Гістарычны факультэт БДУ
| Гістарычны факультэт | |
|---|---|
| Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт | |
 | |
.jpg) Будынак Гістарычнага факультэта БДУ | |
| Англійская назва | Faculty of History of the BSU |
| Заснаваны | 1934 |
| Дэкан | Аляксандр Каханоўскі |
| Месцазнаходжанне |
 Беларусь, Мінск, вул. Чырвонаармейская, 6 |
| hist.bsu.by | |
Гістарычны факультэт БДУ – структурнае падраздзяленне Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта
Гісторыя
З 1921 па 1934 год спецыялістаў па гісторыі рыхтавалі на двух факультэтах універсітэта: факультэце грамадскіх навук і педагагічным. Гістарычны факультэт адкрыўся ў 1934 годзе, яго першым дэканам стаў акадэмік АН БССР Васіль Шчарбакоў. Першапачаткова факультэт складаўся ўсяго трох кафедраў: гісторыі СССР і БССР, гісторыі старажытнага свету, якой кіраваў прафесар Мікалай Нікольскі) і сярэдніх вякоў (загадчык прафесар Уладзімір Перцаў). Першапачатковы штат факультэта складаўся з 18 выкладчыкаў (1 акадэмік, 2 прафесары, 10 дацэнтаў, 1 аспірант, 4 выкладчыка замежных моў). Першы набор склаў 67 студэнтаў.
З 1937 годзе на факультэце дзейнічае кафедра гісторыі новага і найноўшага часу (краін Еўропы і Амерыкі), якую да 1987 года бяззменна ўзначальваў прафесар Леў Шнеерсон. Гэта адзіная кафедра, якая не зведала рэарганізацыі за час існавання факультэта і захавала сваё першапачатковае найменне. У 1955 годзе адбылося аб'яднанне кафедры гісторыі старажытнага свету з кафедрай гісторыі сярэдніх вякоў у адну кафедру. У 1973 годзе была заснавана кафедра археалогіі і дапаможных гістарычных дысцыплін пад кіраўніцтвам прафесара Эдуарда Загарульскага. У 1992 годзе была створана кафедра крыніцазнаўства і музеязнаўства, якую ўзначаліў прафесар Уладзімір Сідарцоў. Падчас рэарганізацыі кафедры расійскай і славянскай гісторыі ў 1998 годзе была сфармавана кафедра гісторыі Расіі на чале з прафесарам Ігарам Аржэхоўскім і кафедра гісторыі паўднёвых і заходніх славян, якую ўзначаліў дацэнт Анатоль Салькоў. У 2000/01 навучальным годзе агульнаўніверсітэцкая кафедра палітычнай гісторыі (былая кафедра гісторыі КПСС) увайшла ў склад кафедры гісторыі Беларусі новага і навейшага часу[1]. У 2001 годзе падчас рэарганізацый утварылася кафедра этналогіі, музеялогіі і гісторыі мастацтваў. Першым загадчыкам стаў Павел Церашковіч. У 2008 годзе яго змяніў Тадэвуш Навагродскі.
За 1991-2000 гады агульная колькасць выкладчыкаў факультэта вырасла з 58 да амаль ста, у тым ліку колькасць дактароў і кандыдатаў гістарычных навук павялічылася з 9 і 42 да 17 і 64 адпаведна. Колькасць публікацый вырасла з 91 публікацыі аб'ёмам 115 друкаваных лістоў у 1991 годзе да 325 публікацый аб'ёмам 456 друкаваных лістоў у 2000 годзе[2].
Пры факультэце дзейнічаў шэраг аддзяленняў, якія затым аформіліся ў асобныя факультэты: філасофска-эканамічнае — у 1989 годзе, міжнародных адносін — у 1995 годзе. Напачатку 1990-х гадоў на факультэце былі створаны дзве навучальныя лабараторыі — інфарматыкі і тэхнічных сродкаў навучання, пазней была заснавана навучальная лабараторыя музеязнаўства.
Перыяд з 1999 па 2004 год быў для факультэта часам актыўнага пошуку формаў удасканалення яго арганізацыйнай структуры. У выніку былі зменены функцыі намеснікаў дэкана і прынята Палажэнне пра дэканат.
Сучаснасць
На сённяшні дзень гістарычны факультэт БДУ з'яўляецца кіроўным у Беларусі цэнтрам па падрыхтоўцы педагагічных і навуковых кадраў гісторыкаў, архівістаў, музеязнаўцаў, дакументазнаўцаў. Выкладчыкі факультэта адыгралі вялікую ролю ў фарміраванні нацыянальнай гістарычнай школы і стварэнні нацыянальнай канцэпцыі гісторыі[3]. Падтрымліваюцца навуковыя кантакты з універсітэтамі Масквы, Кіева, Вільнюса, Львова, Іены, Бохума, Уроцлава, Варшавы, Любліна, Познані, Будапешта.
З пачатку сваёй дзейнасці факультэт падрыхтаваў звыш 10 тыс. спецыялістаў[4]. Штогод гэты лік павялічваецца прыкладна на 250 чалавек. Падрыхтоўка студэнтаў ажыццяўляецца па чатырох спецыяльнасцях — гісторыя (па накірунках), гісторыка-архівазнаўства, музейная справа і ахова гісторыка-культурнай спадчыны (па накірунках), дакументазнаўства (па напрамках). Навучанне вядзецца на двух плынях — беларускамоўнай і рускамоўнай і доўжыцца пяць гадоў (на завочным аддзяленні — шэсць). З трэцяга курсу студэнты навучаюцца па абраным кірунку і спецыялізацыі.
Асноўнымі навуковымі кірункамі, у рамках якіх вядуцца даследаванні навуковых супрацоўнікаў факультэта, з'яўляюцца гісторыя Беларусі, палітычная гісторыя славянскіх краін, этна-культурныя працэсы ў Цэнтральнай і Усходняй Еўропе, гістарыяграфія, крыніцазнаўства, метады гістарычнага даследавання, гістарычная інфарматыка, гісторыя антычнага хрысціянства, гісторыя краін Блізкага Усходу і Паўночнай Афрыкі, германістыка, музейная праца, яе гісторыя.
На факультэце працуе 118 выкладчыкаў (з іх 19 прафесараў і 75 дацэнтаў)[5]. Колькасць студэнтаў - каля 2000 чалавек[5].
Структура
У складзе факультэта 9 кафедраў:
| Кафедра | Загадчык | www |
|---|---|---|
| Кафедра гісторыі Беларусі старажытнага часу і сярэдніх вякоў | [1] | |
| Кафедра гісторыі Беларусі новага і навейшага часу | [2] | |
| Кафедра гісторыі Расіі | [3] | |
| Кафедра гісторыі старажытнага свету і сярэдніх вякоў | [4] | |
| Кафедра гісторыі новага і навейшага часу | [5] | |
| Кафедра гісторыі паўднёвых і заходніх славян | [6] | |
| Кафедра крыніцазнаўства | [7] | |
| Кафедра археалогіі і спецыяльных гістарычных дысцыплін | [8] | |
| Кафедра этналогіі, музеялогі і гісторыі мастацтваў | [9] |
- На факультэце таксама дзейнічаюць
- гістарычны музей;
- літаратурнае аб'яднанне;
- дзве студэнцкія навукова-даследчыя лабараторыі;
- асацыяцыя выпускнікоў факультэта.
Кіраўніцтва факультэта
Намеснікі дэкана:
Дэканы факультэта
- Васіль Шчарбакоў (1934—1936)
- Іван Чымбург (1936—1937)
- Аляксей П’янкоў (1937—1941)
- Уладзімір Шаўчэнка (1943—1944)
- Лука Шашкоў (1944—1947)
- Фёдар Нячай (1947—1953)
- Аляксей Сідарэнка (1953—1955)
- Пётр Савачкін (1955—1973)
- Іраіда Царук (1973—1986)
- Эдуард Загарульскі (1986—1991)
- Пётр Шупляк (1991—1996)
- Алег Яноўскі (1996—2001)
- Сяргей Ходзін (2001—2016)
- Аляксандр Каханоўскі (з 2016)
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Гістарычны факультэт БДУ- Афіцыйны сайт гістарычнага факультэта БДУ.
- Калекцыі гістарычнага факультэта ў электроннай бібліятэцы БДУ.
- Даведкавая інфармацыя да 75-годдзю гістарычнага факультэта БДУ.
- Шупляк П. А., Яноўскі А. А. Гістарычны факультэт БДУ ў працэсах нацыянальнага адраджэння 1990х гг. (першы вопыт успамінаў і асэнсавання пераломнага гадзіны) // Расійскія і славянскія даследаванні. — 2009. №4. — С. 356-368
Зноскі
- ↑ Кісялёў Дз. М. Гістарычная навука ў Белдзяржуніверсітэце ў 90-я гг. ХХ ст. / Дз. М. Кісялёў // Працы гістарычнага факультэта : навук. зб. Вып. 1 / рэдкал. : У. К. Коршук (адк. рэд.) [і інш.]. — Мінск : БДУ, 2006. — С. 26
- ↑ Кісялёў Дз. М. Гістарычная навука ў Белдзяржуніверсітэце ў 90-я гг. ХХ ст. / Дз. М. Кісялёў // Працы гістарычнага факультэта : навук. зб. Вып. 1 / рэдкал. : У. К. Коршук (адк. рэд.) [і інш.]. — Мінск : БДУ, 2006. — С. 20-21
- ↑ Кісялёў Дз. М. Гістарычная навука ў Белдзяржуніверсітэце ў 90-я гг. ХХ ст. / Дз. М. Кісялёў // Працы гістарычнага факультэта : навук. зб. Вып. 1 / рэдкал. : У. К. Коршук (адк. рэд.) [і інш.]. — Мінск : БДУ, 2006. — С. 19
- ↑ Да 75-годдзю факультэта
- ↑ а б Інфармацыя пра факультэт на сайце ўніверсітэта.
