеў

Начальнік штаба фронту палкоўнік Гарадзецкі

ЦАМА Расіі. Ф. 217. Оп. 1221. Д. 5. Л. 2.

У склад фронту ўвайшлі 8, 23 і 48-я арміі, Капорская, Паўднёвая і Слуцка-Колпінская аператыўныя групы.

У аператыўнае падпарадкаванне фронту перададзены Балтыйскі флот. 25 лістапада 1942 года з часцей ВПС фронту сфарміравана 13-я паветраная армія.

У далейшым у Ленінградскі фронт ўваходзілі: 4, 52, 55, 59, 42, 54, 67, 20, 21, 22 і 51-я, 1, 2 і 4-я ударныя, 6-я і 10-я гвардзейскія, 3, 13 і 15-я паветраныя арміі, Неўская і Прыморская групы войскаў.

Камандуючыя войскамі

[правіць | правіць зыходнік]
Дырэктыва

Стаўкі ВГК камандуючым войскамі Ленінградскага і Рэзервовага франтоў аб змене камандавання Ленінградскага фронту

Копія: начальніку ўпраўлення кадраў Чырвонай Арміі 11 верасня 1941 г. 19 г. 10 хв.

1. Вызваліць Маршала Савецкага Саюза таварыша Варашылава ад абавязкаў галоўнакамандуючага Ленінградскім фронтам.

2. Прызначыць камандуючым Ленінградскім фронтам генерала арміі таварыша Жукава з вызваленнем яго ад абавязкаў камандуючага Рэзервовым фронтам.

3. Таварышу Варашылаву здаць справы фронту, а таварышу Жукаву прыняць на працягу 24 гадзін з гадзіны прыбыцця ў Ленінград таварыша Жукава

4. Намесніка начальніка Генеральнага штаба генерал-лейтэнанта Хозіна прызначыць начальнікам штаба Ленінградскага фронту.

Стаўка Вярхоўнага Галоўнакамандавання І.Сталін, Б. Шапашнікаў

ЦАМА Расіі. Ф. 148а. Оп. 3763. Д. 93. Л. 35. Арыгінал.

Члены Ваеннага савета

[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. Згодна з мемуарамі Жукава ён прыбыў у Ленінград ці то 9 (Воспоминания и размышления. М., 1969. С. 327), ці то 10 верасня (Воспоминания и размышления. М., 2003. Т. 1. С. 385) і прыняў камандаванне яшчэ да загаду, па запісцы ад Сталіна. Зрэшты, мемуарамі генерала Фядзюнінскага, які прыбыў у Ленінград разам з Жукавым, пацвярджаецца дата 14 верасня.
Лагатып Вікіцытатніка
Лагатып Вікіцытатніка
У Вікікрыніцах ёсць тэксты па тэме
Ленінградскі фронт