Шэлдан Лі Глэшау
Шэлдан Глэшау | |
---|---|
англ.: Sheldon Lee Glashow | |
Дата нараджэння | 5 снежня 1932[1][2][…] (91 год) |
Месца нараджэння | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | фізік, навуковец, фізік-тэарэтык, выкладчык універсітэта |
Навуковая сфера | тэарэтычная фізіка[4], Электраслабае ўзаемадзеянне[4] і фізіка элементарных часціц[4] |
Месца працы | |
Альма-матар | |
Навуковы кіраўнік | Джуліян Швінгер |
Член у | |
Узнагароды | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Шэлдан Лі Глэшау (англ.: Sheldon Lee Glashow; нар. 5 снежня 1932, Нью-Ёрк) — амерыканскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1979) (сумесна з Абдусам Саламам і Стывенам Вайнбергам).
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Нарадзіўся ў Нью-Ёрку ў сям’і Люіса Глухоўскага і Бэлы Рубін, ураджэнцаў Бабруйска, якія заснавалі ў Нью-Ёрку кантору па рамонце водаправода. Скончыў Карнельскі ўніверсітэт (1954); магістр (1955). Пад кіраўніцтвам будучага Нобелеўскага лаўрэата Джуліяна Швінгера выканаў і абараніў доктарскую дысертацыю на тэму «вектарны мезон ў распадзе элементарных часціц» (1959) ў Гарвардскім універсітэце. Прафесар Стэнфардскага ўніверсітэта (1961—1962), Каліфарнійскага універсітэта ў Берклі (1962—1966) і Гарвардскага (з 1966 г.) універсітэтаў.
Працаваў у галіне тэорыі элементарных часціц. Значная частка работ Глэшау прысвечана праблеме аб’яднання ўсіх тыпаў узаемадзеянняў, назіраных у прыродзе (моцнага, слабога, электрамагнітнага і гравітацыйнага). Выкарыстаная ім так званая калібравальная сіметрыя, дазволіла распрацаваць тэорыю аб’яднання электрамагнетызму і слабога ўзаемадзеяння (электраслабога ўзаемадзеяння) і прадказаць наяўнасць слабых нейтральных токаў паміж элементарнымі часціцамі. Гэты ўклад вучонага быў ацэнены Нобелеўскім камітэтам, і яму была прысуджана Нобелеўская прэмія.
Глэшау таксама ўнёс істотны ўклад у разуменне моцнага ўзаемадзеяння элементарных часціц, увёўшы ва ўжытак чацвёрты (зачараваны) тып кваркаў. (Першыя тры тыпы кваркаў — верхнія, ніжнія і дзіўныя — былі прапанаваны ў 1963 г. фізікамі Мюрэем Гел-Манам і Джорджам Цвейгам). Такім чынам, прадбачанне навукоўцаў атрымала эксперыментальнае пацверджанне. Апрацаваўшы вынікі выбуху звышновай зоркі, Глэшау паведаміў у 1987 г. аб сваіх больш нізкіх ацэнках масы нейтрына.
У 1960 годзе стварыў тэорыю электраслабога ўзаемадзеяння, заснаваную на ідэях калібровачнай сіметрыі. За ўклад у тэорыю слабых і электрамагнітных узаемадзеянняў паміж элементарнымі часціцамі удастоены Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1979, разам з Абдусам Саламам і Стывенам Вайнбергам).
Шэлдан Глэшау быў удастоены медаля Роберта Опенгеймера Універсітэта Маямі (1977) і медалі Джорджа Ледлі Гарвардскага універсітэта (1978). Абраны членам Амерыканскага фізічнага таварыства, Амерыканскай акадэміі навук і мастацтваў, Нацыянальнай акадэміі навук ЗША.
Зноскі
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Alan Symons. The jewish contriution to the 20-th century. — London: «Polo Publishing», 1997.
- Глэшаў Лі Шэлдан // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 230. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Нарадзіліся 5 снежня
- Нарадзіліся ў 1932 годзе
- Нарадзіліся ў Нью-Ёрку
- Выкладчыкі Гарвардскага ўніверсітэта
- Выкладчыкі Каліфарнійскага ўніверсітэта ў Берклі
- Выпускнікі Гарварда
- Выпускнікі Карнельскага ўніверсітэта
- Члены Акадэміі дэі Лінчэі
- Члены і члены-карэспандэнты Нацыянальнай акадэміі навук ЗША
- Члены Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
- Члены РАН
- Члены Амерыканскага філасофскага таварыства
- Члены Амерыканскай асацыяцыі садзейнічання развіццю навукі
- Члены Амерыканскага фізічнага таварыства
- Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі па фізіцы
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Фізікі XX стагоддзя
- Фізікі-тэарэтыкі ЗША
- Замежныя члены РАН