Аперацыя «Шчыт Еўфрата»

З пляцоўкі Вікіпедыя
Jump to navigation Jump to search
Аперацыя «Шчыт Еўфрата»
Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Сірыі, Ваенная аперацыя супраць Ісламскай дзяржавы, Канфлікт паміж Турцыяй і ІДІЛ, Турэцка-курдскі канфлікт
Western al-Bab offensive (2016) (within Northern Syria).svg
Ваенныя дзеянні ў раёне сірыйска-турэцкай мяжы.
Дата 24 жніўня 2016 — 29 сакавіка 2017[1]
Месца Мухафаза Халеб (раёны Джэраблус, Аазаз, Эль-Баб, Манбідж), сірыйска-турэцкая мяжа
Вынік Перамога Турцыi
Праціўнікі
Flag of Turkey.svg Турцыя
Сірыя Сірыйская апазіцыя
пры падтрымцы:
Flag of the United States.svg ЗША (толькi ў барацьбе з IД) 		Flag of the Islamic State of Iraq and the Levant2.svg Ісламская дзяржава
Flag of Syrian Democratic Forces.svg Дэмакратычныя сілы Сірыі
International Freedom Battalion original banner.svg Міжнародны батальён свабоды
пры падтрымцы:
Flag of the United States.svg ЗША (толькi ў барацьбе з IД)
Flag of Russia.svg Расія (толькi ў барацьбе з апазiцыяй)
Flag of Syria.svg Сірыя (толькі ў раёне Тэль-Рыф’ата, але не ў раёне Манбiджа)
Камандуючыя
Турцыя Зекай Аксакалы
Турцыя Ісмаіл Мецін Темель
Сірыя Ахмед Отман 		неведома
Flag of Syrian Democratic Forces.svg Мухамед Ахмед
Flag of Syrian Democratic Forces.svg Аднан Абу Амджад
Сілы бакоў
1500 турэцкіх вайскоўцаў, 3500—5000 апазіцыянераў, 90 амерыканскіх вайскоўцаў 5000—7000 баевікоў
Страты
71 турэцкіх ваенных i 614 апазіцыянераў забітыя 713 баевікоў забітыя
91—350 курдскіх баевікоў забітыя
Агульныя страты
звыш за 100 мiрных грамадзян загiнулi

Аперацыя «Шчыт Еўфрата» (турэцк.: Operasyon "Fırat Kalkanı") — ваенная аперацыя турэцкіх ўзброеных сіл, пры падтрымцы Свабоднай сірыйскай арміі, на поўначы Сірыйскай Арабскай Рэспублікі, на тэрыторыі правінцыі Алепа. Праводзілася са жніўня 2016 па канец сакавіка 2017 гг.

Прэзідэнт Турцыі Рэджэп Таіп Эрдаган ў жніўні 2016 заявіў, што дадзеная аперацыя скіравана супраць IДIЛ і «тэрарыстычных груп сірыйскіх курдаў, якія пагражаюць Турцыі»[2][3]. У лістападзе 2016 Эрдаган заявіў, што Турцыя пачала ваенную аперацыю ў Сірыі з мэтай пакласці канец кіраванню сірыйскага прэзідэнта Башара Асада[4][5].

Са снежня 2015 года турэцкія войскі таксама праводзяць ваенную аперацыю ў суседнім Іраку[6][7].

Мэты аперацыi[правіць | правіць зыходнік]

Асноўны артыкул: Турэцка-курдскі канфлікт

25 жніўня турэцкія ўлады запатрабавалі, каб курдскія атрады (YPG) сышлі на ўсходні бераг р. Еўфрат, пагражаючы ў адваротным выпадку працягнуць наступленне на тэрыторыі паўночнай Сірыі. Міністр абароны Турцыі Фікры Ышык заявіў, што турэцкая ваенная аперацыя ў Сірыі мае дзве мэты: забяспечыць бяспеку сірыйска-турэцкай мяжы і дамагчыся таго, каб «там не было курдаў».

29 жніўня віцэ-прэм’ер Турцыі Нума Куртулмуш заявіў, што адна з мэтаў аперацыі — «перашкодзіць стварэнню курдамі калідора ад Ірака да Міжземнага мора». У адказ на заклікі ЗША спыніць атакі курдскіх атрадаў міністр Турцыі па справах ЕС Амер Чэлік заявіў:

Ніхто не мае права казаць нам, з якой тэрарыстычнай арганізацыяй варта змагацца, а якую ігнараваць.

29 лістапада прэзідэнт Турцыі Рэджэп Эрдаган заявіў, што мэтай аперацыі з’яўляецца звяржэнне Башара Асада, назваўшы апошняга «жорсткім тыранам»[8].

Па маіх ацэнках, каля 1 млн чалавек загінулі ў Сірыі. Гэтыя смерці ўсе яшчэ працягваюцца — паміраюць дзеці, жанчыны і мужчыны. Дзе ААН? Што яна робіць? Мы цярпелі, але ў рэшце рэшт павінны былі ўвайсці ў Сірыю разам са «Свабоднай сірыйскай арміяй». Чаму мы гэта зрабілі? У нас няма прэтэнзій на сірыйскую зямлю. Мы там для ўстанаўлення справядлівасці. Мы ўвайшлі туды, каб скончыць праўленне тырана Асада.

Падрыхтоўка і ход аперацыі[правіць | правіць зыходнік]

20 жніўня 2016 года вялікая колькасць баевікоў і аўтакалона з больш чым 50 машын з цяжкім і сярэднім узбраеннем перасеклі сірыйска-турэцкую мяжу праз Джэраблус[9].

22 жніўня, у адказ на тэракт у Газіянтэпе, сухапутныя войскі Турцыі нанеслі ўдар з 60 САУ па пазіцыях курдаў і Ісламскай дзяржавы (ІД)[10]. Жыхары Каркамыша неўзабаве пасля пачатку аперацыі былі эвакуяваныя.

Рана раніцай 24 жніўня турэцкія сілы абстралялі пазіцыі ІД ў Джэраблусе, у той час як турэцкія ВПС бамбілі 11 мэтаў з паветра[11]. Пазней турэцкія танкі перасеклі мяжу і, далучыўшыся да частак свабоднай арміі Сірыі, атакавалі горад. ЗША заявілі, што будуць забяспечваць падтрымку з паветра ў барацьбе супраць ІД«Turkey, US-led coalition launch major operation in northern Syria». </ref>. Праз некалькі гадзін пасля пачатку наступлення турэцкі спэцназ і Легіён Шам узялі пад кантроль першы населены пункт — Таль-Катыя — тэрарысты пакінулі пасёлак, каб умацаваць пазіцыі ў Джэраблусе«Turkish-led forces capture first village in northern Syria». al-Masdar News. 24 August 2016. </ref>. У той жа дзень баевікі беглі, і горад быў заняты практычна без бою. Баевікі адышлі ў бок г. Эль-Баб[12].

28 жніўня турэцкія ВПС нанеслі ўдар па тэрыторыі, занятай курдамі, паблізу г. Джэраблус. Незалежныя крыніцы паведамілi аб гібелі ў тым жа раёне, па меншай меры, 35 мірных жыхароў і чатырох баевікоў[13]. Турэцкія ваенныя крыніцы назвалі загінулых курдскімі баевікамі.

На 29 жніўня туркі выйшлі да прытоку Еўфрата на поўнач ад Манбіджа, займанага курдамі. У той жа дзень МЗС Турцыі высунуў курдам ультыматум, запатрабаваўшы адысці на ўсход ад Еўфрата, на захадзе якога стаіць Джэраблус.

3 верасня ў горад Эль-Раі (правінцыя Алепа) на кантраляваную баевікамі тэрыторыю ўвайшлі 20 турэцкіх танкаў «Леапард», 5 бронетранспарцёраў і грузавік (для праходу цяжкай тэхнікі ваенныя разабралі частку недабудаванай на мяжы з Сірыяй сцяны) і нанеслі ўдары па пазіцыях ІД[14].

Па паведамленні Генеральнага штаба Турцыі, па стане на 2 кастрычніка з пачатку аперацыі нанесена 6319 удараў па 1657 аб’ектах тэрарыстаў, «вернута пад кантроль» 960 кв. км. тэрыторый, у тым ліку населеныя пункты Увайшыах, Талій Атыах i Джубан на поўдзень ад горада Аль-Раi.

26 кастрычніка на пазіцыях ССА выбухнуў шахід-мабіль, кіраваны смяротнікам —загінулі двое і паранены 21, знішчана сем транспартных сродкаў. Таксама, верталёт сірыйскай арміі скінуў бачковыя бомбы на пазіцыі ССА ў паселішчы Тэль Наіф — загінулі двое, яшчэ пяцёра параненыя — гэта стала першым ударам з боку сірыйскіх урадавых войскаў па падтрымліваемых Анкарой ССА, з моманту пачатку турэцкай аперацыі[15][16].

Па стане на канец 2016 году турэцкая армія не змагла дамагчыся захопу горада Аль-Баб, акрамя таго армія панесла сур’ёзныя страты ў людзях і тэхніцы. Аднак, Турцыя сваім уварваннем расчляніла паўночна-заходні і паўночна-заходні курдскiя анклавы, што спыніла стварэнне адзінай курдскай аўтаноміі на мяжы Сірыі і Турцыі. Ваенная аперацыя Турцыі, накіраваная і на выцісканне курдаў на левы бераг Еўфрата, дасягнула мэты — цалкам ўзятая пад кантроль мяжа паміж Азазія і Евфратам з сірыйскага боку. Першы этап аперацыі «Шчыт Еўфрата» завершаны — створана буферная зона з мэтай не дапусціць на гэтую тэрыторыю курдаў. Паведамляецца, што занятак тэрыторый прайшло амаль без баёў, а баевікі IДIЛ, раней якія кантралявалі іх, сышлі адтуль, відавочна, па дамоўленасці[17].

23 лютага 2017 года Узброеныя сілы Турцыі і атрады сірыйскай апазіцыі ў рамках аперацыі «Шчыт Еўфрата» усталявалі кантроль над горадам Эль-Баб, вызваленага ад баевікоў ІД[18].

Да 9 сакавіка 2017 УС Турцыі вызваліла ад IД усе прылеглыя да г. Эль-Баб населеныя пункты.

10 сакавіка артылерыя турэцкай арміі абстрэльвала умацаваныя раёны Сірыйскай дэмакратычнай арміі (SDF) паблізу населеных пунктаў Мараназ, Айн Дакна і Тэль Білуна, а таксама недалёка ад аэрадрома «Менаг» на поўдзень ад горада Аазаз ў паўночнай частцы правінцыі Алепа[19].

29 сакавіка 2017 года Турцыя завяршыла аперацыю «Шчыт Еўфрата».

Чэрвень: Турцыя зноў пачала праяўляць ваенную актыўнасць на поўначы Сірыі, увёўшы 23 чэрвеня свае ваенныя падраздзяленні ў правінцыю Алепа для барацьбы з курдскімі фарміраваннямі, якіх падтрымліваюць ЗША. Турэцкія вайскоўцы, бронетранспарцёры і цяжкая артылерыя накіраваны ў раён курдскага кантона Афрын, дзе зараз працягваюцца сутыкненні паміж пратурэцкiмi і курдскімі апалчэнцамі[20].

Страты[правіць | правіць зыходнік]

Турэцкія ваенныя сцвярджалі, што ў 2016 годзе страцілі пяць танкаў «Леапард 2A4»: 1 ад СТУР TOW-2[21], 2 ад СТРК «Фагот»[22] і 2 былі захопленыя[23]. Па інфармацыі ад IДIЛaўцaў[24] і па дадзеных журналістаў Die Welt побач з сірыйскім горадам Аль-Баб было падбіта 10 танкаў, якія належаць турэцкай арміі[25].

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ правды», Екатерина БОЛГОВА | Сайт «Комсомольской. Турция сообщила об успешном завершении военной операции «Щит Евфрата» в Сирии(руск.) , KP.RU - сайт «Комсомольской правды» (29 сакавіка 2017). Праверана 29 сакавіка 2017.
  2. ↑ Erdogan says Syria operation aimed at IS jihadists, Kurdish PYD Архівавана 25 жніўня 2016 года.
  3. ↑ Turkish army-backed rebels advance inside Syria on ISIL
  4. ↑ Эрдоган: турецкая армия вошла в Сирию для свержения Асада (недаступная спасылка). Ведомости (29 лістапада 2016). Архівавана з першакрыніцы 30 лістапада 2016. Праверана 30 лістапада 2016.
  5. ↑ Эрдоган объявил Асаду личную войну. Газета.Ru (30 лістапада 2016). Праверана 30 лістапада 2016.
  6. ↑ Глава МИД Сирии обсудит с властями Ирака действия Турции. РИА Новости (25 жніўня 2016). Праверана 7 верасня 2016.
  7. ↑ Турция атаковала север Ирака. Независимая газета (7 верасня 2016). Праверана 7 верасня 2016.
  8. ↑ «Путин поговорил с Эрдоганом после его заявления о свержении Асада» // Би-Би-Си, 1.12.2016
  9. ↑ Opposition groups are preparing to break into Jarabulus, northern Aleppo, from Turkey. ARA News (20 жніўня 2016).
  10. ↑ Turkey Strikes Islamic State And Kurds In Syria. Sky News (23 жніўня 2016).
  11. ↑ Turkish jets bomb Daesh targets in Jarabulus. Trend News Agency (24 жніўня 2016).
  12. ↑ Syria: Turkish-backed rebels 'seize' Jarablus from ISIL. Al Jazeera (25 жніўня 2016).
  13. ↑ «Syria war: Turkey kills 25 people in latest round of air strikes» // BBC News, 29.08.2016
  14. ↑ В Алеппо вошли турецкие танки // 3.09.2016
  15. ↑ Генштаб Турции сообщил, что вертолет ВВС Сирии нанес удар по позициям ССА, РИА Новости . Праверана 27 кастрычніка 2016.
  16. ↑ Асад скинул бочковые бомбы на протурецкие головы
  17. ↑ Турецкое наступление в Сирии
  18. ↑ Турция заявила об освобождении сирийского Эль-Баб от боевиков ИГ // news.liga.net
  19. ↑ Сирия новости 10 марта 22.30: боевики ИГ устроили казнь в Дейр эз-Зоре, «Ан-Нусра» сорвала перемирие в Хомсе
  20. ↑ США продолжают в Сирии воздушную войну // Газета.ру, 23.06.2017
  21. ↑ В Сирии подбили первый турецкий танк Leopard 2 // tvzvezda.ru
  22. ↑ В Сирии подбиты ещё два немецких танка Leopard // РГ
  23. ↑ Разгром турецкого спецназа на севере Алеппо: террористы захватили новейшие танки «Леопард-2» // free-news.su
  24. ↑ «Леопард-2» в Сирии горит не хуже «Абрамсов» в Ираке(руск.)  (2 студзеня 2017). Праверана 7 лютага 2017.
  25. ↑ Syrien: Leopard-2-Verluste kratzen am deutschen Panzer-Mythos - WELT. DIE WELT. Праверана 7 лютага 2017.

Спасылкi[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Аперацыя_«Шчыт_Еўфрата»&oldid=3685313"