Перайсці да зместу

Ваенныя злачынствы ў ходзе грамадзянскай вайны ў Сірыі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Асноўны артыкул: Грамадзянская вайна ў Сірыі

У ходзе ваеннага канфлікту ў Сірыі як прыхільнікі ўрада, так і сілы апазіцыі абвінавачвалі адзін аднаго ў здзяйсненні разнастайных злачынстваў, якія таксама фіксаваліся рознымі праваабарончымі арганізацыямі. Разам з тым, незадаволенасць вылучалася ў адрас замежных сіл, якія ўдзельнічалі ў вайне, у прыватнасці Расіі і ЗША за празмернае ўжыванне сілы і нанясенне невыбарчых авіяўдараў па жылых кварталах населеных пунктаў.

Абвінчаванні

[правіць | правіць зыходнік]

Урадавыя сілы

[правіць | правіць зыходнік]

Практычна з самага пачатку грамадзянскіх пратэстаў у Сірыі сірыйскія ўлады і сілавыя органы абвінавачваліся ў празмерным ужыванні гвалту і парушэннях правоў чалавека пры падаўленні акцый антыўрадавай апазіцыі. Відавочцы далі сведчанні выкарыстання спецслужбамі снайпераў і прымянення агню на паражэнне супраць удзельнікаў беспарадкаў і звычайных грамадзян[1]. Армія і спецслужбы адмаўлялі параненым дэманстрантам у атрыманні медыцынскай дапамогі, ажыццяўлялі катаванні і збіванні затрыманых, блакавалі дастаўкі медыкаментаў і харчавання ў гарады, якія былі ахоплены пратэстамі[2].

У 2012 годзе ААН абвінаваціла сірыйскую армію, спецслужбы і праўрадавыя паўваенныя фармаванні «Шабіха» ў бязладных абстрэлах жылых раёнаў, забойствах актывістаў апазіцыі і прымяненні катаванняў[3][4][5]. Шэраг парушэнняў правоў чалавека з боку сірыйскіх урадавых сіл кваліфікаваўся як злачынствы супраць чалавечнасці[6] і ваенныя злачынствы[7][8].

Паводле даных ААН і праваабарончых арганізацый, сірыйская армія і спецслужбы нясуць адказнасць за незаконныя забойствы, катаванні, масавыя арышты, прымяненне танкаў і баявых верталётаў у густанаселеных раёнах, бязладныя абстрэлы жылых раёнаў, прымяненне калектыўных пакаранняў смерцю, выкраданні людзей, маштабнае і сістэматычнае знішчэнне і разрабаванне маёмасці, сістэматычныя адключэнні населеных пунктаў ад вода- і электразабеспячэння, а таксама паставак харчавання, неаказанне медыцынскай дапамогі, у тым ліку дзецям[9][10][11][12].

У кастрычніку 2012 года арганізацыя Human Rights Watch абвінаваціла сірыйскія ВПС ва ўжыванні касетных[13][14] і запальных авіябомбаў супраць мірнага насельніцтва[15].

У жніўні 2017 года член Камісіі ААН па расследаванні падзей у Сірыі Карла дэль Понтэ заявіла, што камісіяй сабрана дастаткова доказаў для асуджэння Башара Асада за ваенныя злачынствы, але стварэнне такога трыбунала не ўяўляецца магчымым з-за наяўнасці ў саюзнай яму Расіі права вета ў Савеце Бяспекі ААН[16].

Антыўрадавыя групоўкі

[правіць | правіць зыходнік]

Праваабарончыя арганізацыі Human Rights Watch і Amnesty International абвінавачваюць апазіцыйныя сілы ва ўжыванні катаванняў, здзекаў і пазасудовых публічных пакаранняў смерцю мірных жыхароў і захопленых у палон сірыйскіх вайскоўцаў[17][18][19][20][21][22][23][24][25][26][27][28][29]. Маюцца шматлікія выпадкі марадзёрства і апаганення рэлігійных аб’ектаў, нападаў, выкраданняў і забойстваў хрысціянскіх святароў[30][31][32][33], разрабавання і разбурэння хрысціянскіх храмаў[34].

Найбольшая колькасць абвінавачванняў тычыцца дзеянняў «Ісламскай дзяржавы», прызнанай на міжнародным узроўні тэрарыстычнай арганізацыяй[35][36][37][38][39][40][41][42]. У адным з дакладаў ААН ІДІЛ была, у прыватнасці, абвінавачана ў генацыдзе езідаў[43][44].

Тэрарыстычнай арганізацыяй таксама прызнана групоўка «Фронт аль-Нусра», канкурэнт папярэдняй[45][46][47]. 6 жніўня 2013 года шэраг крыніц са спасылкай на іранскія СМІ паведамілі аб масавым забойстве курдаў на поўначы Сірыі баевікамі яе атрадаў. Ахвярамі сталі 450 чалавек, сярод іх 120 дзяцей[48][49][50]. Захопліваючы населеныя пункты, тэрарысты выяўлялі ўсіх прадстаўнікоў рэлігійных і этнічных меншасцяў (друзаў, алавітаў, армян, асірыйцаў і інш.) і дзяржслужачых, пасля чаго бязлітасна забівалі іх цэлымі сем’ямі[51][52][53][54].

Вярхоўны камісар ААН па правах чалавека Наві Пілэй абвінавачвала паўстанцаў у арганізацыі шматлікіх тэрарыстычных актаў з ужываннем выбуховых прылад (уключаючы выкарыстанне тэрарыстаў-смяротнікаў)[55][56], а таксама ў выкарыстанні бежанцаў у якасці «жывога шчыта»[57][58][59].

Баевікі незаконных узброеных фарміраванняў у якасці застрашвання мірнага насельніцтва на тэрыторыі, кантраляванай урадам, шырока ўжывалі мінамётныя абстрэлы жылых кварталаў і аб’ектаў жыццезабеспячэння[60][61][62].

Адзначаны шматлікія выпадкі напады апазіцыянераў на супрацоўнікаў дабрачынных, гуманітарных і іншых міжнародных арганізацый, абстрэлаў, выкраданняў і забойстваў[63][64][65].

Паўстанцы выкарыстоўвалі блакаду населеных пунктаў[66][67][68].

У лютым 2016 года Незалежная камісія ААН па расследаванні злачынстваў на тэрыторыі Сірыі апублікавала даклад, у якім заявіла, што злачынствы супраць чалавецтва здзяйсняюцца як урадавымі сіламі, так і «Ісламскай дзяржавай»[69].

Замежныя ўдзельнікі

[правіць | правіць зыходнік]

Авіяцыйная група ПКС Расіі ў Сірыі, паводле справаздач праваабарончых арганізацый і сірыйскай апазіцыі, ажыццяўляла ўдары па месцах дыслакацыі мірнага насельніцтва, сярод якіх жылыя кварталы, медыцынскія ўстановы і школы[70][71][72]. Акрамя таго, сцвярджалася аб ужыванні касетных і некіравальных бомбаў пры нападах на густанаселеныя гарадскія раёны[73]. На лета 2019 года SOHR паведамляла аб 8208 мірных грамадзян, якія загінулі падчас расійскіх бамбардзіровак[74].

У сваю чаргу, шматнацыянальную кааліцыю пад кіраўніцтвам ЗША таксама абвінавачваюць у гібелі сотняў мірных жыхароў Ірака і Сірыі ў выніку нанясення невыбарчных авіяўдараў[75][76][77][78][79]. Штаты прызналі прымяненне ў Сірыі боепрыпасаў, у якіх выкарыстаны збеднены ўран, што выклікае анкалагічныя захворванні і прыроджаныя дэфекты развіцця[80]. Па даных сірыйскай праваабарончай арганізацыі SNHR, з пачатку інтэрвенцыі заходняй кааліцыі да восені 2018 года былі забіты 2286 мірных жыхароў, сярод якіх 674 дзіцяці і 504 жанчыны[81].

Выкарыстанне хімічнай зброі

[правіць | правіць зыходнік]

Улады Сірыйскай Арабскай Рэспублікі на афіцыйным узроўні прызнавалі факт наяўнасці ў сябе хімічнай зброі, а таксама актыўна праводзілі працэс па яго ліквідацыі, што было цалкам завершана ў 2016 годзе[82].

Падчас канфлікта неаднаразова паведамлялася аб выкарыстанні тым ці іншым бокам хімічнай зброі[83]. Удзельнікі канфлікту адмаўлялі факт выкарыставаннем атрутных рэчываў і скідалі ўсю віну на сваіх праціўнікаў[84][85][86][87]. Больш за тое, асобныя выпадкі выкарыстання баявых газаў часам ставяцца пад сумнеў[88][89], што было выклікана некаторымі пастановачнымі ролікамі ад арганізацыі «Белыя каскі», дзе нібыта дэманстравалася аказанне медыцынскай дапамогі ахвярам хімічных нападаў[90][91].

Спіс буйных інцыдэнтаў

[правіць | правіць зыходнік]

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ Сирия: Преступления против человечества в Дараа | Human Rights Watch
  2. ↑ Сирия: преступления против человечества в провинции Хомс | Human Rights Watch(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2014. Праверана 30 жніўня 2020.
  3. ↑ Preliminary report of the High Commissioner on the situation of human rights in the Syrian Arab Republic (PDF), UN Human Rights Council, 14 June 2011
  4. ↑ Periodic Update of the Independent International Commission of Inquiry on the Syrian Arab Republic (PDF), UN Human Rights Council, 24 May 2012
  5. ↑ Report of the independent international commission of inquiry on the Syrian Arab Republic (PDF), UN Human Rights Council, 23 November 2011
  6. ↑ "We've Never Seen Such Horror": Crimes against Humanity by Syrian Security Forces (PDF), Human Rights Watch, June 2011, Праверана 3 July 2012
  7. ↑ Deadly Reprisals: deliberate killings and other abuses by Syria's armed forces (PDF), Amnesty International, June 2012, Архівавана з арыгінала (PDF) 2012-09-12, Праверана 25 June 2012
  8. ↑ Torture Archipelago: Arbitrary Arrests, Torture and Enforced Disappearances in Syria's Underground Prisons since March 2011 (PDF), Human Rights Watch, July 2012, Архівавана з арыгінала (PDF) 25 ліпеня 2012, Праверана 3 July 2012
  9. ↑ Syria: Detained medics tortured and killed amid Aleppo crackdown. Amnesty International (26 чэрвеня 2012). Архівавана з першакрыніцы 29 снежня 2012. Праверана 30 чэрвеня 2012.
  10. ↑ Syria: Stop Torture of Children. Human Rights Watch (3 лютага 2012). Архівавана з першакрыніцы 29 снежня 2012. Праверана 30 чэрвеня 2012.
  11. ↑ Syria authorities target children, says UN rights chief. BBC News (28 сакавіка 2012). Архівавана з першакрыніцы 29 снежня 2012. Праверана 30 чэрвеня 2012.
  12. ↑ Report of the United Nations High Commissioner for Human Rights on the situation of human rights in the Syrian Arab Republic (PDF), UN Human Rights Council, 15 September 2011, Праверана 30 June 2012
  13. ↑ Syria: Despite Denials, More Cluster Bomb Attacks| hrw.org| October 23, 2012
  14. ↑ Cluster Munitions hrw.org
  15. ↑ Сирия: армия применяет запрещённые мины | Human Rights Watch.
  16. ↑ Syria investigator del Ponte says enough evidence to convict Assad of war crimes: SonntagsZeitung
  17. ↑ Росбалт. 17.09.2012 15:46. Правозащитники: Сирийские повстанцы пытают мирных жителей.
  18. ↑ Росбалт. 01.08.2012 23:15. HRW: Сирийские повстанцы публично расстреляли своих врагов в Алеппо
  19. ↑ Имама Алеппо обезглавили, тело таскали по улицам(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 4 красавіка 2013. Праверана 31 сакавіка 2013.
  20. ↑ Syrien: Folter und Hinrichtungen durch Opposition beenden | Human Rights Watch
  21. ↑ Lenta.ru. ООН заподозрила сирийских повстанцев в военных преступлениях. 03.11.2012, 15:03:28.
  22. ↑ Радио «Голос России». Видео казни сирийских солдат оппозиционерами возмутило Запад. 2.11.2012, 14:50 Архівавана 26 снежня 2012.
  23. ↑ Вести.ру. Сирия: видео массовой казни попало в Интернет. 02.11.2012 16:34
  24. ↑ Росбалт, 02/11/2012 11:53. Amnesty International обвиняет повстанцев в Сирии в расстреле пленных.
  25. ↑ Развернулись на 180 градусов?(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 24 жніўня 2017. Праверана 30 жніўня 2020.
  26. ↑ США шокированы видео, на котором полевой командир сирийских сил оппозиции вырезает сердце убитого солдата
  27. ↑ В Сирии боевики расстреляли 15-летнего мальчика, обвинив его в богохульстве
  28. ↑ МИД России | 06/11/2013 | Комментарий Департамента информации и печати МИД России в связи с убийством боевиками сирийской вооруженной оппозиции
  29. ↑ Дамаск обратился к Совету безопасности ООН в связи с массовыми убийствами в провинции Алеппо
  30. ↑ В Сирии боевики обезглавили католического священника (18+). Праверана 2 ліпеня 2013.
  31. ↑ Мятежники обезглавили католического священника(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 5 ліпеня 2013. Праверана 2 ліпеня 2013.
  32. ↑ Сирийские повстанцы отрезали голову французскому священнику. Видео казни. Праверана 2 ліпеня 2013.
  33. ↑ Видео из Сирии: боевики обезглавили католического священника на глазах у таинственных людей, говорящих по-русски. NEWSru (2 ліпеня 2013). Праверана 1 лютага 2014.
  34. ↑ РПЦ: В Сирии от рук боевиков погибло множество христиан, боевики разрушили 60 храмов — Новости Политики — Новости Mail.Ru(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 17 снежня 2013. Праверана 17 снежня 2013.
  35. ↑ ТАСС: Международная панорама — Боевики ИГ взяли в заложники более 400 человек в Сирии
  36. ↑ Боевики ИГ вырезали почти 300 человек в сирийской деревне // НТВ.Ru
  37. ↑ Армия Сирии вытеснила боевиков ИГ из деревни Аль-Багилия // РИА Новости
  38. ↑ Анатомия террора. ИГ в цифрах и фактах | В мире | Политика | Аргументы и Факты
  39. ↑ WSJ: Северокавказские боевики взялись за Сирию(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 8 верасня 2015. Праверана 30 жніўня 2020.
  40. ↑ Сирийский джихад: подружиться с «Аль-Кайдой»(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 3 чэрвеня 2016. Праверана 30 жніўня 2020.
  41. ↑ Вести. Ru: Боевики ИГ казнили в Пальмире сотни женщин и детей
  42. ↑ Бывшие члены ИГ рассказали СМИ, почему они решили сбежать | РИА Новости
  43. ↑ Эксперты ООН обвинили Исламское государство в геноциде езидов | Reuters Архівавана 2 верасня 2017.
  44. ↑ В ООН назвали геноцидом преступления ДАИШ против езидов Ирака и Сирии — Новости политики, Новости Большого Ближнего Востока — EADaily
  45. ↑ В алавитском поселке в Сирии убиты 125 человек. Lenta.ru (11 снежня 2012). Праверана 11 снежня 2012.
  46. ↑ В Сирии боевики расправились с 11 пленными солдатами
  47. ↑ Противники Асада уже воюют друг с другом | euronews, мир Архівавана 30 лістапада 2020.
  48. ↑ Боевики убили 450 мирных курдов на севере Сирии, заявляют СМИ Ирана
  49. ↑ СМИ: Боевики казнили 450 курдских заложников на севере Сирии
  50. ↑ В Сирии боевики казнили 450 стариков и детей
  51. ↑ Сирийские боевики захватили город Адра и перерезали трассу Дамаск — Хомс — Военный Обозреватель.
  52. ↑ Армения обеспокоена нападениями боевиков на район Кесаб в Сирии
  53. ↑ Башар Асад сравнил события в Сирии с Геноцидом армян в Османской Турции — Новости России — ИА REGNUM
  54. ↑ Дамаск: Армяне Кесаба подвергаются резне со стороны потомков османов — Новости России — ИА REGNUM
  55. ↑ Suicide bomber kills 16 in Syrian capital — The Long War Journal
  56. ↑ Wider Use of Car Bombs Angers Both Sides in Syria — The New York Times
  57. ↑ Росбалт. 17.09.2012 13:42. ООН составила новый список сирийцев, совершивших военные преступления
  58. ↑ «Боевики сирийской оппозиции использовали мирных жителей как щит» — Новости — Политика — Голос России(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 12 студзеня 2014. Праверана 30 жніўня 2020.
  59. ↑ Генсек ООН: массированный штурм лагеря беженцев Ярмук в Сирии будет военным преступлением // ТАСС, 9 апреля 2015
  60. ↑ ИТАР-ТАСС: Международная панорама — На улицах Дамаска разорвалось 16 минометных снарядов.
  61. ↑ ИТАР-ТАСС : Боевики попытались совершить прорыв в центр сирийской столицы из района Эль-Кадам. ВИДЕО
  62. ↑ Вести.Ru: Боевики «Джебхат ан-Нусры» обстреляли Алеппо, погибли 30 мирных жителей
  63. ↑ Помощь в сирийский Хомс удалось доставить, несмотря на обстрел конвоя Архівавана 23 лютага 2014. // Mail.Ru, 9 февраля 2014
  64. ↑ ТАСС: Главные новости — Вооруженные группировки в Сирии угрожают гуманитарному персоналу ООН, убиты 11 сотрудников
  65. ↑ Сирийская оппозиция угрожает персоналу ООН, убиты 11 сотрудников // РИА Новости, 7.09.2013(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 8 студзеня 2014. Праверана 30 жніўня 2020.
  66. ↑ Сорвать эвакуацию: жертвами теракта вблизи Алеппо стали не менее 70 беженцев — РТ на русском
  67. ↑ Сирийские города Фуа и Кефрая в окружении: блокада, голод и болезни — РИА Новости, 12.09.2016
  68. ↑ Источник: число жертв теракта в Алеппо возросло до 70 человек — Mail Новости(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 16 красавіка 2017. Праверана 15 красавіка 2017.
  69. ↑ ООН: ИГ и власти Сирии совершают преступления против человечества // 23.02.2016
  70. ↑ Amnesty назвала частью «стратегии» России удары по больницам в Сирии. РБК (3 сакавіка 2016). Праверана 19 сакавіка 2016.
  71. ↑ Глава МИД Германии обвинил Дамаск и Москву в военных преступлениях в Идлибе
  72. ↑ ООН обвинила Россию в военных преступлениях в Сирии
  73. ↑ Syria: Russia’s shameful failure to acknowledge civilian killings (англ.) (23 снежня 2015). Праверана 22 сакавіка 2016.
  74. ↑ 46 months of Russian military operations on the Syrian territory kill through its warplanes about 18715 people including 8208 civilians including about 1985 children
  75. ↑ Amnesty: США убили в Ираке и Сирии 300 мирных жителей — Российская газета
  76. ↑ США ответили на обвинения РФ в обстреле школы в Мосуле. Ридус
  77. ↑ Россия представила в ООН список военных преступлений США и коалиции в Сирии | РИА Новости
  78. ↑ The Ron Paul Institute for Peace and Prosperity : Retaliation for Nice? France Bombs 120 Civilians in Syria
  79. ↑ [1]
  80. ↑ Вести.Ru: Пентагон подтвердил использование обедненного урана в Сирии
  81. ↑ Международная коалиция признала гибель 1114 гражданских в Сирии и Ираке // РБК, 27.09.2018
  82. ↑ ОЗХО: Запасы химического оружия Сирии уничтожены на 99 процентов
  83. ↑ В Сирии действительно применяют химическое оружие? Есть ли этому доказательства?
  84. ↑ Дамаск обвинил повстанцев в использовании химоружия
  85. ↑ Чуркин: заряды с зарином произвела одна из группировок оппозиции Сирии (руск.). РИА Новости (9 ліпеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 31 жніўня 2013. Праверана 10 ліпеня 2013.
  86. ↑ "Сирию обвинили в химической атаке, из-за которой погибли 72 человека. Москва защищает Дамаск. Главное — Meduza". Meduza(руск.). Праверана 2017-04-08.
  87. ↑ "Меркель назвала химатаку в Идлибе «варварской», обвинила в ней Асада и раскритиковала позицию РФ". Росбалт. Праверана 2017-04-08.
  88. ↑ Кто ответит за фейковую химическую атаку и настоящую бомбежку в Сирии
  89. ↑ А была ли химатака: Запад повелся на очередное липовое видео от "Белых касок"
  90. ↑ Флешмоб под бомбами: активистов «Белых касок» снова обвинили в постановке видео в Сирии
  91. ↑ Появилось видео "Белых касок" с инсценировкой "химатаки" в Сирии

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Ваенныя_злачынствы_ў_ходзе_грамадзянскай_вайны_ў_Сірыі&oldid=4947374"