Вацлаў III

Вацлаў III
Вацлаў III
	чэшск.: Václav III.
	1301 — 6 снежня 1305; (пад імем Ласла V)
Каранацыя	27 жніўня 1301, Секешфехервар
Папярэднік	Андраш III
Пераемнік	Бела V (Атон Баварскі)
	21 чэрвеня 1305 — 4 жніўня 1306
Папярэднік	Вацлаў II
Пераемнік	Генрых Харутанскі
	21 чэрвеня 1305 — 4 жніўня 1306
Каранацыя	не каранаваны
Папярэднік	Вацлаў II Чэшскі
Пераемнік	Уладзіслаў I Лакеток
Нараджэнне	6 кастрычніка 1289; Прага, Каралеўства Багемія;
Смерць	4 жніўня 1306 (16 гадоў); Оламаўц, Каралеўства Багемія;
Месца пахавання	невядома;
Род	Пржэмысловічы
Бацька	Вацлаў II
Маці	Юдыта Габсбург[d]
Жонка	Віола Тэшынская[d]
Дзеці	Эльжбэта[d]
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вацлаў III Пржэмысловіч (чэшск.: Václav III., венг.: Vencel, польск.: Wacław), (6 кастрычніка 1289 — 4 жніўня 1306, Оламаўц, Маравія) — кароль Венгрыі з 1301 па 6 снежня 1305 (каранацыя 27 жніўня 1301 у Секешфехервары, пад імем Ласла V), кароль Чэхіі з 21 чэрвеня 1305 (пад імем Вацлава III), князь Польшчы c 21 чэрвеня 1305 (пад імем Вацлава III).

Вацлаў III быў сынам Вацлава II, караля Чэхіі і Польшчы, і Юдзіты, дачкі імператара Рудольфа I Габсбурга, апошні з роду Пржэмысловічаў.

Кароль Венгрыі

У 1301 годзе яго бацька адмовіўся ад венгерскай кароны на яго карысць. 27 жніўня 1301 года Вацлаў быў каранаваны пад імем Ладзіслава V (ці па-венгерску Ласла). У той момант Венгрыя фактычна ўяўляла сабой некалькі княстваў, і каралём яго прызналі толькі кіраўнікі зямель, якія адпавядаюць сучасным Славакіі (Матуш Чак і Аба), Бургенланду і сталіцы Будзе.

У 1303 Аба і Чак вырашылі перайсці на бок Карла Роберта Анжуйскага. Вацлаў заклікаў на дапамогу свайго бацьку. Прыбыўшы з Прагі з вялікай арміяй бацька ўзяў цвёрды кантроль над Будай, але, ацаніўшы сітуацыю на месцы, ён забраў сына і карону і вярнуўся ў Чэхію.

Пасля смерці бацькі Вацлаў вырашыў адмовіўся ад венгерскай кароны на карысць Атона III, герцага Ніжняй Баварыі, (6 снежня 1305). У 1307 годзе Атон патрапіў у палон і ў 1308 годзе адрокся ад кароны на карысць Карла Роберта.

Польшча

У 1305 годзе Вацлаў III ажаніўся з дачкой тэшынскага князя Мешка I, Віёле Елізавеце з дынастыі Пястаў. 4 жніўня 1306 года забіты пры загадкавых акалічнасцях у Оламаўцы, падчас падрыхтоўкі да паходу ў Польшчу.

Зноскі

↑ ^а ^б Václav, III. český, uherský a polský král, 1289-1306 // Olomouc City Library regional database Праверана 26 верасня 2024.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q130368343"></a>
↑ ^а ^б ^в Czech National Authority Database Праверана 14 красавіка 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>
↑ (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.

[_93c1c952bf004d4f-1] а ^б Václav, III. český, uherský a polský král, 1289-1306 // Olomouc City Library regional database Праверана 26 верасня 2024.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q130368343"></a>

[_81dd7b65f25d264a-2] а ^б ^в Czech National Authority Database Праверана 14 красавіка 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[_795575f5d3c2cc3f-3] (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.

[1]

[2]

[3]

Манархі Польшчы
Князі палян	Земавіт Лешак Земамысл
Каралі Польшчы	Мешка I Баляслаў I Храбры Мешка II Безпрым Мешка II Баляслаў Запамятаваны Казімір I Аднавіцель Баляслаў II Смелы Уладзіслаў I Герман Баляслаў III Крывавусты Збігнеў
Князь-прынцэпс Польшчы	Уладзіслаў II Выгнаннік Баляслаў IV Кучаравы Мешка III Стары
Князь Кракава	Казімір II Справядлівы Мешка III Стары Казімір II Справядлівы Елена Усеваладаўна Лешак Белы Мешка III Стары Лешак Белы Мешка III Стары Уладзіслаў III Танканогі Лешак Белы Мешка IV Лешак Белы Уладзіслаў III Танканогі Конрад I Мазавецкі Генрых I Барадаты Генрых II Набожны Конрад I Мазавецкі Баляслаў V Сарамлівы Лешак Чорны Генрых IV Пробус Пшэмысл
Пржэмысловічы	Вацлаў II Чэшскі Вацлаў III Чэшскі
Пясты (князі Кракава)	Уладзіслаў I Лакетак
Каралі Польшчы	Уладзіслаў I Лакетак Казімір III Вялікі
Анжу	Людовік I Венгерскі Ядвіга
Ягелоны	Ягайла (Уладзіслаў II) Уладзіслаў III Варнскі Казімір IV Ягелон Ян I Ольбрахт Аляксандр Ягелон Жыгімонт I Стары Жыгімонт II Аўгуст
Выбарныя каралі	Генрых Валуа Ганна Ягелонка Стэфан Баторый Жыгімонт III Уладзіслаў IV Ян II Казімір Міхал Карыбут Вішнявецкі Ян III Сабескі Аўгуст II Моцны Станіслаў Ляшчынскі Аўгуст II Моцны Станіслаў Ляшчынскі Аўгуст III Станіслаў Аўгуст Панятоўскі
Варшаўскае герцагства	Фрыдрых Аўгуст I
Царства Польскае	Аляксандр I Мікалай I Часовы ўрад Мікалай I Аляксандр II Аляксандр III Мікалай II

Кіраўнікі Венгрыі
Правадыры венграў язычніцкага перыяду	Арпад Жольт Файс Такшань Геза
Арпады (1000—1301)	Іштван I Святы (1000—1038)
Барацьба дынастый (1038—1046)	Пётр Арсеола (1038—1041; 1044—1046) Самуіл Аба (1041—1044)
Арпады (1044—1301)	Андраш I (1047—1061) Бела I (1061—1063) Шаламан (1063—1074) Геза I (1074—1077) Ласла I Святы (1077—1095) Кальман І Кніжнік (1095—1116) Іштван II (1116—1131) Бела II (1131—1141) Геза II (1141—1162) Іштван III (1162—1172) Ласла II (1162—1163) Іштван IV (1163—1165) Бела III (1172—1196) Імрэ (1196—1204) Ласла III (1204—1205) Андраш II (1205—1235) Бела IV (1235—1270) Іштван V (1270—1272) Ласла IV Кун (1272—1290) Андраш III (1290—1301)
Спрэчныя прэтэндэнты (1301—1308)	Ласла (Вацлаў III Чэшскі) (1301—1305) Бела V (Атон III Баварскі) (1305—1308)
Анжу-Сіцылійскі дом (1328—1498)	Карай I (Карл Роберт Неапалітанскі) (1310—1342) Лаяш I (Людовік I Вялікі) (1342—1382) Марыя (1382—1385; 1386—1395) Карай II (Карл III Неапалітанскі) (1385—1386)
Люксембургі (1386—1437)	Жыгманд (Жыгімонт) (1386—1437)
Габсбургі (1438—1439)	Альбрэхт (1437—1439)
Ягелоны (1440—1444)	Уласла I (Уладзіслаў III Польскі) (1440—1444)
Габсбургі (1444—1457)	Ласла V (Ладзіслаў Постум) (1444—1457)
Хуньядзі (1458—1490)	Мацьяш I (1458—1490)
Ягелоны (1490—1526)	Уласла II (1490—1516) Лаяш II (Людовік II) (1516—1526)
Запальяі (1526—1570)	Янаш I (1526—1540) Янаш II (1540—1570)
Габсбургі (1526—1780)	Фердынанд I (1526—1564) Мікша (Максіміліян II) (1563—1576) Рудольф (1572—1608) Мацьяш II (Мацвей) (1608—1619) Фердынанд II (1618—1637) Фердынанд III (1625—1657) Фердынанд IV Габсбург (1647—1654) Ліпат I (Леапольд I) (1655—1705) Ёжэф I (Іосіф I) (1687—1711) Карай III (1711—1740) Марыя Тэрэзія (1740—1780)
Габсбург-Латарынгскі дом (1780—1918)	Ёжэф II (Іосіф II) (1780—1790) Ліпат II (Леапольд II) (1790—1792) Феранц (Франц II) (1792—1835) Фердынанд V (1835—1848) Феранц Ёжэф (Франц Іосіф I) (1848—1916) Карай IV (1916—1918)