Кай Манэ Бёр’е Сігбан

З пляцоўкі Вікіпедыя
Jump to navigation Jump to search
Кай Манэ Бёр'е Сігбан
шведск.: Kai Manne Börje Siegbahn
Kai Manne Börje Siegbahn.jpg
Дата нараджэння 20 красавіка 1918(1918-04-20)[1][2][3]
Месца нараджэння
Дата смерці 20 ліпеня 2007(2007-07-20)[5][1][…] (89 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Карл Манэ Георг Сігбан[4]
Маці Karin Högbom[d][4]
Род дзейнасці фізік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера фізіка
Месца працы
Альма-матар
Член у
Узнагароды і прэміі Нобелеўская прэмія Нобелеўская прэмія па фізіцы (1981)
Commons-logo.svg Кай Манэ Бёр'е Сігбан на Вікісховішчы

Кай Манэ Бёр’е Сігбан, таксама Зігбан (шведск.: Kai Manne Börje Siegbahn, 20 красавіка 1918, Лунд, Швецыя — 20 ліпеня 2007, Ангельхальм, Швецыя) — шведскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы ў 1981 годзе «за ўклад у развіццё электроннай спектраскапіі высокага дазволу» (палова прэмія). Другую палову прэміі атрымалі Нікалас Бломберген і Артур Шаўлаў «за ўклад у развіццё лазернай спектраскапіі».

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Кай Сігбан нарадзіўся ў сям’і будучага Нобелеўскага лаўрэата (1924) Карла Манэ Сігбана. Скончыў гімназію ва Упсале. З 1936 па 1942 год вывучаў ва Упсальскім універсітэце фізіку, матэматыку і хімію. У 1944 годзе абараніў дысертацыю ў Стакгольмскім універсітэце. З 1942 па 1951 год працаваў ў Нобелеўскім інстытуце фізікі. У 1951 годзе стаў прафесарам фізікі ў Каралеўскім тэхналагічным інстытуце ў Стакгольме. У 1954 годзе перайшоў на кафедру ва універсітэце Упсалы, якой раней, да 1937 годзе загадваў яго бацька.

Аўтар навуковых прац па спектраскапіі, атамнай і малекулярнай фізіцы, фізічнай хіміі.

Распрацаваў метад электроннай спектраскапіі для хімічнага аналізу (1951).

Сканструяваў рэнтгенаэлектронны спектрометр і ажыццявіў монахраматызацыю рэнтгенаўскага выпрамянення ў рэнтгенаўскай фотаэлектроннай спектраскапіі.

З’яўляўся членам многіх навуковых супольнасцяў, сярод іншых Каралеўскай швецкай акадэміі навук. Быў прэзідэнтам Міжнароднага саюза чыстай і прыкладной фізікі (ІЮПАП). Ганаровы член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук.

Зноскі

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Bell A. Kai Manne Börje Siegbahn // Kai Manne Börje Siegbahn — Encyclopædia Britannica, Inc., 2018. — Т. 22. Праверана 30 снежня 2018.
  2. ↑ 2,0 2,1 Kai M. Siegbahn // Munzinger-Archiv — 1913. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ Kai Manne Börje Siegbahn // Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Kai Manne Börje, f. 1918 i Lunds stf. Malmöhus län Праверана 2 верасня 2020.
  5. ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #128169494 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 27 красавіка 2014.
  6. ↑ Siegbahn, Kai Manne Börje — SvenskaGravar. Праверана 6 жніўня 2017.
  7. ↑ (unspecified title) Праверана 1 жніўня 2020.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Kai M. Siegbahn – Biographical. // Nobelprize.org — Nobel Foundation. Праверана 30 снежня 2018.
  9. ↑ http://www.pas.va/content/accademia/en/academicians/deceased/siegbahn.html
  10. ↑ NNDB — 2002.
  11. ↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Siegbahn_Kai

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

commons: Кай Манэ Бёр’е Сігбан на Вікісховішчы
Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі па фізіцы ў 1976—2000 гадах

Рыхтэр / Тынг (1976) • Ф. Андэрсан / Мот / Ван Флек (1977) • Капіца / Пензіяс / Р. Вільсан (1978) • Глэшау / Салам / Вайнберг (1979) • Кронін / Фіч (1980) • Бломберген / Шаўлаў / К. Сігбан (1981) • К. Вільсан (1982) • С. Чандрасекар / Фаўлер (1983) • Рубіа / ван дэр Мер (1984) • фон Клітцынг (1985) • Руска / Бініг / Рорэр (1986) • Беднарц / Мюлер (1987) • Ледэрман / Шварц / Стэйнбергер (1988) • Рамзей / Дэмельт / Паўль (1989) • Фрыдман / Кендал / Р. Тэйлар (1990) • дэ Жэн (1991) • Шарпак (1992) • Халс / Дж. Тэйлар (1993) • Брокхаўз / Шал (1994) • Перл / Райнес (1995) • Д. Лі / Ошэраў / Рычардсан (1996) • Чу / Коэн-Тануджы / Філіпс (1997) • Лафлін / Штормер / Цуі (1998) • ’т Хоафт / Велтман (1999) • Алфёраў / Кромер / Кілбі (2000)

Прагляд гэтага шаблона
  Тэматычныя сайты
Слоўнікі і энцыклапедыі
Нарматыўны кантроль
BIBSYS: 18408 · BNC: a11836519 · BNF: 12278381t · CiNii: DA01841225 · GND: 128169494 · ISNI: 0000 0001 1081 820X · LCCN: n50058747 · LNB: 000204578 · NDL: 00743695 · NKC: xx0168987 · NLA: 35498533 · NSK: 000101369 · NTA: 067883710 · NUKAT: n01096873 · LIBRIS: 295171 · SUDOC: 031600611 · VIAF: 109286702
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Кай_Манэ_Бёр’е_Сігбан&oldid=3679452"