Тыбецкае пісьмо
| Тыбецкае пісьмо | |
|---|---|
 Тыбецкі тэкст, знойдзены ў Турфане |
|
| Тып пісьма | абугіда |
| Мовы | тыбецкая, дзонг-кэ |
| Гісторыя | |
| Дата стварэння | каля 650 і VIII стагоддзе[1] |
| Перыяд | з 650 года н.э. па цяперашні час |
| Паходжанне | |
| Развілася ў | квадратнае пісьмо, лепча, лімбу |
| Уласцівасці | |
| Напрамак пісьма | злева направа[d][2] |
| Дыяпазон Юнікода | U+0F00–U+0FFF |
| ISO 15924 | Tibt |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Тыбе́цкае пісьмо́ — пісьмо, якое склалася ў VIII—XI стст. у манастырах Цэнтральнай Азіі на аснове індыйскага пісьма брахмі эпохі гупта.
Алфавіт значна пашыраны за кошт дадатковых сімвалаў, адсутнічаюць спецыяльныя знакі для абазначэння сэнсаўтваральнай вышыні галасавога тону.
Падзяляецца на кніжны і друкаваны шрыфт і на курсіўнае пісьмо, у якім таксама вылучаецца некалькі тыпаў.
На аснове тыбецкага пісьма развіліся некаторыя іншыя пісьмовыя сістэмы, напрыклад, мангольскае пісьмо.
Алфавіт
[правіць | правіць зыходнік]| ཀ | ཁ | ག | ང |
| ка (ka) | кха (kha) | га (ga) | нга (nga) |
| ཅ | ཆ | ཇ | ཉ |
| ча (ca) | чха (cha) | джа (ja) | нья (nya) |
| ཏ | ཐ | ད | ན |
| та (ta) | тха (tha) | да (da) | на (na) |
| པ | ཕ | བ | མ |
| па (pa) | пха (pha) | ба (ba) | ма (ma) |
| ཙ | ཚ | ཛ | ཝ |
| ца (tsa) | цха (tsha) | дза (dza) | ва (wa) |
| ཞ | ཟ | འ | ཡ |
| жа (zha) | за (za) | а ('a) | йа (ya) |
| ར | ལ | ཤ | ས |
| ра (ra) | ла (la) | ша (sha) | са (sa) |
| ཧ | ཨ | ||
| ха (ha) | а (a) |
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Тыбецкае пісьмо // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 68. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0263-6 (т. 16).
- Фридрих И. История письма: Пер. с нем. М., 1979.
Зноскі
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Тыбецкае пісьмо
