Шумілінская раўніна

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Шумілінская раўніна на карце

Шумілінская раўніна — фізіка-геаграфічны і геамарфалагічны раён Беларускага Паазер’я ў Віцебскай вобласці. Тыповыя марэнна-азёрныя ландшафты.

Раўніна мяжуе з Гарадоцкім узвышшам на поўначы, Суражскай нізінай і Віцебскім узвышшам на ўсходзе, Лучоскай нізінай на паўднёвым усходзе, Ушацка-Лепельскім узвышшам і Полацкай нізінай на захадзе і паўночным захадзе, Чашніцкай раўнінай на паўднёвым захадзе.

Геалогія[правіць | правіць зыходнік]

У тэктанічных адносінах тэрыторыя прымеркавана да зоны сучлянення Вілейскага пахаванага выступа і Аршанскай упадзіны. Карысныя выкапні: гліны, будаўнічыя пяскі, торф.

Рэльеф[правіць | правіць зыходнік]

Шаша Р 20 у Шумілінскім раёне.

Абсалютныя адзнакі паверхні ў асноўным 150—180 м. Сучасны рэльеф створаны паазерскім ледавіком. Асноўную тэрыторыю займае плоская і слабахвалістая марэнная раўніна з ваганнямі адносных вышынь 5-7 м, ускладненая лагчынамі, тэрмакарставымі западзінамі, азёрнымі катлавінамі, да якіх прымыкаюць камы і озавыя грады вышынёй 5-12 м, даўжынёй да 12 км.

Гідраграфія[правіць | правіць зыходнік]

Тэрыторыя дрэніруецца Заходняй Дзвіной. Найбуйнейшыя азёры Лосвіда, Саро, Ушацкая група азёр.

Глебы і расліннасць[правіць | правіць зыходнік]

Каровы на пашы ў Шумілінскім раёне.

Пераважаюць дзярнова-падзолістыя глебы на марэнных суглінках, месцамі эрадзіраваныя. Па паніжэннях, лагчынах, катлавінах дзярнова-падзолістыя, радзей тарфяна-балотныя глебы. Сустракаюцца рэдкія для Паазер’я дзярнова-карбанатныя глебы. Сельскагаспадарчая асвоенасць 30—40 %, на поўдні і паўднёвым усходзе 40—50 %.

Лес у Шумілінскім раёне.

Лясістасць 20—30 %. Дамінуюць невялікія масівы хваёвых, яловых, шэраальховых, бярозавых лясоў, на нізінных балотах — чарнаальховых. Лугі нізінныя дробнаасаковыя, сухадольныя разнатраўна-злакавыя. Балоты вярховыя і нізінныя.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Природа Беларуси. Энциклопедия. В 3 томах. Том 1. Земля и недра. — Минск: Беларуская энцыклапедыя, 2010. — 464 с. — ISBN 978-985-11-0472-3