Лех Качыньскі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Лех Качыньскі
польск.: Lech Kaczyński
Сцяг4-ы Прэзідэнт Польшчы Сцяг
25 снежня 2005 — 10 красавіка 2010
Кіраўнік урада Казімеж Марцінкевіч
Яраслаў Качыньскі
Дональд Туск
Папярэднік Аляксандр Квасьнеўскі
Пераемнік Браніслаў Камароўскі
Сцяг Міністр юстыцыі Польшчы
12 чэрвеня 2000 — 4 ліпеня 2001
Прэзідэнт Аляксандр Квасьнеўскі
Кіраўнік урада Ежы Бузек
Папярэднік Ханна Сухоцкая
Пераемнік Станіслаў Іваніцкі
Сцяг Мэр Варшавы
18 лістапада 2002 — 22 снежня 2005
Прэзідэнт Аляксандр Квасьнеўскі
Папярэднік Войцех Козак
Пераемнік Міраслаў Кахальскі
Сцяг Старшыня Вярхоўнай кантрольнай палаты Польшчы
14 лютага 1992 — 8 чэрвеня 1995
Папярэднік Валерыян Панько
Пётр Каўнацкі (в. а.)
Пераемнік Януш Вайцэхоўскі
Сцяг Кіраўнік Бюро нацыянальнай бяспекі Польшчы
12 сакавіка — 1 лістапада 1991
Прэзідэнт Лех Валенса
Папярэднік Яцэк Меркель
Пераемнік Ежы Мілеўскі

Нараджэнне 18 чэрвеня 1949(1949-06-18)[1][2][…]
Смерць 10 красавіка 2010(2010-04-10)[1][2][…] (60 гадоў)
Месца пахавання
Род Качыньскія[d]
Бацька Раймунд Качынскі
Маці Ядвіга Ясевіч
Жонка Марыя Качынская
Дзеці Марта Качыньская[d]
Веравызнанне каталік
Партыя
Член у
Адукацыя
Навуковая ступень габілітаваны доктар[4] (1 студзеня 1990)
Прафесія адвакат
Дзейнасць палітык, выкладчык універсітэта, адвакат, прафсаюзны дзеяч, кінаакцёр, юрыст, выкладчык
Месца працы
Аўтограф Выява аўтографа
Узнагароды
Сайт president.pl/en/
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ле́х Алекса́ндэр Качы́ньскі (польск.: Lech Aleksander Kaczyński; 18 чэрвеня 1949 — 10 красавіка 2010) — прэзідэнт Польшчы ў 2005—2010 гадах. З 1992 па 1995 год быў кіраўніком Вярхоўнай кантрольнай палаты, з 2000 да 2001 года быў міністрам юстыцыі ў кабінеце Ежы Бузека, з 2002 да 2005 года быў мэрам Варшавы. Лех Качыньскі быў адным са стваральнікаў польскай партыі «Права і справядлівасць» і яе першым кіраўніком. Качыньскі з’яўляўся доктарам юрыдычных навук, прафесарам Гданьскага ўніверсітэта і ўніверсітэта кардынала Стэфана Вышынскага, спецыялістам у галіне працоўнага права. Сын Раймунда і Ядвігі з Ясевічаў. Меў брата-блізнюка Яраслава Качыньскага.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Дзяцінства[правіць | правіць зыходнік]

У 1962 годзе разам з братам гралі ролю Яцка (Лех Качыньскі) і Плацка (Яраслаў Качыньскі) у экранізацыі аповесці Карнеля Макушынскага «Аб двух, якія скралі месяц» рэжысёра Яна Баторыя.

Адукацыя[правіць | правіць зыходнік]

У дзяцінстве Лех Качыньскі наведваў XLI агульнаадукацыйны ліцэй імя Яўхіма Лялевеля ў Варшаве, скончыў XXXIX агульнаадукацыйны ліцэй імя Польскай авіяцыі ў Белянах (раён Варшавы) у 1967 годзе. З 1967 да 1971 года вучыўся ў Варшаўскім універсітэце на факультэце Права і Адміністрацыі. З 1971 да 1997 года працаваў навуковым супрацоўнікам на кафедры працоўнага права Гданьскага ўніверсітэта. У 1980 годзе абараніў дысертацыю і атрымаў ступень доктара права ў Гданьскім універсітэце. Быў надзвычайным прафесарам Гданьскага ўніверсітэта з 1996 да 1999 года, а з 1999 года — Універсітэта кардынала Стэфана Вышынскага.

Палітычная дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Дэмакратычная апазіцыя[правіць | правіць зыходнік]

У 1968 годзе браў удзел у палітычным крызісе сакавіка 1968 года. У 1971 годзе пераехаў у Гданьск. Восенню 1977 года, з дапамогай брата Яраслава, узяў удзел у дзейнасці Бюро Інтэрвенцыі Камітэта Грамадскай Самаабароны. Чытаў лекцыі працоўнага права для рабочых. З 1978 года дзейнічаў у Свабодных прафсаюзных саюзах Узбярэжжа. У 1978—1980 гадах разам з Яаннай і Анджэем Гвяздамі чытаў лекцыі працоўнага права і гісторыі Польшчы для рабочых. Адначасова пісаў артыкулы ў незалежную газету «Рабочы Узбярэжжа» і распаўсюджваў сярод рабочых газету «Рабочы». У жніўні 1980 года быў дарадцам Забастовачнага камітэта ў Гданьскай верфі.

У 1981 годзе быў дэлегатам гданьскага філіяла «Салідарнасці» на І Нацыянальным З’ездзе Дэлегатаў прафесійнага саюза, дзе быў выбраны членам праграмнага камітэта. Браў удзел у перамовах з Польскай аб’яднанай рабочай партыяй.

Падчас вайсковага становішча быў інтэрнаваны ў Стшэбелінек[en] са снежня 1981 да кастрычніка 1982 года. З 1983 года браў удзел у пасяджэннях Часовай Каардынацыйнай Камісіі.

З 1987 да 1989 года быў сакратаром Нацыянальнага Камітэта «Салідарнасці». З 1985 года ўвайшоў у склад рэгіянальнай Рады дапамогі палітычным вязням у Гданьску.

З другой паловы 1980-х гадоў стаў блізкім паплечнікам Леха Валенсы, лідара «Салідарнасці», а пазней першага прэзідэнта Польшчы. 16 верасня 1988 года браў удзел у перамовах «Салідарнасці» з прадстаўнікамі ўладаў. Са снежня 1989 года быў удзельнікам Грамадзянскага Камітэта пры Леху Валенсе.

З красавіка 1989 года быў удзельнікам Прэзідыума Нацыянальнай Выканаўчай Камісіі «Салідарнасці».

Палітычная дзейнасць у 1990-х гадах[правіць | правіць зыходнік]

У маі 1990 года быў выбраны першым віцэ-прэзідэнтам Нацыянальнай Камісіі «Салідарнасці». Падаў у адстаўку пасля прайгранай барацьбы Марыяну Краклеўскаму за пасаду кіраўніка «Салідарнасці» у лютым 1991 года.

З 12 красавіка 1991 да 31 кастрычніка 1991 года займаў пасаду міністра стану ў канцылярыі Леха Валенсы. Падаў у адстаўку з пасады пасля канфлікту з Лехам Валенсам і прэм’ер-міністрам Мячыславам Вахоўскім.

У 1992—1995 гадах быў кіраўніком Вярхоўнай кантрольнай палаты.

Быў кандыдатам у прэзідэнты Польшчы на выбарах 1995 года, але зняў сваю кандыдатуру яшчэ да першага тура 30 кастрычніка, і абяцаў падтрымаць любога, хто зможа перамагчы Леха Валенсу.

Палітычная дзейнасць у 2000-х гадах[правіць | правіць зыходнік]

У 2000—2001 гадах быў міністрам юстыцыі. Разам з братам Яраславам быў адным з заснавальнікаў і актыўным удзельнікам кансерватыўнай партыі «Права і справядлівасць». З 18 лістапада 2002 года да 22 снежня 2005 года Лех Качыньскі быў мэрам Варшавы. На выбарах у першым туры атрымаў 49,58% галасоў, а ў другім 70,54% галасоў выбаршчыкаў. Падаў у адстаўку 22 снежня 2005 года, але адстаўка была прынята толькі 8 лютага 2006 года.

У сакавіку 2005 года Лех Качыньскі першым абвясціў аб сваім жаданні ўдзельнічаць у прэзідэнцкіх выбарах. У першым туры выбараў заняў другое месца пасля Дональда Туска, атрымаўшы 33% галасоў. У другім туры выбараў 23 кастрычніка 2005 года атрымаў 8 257 468 галасоў, што склала 54,04% і выйграў выбары.

Пачаткам прэзідэнцкага тэрміна лічыцца 23 кастрычніка 2005 года, скончыцца тэрмін мусіў 23 кастрычніка 2010 года.

На ўсіх гэтых пасадах Лех Качыньскі актыўна змагаўся з карупцыяй і выступаў у абарону традыцыйных хрысціянскіх каштоўнасцей. Адносна Беларусі Лех Качыньскі меў цвёрдую і прынцыповую пазіцыю, падтрымліваючы яе дэмакратычную супольнасць.[5]

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Жонка — эканаміст Марыя Качынская (Мацкевіч) 1943 года нараджэння, старэй мужа на 6 гадоў. Дачка — Марта Дубінецкая 1980 года нараджэння, пасля ўдзелу ў перадвыбарнай кампаніі Леха Качыньскага як узорная дачка, жонка і маці, развялася і выйшла замуж за сына палітычнага суперніка бацькі Марака Дубінецкага. Унучка — Ева. Брат — Яраслаў, перакананы халасцяк, жыве з маці.

Смерць[правіць | правіць зыходнік]

10 красавіка 2010 года з’явілася інфармацыя пра крушэнне самалёта прэзідэнта Польшчы пад Смаленскам. Самалёт упаў а 10:50 на ўскраіне вёскі Пячэрск Смаленскай вобласці пры заходзе на пасадку ў вайсковы аэрапорт «Паўночны»[6]. Авіякатастрофа адбылася падчас наведвання Качыньскім месцаў масавых растрэлаў палонных палякаў у Катыні. Паводле даных Euronews, усе 97 чалавек, якія знаходзіліся на борце прэзідэнцкага ТУ-154, уключаючы Прэзідэнта Польшчы і яго жонку Марыю Качыньскую, загінулі[7].

Зноскі

  1. а б Internet Movie Database — 1990. Праверана 13 кастрычніка 2015.
  2. а б Lech Kaczyński // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 10 снежня 2014.
  4. Polish Science Праверана 11 лютага 2024.
  5. Яны загінулі пад Катынню // Радыё Свабода, 12 красавіка 2010
  6. У авіякатастрофе пад Катынню загінуў прэзідэнт Польшчы Лех Качынскі // Наша Ніва, 10 красавіка 2010
  7. Polish President Lech Kaczynski has died in a plane crash

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]