Хар Гобінд Карана

Хар Гобінд Карана
англ.: Har Gobind Khorana, хіндзі: हर गोबिन्द खोराना, панджаб.: ਹਰਿ ਗੋਬਿੰਦ ਖੁਰਾਨਾ
Дата нараджэння	9 студзеня 1922(1922-01-09)[…]
Месца нараджэння	Райпур, раён Мултан[d], дывізіён Мултан[d], Пенджаб, Брытанская Індыя, Брытанская імперыя, Вялікабрытанія
Дата смерці	9 лістапада 2011(2011-11-09)[…] (89 гадоў)
Месца смерці	Конкард, акруга Мідлсекс, Масачусетс, ЗША
Грамадзянства	Брытанская Індыя  ЗША  Індыйскі Саюз  Індыя
Род дзейнасці	генетык, біёлаг, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	малекулярная біялогія
Месца працы	Масачусецкі тэхналагічны інстытут Універсітэт Брытанскай Калумбіі Вісконсінскі ўніверсітэт у Мадысане Кембрыджскі ўніверсітэт Швейцарская вышэйшая тэхнічная школа Цюрыха
Альма-матар	Універсітэт Пенджаба Ліверпульскі ўніверсітэт Кембрыджскі ўніверсітэт Урадавы Каледж[d]
Навуковы кіраўнік	Уладзімір Прэлаг
Вядомы як	расшыфроўка генетычнага кода
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Леапальдзіна Папская акадэмія навук Нацыянальная акадэмія навук ЗША Акадэмія навук СССР Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Расійская акадэмія навук Сусветная акадэмія навук[d]
Узнагароды	прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні (1968) прэмія Уіларда Гібса[d] (1974) прэмія Луізы Грос-Хорвіц (1968) міжнародная прэмія Фонда Гайрднера (1980) Узнагарода Амерыканскага хімічнага таварыства за працу ў галіне сінтэтычнай арганічнай хіміі[d] (1969) прэмія імя Дэні Хайменама[d] (1967) Remsen Award[d] (1968) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (20 красавіка 1978) ганаровы доктар Калькуцкага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Універсітэта Маямі[d] (13 мая 1994) Great Immigrants Award[d] (2010)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Хар Гобінд Карана (9 студзеня 1922, Райпур — 9 лістапада 2011, Конкард) — амерыканскі малекулярны біёлаг, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне (1968, сумесна з Робертам Холі і Маршала Нірэнбергам) «за расшыфроўку генетычнага кода і яго ролі ў сінтэзе бялкоў».

Біяграфія

Нарадзіўся ў сікхскай сям’і вясковага чыноўніка ў вёсцы Райпур у Пенджабе (Брытанская Індыя), зараз Пакістан. Быў названы ў гонар шостага гуру сікхаў Гуру Хар Гобінда. Да школы ён навучаўся дома. Карана атрымаў вышэйшую адукацыю ў пенджабскім універсітэце ў Лахоры, дзе ён стаў бакалаўрам у 1943 годзе, магістрам у 1945 годзе. У 1945—1948 гадах ён навучаўся ў Ліверпульскім універсітэце і атрымаў ступень доктара філасофіі. У 1948—1949 гадах ён праводзіў даследчую працу ў Цюрыху, а затым правёў 2 гады ў Кембрыджскім універсітэце. У 1952 годзе Карана адправіўся ва Універсітэт Брытанскай Калумбіі ў Ванкуверы, а ў 1960 годзе пераехаў ва Універсітэт Вісконсіна ў Мадысане. У 1970 годзе ён стаў выкладчыкам біялогіі і хіміі ў Масачусецкім тэхналагічным інстытуце, дзе і прапрацаваў да сыходу на пенсію ў 2007 годзе.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — С. 53. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).

Спасылкі

• Біяграфія Хара Караны на сайце Нобелеўскага камітэта (англ.).
• Нобелеўская лекцыя Хара Караны (англ.).