Уладзімір Міхайлавіч Лятун

Уладзімір Лятун
Імя пры нараджэнні	Уладзімір Міхайлавич Лятун
Дата нараджэння	20 красавіка 1935(1935-04-20)
Месца нараджэння	Смалінец, Уздзенскі раён, БССР, СССР
Дата смерці	2001
Месца смерці	Мінск, Беларусь
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Род дзейнасці	мастак
Месца працы	Мінскі дзяржаўны мастацкі каледж імя А. К. Глебава
Вучоба	Мінскі дзяржаўны мастацкі каледж імя А. К. Глебава Беларуская дзяржаўная акадэмія мастацтваў
Мастацкі кірунак	станковая і манументальная скульптура

Уладзімір Міхайлавіч Лятун (20 красавіка 1935, в. Смалінец, Уздзенскі раён — 2001, Мінск) — беларускі скульптар. Аўтар эскіза першай сучаснай беларускай дзяржаўнай ўзнагароды — медалю Ф. Скарыны (1989).

Біяграфія

З 1950 па 1955 год навучаўся ў Мінскай мастацкага вучылішча. З 1955 па 1961 год вучыўся ў Беларускім дзяржаўным тэатральна-мастацкім інстытуце на аддзяленні скульптуры. Настаўнікамі маладога скульптара былі А. Глебаў і А. Бембель. З 1958 года ўдзельнічаў у мастацкіх выставах. У 1961—1966 гадах выкладаў у Мінскай мастацкага вучылішча. У 1967 годзе стаў сябрам Саюзу мастакоў СССР. У верасні 2002 года ў Магілёўскім мастацкім музеі была адкрытая мемарыяльная зала скульптуры Ул. Летуна.

Творчасць

Працаваў у тэхніцы станковай і манументальнай скульптуры. Працы скульптара захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі, музеі Вялікай Айчыннай вайны, музеі сучаснага выяўленчага мастацтва ў Мінску, фондах Беларускага саюза мастакоў, мастацкіх галерэях і музеях Беларусі, Расіі і Польшчы. У кастрычніку 2001 года сям'я Ул. Летуна перадала ў дар Магілёўскаму мастацкаму музея 62 аўтарскія працы скульптара.

Выбраныя творы

• помнікі войнам і партызанам, якія загінулі ў Вялікай Айчыннай вайне, у калгасах імя Энгельса (1967) і імя Дзяржынскага (1973) Слуцкага раёна
• мемарыял ваеннай славы «Лудчыцкая вышыня» ў Быхаўскім раёне Магілёўскай вобласці, у суаўтарстве з архітэктарам П. Белавусавым)
• помнікі 14 чырвоным слуцкім партызанам у Слуцку (1970) і камсамольцам—падпольшчкам у Гомелі (1974)
• помнікі—бюсты Героям Савецкага Саюза І. Аляксееву ў Полацку (1969), Р. Ібаруры ў в. Іканы Барысаўскага раёна (1979), П. Гаўрылаву ў Брэсце (1981), А. Беламу ў Старых Дарогах
• скульптурныя партрэты І. Якубоўскага (1965), Ул. Мулявіна (1980)
• барэльефы «На варце міру» (1970, музей Вялікай Айчыннай вайны) і «Народныя мсціўцы» (1982, філіял музея Вялікай Айчыннай вайны ў м. Расоны)
• мемарыяльныя дошкі, прысвечаныя В. Чкалаву (1980), П. Машэраву (1983), Ц. Кісялёву (1983), Ул. Каралю (1983).

Памятны медаль да 100-х угодкаў Я.Купалы (1982)

Уладзімір Лятун і Янка Купала

Да стагоддзя з дню нараджэння Я. Купалы выканаў два юбілейныя медалі (бронза, гіпс) і два бюсты для тыражавання: «Янка Купала» (фарфор, метал), а таксама «Малады Янка Купала» (гіпс, метал), якія захоўваюцца ў Літаратурным музеі Янкі Купалы. У 1984 годзе стварыў два скульптурныя партрэты паэта (бронза, гіпс). У 1997 годзе стварыў памятны медаль, прысвечаны 115-годдзю Я. Купалы і Купалаўскаму мемарыяльнаму заказніку «Акопы». Незавершаным застаўся скульптурны партрэт Я. Купалы для філіяла літаратурнага музея Купалы ў Яхімоўшчыне, над якім скульптар працаваў у апошнія дні жыцця.

Прафесійныя адзнакі і ўзнагароды

• Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР (1986, за мемарыял ваеннай славы «Лудчыцкая вышыня»)
• Лаўрэат адмысловай прэміі прэзідэнта Беларусі за высокія творчыя дасягненні ў галіне культуры і мастацтва (1999)

Літаратура

• Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5-і т.. Т. 3./ Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал.рэд.) і інш. — Мн., БелСЭ, 1984. — 751 с, 40 л. іл.; Артыкул «Лятун Уладзімір» / Аўтар — Э.А. Петэрсон. — С. 329.
• Янка Купала: Энцыкл. даведнік / БелСЭ; Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн., БелСЭ, 1986. — 727 с, 26 л. іл.; Артыкул «Лятун Уладзімір» / Аўтар — І.У. Саламевіч. — С. 366.

Спасылкі

• Творы скульптара ў Старадарожскім мастацкім музеі на сайце Адраджэнцы Беларусі