Вячаслаў Францавіч Кебіч

Вячаслаў Францавіч Кебіч
1-ы Прэм’ер-міністр Беларусі 19 верасня 1991 — 21 ліпеня 1994
Папярэднік	пасада зацверджаная
Пераемнік	Міхаіл Мікалаевіч Чыгір
9-ы Старшыня Савета Міністраў БССР 7 красавіка 1990 — 19 верасня 1991
Папярэднік	Міхаіл Кавалёў
Пераемнік	пасада скасаваная
Намеснік Старшыні Савета Міністраў БССР 1985 — 1990
Кіраўнік урада	Міхаіл Кавалёў
Другі сакратар Мінскага абласнога камітэта КП Беларусі 1984 — 1985
Папярэднік	Міхаіл Князюк
Пераемнік	Анатоль Бычок
Нараджэнне	10 чэрвеня 1936(1936-06-10) Канюшаўшчына, Валожынскі павет, Навагрудскае ваяводства, Польская Рэспубліка
Смерць	9 снежня 2020(2020-12-09) (84 гады) Мінск, Беларусь
Месца пахавання	Усходнія могілкі
Бацька	Франц Карлавіч Кебіч
Маці	Таццяна Васільеўна Кебіч
Жонка	Алена Кебіч
Веравызнанне	Рыма-каталік
Партыя	КПСС (1962 — 1991)
Член у	ЦК КПСС
Адукацыя	машынабудаўнічы факультэт БНТУ (1958) Мінская вышэйшая партыйная школа
Навуковая ступень	кандыдат эканамічных навук
Дзейнасць	інжынер, палітык, эканаміст
Званне	палкоўнік
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вячасла́ў Фра́нцавіч Ке́біч (10 чэрвеня 1936, в. Канюшаўчына, Навагрудскае ваяводства, цяпер Валожынскі раён, Мінская вобласць — 9 снежня 2020) — беларускі палітык, першы прэм’ер-міністр Беларусі (1990—1994).

Прозвішча

Прозвішчы тыпу Кеба даследчык беларускай антрапаніміі М. Бірыла параўноўваў з літоўскім kebti «чапляцца» і літоўскім антрапонімам Кебас. У сучаснай літоўскай антрапаніміі вядомыя прозвішчы тыпу Keba, Kebeikis, Kebelis, Kebedys з коранем Keb- таго ж паходжання.

Біяграфія

Скончыў Беларускі палітэхнічны інстытут і Вышэйшую партыйную школу пры ЦК КПБ. З’яўляецца кандыдатам эканамічных навук.

Пасля сканчэння інстытута, працаваў інжынерам-тэхнолагам, старэйшым інжынерам-тэхнолагам, начальнікам участку, начальнікам цэха, намеснікам галоўнага інжынера Мінскага завода аўтаматычных ліній. У 1973—1978 галоўны інжынер, дырэктар Мінскага станкабудаўнічага завода імя Кірава. З 1978 генеральны дырэктар Мінскага вытворчага аб’яднання па выпуску працяглых і адразных станкоў імя Кірава. У 1980—1985 — другі сакратар Мінскага гарадскога камітэта КПБ, загадчык аддзелам ЦК КПБ, другі сакратар Мінскага абласнога камітэта КПБ. У 1985—1990 намеснік Старшыні Савета Міністраў БССР, старшыня Дзяржплана БССР. У 1990—1994 Старшыня Савета Міністраў БССР, Прэм’ер-міністр Беларусі.

Член КПСС (1962—1991), член ЦК КПСС (1990—1991). Народны дэпутат СССР у 1989—1992. Дэпутат Вярхоўнага Савета Беларусі ў 1990 і 1995—1996, дэпутат Палаты прадстаўнікоў у 1996—2004.

8 снежня 1991 года разам са Станіславам Шушкевічам ад імя Беларусі падпісаў Белавежскае пагадненне, якое канстатавала спыненне існавання СССР.

Вынікі Кебіча ў першым туры прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі 1994 года.

15 сакавіка 1994 года Вярхоўны Савет прыняў Канстытуцыю Рэспублікі Беларусь, па якой яна аб’яўлена ўнітарнай дэмакратычнай сацыяльнай прававой дзяржавай. Згодна з Канстытуцыяй, краіна абвяшчалася прэзідэнцкай рэспублікай. Першыя выбары Прэзідэнта Беларусі былі прызначаны на 23 чэрвеня 1994 года. Вячаслаў Кебіч удзельнічаў у выбарах як самавылучэнец. У першым туры набраў 17,33 % (1 023 174 голаса), саступіўшы толькі Аляксандру Лукашэнку. У другім туры, што адбыўся 10 ліпеня 1994 года, набраў 14,2 % (748 329 галасоў) і не змог выйграць выбары.

Пасля выбараў узначаліў Беларускі гандлёва-фінансавы саюз. Аўтар успамінаў.

Памёр 9 снежня 2020 года ў бальніцы ад каранавіруснай інфекцыі COVID-19. Пахаваны ў Мінску на Усходніх могілках.

Узнагароды

• Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга
• Ордэн «Знак Пашаны»
• Заслужаны машынабудаўнік БССР
• Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР
• Ганаровая грамата Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларусі (1996)

Ацэнкі

Гісторык Валянцін Голубеў казаў, што «Кебіч — асоба ў гісторыі. Але ён не склаўся як нацыянальны дзеяч» і яму цяжка было стаць лідарам незалежнай дзяржавы, «хоць лёс яго на гэтую пасаду штурхаў».

Журналіст і палітык Сяргей Навумчык выказаў думку, што Кебіч мог змяніць Беларусь да лепшага, але змяніў да горшага.

Бібліяграфія

• Искушение властью : из жизни премьер-министра / В. Ф. Кебич; под ред. И. Н. Осинского. — Минск : Парадокс, 2008. — 478, [1] с., [12] л. ил.

Літаратура

• Кебіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).

Спасылкі

• Вячаслаў Кебіч: Жыцьцё і сьмерць «белавескага зубра» Архівавана 9 снежня 2020.
• Профіль на сайце Палітыкі Беларусі (руск.)
• Кебич: Я бы не проиграл в 1994-м, если бы… Архівавана 1 студзеня 2011. (руск.)