Рыта Леві-Мантальчыні: Розніца паміж версіямі

Рыта Леві-Мантальчыні
Рыта Леві-Мантальчыні
	Rita Levi-Montalcini
Дата нараджэння	22 красавіка 1909
Месца нараджэння	Турын, Італія
Дата смерці	30 снежня 2012 (103 гады)
Месца смерці	Рым, Італія
Месца пахавання	Турынскія манументальныя могілкі[d];
Грамадзянства	Італія
Род дзейнасці	неўролаг, нейрабіёлаг, біяхімік, палітык, урач, вучоная
Навуковая сфера	Нейрабіялогія
Месца працы	Вашынгтонскі ўніверсітэт у Сент-Луісе
Альма-матар	Турынскі ўніверсітэт
Вядомая як	адкрыла фактары росту
Партыя	беспартыйны;
Член у	Нацыянальная акадэмія навук Італіі[d]; Нацыянальная акадэмія навук ЗША; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Папская акадэмія навук; Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі; Французская акадэмія навук; Еўрапейская арганізацыя малекулярнай біялогіі[d]; Сусветная акадэмія навук[d]; Міжнародная акадэмія гісторыі навукі[d]; Еўрапейская акадэмія[d]; Лонданскае каралеўскае таварыства; Каралеўская акадэмія медыцыны Бельгіі[d]; Турынская акадэмія навук[d]; Каралеўская Акадэмія медыцынскіх навук Каталоніі[d]; National Bioethics Committee of Italy[d]; Акадэмія прыгожых мастацтваў[d];
Вялікі крыж ордэна За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай	Камандор ордэна За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай
	Цытаты ў Вікіцытатніку
	Творы ў Вікікрыніцах
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 11:21, 14 лютага 2013

Рыта Леві-Мантальчыні (італ.: Rita Levi-Montalcini; 22 красавіка 1909, Турын, Італія — 30 снежня 2012, Рым, Італія) — італьянскі нейрабіёлаг, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне (1986), якую яна атрымала разам з Стэнлі Коэнам за адкрыццё фактараў росту, у прыватнасці, NGF. Пажыццёвы сенатар Італьянскай Рэспублікі.

Біяграфія

Рыта Леві-Мантальчыні нарадзілася ў Турыне, была чацвёртым дзіцем (разам з яе сястрой-блізнюком Паолай) у габрэйскай сефардскай сям'і. Яе бацька, Адама Леві, быў інжынерам-электрыкам і матэматыкам; маці, Адэля Мантальчыні, мастачкай. Пасля заканчэння медыцынскай школы ў 1936 годзе, Леві-Мантальчыні стала асістэнтам фізіёлага Джузэпэ Леві (італ.: Giuseppe Levi, 1872-1965), але неўзабаве пасля ўвядзення ўрадам Мусаліні новых антысеміцкіх законаў, якія забаранялі габрэям акадэмічныя і прафесійныя кар'еры, яна была адхілена ад працы. У 1943 годзе Леві-Мантальчыні з сям'ёй беглі ў Фларэнцыю і вярнуліся ў Турын толькі пасля заканчэння ваенных дзеянняў.

Скончыла Турынскі ўніверсітэт (1936). З 1947 года ў Вашынгтонскім універсітэце (у 1969-1977 прафесар), адначасова з 1969 года ў лабараторыі клетачнай біялогіі ў Італьянскім нацыянальным даследчым савеце ў Рыме (да 1979 года дырэктар).

З'яўляецца аўтарам навуковых прац па вывучэнні механізмаў рэгуляцыі росту клетак і органаў. Адкрыла фактар росту нервнай тканкі.

Член Нацыянальнай АН ЗША, Амерыканскай акадэміі навук і мастацтваў, Італьянскай Нацыянальнай АН, Папскай акадэміі навук.

Узнагароды

Вялікі крыж ордэна «За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай» (8 студзеня 1987 года)^[6]
Камандор ордэна «За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай» (2 чэрвеня 1986 года)^[7]
Залаты медаль за заслугі ў галіне навукі і культуры (6 чэрвеня 2001 года)^[8]
Залаты медаль за заслугі ў галіне школьнай адукацыі, культуры і мастацтва (31 кастрычніка 1986 года)^[9]
Прэмія Луізы Грос-Хорвіц (1983)^[10]
Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне (1986) ^[11]
Прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні (1986)^[12]
Нацыянальны навуковы медаль ЗША (1987)^[13]

Літаратура

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.9: Кулібін - Малаіта / Рэдкал.: Г.П.Пашкоў і інш. - Мн.: БелЭн, 1999. - 560 с.: іл.

Зноскі

↑ Нацыянальная акадэмія навук ЗША — 1863. Праверана 25 лютага 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q270794"></a>
↑ Папская акадэмія навук — 1936.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q938622"></a>
↑ Сусветная акадэмія навук — 1983.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q337352"></a>
↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Levi-Montalcini_Rita
↑ www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>
↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana Dott.ssa Rita Levi (італ.)
↑ Commendatore Ordine al Merito della Repubblica Italiana Dott.ssa Rita Levi (італ.)
↑ Medaglia d'oro ai benemeriti della scienza e cultura Prof. Rita Levi Montalcini (італ.)
↑ Medaglia d'oro ai benemeriti della scuola della cultura e dell'arte Dott.ssa Rita Levi Montalcini (італ.)
↑ Rita Levi-Montalcini - The Embryo Project Encyclopedia (нявызн.). ASU. Праверана 30 December 2012.
↑ "Nobel-winning scientist Levi-Montalcini dies in Rome at 103, biologist studied growth factor". Fox News Channel. 30 December 2012. Retrieved 31 December 2012.
↑ Albert Lasker Basic Medical Research Award: 1986 Winners (нявызн.). Lasker Foundation. Праверана 31 December 2012.
↑ Yount, Lisa (2007). A to Z of Women in Science and Math. Infobase Publishing. p. 174. ISBN 1438107951. Retrieved 30 December 2012.

Спасылкі

[_6b94bdc222164a85-1] Нацыянальная акадэмія навук ЗША — 1863. Праверана 25 лютага 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q270794"></a>

[_ff29de525ea4f58a-2] Папская акадэмія навук — 1936.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q938622"></a>

[_1e5382a2aaf6bcf7-3] Сусветная акадэмія навук — 1983.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q337352"></a>

[_c647d2047f4416c6-4] ttps://www.ae-info.org/ae/User/Levi-Montalcini_Rita

[_6e236b839d85ffe8-5] www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>

[6] Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana Dott.ssa Rita Levi (італ.)

[7] Commendatore Ordine al Merito della Repubblica Italiana Dott.ssa Rita Levi (італ.)

[8] Medaglia d'oro ai benemeriti della scienza e cultura Prof. Rita Levi Montalcini (італ.)

[9] Medaglia d'oro ai benemeriti della scuola della cultura e dell'arte Dott.ssa Rita Levi Montalcini (італ.)

[10] Rita Levi-Montalcini - The Embryo Project Encyclopedia (нявызн.). ASU. Праверана 30 December 2012.

[11] "Nobel-winning scientist Levi-Montalcini dies in Rome at 103, biologist studied growth factor". Fox News Channel. 30 December 2012. Retrieved 31 December 2012.

[12] Albert Lasker Basic Medical Research Award: 1986 Winners (нявызн.). Lasker Foundation. Праверана 31 December 2012.

[13] Yount, Lisa (2007). A to Z of Women in Science and Math. Infobase Publishing. p. 174. ISBN 1438107951. Retrieved 30 December 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

@@ Радок 38: / Радок 38: @@
 * Залаты медаль за заслугі ў галіне навукі і культуры ([[6 чэрвеня]] [[2001]] года)<ref>[http://www.quirinale.it/qrnw/statico/onorificenze/decorato.asp?id=45265&ono=19 Medaglia d'oro ai benemeriti della scienza e cultura Prof. Rita Levi Montalcini] {{ref-it}}</ref>
 * Залаты медаль за заслугі ў галіне школьнай адукацыі, культуры і мастацтва ([[31 кастрычніка]] [[1986]] года)<ref>[http://www.quirinale.it/qrnw/statico/onorificenze/decorato.asp?id=5965&ono=14 Medaglia d'oro ai benemeriti della scuola della cultura e dell'arte Dott.ssa Rita Levi Montalcini] {{ref-it}}</ref>
-* [[Прэмія Луізы Грос-Хорвіц]] (1983)<ref>{{cite web|url=http://embryo.asu.edu/view/embryo:123950|title=Rita Levi-Montalcini - The Embryo Project Encyclopedia|publisher=ASU|accessdate=30 December 2012}}</ref>
+* [[Прэмія Луізы Грос-Хорвіц]] ([[1983]])<ref>{{cite web|url=http://embryo.asu.edu/view/embryo:123950|title=Rita Levi-Montalcini - The Embryo Project Encyclopedia|publisher=ASU|accessdate=30 December 2012}}</ref>
-* Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне (1986)
+* [[Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне]] ([[1986]]) <ref>"Nobel-winning scientist Levi-Montalcini dies in Rome at 103, biologist studied growth factor". Fox News Channel. 30 December 2012. Retrieved 31 December 2012.</ref>
-* [[Прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні]] (1986)<ref>{{cite web|url=http://www.laskerfoundation.org/awards/1986_b_description.htm#montalcini|title=Albert Lasker Basic Medical Research Award: 1986 Winners|publisher=[[Lasker Foundation]]|accessdate=31 December 2012}}</ref>
+* [[Прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні]] ([[1986]])<ref>{{cite web|url=http://www.laskerfoundation.org/awards/1986_b_description.htm#montalcini|title=Albert Lasker Basic Medical Research Award: 1986 Winners|publisher=[[Lasker Foundation]]|accessdate=31 December 2012}}</ref>
-* [[Нацыянальны навуковы медаль ЗША]]
+* [[Нацыянальны навуковы медаль ЗША]] ([[1987]])<ref>Yount, Lisa (2007). A to Z of Women in Science and Math. Infobase Publishing. p. 174. ISBN 1438107951. Retrieved 30 December 2012.</ref>
 == Літаратура ==