Кай Манэ Бёр’е Сігбан

З пляцоўкі Вікіпедыя
Jump to navigation Jump to search
Кай Манэ Бёр'е Сігбан
шведск.: Kai Manne Börje Siegbahn
Kai Manne Börje Siegbahn.jpg
Дата нараджэння 20 красавіка 1918(1918-04-20)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 20 ліпеня 2007(2007-07-20)[5][1][…] (89 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Карл Манэ Георг Сігбан[4]
Маці Karin Högbom[d][4]
Род дзейнасці фізік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера фізіка
Месца працы
Альма-матар
Член у
Узнагароды Нобелеўская прэмія Нобелеўская прэмія па фізіцы (1981)
Commons-logo.svg Кай Манэ Бёр'е Сігбан на Вікісховішчы

Кай Манэ Бёр’е Сігбан, таксама Зігбан (шведск.: Kai Manne Börje Siegbahn, 20 красавіка 1918, Лунд, Швецыя — 20 ліпеня 2007, Ангельхальм, Швецыя) — шведскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы ў 1981 годзе «за ўклад у развіццё электроннай спектраскапіі высокага дазволу» (палова прэмія). Другую палову прэміі атрымалі Нікалас Бломберген і Артур Шаўлаў «за ўклад у развіццё лазернай спектраскапіі».

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Кай Сігбан нарадзіўся ў сям’і будучага Нобелеўскага лаўрэата (1924) Карла Манэ Сігбана. Скончыў гімназію ва Упсале. З 1936 па 1942 год вывучаў ва Упсальскім універсітэце фізіку, матэматыку і хімію. У 1944 годзе абараніў дысертацыю ў Стакгольмскім універсітэце. З 1942 па 1951 год працаваў ў Нобелеўскім інстытуце фізікі. У 1951 годзе стаў прафесарам фізікі ў Каралеўскім тэхналагічным інстытуце ў Стакгольме. У 1954 годзе перайшоў на кафедру ва універсітэце Упсалы, якой раней, да 1937 годзе загадваў яго бацька.

Аўтар навуковых прац па спектраскапіі, атамнай і малекулярнай фізіцы, фізічнай хіміі.

Распрацаваў метад электроннай спектраскапіі для хімічнага аналізу (1951).

Сканструяваў рэнтгенаэлектронны спектрометр і ажыццявіў монахраматызацыю рэнтгенаўскага выпрамянення ў рэнтгенаўскай фотаэлектроннай спектраскапіі.

З’яўляўся членам многіх навуковых супольнасцяў, сярод іншых Каралеўскай швецкай акадэміі навук. Быў прэзідэнтам Міжнароднага саюза чыстай і прыкладной фізікі (ІЮПАП). Ганаровы член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук.

Зноскі

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Bell A. Kai Manne Börje Siegbahn // Kai Manne Börje Siegbahn — Encyclopædia Britannica, Inc., 2018. Праверана 30 снежня 2018.
  2. ↑ 2,0 2,1 Kai Manne Börje Siegbahn // Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
  3. ↑ Brozović D., Ladan T. Kai Manne Börje Siegbahn // Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 с. — ISBN 978-953-6036-31-8
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Kai Manne Börje, f. 1918 i Lunds stf. Malmöhus län — Riksarkivet. Праверана 2 верасня 2020.
  5. ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #128169494 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 27 красавіка 2014.
  6. ↑ Siegbahn, Kai Manne Börje — Svenska gravar. Праверана 6 жніўня 2017.
  7. ↑ (unspecified title) Праверана 1 жніўня 2020.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Kai M. Siegbahn – Biographical. // nobelprize.org — Nobel Foundation. Праверана 30 снежня 2018.
  9. ↑ http://www.pas.va/content/accademia/en/academicians/deceased/siegbahn.html
  10. ↑ NNDB — 2002.
  11. ↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Siegbahn_Kai

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

commons: Кай Манэ Бёр’е Сігбан на Вікісховішчы
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Кай_Манэ_Бёр’е_Сігбан&oldid=3679452"