Будынак настаўніцкага інстытута (Магілёў)

Славутасць
Будынак настаўніцкага інстытута
53°53′57″ пн. ш. 30°20′17″ у. д.
Краіна	Беларусь
Горад	Магілёў, вул. вул. Ленінская
Архітэктурны стыль	эклектыка
Дата пабудовы	1853 год
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 513Е000001
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Будынак настаўніцкага інстытута — будынак у гістарычным цэнтры Магілёва. Размешчаны па адрасе вул. Ленінская, 35. Помнік грамадзянскай архітэктуры, вырашаны ў эклектычным стылі. Цяпер корпус № 2 Магілёўскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Аркадзя Куляшова.

Гісторыя

Будынак у пачатку XX стагоддзя

Узведзены ў 1848—1853 годах па вул. Малая Садовая (сучасная вул. вул. Ленінская).

У будынку размяшчалася жаночая гімназія, з 1913 г. — настаўніцкі інстытут, з 1919 г. — Інстытут народнай адукацыі, з 1930 г. — педінстытут, цяпер — корпус № 2 Магілёўскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Аркадзя Куляшова.

У гады Другой сусветнай вайны будынак быў пашкоджаны, адноўлены ў 1953 годзе. Помнік рэспубліканскага значэння.

Архітэктура

Спалучае рысы стыляў позняга класіцызму, псеўдарускага і мадэрну. Мураваны трохпавярховы Т-падобны ў плане будынак, галоўным падоўжаным фасадам выходзіць на чырвоную лінію забудовы вуліцы. Галоўны фасад расчлянёны трыма неглыбокімі рызалітамі з параднымі ўваходамі, балконамі другога і трэцяга паверхаў з ажурнымі металічнымі агароджамі і невысокімі атыкамі з паўцыркульнымі франтонамі ў цэнтры. Першапачаткова ўваходы ў будынак падкрэсліваліся дзвюма невялікія вежачкамі над бакавымі і высокім шатровым завяршэннем над цэнтральнымі рызалітамі. Фасад карнізнымі паясамі падзелены на тры ярусы. Першы ярус масіўны, вырашаны як цокаль, сцены аздобленыя руставанымі пілястрамі.

Рытм другога ярусу ствараюць размешчаныя папарна паўцыркульныя аконныя праёмы, падзеленыя пілястрамі, з геаметрычным скульптурным арнаментам архівольтаў паўцыркульных арак, падаконных уставак, міжаконных пілястраў і інш.

Трэці ярус з прамавугольнымі аконнымі праёмамі кантрастна вылучаецца больш дробным маштабам архітэктарскіх дэталей: паўкалон кампазітнага ордара ў міжаконных прасценках, ркатурны пояс у завяршэнні акон, падаконных уставак, фрызу і прафіляванага карніза. Усе дэкаратыўныя элементы фасада выкананы спосабам цаглянай муроўкі з выкаыстапнем лякальнай цэглы.

План 1-га паверха

У аснову планіровачнай структуры паклазена калідорная сістэма з тарцовым асвятленнем і двухбаковым размяшчэннем памяшканняў. На першым паверсе каля кароткага крыла — бібліятэка, актавая зала на вышыню другога і трэцяга паверхаў.

Літаратура

• Магілёўскай настаўніцкага інстытута будынак // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. С. 451.
• Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
• Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1986. — Магілёўская вобласць. — 408 с., іл.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Будынак настаўніцкага інстытута (Магілёў)
• Будынак настаўніцкага інстытута (Магілёў) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
• Будынак настаўніцкага інстытута (Магілёў) на сайце «Архіварта»