Бітва за Дэйр-эз-Зор (2012—2017)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Бітва за Дэйр-эз-Зор
Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Сірыі
Дата 13 чэрвеня 2012 — 3 лістапада 2017
Месца Дэйр-эз-Зор
Вынік перамога ўрадавых сіл
Праціўнікі
СірыяУрад Сірыі
Хезбала[1]
 Расія (з 2015) 		НКСРАС
Фронт аль-Нусра (з 2012 па 2014)
Ісламская дзяржава (з 2014)
Сілы бакоў
Узброеныя сілы Сірыі:

Узброеныя сілы Расійскай Федэрацыі

Свабодная армія Сірыі:
  • 3-я пяхотная дывізія
  • 4-я пяхотная дывізія
  • 5-я дывізія камандас
  • 7-я дывізія
  • 11-я дывізія
невядома
Страты
звыш за 2500 забітых, у тым ліку 4 расійскіх вайскоўцаў[2] каля 1500 забітых[2]
1430–1869 забітых[3]

Бітва за горад Дэйр-эз-Зор — узброеныя дзеянні ў ходзе грамадзянскай вайны ў Сірыі за кантроль над горадам Дэйр-эз-Зор — стратэгічным пунктам на ўсходзе краіны, цэнтрам аднайменнай правінцыі.

Масавыя праявы незадаволенасці ў Дэйр-эз-Зоры, як і на астатняй тэрыторыі Сірыі, успыхнулі ў сакавіку 2011 года. Шырокамаштабныя сутыкненні паміж урадавымі сіламі і іх праціўнікамі пачаліся пасля таго, як пад канец ліпеня 2011 года прэзідэнт Башар Асад загадаў ўвесці ваенныя падраздзяленні ў шэраг гарадоў, уключаючы Дэйр-эз-Зор, з мэтай аднаўлення кантролю над сітуацыяй. Увод арміі і рэпрэсіі супраць удзельнікаў пратэстаў прывялі да кровапраліцця і пачатку ўзброенага супраціву праціўнікаў сірыйскага ўрада — разрозненых атрадаў Свабоднай сірыйскай арміі і мясцовых племянных фармаванняў. Летам 2012 года паўстанцы ўзялі пад свой кантроль большую частку тэрыторыі правінцыі і вялі баі з урадавымі сіламі за авалоданне асноўнымі гарадамі. У гэты перыяд таксама прыкметна ўзмацніла сваю актыўнасць экстрэмісцкая джыхадзісцкая групоўка Джэбхат ан-Нусра, афіляваная з Аль-Каідай. Яна актыўна папаўнялася добраахвотнікамі з мусульманскіх дзяржаў. Авалодаўшы тэрыторыяй правінцыі, розныя паўстанцкія групоўкі, уключаючы «Фронт ан-Нусра», пачалі ваяваць адзін з адным за кантроль над нафтавымі радовішчамі гэтай правінцыі, якія прыносілі вялікія прыбыткі.

Міжусобіцай скарысталася кіраўніцтва іракскага аддзялення «Аль-Каіды» («Ісламская дзяржава Ірака»)[4]. Пранікненне фарміраванняў ІД на тэрыторыю правінцыі пачалося ў 2013 годзе. У пачатку 2014 года канфлікт паміж групоўкамі сірыйскіх паўстанцаў і фарміраваннямі ІДІЛ за кантроль над тэрыторыяй правінцыі абвастрыўся. У красавіку узброеныя атрады ІДІЛ разгарнулі наступленне. Да пачатку ліпеня яны, выкарыстоўваючы ваенную тэхніку, адбітай у іракскай арміі, захапілі горад Абу-Кемаль на іракскіх-сірыйскай мяжы[5] і ўзялі пад свой кантроль найбуйнейшыя нафтавыя і газавыя радовішчы правінцыі[6]. У сярэдзіне ліпеня фарміраванні групоўкі выціснулі сваіх канкурэнтаў («Джэбхат ан-Нусра», «Ахрар аш-Шам» і іншыя арганізацыі) з тэрыторыі Дэйр-эз-Зора[7], які такім чынам стаў эканамічным і палітычным цэнтрам самаабвешчанай халіфата джыхадзістаў[4].

У наступныя тры з лішнім гадоў сірыйскі ваенны гарнізон Дэйр-эз-Зора знаходзіўся ў аблозе, атрымліваючы дапамогу і падмацаванні выключна па «паветранаму мосце». Паводле ацэнак, за пяць гадоў з пачатку ўзброеных сутыкненняў на момант 2016 года на тэрыторыі горада ўрадавыя сілы страцілі забітымі каля 2500 чалавек, антыўрадавыя фарміраванні — каля трох тысяч. Прыхільнікі Асада на той перыяд утрымлівалі пад сваім кантролем 40% тэрыторыі горада з насельніцтвам каля 100 тысяч і ваенны аэрадром, байцы ІДІЛ — астатнюю тэрыторыю горада з насельніцтвам каля 50 тысяч[2].

Улетку 2017 года Сірыйская арабская армія разгарнула шырокамаштабнае наступленне ў цэнтральнай частцы Сірыі. У верасні горад быў дэблакіраваны ў выніку аперацыі сірыйскіх войскаў пры падтрымцы расійскіх Паветрана-касмічных сіл, а ў пачатку лістапада — цалкам ачышчаны ад фарміраванняў ІД.

Зноскі

  1. ↑ Fadel, Leith. Hezbollah sends elite forces to Deir Ezzor(недаступная спасылка). Al-Masdar News (18 чэрвеня 2016). Архівавана з першакрыніцы 21 верасня 2018. Праверана 29 чэрвеня 2019.
  2. ↑ а б в Soldiers metres away from IS in Syria’s Deir Ezzor
  3. ↑ 20–60 killed (2–3 Sep 2014),[1] Архівавана 11 красавіка 2019. 29 killed (13–15 Sep 2014),[2] Архівавана 4 верасня 2017. 175 killed (22–25 Oct 2014),[3] Архівавана 11 лістапада 2020. 44 killed (28 Oct 2014),[4] Архівавана 4 ліпеня 2017. 51 killed (29–31 Oct 2014),[5] Архівавана 12 лістапада 2020. 640 killed (17–20 Nov 2014),[6] Архівавана 22 лютага 2017.[7] 17 killed (24–28 Nov 2014),[8] Архівавана 4 ліпеня 2017. 68–200 killed (3–6 Dec 2014),[9][10] Архівавана 26 мая 2019. 110 killed (16–21 Jan 2016),[11] 241–500 killed (14 Jan–14 Feb 2017),[12][13] Архівавана 4 верасня 2017. total of 830–1,269 reported killed
  4. ↑ а б Том О’Коннор (Tom O’Connor). Как США проиграли войну в Сирии России и Ирану // Newsweek, 13.10.2017
  5. ↑ ИГИШ захватило пограничный город аль Букамаль, атакует повстанцев под столицей // 01.07.2014
  6. ↑ ИГИШ захватывает крупные нефтяные месторождения Сирии // 05.07.2014
  7. ↑ ИГИШ берёт Дейр эз-Зор // 14.07.2014
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Бітва_за_Дэйр-эз-Зор_(2012—2017)&oldid=4577228"