Хакаская мова
Хакаская мова | |
---|---|
Саманазва | Хакас тілі, ранее Xakas tįlį, тадар тілі |
Краіны | Расія |
Рэгіёны | Хакасія, Тува, Краснаярскі край |
Афіцыйны статус | Хакасія |
Арганізацыя, якая рэгулюе | Khakass Research Institute of Language, Literature and History[d] |
Агульная колькасць носьбітаў | 42 604[1] |
Статус | дзяржаўная мова Рэспублікі Хакасія |
Класіфікацыя | |
Катэгорыя | Мовы Еўразіі |
Пісьменнасць | кірыліца (Хакаскае пісьмо) |
Моўныя коды | |
ДАСТ 7.75–97 | хак 755 |
ISO 639-1 | — |
ISO 639-2 | — |
ISO 639-3 | kjh |
WALS | khk |
Atlas of the World’s Languages in Danger | 481 |
Ethnologue | kjh |
ELCat | 2434 |
IETF | kjh |
Glottolog | khak1248 |
![]() |
Хакаская мова — мова хакасаў. Распаўсюджана, галоўным чынам, на тэрыторыі Хакасіі і часткова ў Шарыпаўскім раёне Краснаярскага краю і Туве. Колькасць носьбітаў хакаскай мовы — 52 тыс. чал. (2002). Адносіцца да хакаска-алтайскай групы ўсходняй галіны цюркскіх моў. Дыялекты:
- сагайскі,
- качынскі,
- кызыльскі,
- шорскі.
Базай літаратурнай мовы з'яўляюцца сагайскі і качынскі дыялекты.
Фанетычныя рысы: 17 галосных, у тым ліку доўгія, 24 зычных. Мяккасць і цвёрдасць зычных у карэнных хакаскіх словах залежыць ад галоснага: галосным задняга рада адпавядаюць заўсёды цвёрдыя, галосным пярэдняга рада — мяккія. Мяккасць і цвёрдасць зычных не фанематычныя, таму на пісьме яны ніяк не адлюстроўваюцца.