Стэнлі Бен Прузінер

З пляцоўкі Вікіпедыя
Jump to navigation Jump to search
Стэнлі Бен Прузінер
англ.: Stanley B. Prusiner
Prusiner 1.JPG
Дата нараджэння 28 мая 1942(1942-05-28)[1][2][3] (78 гадоў)
Месца нараджэння Дэ-Мойн, штат Аява, ЗША
Грамадзянства
Род дзейнасці урач, вірусолаг, біяхімік, выкладчык універсітэта, неўролаг
Навуковая сфера неўралогія, біяхімія
Месца працы Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі
Каліфарнійскі ўніверсітэт у Сан-Францыска
Навуковая ступень прафесар
Альма-матар Пенсільванскі ўніверсітэт
Вядомы як адкрыў прыёны
Член у
Узнагароды і прэміі Нобелеўская прэмія Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне (1997)
Прэмія Вольфа па медыцыне (1995/96)
Commons-logo.svg Стэнлі Бен Прузінер на Вікісховішчы

Стэнлі Бен Прузінер (англ.: Stanley B. Prusiner, нар. 28 мая 1942, г.Дэ-Мойн, штат Аёва, ЗША) — амерыканскі неўролаг, біяхімік і вірусолаг, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне ў 1997 годзе за даследаванні прыёнаў.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Стэнлі Прузінер нарадзіўся ў Дэ-Мойне, штат Аёва, сын Марыям (у дзявоцтве Spigel) і Лоўрэнс Прузінераў, архітэктар. Ён правёў сваё дзяцінства ў Дэ-Мойне і Цынцынаці, штат Агая, дзе ён наведваў Walnut Hills High School. Прузінер атрымаў ступень бакалаўра навук па хіміі ва ўніверсітэце Пенсільваніі, а потым атрымаў ступень доктара медыцыны ў Школе медыцыны ўніверсітэта Пенсільваніі.[5] Пасля Прузінер праходзіў стажыроўку ва ўніверсітэце Каліфорніі ў Сан-Францыска. Пазней Прузінер перайшоў у Нацыянальныя інстытуты аховы здароўя ЗША, дзе ён вывучаў глутаміназы ў E.coli ў лабараторыі графа Штатмена.

Пасля трох гадоў у Нацыянальных інстытутах аховы здароўя ЗША, Прузінер вярнуўся ва ўніверсітэт Каліфорніі ў Сан-Францыска для завяршэння рэзіндэнтуры ў неўралогіі. Пасля завяршэння рэзіндэнтуры ў 1974 годзе, Прузінер паступіў ва ўніверсітэт Каліфорніі ў Сан-Францыска на неўралагічнае аддзяленне. З таго часу Прузінер займаў розныя пасады як ва ўніверсітэце Каліфорніі ў Сан-Францыска, так і ў Каліфарнійскім універсітэце ў Берклі.

Прафесар Каліфарнійскага ўніверсітэта.

Прузінер быў абраны ў Нацыянальную акадэмію навук ў 1992 годзе, і ў яе кіруючы савет у 2007 годзе. Ён таксама з'яўляецца членам Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук (1993), Каралеўскага таварыства (1996), Амерыканскага філасофскага таварыства (1998), Сербскай акадэміі навук і мастацтваў (2003) і Інстытута медыцыны.

У 2009 годзе вучоны наведваў Беларусь, быў у музеі гісторыі і культуры яўрэяў Беларусі.

Продкі вучонага жылі ў XVIII стагоддзі ў гарадах Мінск, Шклоў, Магілёў, Пружаны і Мір. У канцы XIX стагоддзя прадзед Стэнлі, юрыст Вульф Прузінер, які пражываў у Маскве, быў вымушаны з'ехаць у Амерыку з-за высялення яўрэяў з Масквы.[6]

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Адкрыў прыёны — інфекцыйныя агенты бялковай прыроды, якія выклікаюць пашкоджанні галаўнога мозга (энцэфалапатыі) чалавека і жывёл, у т.л. скрэйпі (сверб) авечак і губчатую энцэфалапатыю ("шаленства") буйнай рагатай жывёлы.

Вызначыў амінакіслотную паслядоўнасць прыёнавага бялку і індэтыфікаваў яго ген.

У цяперашні час Прузінер узначальвае навукова-даследчую лабараторыю ва Універсітэце Каліфорніі ў Сан-Францыска, дзе займаецца даследаваннем прыёнавых хвароб, хваробы Альцгеймера і таупаціі.[7]

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ Stanley B. Prusiner // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. ↑ Stanley Prusiner // Munzinger-Archiv — 1913. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ Stanley B. Prusiner // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. ↑ NNDB — 2002.
  5. ↑ Stanley B. Prusiner - Autobiography. NobelPrize.org. Праверана 2 студзеня 2007.
  6. ↑ Знаменитые гости Музея истории и культуры евреев Беларуси
  7. ↑ UCSF Prusiner Lab site
  8. ↑ Franklin Laureate Database - Benjamin Franklin Medal 1998 Laureates. Franklin Institute. Праверана 14 лютага 2013.
  9. ↑ http://www.nsf.gov/news/news_summ.jsp?cntn_id=117875

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 125. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0216-4 (Т. 13).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

commons: Стэнлі Бен Прузінер на Вікісховішчы

Бламберг / Гайдузек(1976) • Гіймэн / Шалі / Ялау (1977) • Арбер / Натанс / Сміт (1978) • Кормак / Хаўнсфілд (1979) • Бенасераф / Дасэ / Снел (1980) • Сперы / Х’юбел / Візел (1981) • Бергстрэм / Самуэльсан / Вейн (1982) • Мак-Клінтак (1983) • Ернэ / Кёлер / Мільштэйн (1984) • Браўн / Голдстайн (1985) • Коэн / Леві-Мантальчыні (1986) • Танегава (1987) • Блэк / Элаян / Хітчынгс (1988) • Бішап / Вармус (1989) • Мары / Томас (1990) • Неер / Закман (1991) • Фішэр / Крэбс (1992) • Робертс / Шарп (1993) • Гілман / Родбел (1994) • Льюіс / Нюслайн-Фольхард / Вішаус (1995) • Догерці / Цынкернагель (1996) • Прузінер (1997) • Ферчгат / Ігнара / Мурад (1998) • Блобель (1999) • Карлсан / Грынгард / Кэндэл (2000)

Прагляд гэтага шаблона
  Тэматычныя сайты
Слоўнікі і энцыклапедыі
Нарматыўны кантроль
BNF: 134865075 · CONOR: 34874979 · GND: 14029905X · ISNI: 0000 0000 8180 2961 · LCCN: n79103845 · NKC: mub2013787423 · NTA: 068197888 · NUKAT: n2017175162 · SUDOC: 076631087 · VIAF: 112781106
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Стэнлі_Бен_Прузінер&oldid=3628604"