Марцін Льюіс Перл

Марцін Льюіс Перл
англ.: Martin Lewis Perl
Дата нараджэння	24 чэрвеня 1927(1927-06-24)[…]
Месца нараджэння	Манхэтэн, Нью-Ёрк, штат Нью-Ёрк, ЗША
Дата смерці	30 верасня 2014(2014-09-30)[…] (87 гадоў)
Месца смерці	Пала-Альта, ЗША
Грамадзянства	ЗША
Род дзейнасці	фізік, інжынер, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	фізіка
Месца працы	Мічыганскі ўніверсітэт
Альма-матар	Калумбійскі ўніверсітэт Політэхнічны інстытут Нью-Ёркскага ўніверсітэта[d] United States Merchant Marine Academy[d] Старшыя школа Джэймса Мэдысана[d]
Навуковы кіраўнік	Ісідар Айзек Рабі
Член у	Нацыянальная акадэмія навук ЗША Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Амерыканскае фізічнае таварыства
Узнагароды	грант Гугенхайма прэмія Вольфа па фізіцы (1982)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Марцін Льюіс Перл (англ.: Martin Lewis Perl; нар. 24 чэрвеня 1927, Нью-Ёрк — 30 верасня 2014) — амерыканскі фізік, прафесар, грамадскі дзеяч, лаўрэат прэміі Вольфа (1982) за адкрыццё рада элементарных часціц, у тым ліку кваркаў, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (палова прэміі за 1995 «за адкрыццё тау-лептона»; другую палову прэміі атрымаў Фрэдэрык Райнес «за эксперыментальнае знаходжанне нейтрына»).

Біяграфія

Нарадзіўся ў Нью-Ёрку, у яўрэйскай сям’і выхадца з мястэчка Пружаны, Брэсцкая вобласць Оскара Перла і Фаі Розэнталь. Оскар Перл вырас на манхэтанскім Іст-сайдзе, Фая Розэнталь — у бруклінскім Браўнсвіле. Акрамя Марціна, у сям’і Оскара і Фаі нарадзілася яшчэ адно дзіця — Ліля Перл.

У Другую сусветную вайну быў марскім пехацінцам (1944—1945). У 1948 закончыў хімічны факультэт Політэхнічнага інстытута ў Брукліне. У 1948—1950 працаваў у фірме Джэнерал электрык. Зацікавіўшыся атамнай фізікай, паступіў у каледж на курс фізікі, потым у Калумбійскі ўніверсітэт, дзе пад кіраўніцтвам прафесара Рабі заняўся навуковай працай у галіне элементарных часціц. У 1963 Марцін Перл быў запрошаны працаваць будуемы ў Стэнфардзе лінейны паскаральнік. Тут ён і яго калегі праектавалі і будавалі ўстаноўкі для пацвярджэння сваіх навуковых гіпотэз. На працягу 1970-х гг. тут была пастаўлена вялікая колькасць эксперыментаў, якія дазволілі зрабіць шэраг найважнейшых адкрыццяў. У сярэдзіне 1970-х гг. Марцін Перл адкрыў элементарную часціцу тау-лептон.

За адкрыццё так званага трэцяга пакалення элементарных часціц (таона, тау-нейтрына, верхняга і ніжняга кварка) Перл быў удастоены прэміі Вольфа па фізіцы (1982). Пасля Перл падзяліў з фізікам Фрэдэрыкам Райнесам Нобелеўскую прэмію па фізіцы (1995). Вучоны працаваў таксама над ужываннем оптыкі і электронікі, займаўся пытаннямі аховы навакольнага асяроддзя, заставаўся перакананым праціўнікам ядзернага ўзбраення.

Літаратура

• Перл Марцін Льюіс // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. С. 294.

Спасылкі

• Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (англ.)
• Персанальны блог Марціна Перла «Reflections on Physics» (англ.)