Танзанія: Розніца паміж версіямі

[[Сцяг {{{Родны склон}}}]]	[[Герб {{{Родны склон}}}]]
	[[Гімн {{{Родны склон}}}\|Дзяржаўны гімн {{{Родны склон}}}]]
Афіцыйныя мовы	суахілі і англійская
Сталіца	Дадома;
Форма кіравання
{{{Пасады кіраўнікоў}}}	{{{Кіраўнікі}}}
Валюта	танзанійскі шылінг
Інтэрнэт-дамен	.tz
Код ISO (Alpha-2)	TZ
Код ISO (Alpha-3)	TZA
Код МАК	TAN
Тэлефонны код	+255
Часавыя паясы	UTC+03:00, EAT і Africa/Dar_es_Salaam[d]

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 15:39, 17 красавіка 2012

Танзанія, Аб'яднаная Рэспубліка Танзанія (суахілі: Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, англ.: United Republic of Tanzania) — краіна ва Усходняй Афрыцы, узнікла ў выніку злучэння дзвюх былых калоній Вялікабрытані: Танган'ікі і Занзыбара, што сімвалізуе назва краіны ўтвораная з пачаткаў назваў абодвух рэгіёнаў. У наш час гэтыя рэгіёны Танзаніі існуюць у складзе фэдэратыўнай рэспублікі.

Краіна мае выхад да Індыйскага акіяна. На поўначы мяжуе з Кеніяй і Угандай, на захадзе з Руандай, Бурундзі і Дэмакратычнай Рэспублікай Конга, на поўдні з Мазамбікам, Малаві і Замбіяй.

Гісторыя

На тэрыторыі Танзаніі найбольш старажытныя рэшткі чалавека. Аўтахтоннае насельніцтва Танзаніі — плямёны, блізкія да сучасных бушменаў і гатэнтотаў. У I-м тысячагоддзі н.ээ. тут пасяліліся плямёны земляробаў банту і жывёлаводаў нілотаў. У VII — VIII стст. сюды праніклі арабы; у выніку іх узаемадзеяння з мясцовым насельніцтвам ва ўзбярэжных раёнах Танзаніі склалася мусульманскае паводле веравызнання этнічная супольнасць — суахілі. Існаваў шэраг гарадоў –дзяржаў суахілі, багацце якіх ствараў транзітны гандаль паміж унутарнымі раёнамі Афрыкі і краінамі Блізкага Усходу. У канцы XV ст. тут з’явіліся партугальцы, якія ўсталявалі кантроль над гарадамі суахілі. У канцы XVII ст. партугальцаў выгналі аманцы. У 1856 г. узнік самастойны султанат Занзібар з цэнтрам на аднайменным востраве на чале з дынастыяй аманскага паходжання. У 1884 г. над мацерыковай часткай Танзаніі ўстанавіла кантроль Германская імперыя. Астравы Занзібар з 1890 г. сталі брытанскім прпатэктаратам. У 1-ю сусветную вайну Германскую Усходнюю Афрыку акупіравалі брытанскія войск; у 1920 г. большая частка яе пад назвай Танганьіка перададзена Лігай Нацый пад кіраванне Вялікабрытаніі. У 2-ю сусветную вайну больш за 80 іысяч выхадцаў з Танзаніі змагаліся ў складзе брытанскай арміі. У 1954 г. створаны Нацыянальны афрыканскі саюз Танганьікі (ТАНУ) на чале з Дж.К.Ньерэрэ. ТАНУ перамог на ўсеагульных выбарах 1960 г. і ўзначаліў урад Танганьікі. 9 снежня 1961 г. абвешчана незалежнасць краіны.

У снежні 1962 г. абвешчана рэспубліка на чале з прэзідэнтам Ньерэрэ, 10 снежня 1963 г. абвешчана незалежнасць Султаната Занзібар. Паўстанне 12 студзеня 1964 г. скінула манархію на Занзібары і паклала канец панаванню выхадцаз з Амана; да ўлады прыйшла Афра-шыразі партыя (АШП). 26 красавіка 1964 г. Танганьіка і Занзібра аб’яднаны ў адзіную дзяржаву (з 29 кастрычніка 1964 г. — Аб’яднаная Рэспубліка Танзанія); Занзібар пры гэтым захаваў значную аўтаномію. Па ініцыятыве Ньерэрэ ў краіне пачалася пабудова сацыялістычнага грамадства шляхам аб’яднання сялянскіх гаспадарак у калектыўныя — т.зв. уджамаа; нацыяналізаваны замежныя банкі і прадпрыемствы. У 1977 г. ТАНУ і АШП аб’яднаны ў Рэвалюцыйную партыю (РП), усе іншыя партыі забаронены. У пачатку 1980-х гадоў эканамічнае становішча Танзаніі пагоршылася, што прымусіла Ньерэрэ падаць у 1985 г. у адстаўку. Новае кіраўніцтва краіны і РП на ачле з А.Х.Мвіньі пачало лібералізацыю эканомікі, што спрыяла пераадольванню крызісу. У 1992 г. дазволена шматпартыйнасць. На першых шматпартыйных выбарах 1995 г. перамагла РП, яе прадстаўнік Б.У.Мкапа абраны прэзідэнтам Танзаніі.