Канфлікт у Сірыйскім Курдыстане
Канфлікт у Сірыйскай Курдыстане | |||
---|---|---|---|
Асноўны канфлікт: грамадзянская вайна ў Сірыі | |||
![]() Сцяг Заходняга Курдыстана на блокпастце ў Афрыне | |||
Дата | з 19 ліпеня 2012 года | ||
Месца |
![]() |
||
Праціўнікі | |||
|
|||
Камандуючыя | |||
|
|||
![]() |
Канфлікт у Сірыйскім Курдыстане (курд.: Serhildana Rojavayê Kurdistanê) — частка грамадзянскай вайны ў Сірыі, звязаная з узброеным супрацівам сірыйскіх курдаў як урадавым войскам, так і ўзброенай апазіцыі з ісламістамі.
Актыўная фаза канфлікту пачалася ў ліпені 2012 года з утварэння Вышэйшага курдскага савета, які стаў фактычным органам кіравання курдскімі тэрыторыямі, і штурму горада Айн-эль-Араб (Кобань) курдскімі атрадамі народнай самаабароны. У цяперашні час Сірыйскі Курдыстан уяўляе сабой фактычна аўтаномны рэгіён са сваімі ўзброенымі сіламі і праваахоўнымі органамі, урадам і школамі з навучаннем на курдскай мове. Найбольш уплывовая палітычная сіла ў рэгіёне — партыя «Дэмакратычны саюз» (PYD), якая стаіць на пазіцыях рэгіяналізму і дэмакратычнага сацыялізму.
Пачатак канфлікту[правіць | правіць зыходнік]
У пачатку канфлікту паміж уладай і апазіцыяй у Сірыі курды па большай частцы заставаліся лаяльныя да ўладаў, у асноўным з-за падтрымкі апазіцыі Турцыяй, а таксама з-за боязі, што становішча нацыянальных і рэлігійных меншасцяў у Сірыі рэзка пагоршыцца пасля прыходу апазыцыі да ўлады[1]. У прыватнасці, блок 12 курдскіх партый байкатаваў канферэнцыю сірыйскай апазіцыі ў Антальі 31 мая 2011 году. Паводле заявы Салеха а, прадстаўніка Курдскай левай партыі: «Мы, сірыйскія курды, не давяраем Турцыі і яе палітыцы, і таму мы прынялі рашэнне байкатаваць гэты саміт»[2]. У наступнай канферэнцыі, якая адбылася ў жніўні таго ж года ў Стамбуле (тут быў сфармаваны апазіцыйны Сірыйскі нацыянальны пераходны савет), прынялі ўдзел толькі дзве курдскія партыі. На думку Саліх Мусліма, рашэнне курдскіх лідараў дыстанцыявацца ад канфлікту паміж уладамі і апазіцыяй было прынята з тактычнымі мэтамі, каб выйграць час на стварэнне структур самакіравання, у той час як улада і апазіцыя аслаблялі адзін аднаго сваім супрацьстаяннем[3].
7 кастрычніка 2011 году быў застрэлены вядомы курдскі актывіст Машал Там. На яго пахаванне ў Эль-Камышля прыйшло каля 50 тысяч чалавек. Неўзабаве пахаванне пачалі ператварацца ў беспарадкі, і паліцыя, адкрыўшы агонь па натоўпе, забіла як мінімум 14 чалавек[4]. 2 тыдні праз іншы курдская актывіст, Махмуд Валі, быў застрэлены пры аналагічных абставінах у Рас-эль-Айн[5].
Поўнамаштабны канфлікт паміж урадам Башара Асада і курдамі пачаўся пасля падпісання 12 ліпеня 2012 года ў Арбіл (Іракскі Курдыстан) пагаднення паміж двума вядучымі палітычнымі сіламі сірыйскіх курдаў — «Дэмакратычным саюзам» і курдская нацыянальным саветам, якім фактычна быў абвешчаны суверэнітэт Сірыйскага Курдыстана пад кіраваннем Вышэйшага курдскага савета. 19 ліпеня атрады YPG ўзялі штурмам горад Айн-эль-Араб, неўзабаве пасля чаго ўрадавыя войскі пакінулі гарады Амуда, Афрын і Рас-эль-Айн без якога-небудзь сур’ёзнага супраціву. 22 ліпеня пачаліся баі паміж YPG і ўрадавымі войскамі ў Эль-Камышлы.
2 жніўня 2012 года Нацыянальны каардынацыйны камітэт за дэмакратычныя перамены абвясціў, што рэжым Асада скінуты ва ўсім Сірыйскай Курдыстане і што ўвесь рэгіён з гэтага часу знаходзіцца пад кантролем курдаў (акрамя горада Эль-Камышлы, дзе ўсё яшчэ заставалася нейкая колькасць урадавых войскаў, ці не ўступалі ў канфлікт з курдамі і дазволілі ім падняць курдская сцяг над горадам)[6][7]. 19 жніўня баевікамі Свабоднай сірыйскай арміі быў узарваны ўрадавы выведвальны цэнтр у Эль-Камышлы, што выклікала негатыўную рэакцыю курдаў[8].
Другая палова 2012 года[правіць | правіць зыходнік]
У Алепа курды пражываюць у асноўным у паўночных раёнах Ашраф і Шэйх-Масуд. У пачатку баёў за Алепа жыхары гэтых раёнаў захоўвалі нейтралітэт, але 25 кастрычніка 2012 гады туды ўвайшоў атрад баевікоў «Ліва аль-Таўхід» колькасцю каля 200 чалавек з намерам узяць пад свой кантроль магістраль, якая злучае цэнтр горада з яго паўночнымі кварталамі[9]. На наступны дзень у сутыкненні з курдамі было забіта як мінімум 16 паўстанцаў і 5 курдаў. Абодва бакі абвінавацілі адзін аднаго ў правакацыі канфлікту і парушэнні пагадненняў аб ненападзе паміж курдамі і Свабоднай сірыйскай арміяй (ССА)[10].
28-30 кастрычніка адбыліся ўзброеныя сутыкненні паміж курдамі і ССА за горад Эль-Кастана ў ваколіцах Алепа, падчас якіх быў забіты адзін з камандзіраў ССА, вядомы як Абу Ібрагім, і яшчэ 4 баевіка з яго атрада. Абу Ібрагім быў вядомы тым, што ў маi таго ж года захапіў у закладнікі 11 паломнікаў-шыітаў, якія вярталіся ў Ліван з Ірана[11]. У пачатку лістапада 2012 года YPG і ССА падпісалі мірнае пагадненне[12], у той час як баевікі Рабочай партыі Курдыстана заявілі, што гатовыя ўмяшацца ў канфлікт на баку курдаў і ў далейшым выкарыстоўваць Сірыйскі Курдыстан як плацдарм для аперацый супраць Турцыі[13].
8 лістапада аб’яднаныя сілы курдаў і ССА пачалі наступ на горад Рас-эль-Айн паблізу турэцка-сірыйскай мяжы, 15 лістапада было абвешчана аб узяцці горада[14]. 19 лістапада баевікі ісламісцкага «Фронту аль-Нусра» атакавалі блакпост YPG ў Рас-эль-Айн, што прывяло да маштабных сутыкненняў паміж паўстанцамі і курдамі, які працягваўся да 22 лістапада. У сітуацыю быў вымушаны ўмяшацца Рыяд аль-Асад, пасля чаго бакам удалося дамовіцца аб спыненні агню[15]. У сутыкненнях было забіта як мінімум 4 курдаў і 14 паўстанцаў; па іншых звестках, страты маглі дасягаць 20-25 чалавек з кожнага боку[16].
3 снежня 2012 года, па звестках ад Rudaw, ВПС Сірыі нанеслі ўдар па раёне Махатта ў Рас-эль-Айн, у выніку якога загінула 12 чалавек, з іх 6 курдаў (у тым ліку трое дзяцей). 22 студзеня 2013 года новыя сутыкненні паміж курдамі і ўзброенай апазіцыяй у ваколіцах Рас-эль-Айн забралі жыцці як мінімум 56 чалавек, 42 з якіх (у тым ліку жанчыны і дзеці) загінулі ў выніку выбуху бомбы ў горадзе салам[17].
2013—2015 гады[правіць | правіць зыходнік]
2013 год у Сірыйскай Курдыстане пачаўся з узброеных сутыкненняў арабаў і курдаў у Хасеке. Падставай паслужыў расстрэл урадавымі войскамі дэманстрацыі арабаў у падтрымку ССА 28 снежня 2012 года, пасля чаго курды з ліку прыхільнікаў PYD былі абвінавачаныя ў супрацоўніцтве з урадам. У ходзе сутыкненняў былі забітыя тры араба[18].
4 студзеня 2013 году ў многіх гарадах на паўночным усходзе Сірыі прайшлі шматтысячныя антыўрадавыя дэманстрацыі, арганізаваныя PYD, курдская нацыянальным саветам і іншымі курдскімі партыямі. Мэтай PYD было сабраць да 100 тысяч дэманстрантаў, але гэта ім не ўдалося[19].
У той жа час пачаўся канфлікт паміж PYD і іншымі курдскімі партыямі — у прыватнасці, з партыяй Yekîtî Kurdistan і яе толькі што адукаваным баявым крылом Jiwan Qatna, якое PYD западозрыла ў падтрымцы ісламістаў[20][21]. У пачатку лютага 2013 гады адбылося яшчэ адно сутыкненне падобнага роду, у гэты раз паміж YPG і прыхільнікамі ўрада |Іракскага Курдыстана Масуда Барзані, з якім прыхільнікі PYD знаходзяцца не ў лепшых адносінах[22].
У сувязі з распачатым у студзеня 2014 года такім чынам паўнапраўным канфліктам паміж IДIЛ і больш памяркоўнымі паўстанцкімі групоўкамі, колькасць ахвяр якога ўжо да сярэдзіны месяца перавысіла 1000 чалавек[23], атрады YPG ў мухафаз Рака (у асноўным кантраляванай IДIЛ) прынялі рашэнне прыпыніць наступ на Эт-Тэль-эль-Аб’яд. У мухафаз Хасеке атрады IДIЛ па-ранейшаму дзейнічалі ў саюзе з больш памяркоўнымі ісламістамі; іх аб’яднаныя сілы прымусілі YPG адступіць з Тэль-Брак і Тэль-Хаміс (наваколлі Эль-Камышлы). Страты YPG ў гэтым рэгіёне за перыяд з канца снежня 2013 года па 7 студзеня 2014 года склалі 39 чалавек (SOHR). 15 студзеня YPG выступілі з заявай, у якім абвінавачваецца НКСРАС ў падтрымцы IДIЛ супраць курдаў у Хасеке.
У сувязі з маштабным наступам ІДІЛ ў Паўночным Іраку ў чэрвені 2014 года абвастрылася сітуацыя і на поўначы Сірыі. SOHR паведамляў пра сутыкненні паміж YPG і ІДІЛ ў мухафаз Рака і Алепа, у тым ліку ў ваколіцах горада Айэ-эль-Араб[24][25]. У сеціве з’явіліся фатаграфіі, з якіх відаць, што як мінімум 2 палонных курдаў былі пакараныя ІДІЛ праз распяцце[26][27].
Да 20 верасня 2014 года «Ісламская дзяржава» настолькі ўзмацніўся ў Раке, што заняло практычна ўсю тэрыторыю мухафазы, у тым ліку каля 60 вёсак у ваколіцах горада Айн-эль-Араб (Кабані)[28]. На дапамогу якая апынулася блакаванай ў гэтым горадзе невялікі групоўцы YPG накіравалася некалькі сотняў курдскіх баевікоў з Турцыі. Тым часам у турэцкай граніцы ў гэтым рэгіёне сабралася да 4 тысяч курдскіх бежанцаў[29].
6 кастрычніка 2014 гады тры замініраваных аўтамабіля падарваліся побач з блокпастоў YPG ў мухафазе Хасеке, у выніку чаго загінула не менш за 30 чалавек, яшчэ некалькі дзясяткаў атрымалі раненні. У той жа час у 260 кіламетрах адтуль прадоўжыўся штурм Айн-эль-Араб, баевікі IДIЛ паспрабавалі ўвайсці ў горад з трох бакоў. На адным з будынкаў на ўсходняй ўскраіне горада быў заўважаны чорны сцяг, які нагадвае сцяг ІД[30].
Хоць асноўныя падзеі другой паловы 2014 года ў Сірыйскай Курдыстане разгортваліся ў горадзе Кабані (Айн-эль-Араб) і яго ваколіцах, сутыкнення працягваліся і ў іншых рэгіёнах, населеных курдамі. У прыватнасці, 25 снежня ў ходзе баёў за вёску Кас на паўночным усходзе Сірыі курдамі было знішчана не менш за 30 ісламістаў. У той жа дзень у ходзе контрнаступлення курдаў на пазіцыі ІД ў Кабанi было ліквідавана яшчэ 14 баевікоў[31].
20 сакавіка 2015 года ў выніку падвойнага тэракту ў горадзе Хасеке на ўсходзе Сірыйскага Курдыстана загінула 20 чалавек[32].
Пасля паспяховага адбіцця нападу на Кaбанi курды пачалі далейшае наступленне на тэрыторыі, захопленай ІД, пры падтрымцы сіл антыiдiлaўскай кааліцыі ў рамках аперацыі «Буркан аль-Фірат». У сярэдзіне чэрвеня 2015 года імі была здабытая яшчэ адна буйная перамога — усталяваны кантроль над стратэгічна важнымі горадам Гэт-Тэль-эль-Аб’яд на турэцка-сірыйскай мяжы[33]. У выніку гэтай аперацыі была ўзятая пад кантроль важная для ІД траса Гэт-Тэль-эль-Абьяд — Рaка, а таксама нарэшце былі аб’яднаны тэрыторыі двух з трох курдскіх анклаваў у Сірыі. У далейшым працягнулася наступ у кірунку Ракi — «сталіцы» ІД. Так, 23 чэрвеня 2015 года курдамі было абвешчана аб узяцці пад свой кантроль горада Айн-Іса, які знаходзіцца ўсяго ў 50 кіламетрах ад Ракi[34][35].
25 чэрвеня 2015-га атрад баевікоў ІД прарваўся ў Кабанi з боку турэцка-сірыйскай мяжы, з прычыны чаго ў горадзе зноў пачаліся вулічныя баі[36]. У той жа дзень стала вядома, што ісламісты захапілі два жылыя кварталы ў горадзе Хасеке ва ўсходняй частцы Сірыйскага Курдыстана, выцесніўшы адтуль знаходзіліся там сірыйскія войскі, лaяльныя Башару Асаду[37].
2016 год[правіць | правіць зыходнік]
16 сакавіка партыя «Дэмакратычны саюз» абвясціла аб стварэнні на кантраляванай тэрыторыі федэратыўнай рэгіёну — Федэрацыі Паўночная Сірыя (Рожава))[38][39].
24 мая «Сірыйскія дэмакратычныя сілы», у якія ўваходзяць курдскія атрады народнай самаабароны (YPG), сірыйскія апазіцыйныя групоўкі, а таксама асірыйскія, армянскія і туркменскія атрады, абвясцілі пра пачатак наступу на Раку — «сталіцу» ІД. Аперацыя СДС пачалася праз тры дні пасля таго, як кіраўнік Цэнтральнага камандавання ўзброеных сіл ЗША генерал Джозэф Вотел 21 мая таемна пабываў на поўначы Сірыі, у раёнах, якія кантралююцца «Дэмакратычным саюзам». Гэты візіт быў выстаўлены амерыканскай адміністрацыяй як пачатак наступу на Раку, якое ажыццяўляецца курдамі пры падтрымцы амерыканскага спецпрызну[40].
30 мая турэцкія ўлады, раней аказвалыя падтрымку ІД дзеля ліквідацыі курдскага руху, прапанавалі ЗША правесці сумесную аперацыю супраць ІД на поўначы Сірыі — пры ўмове, што ў ёй не будуць удзельнічаць курды. Гэтая прапанова не прывяла да якіх-небудзь вынікаў[40]
У ноч на 3 чэрвеня наступ на Раку разгарнула і Сірыйская арабская армія, прасунуўшыся на некалькі кіламетраў углыб аднайменнай правінцыі[40].
24 жніўня Турцыя абвясціла аб пачатку на сірыйскай тэрыторыі сумеснай з фарміраваннямі Свабоднай сірыйскай арміі аперацыі «Шчыт Еўфрата» супраць баевікоў ІД з мэтай зачысткі тэрыторыі 5 тыс. км², вызвалення ад тэрарыстаў гарадоў Джэраблус і Эль-Баб і стварэння на гэтай тэрыторыі зоны бяспекі для размяшчэння бежанцаў. Акрамя таго, Турцыя мела на мэце не дапусціць аб’яднання курдскіх кантонаў Афрын і Манбідж на поўначы Сірыі[41][42]. У сакавіку 2017 года турэцкае кіраўніцтва заявіла аб дасягненні пастаўленых мэтаў у Сірыі і пачатак выводзіць свае войскі. Акрамя гэтага, Турцыя інфармавала сваіх саюзнікаў па міжнароднай антытэрарыстычнай кааліцыі, якую ён узначальвае ЗША, аб намеры прыняць удзел у вызваленні гарадоў Манбiдж і Рак ад баевікоў «Ісламскай дзяржавы». Аднак прыцягненне ЗША да аперацыі атрадаў курдскага апалчэння, якія склалі аснову Сірыйскіх дэмакратычных сіл, выклікала рэзка негатыўную рэакцыю ў Анкары, і Турцыя адмовілася адпраўляць свае войскі, заявіўшы, што «ніколі не будзе праводзіць сумесных аперацый з тэрарыстамі»[41]
2017 год[правіць | правіць зыходнік]
Гэты раздзел артыкула яшчэ не напісаны. Паводле задумы аднаго з удзельнікаў Вікіпедыі, на гэтым месцы павінен размяшчацца спецыяльны раздзел.
Вы можаце дапамагчы праекту, напісаўшы гэты раздзел. |
2018 год[правіць | правіць зыходнік]
20 студзеня генштаб УС Турцыі абвясціў аб пачатку ваеннай аперацыі «Аліўкавая галіна» ў сірыйскім раёне Афрын «у мэтах забеспячэння стабільнасці і бяспекі на паўночным захадзе Сірыі». Ваенныя дзеянні пачаліся ў 17:00. У гэты дзень над прымежнай з Сірыяй турэцкай правінцыяй Хатай з’явіліся самалёты ВПС Турцыі, якія перасеклі мяжу і нанеслі ўдары па пазіцыях курдскіх атрадаў народнай самаабароны (YPG) — ўуброенага фарміравання Вышэйшага курдскага савета. ВПС Турцыі атакавалі апорныя пункты YPG і склады са зброяй у ваколіцах прыгранічных населеных пунктаў і аэрадрома «Менах»[43]. Па заяве генштаба УС Турцыі, за першы дзень у авіаналётах былі задзейнічаны 72 самалёта, якія ўразілі 108 з 113 намечаных мэтаў[44].
У гэты ж дзень наступ на курдаў пачатку «Свабодная сірыйская армія» (ССА), каардынаваць свае дзеянні з Анкарой[45]. Турэцкія СМІ паведамілі, што ССА захапіла паселішча Маарназ. Баі паміж пратурэцкiмi групaўкамі і байцамі курдскіх атрадаў ішлі таксама ў раёне горада Аазаз[46]. Паводле паступаючых паведамленнях, да аперацыі супраць курдскіх узброеных фармаванняў далучылася яшчэ адна сірыйская апазіцыйная ўзброеная групоўка —«Файлак аш-Шам», баевікі якой прыбылі ў раён баявых дзеянняў вечарам 20 студзеня[47].
24 сакавіка Генштаб Турцыі заявіў аб тым, што раён Африн цалкам ачышчаны ад членаў групавак YPG/PПK.
Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]
Зноскі
- ↑ Ariel Zirulnick «Who backs Syria’s Assad? Top 4 sources of support». Christian Science Monitor, 10/05/2011.(англ.)
- ↑ Syrian Kurdish Parties Boycott Syrian Opposition Conference in Antalya, Turkey. Monthly Review, 01/06/2011.(англ.)
- ↑ Eric Bruneau «Kurdish Leader: We Oppose Foreign Intervention in Syria». Rudaw, 13/11/2011.(англ.)
- ↑ Syria security forces open fire at Kurd’s funeral. BBC News, 8 октября 2011 года.(англ.)
- ↑ Prominent Kurdish activist Mahmoud Wali, known as Abu Ghandi, gunned down in northeast Syria, activists say. Al Jazeera, 21 сентября 2011 года.
- ↑ PYD Press Release: A call for support and protection of the peaceful establishment, the self-governed Syrian Kurdish region Архівавана 15 верасня 2012 года.(англ.)
- ↑ Kurds take control in Syria’s northeast. Al Jazeera, 12 августа 2012 года.(англ.)
- ↑ Naila Bozo «Explosion at intelligence center in Qamishli, Syrian Kurdistan». Kurd Net, 19 августа 2012 года.(англ.)
- ↑ Syria violence flares ahead of possible truce. Al Jazeera, 25 октября 2012 года.(англ.)
- ↑ Ivan Watson, Shiyar Sayed Mohammed, Ammar Cheikh Omar Syria rebels, Kurdish militia discuss cease-fire. CNN, 30 октября 2012 года.(англ.)
- ↑ Abductor of Lebanese pilgrims in Syria killed. Xinhua, 30 октября 2012 года.(англ.)
- ↑ Wladimir van Wilgenburg Syrian Rebels and Kurdish Group Sign Truce. Rudaw, 5 ноября 2012 года.(англ.)
- ↑ Daniel Brode Will Syria’s rebels face a Kurdish front?. Hurriyet, 13 ноября 2012 года.(англ.)
- ↑ David Enders Rebels capture Ras al Ayn, 1st town to fall in Syria’s Kurdish region. McClatchy Newspapers, 15 ноября 2012 года.(англ.)
- ↑ Wladimir van Wilgenburg, Adib Abdulmajid «Syrian Rebel Commanders Killed in Clashes with Kurdish Fighters». Rudaw, 20 ноября 2012 года.
- ↑ Ivan Watson, Ammar Cheikh Omar «Dozens dead after clashes in Syrian border town». CNN, 21 ноября 2012 года.(англ.)
- ↑ Alexander Dziadosz, Kevin Liffey «Syrian rebels clash with Kurds in northeast». Reuters, 22 января 2013 года.(англ.)
- ↑ «Al-Hasakah: Deadly clashes between Arab tribes and PYD». KurdWatch, 9 января 2013 года.(англ.)
- ↑ «Al-Qamishli: PYD fails in attempt to mobilize one hundred thousand demonstrators». KurdWatch, 10 января 2013 года.(англ.)
- ↑ «Ad-Darbasiyah: YPG abducts armed Yekîtî members». KurdWatch, 15 января 2013 года.(англ.)
- ↑ «Al-Qamishli: YPG storms Yekîtî military drill ground». KurdWatch, 20 января 2013 года.(англ.)
- ↑ «Al-Malikiyah: YPG ends siege of Kahf al‑Assad». KurdWatch, 11 февраля 2013 года.(англ.)
- ↑ Потери сирийских повстанцев от междоусобицы превысили тысячу человек
- ↑ https://www.facebook.com/syriahroe/posts/551464934961849
- ↑ https://www.facebook.com/syriahroe/posts/551464578295218
- ↑ https://www.facebook.com/syriahroe/posts/551286444979698
- ↑ Twitter / Account Suspended
- ↑ Исламисты захватили 60 деревень на севере Сирии
- ↑ Сирийские курды бегут в Турцию
- ↑ Около 30 человек погибли в результате теракта в городе аль-Хасака
- ↑ СМИ: курды ликвидировали 30 боевиков ИГ на северо-востоке Сирии
- ↑ В Сирии при теракте погибли 20 человек
- ↑ Курды заявили, что полностью отбили у боевиков ИГ сирийский Тель-Абьяд
- ↑ Курды захватили город в 50 километрах от столицы ИГ
- ↑ Курды взяли Тель-Абьяд и Айн-Исса в сирийской провинции Ракка
- ↑ СМИ сообщили о прорыве боевиков «Исламского государства» в Кобани
- ↑ Ещё одно достижение «Исламского государства» в Сирии: Хасеке может пасть
- ↑ Курды в Сирии объявили о создании федеративного региона // Интерфакс, 17 марта 2016
- ↑ Курды делят Сирию // Газета.ru, 17 марта 2016
- ↑ 40,0 40,1 40,2 Наступление на Ракку: чем завершится гонка за овладение городом? // Международный дискуссионный клуб «Валдай», 08.06.2016
- ↑ 41,0 41,1 Турция готова провести военную операцию в Сирии. Анкара обвиняет сирийских курдов в новых артиллерийских обстрелах // «Коммерсантъ», 28.06.2017
- ↑ Турция предъявила Сирии «Щит». Военная операция Анкары нашла понимание в Вашингтоне и не нашла — в Москве // «Коммерсантъ», 25.08.2016
- ↑ Турецкие самолеты нанесли удары по 108 целям в Африне. Праверана 20 студзеня 2018.
- ↑ Керстен Книпп, Ирина Филатова. Зачем Турции «Оливковая ветвь»? // Deutsche Welle, 22.01.2018
- ↑ Турция нанесла авиаудары по объектам курдов в сирийском Африне // РБК, 20.01.2018
- ↑ Сирия итоги за сутки на 21 января 06.00 // ФАН (Федеральное агентство новостей)
- ↑ Сирия новости 21 января 07.00 // Федеральное агентство новостей
Спасылкi[правіць | правіць зыходнік]
- TEV-DEM Rojava(ар.)
https://web.archive.org/web/20130803163236/http://pydinfo.com/news-feed Лента новостей от PYD](англ.)
- Лента новостей от Курдского центра
- Александр Рыбин На северном фронте Сирии. Lenta.ru (18 сакавіка 2015). Праверана 20 сакавіка 2015.
- Hevale: революция в Курдистане