Лінгва франка нова

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Лiнгва франка нова (Lingua Franca Nova або LFN) — штучная мова створаная ў 1965 годзе псіхолагам Джорджам Бурэем з універсітэта Шыпенсбургу (Пенсільванія, ЗША). Лінгва франка нова заснавана на французскай, італьянскай, партугальскай і каталунскай мовах. Мова ўжывае лацінскі алфавіт, кірыліцу.

Алфавіт[правіць | правіць зыходнік]

Для напісання ў мове магчыма ўжываць лацінскі алфавіт або кірыліцу.

Лацінскі a b c d e f g h i j l m n o p r s t u v x z
Кірыліца а б к д е ф г х и ж л м н о п р с т у в ш з

Дыфтонгі[правіць | правіць зыходнік]

  • ai /aj/
  • au /aw/
  • eu /ew/
  • oi /oj/

Калі i ці u стаяць перад іншай галоснай, яны могуць рабіцца паўгалоснымі j і w у наступных выпадках:

  • у пачатку слова
  • паміж галоснымі
  • пасля li, ni
  • пасля cu, gu

Націск[правіць | правіць зыходнік]

Націск на галосным гуку, перад апошнім зычным, выключаючы канчатак множнага ліку слова -s (калі існуе). Паўгалосная дыфтонга лічыцца зычнай. Але калі канчатковыя галосныя ea, ae, eo, oe, ao, oa, ui, націск на першую галосную пары.

Граматыка[правіць | правіць зыходнік]

Марфалогія[правіць | правіць зыходнік]

Граматыка мовы базуецца на лацінскіх крэольскіх мовах (дэвіз мовы «Lingua Franka Nova — la creol per la mundo!» — Лінгва франка нова — крэольская мова для ўсяго свету).

Мінулы час вызначае склад ia, будучы час — va якія ставяцца перад дзеясловам.

Множны лік робіцца дабаўленнем суфікса -s ці -es пасля зычных. Існуюць прэфіксы і суфіксы для вытворных слоў: -or для асобы, якая робіць нешта ў сувязі з сваёй роляй ці прафесіяй, і -eria для месца працы ці крамы.

  • carne — мяса
  • carnor — мяснік
  • carneria — мясная крама

Дзеясловы могуць ужывацца як назоўнікі без змен, прыметнікі і дзеепрыметнікі таксама могуць ужывацца як назоўнікі.

  • nos dansa — мы таньчым
  • la dansa — танец

Слоўнік складаецца з 14000 слоў

Сінтаксіс[правіць | правіць зыходнік]

Мова мае жорсткі парадак слоў: Суб'ект-дзеяслоў-аб'ект

  • la fem ama la casa — жанчына любіць дом

суб'ект і аб'ект: часціца-назоўнік-прыметнікі

  • la casa grande — дом-вялікі

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]