Багдадскі авіяўдар 12 ліпеня 2007 года

12 ліпеня 2007 года ў выніку некалькіх абстрэлаў групы грамадзян у раёне Аль-Амін Аль-Санія горада Багдаду (Ірак) двума верталётамі арміі ЗША загінулі, па розных крыніцах, ад 12 да больш чым 18 чалавек, многія з якіх не мелі дачынення да паўстанцкіх груповак. З верталётаў AH-64 Apache было выраблена два абстрэлы 30-міліметровымі гарматамі групы іракцаў на вуліцы. Па даных армейскага расследавання ў аднаго з іх пры сабе Аўтамат Калашнікава, у іншага — РПГ-7^[1]^[2]^[3]. Загінулі ў тым ліку 2 рэпарцёры Reuters. Пасля ракетамі AGM-114 Hellfire знішчаны будынак, дзе сярод загінулых апынуліся жанчыны і дзеці.

У дзень інцыдэнту акрамя гібелі двух журналістаў амерыканскае камандаванне паведаміла, што былі забіты 9 паўстанцаў, і няма ніякіх сумневаў, што верталёты атакавалі варожыя сілы^[4]. The Washington Post паведаміла, што журналісты магчыма былі забіты паўстанцамі. Прадстаўнік амерыканскай арміі заявіў газеце, што амерыканцы «зрабілі ўсё магчымае, каб прадухіліць гібель нявінных грамадзянскіх асоб»^[5]. Reuters ж наадварот, заявіў, што няма сведчанняў прысутнасці паўстанцаў у тым квартале, і мясцовыя паліцыянты ахарактарызавалі інцыдэнт як «выпадковую амерыканскую бамбардзіроўку». Reuters запатрабаваў вярнуць яму канфіскаваныя арміяй камеры забітых, і праз Закон аб свабодзе інфармацыі спрабаваў атрымаць доступ да камер верталётаў; у апошнім было адмоўлена^[6]. Неўзабаве армія ЗША прывяла вытрымкі з закрытай справаздачы, з якіх вынікала, што амерыканцы ўжылі сілу ў рамках правілаў, а журналісты сталі яе выпадковымі ахвярамі^[7].

У студзені 2010 года прадстаўнікі каманды WikiLeaks заявілі, што валодаюць інфармацыяй па амерыканскім авіяўдарам. Яны абяцалі выкласці ў свабодны доступ відэазапіс атакі^[8]^[9]. На прэс-канферэнцыі 5 красавіка быў прадстаўлены сайт пад назвай «Спадарожнае забойства» (англ.: Collateral Murder), які апавядае пра «забойства іракскіх грамадзянскіх асоб і двух рэпарцёраў Reuters»^[10]^[11]. Былі прадстаўлены 2 відэазапісы, 39-хвілінная аб усіх трох нападах, і 17-хвілінная аб першых двух; апошняя прыцягнула большую ўвагу. Ананімны прадстаўнік арміі заявіў, што запіс сапраўдная, а вось у вайсковым архіве яе больш няма. Крыніцай запісу WikiLeaks стаў «адзін з ваенных інфарматараў»^[12]. Гэтым інфарматарам лічыцца Брэдлі Менінг, які перадаў сайту тысячы сакрэтных дакументаў^[13].

Відэазапіс прыцягнуў увагу вядучых сусветных СМІ. Частка з іх спрабавала апраўдаць ваенных, заяўляючы, што зброя ў некаторых забітых ўсё-ткі была, а сам запіс значна адрэдагаваны^[14]. Аднак большасць былі абураны фактам авіяўдару, выказваючы здзіўленне аб «разумнай упэўненасці» пілотаў у прыналежнасці забітых да паўстанцаў; інцыдэнт нават назвалі ваенным злачынствам^[15]^[16]. Асаблівае абурэнне выклікала другая атака, калі ў парушэнне законаў і звычаяў вайны былі расстраляны відавочна бяззбройныя людзі, якія спрабавалі эвакуіраваць параненага; з крытыкай па гэтым эпізодзе выступілі, у прыватнасці, праваабаронца Джоан Сміт і публіцыст Глен Грынвальд^[17]^[18].