Сан-Паўлу: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Artsiom91Bot (размовы | уклад) др аўтаматычны перанос катэгорыі |
афармленне |
||
Радок 2: | Радок 2: | ||
|статус = Горад |
|статус = Горад |
||
|беларуская назва = Сан-Паўлу |
|беларуская назва = Сан-Паўлу |
||
|арыгінальная назва = São Paulo |
|арыгінальная назва = {{lang-pt|São Paulo}} |
||
|герб = Brasao SaoPaulo SaoPaulo Brasil.svg |
|герб = Brasao SaoPaulo SaoPaulo Brasil.svg |
||
|шырыня герба = |
|шырыня герба = |
||
Радок 62: | Радок 62: | ||
<!--[[Image:Saopaulo copan.jpg|thumb|250px|Цэнтральная частка Сан-Паўлу]]--> |
<!--[[Image:Saopaulo copan.jpg|thumb|250px|Цэнтральная частка Сан-Паўлу]]--> |
||
'''Сан-Паўлу''' ({{lang-pt|São Paulo}}) |
'''Сан-Паўлу''' ({{lang-pt|São Paulo}}) — горад у [[Бразілія|Бразіліі]]. Сан-Паўлу быў заснаваны ў [[1554]] годзе [[езуіты|езуітамі]]. Да [[XIX стагоддзе|XIX стагоддзя]] быў невялікім правінцыйным горадам. У [[XX стагоддзе|XX стагоддзі]] пасля [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]] пачалося асноўнае развіццё горада. Мільёны мігрантаў з [[Японія|Японіі]], [[Італія|Італіі]] і некаторых краін [[Міжземнамор'е|Міжземнамор’я]] пасяліліся менавіта там. Цяпер Сан-Паўлу па колькасці насельніцтва трэці горад у свеце пасля [[Токіа]] і [[Нью-Ёрк]]а (19,4 мільёнаў жыхароў), у Сан-Паўлу прадукуецца 25 % [[ВУП]] краіны. Тут знаходзіцца амаль палова прамысловых прадпрыемстваў Бразіліі, ў тым ліку авіяцыйнае прадпрыемства «[[Эмбраер]]». |
||
Метраполія аказвае значны ўплыў на нацыянальным і міжнародным узроўні, з пункту гледжання [[культура|культуры]], [[эканоміка|эканомікі]] і [[палітыка|палітыкі]]. Сан-Паўлу |
Метраполія аказвае значны ўплыў на нацыянальным і міжнародным узроўні, з пункту гледжання [[культура|культуры]], [[эканоміка|эканомікі]] і [[палітыка|палітыкі]]. Сан-Паўлу з’яўляецца домам для некалькіх важных помнікаў, паркаў і музеяў, як [[Мемарыял Лацінскай Амерыкі]], [[Музей партугальскай мовы]], [[Мастацкі музей Сан-Паўлу]], [[Ібірапуэра Парк]] і [[Паўліста Авеню]], які з’яўляецца самым важным фінансавым цэнтрам Сан-Паўлу. Горад прымае шмат мерапрыемстваў высокага ўзроўню, як [[Фестываль мастацтва Сан-Паўлу]], [[Гран-пры Бразіліі]] ў [[Формула-1|Формуле-1]], [[Тыдзень моды Сан-Паўлу]] і [[Сан-Паўлу Інды 300]]. |
||
У горадзе таксама размяшчаецца [[Сан-Паўлаўская Фондавая біржа]], рынак |
У горадзе таксама размяшчаецца [[Сан-Паўлаўская Фондавая біржа]], рынак ф’ючарсаў і біржа рынку [[збожжа]]вых, якая з’яўляецца другой па велічыні [[фондавая біржа|фондавай біржай]] ў свеце паводле рыначнага кошту<ref>[http://www.estadao.com.br/estadaodehoje/20100925/not_imp615044,0.php Bovespa vira a segunda maior Bolsa do mundo]. Economia & Negócios</ref>. Сан-Паўлу ёсць домам для некаторых з самых высокіх будынкаў у [[Бразілія|Бразіліі]], як ''[[Міранці-ду-Валі|Mirante do Vale]]'', ''Italia'', ''Altino Arantes'', ''North Tower'', ''UNSCOM'' і многія іншыя. Горад таксама вядомы сваім ненадзейным надвор’ем, вялікім памерам верталётнага парка, [[архітэктура]]й і мноствам [[небаскроб]]аў<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/6738905.stm «São Paulo holds Gay Pride parade»]. BBC</ref>. |
||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
[[Файл:CentroSaoPaulo.jpg|thumb|250px|злева|Цэнтральная плошча горада]] |
[[Файл:CentroSaoPaulo.jpg|thumb|250px|злева|Цэнтральная плошча горада]] |
||
Першае паселішча ў гэтым месцы было заснавана ў [[1532]] годзе і мела назва Сан-Вісентэ. Гэта была перша сталая партугальская калонія ў [[Новы свет|Новым свеце]]<ref>Lawrence, Rachel (January 2010). Alyse Dar. ed. Brazil (Seventh ed.). Apa Publications GmbH & Co. / Discovery Channel. pp. |
Першае паселішча ў гэтым месцы было заснавана ў [[1532]] годзе і мела назва Сан-Вісентэ. Гэта была перша сталая партугальская калонія ў [[Новы свет|Новым свеце]]<ref>Lawrence, Rachel (January 2010). Alyse Dar. ed. Brazil (Seventh ed.). Apa Publications GmbH & Co. / Discovery Channel. pp. 183—204.</ref>. Праз дваццаць два гады місіянеры-езуіты [[Мануэль да Нобрега]] і [[Жазэ дэ Аншыета]] заснавалі [[25 студзеня]] [[1554]] года вёску Сан-Паўлу-дус-Кампус-дэ-Піратынінга ў 68 кіламетрах ад Сан-Вісентэ. Святары малі за мэту хрысціць мясцовыя плямёны [[тупі]] і [[гуарані]] ў [[каталіцтва|каталіцкую веру]] і прыняць партугальскае падданства. Аднак езуіты былі пазней часцяком не ў ладах з партугальскімі ўладамі, галоўным чынам, [[Маркіз дэ Памбал|Маркізам дэ Памбалам]], які ў выніку выгнаў іх з Бразіліі. |
||
Сан-Паўлу афіцыйна стаў горадам у [[1711]] годзе. У [[XIX стагоддзе|XIX стагоддзі]] горад перажываў эканамічны росквіт, дзякуючы экспарту [[кава|кавы]], якая пастаўлялася з суседняга горада [[ |
Сан-Паўлу афіцыйна стаў горадам у [[1711]] годзе. У [[XIX стагоддзе|XIX стагоддзі]] горад перажываў эканамічны росквіт, дзякуючы экспарту [[кава|кавы]], якая пастаўлялася з суседняга горада [[Сантус]]. Пасля адмены рабства ў [[1888]] годзе, хвалі імігрантаў з [[Партугалія|Партугаліі]], [[Італія|Італіі]], [[Іспанія|Іспаніі]] і іншых еўрапейскіх краін накіраваліся ў Сан-Паўлу, каб «адбяліць расу», бо партугальска-бразільскія ўлады асцерагаліся, што колькасць чорнага насельніцтва Бразіліі будзе расці значна хутчэй, чым іншыя групы. У выніку еўрапейцам былі прадастаўлены зямельныя ўладанні ў якасці стымулаў для іміграцыі, а некаторыя працавалі на кантрактнай аснове на кававых плантацыях. Зноў прыбылія людзі і іх нашчадкі прыехалі, каб «зрабіць Амерыку», і ў наш час найвыбітнейшыя прадпрымальнікі краіны маюць італьянскія, партугальскія і нямецкія прозвішчы, як Матарацца, Дыніз і Мюлер. |
||
Да пачатку [[XX стагоддзе|XX стагоддзя]] збор кавы рэзка рэзка ўпаў, бо, сярод іншых фактараў, адбылася рэзкае зніжэнне сусветных коштаў на каву. З крахам [[Уол-стрыт]] у [[1929]] годзе, кававыя бароны сталі губляць свой уплыў і статус. Эканоміка шукала іншыя альтэрнатывы, як вытворчасць [[цукровы трыснёг|цукровага трыснягу]] і [[алкаголь|алкаголю]]. З цяжкасцямі, выкліканымі [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайной]], калі прамыслова развітыя краіны не пастаўлялі імпартныя тавары ў краіну, і ў адпаведнасці з нацыянальнымі тэндэнцыямі да імпартазамяшчэння, Сан-Паўлу пачаў індустрыялізацыю накіраваную на павілічэння выпуску тавараў унутранага спажывання. Мясцовыя прадпрымальнікі пачалі ўкладваць грошы ў развіццё прамысловасці Сан-Паўлу, прыцягваючы новыя кантынгенты мігрантаў у горадзе, у асноўным [[італьянцы|італьянцаў]]. У дадатак да еўрапейцаў, [[японцы]] і [[сірыйцы|сірыйскія]] і [[ліванцы|ліванскія]] імігранты прыбылі сюды ў вялікай колькасці ў першай палове [[XX стагоддзе|XX стагоддзя]]. На працягу ўсяго стагоддзя хуткі рост эканомікі горада таксама прыцягнуў велізарныя хвалі мігрантаў з бедных раёнаў Бразіліі, асабліва з паўночна-ўсходняй частцы краіны. Сан-Паўлу падтрымліваў высокія тэмпы эканамічнага росту за кошт [[1920-я|1920-х]] гадоў, калі назіраліся вялізарныя патокі іміграцыі, хуткая [[індустрыялізацыя]] і прыход [[інвестыцыі|інвестыцый]]. У пачатку 1920-х будынак [[Сампаё Марэйра, будынак|Сампаё Марэйра]] дасягнуў беспрэцэдэнтных 14 паверхаў, а ўжо да канца дзесяцігоддзя будынак [[Марцінелі, будынак|Марцінелі]] перавысіў гэту колькасць паверхаў удвая. Таксама ўзрасла колькасць аўтамабіляў і дызельных аўтобусаў, што дазволіла працаўнікам [[сфера паслуг|сферы абслугоўвання]] ездзіць з прыгарадаў на працу ў цэнтр горада. |
Да пачатку [[XX стагоддзе|XX стагоддзя]] збор кавы рэзка рэзка ўпаў, бо, сярод іншых фактараў, адбылася рэзкае зніжэнне сусветных коштаў на каву. З крахам [[Уол-стрыт]] у [[1929]] годзе, кававыя бароны сталі губляць свой уплыў і статус. Эканоміка шукала іншыя альтэрнатывы, як вытворчасць [[цукровы трыснёг|цукровага трыснягу]] і [[алкаголь|алкаголю]]. З цяжкасцямі, выкліканымі [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайной]], калі прамыслова развітыя краіны не пастаўлялі імпартныя тавары ў краіну, і ў адпаведнасці з нацыянальнымі тэндэнцыямі да імпартазамяшчэння, Сан-Паўлу пачаў індустрыялізацыю накіраваную на павілічэння выпуску тавараў унутранага спажывання. Мясцовыя прадпрымальнікі пачалі ўкладваць грошы ў развіццё прамысловасці Сан-Паўлу, прыцягваючы новыя кантынгенты мігрантаў у горадзе, у асноўным [[італьянцы|італьянцаў]]. У дадатак да еўрапейцаў, [[японцы]] і [[сірыйцы|сірыйскія]] і [[ліванцы|ліванскія]] імігранты прыбылі сюды ў вялікай колькасці ў першай палове [[XX стагоддзе|XX стагоддзя]]. На працягу ўсяго стагоддзя хуткі рост эканомікі горада таксама прыцягнуў велізарныя хвалі мігрантаў з бедных раёнаў Бразіліі, асабліва з паўночна-ўсходняй частцы краіны. Сан-Паўлу падтрымліваў высокія тэмпы эканамічнага росту за кошт [[1920-я|1920-х]] гадоў, калі назіраліся вялізарныя патокі іміграцыі, хуткая [[індустрыялізацыя]] і прыход [[інвестыцыі|інвестыцый]]. У пачатку 1920-х будынак [[Сампаё Марэйра, будынак|Сампаё Марэйра]] дасягнуў беспрэцэдэнтных 14 паверхаў, а ўжо да канца дзесяцігоддзя будынак [[Марцінелі, будынак|Марцінелі]] перавысіў гэту колькасць паверхаў удвая. Таксама ўзрасла колькасць аўтамабіляў і дызельных аўтобусаў, што дазволіла працаўнікам [[сфера паслуг|сферы абслугоўвання]] ездзіць з прыгарадаў на працу ў цэнтр горада. |
||
[[Файл:EdMartinelli-SP.jpg|thumb|250px|Будынак Марцінелі |
[[Файл:EdMartinelli-SP.jpg|thumb|250px|Будынак Марцінелі — сімвал Сан-Паўлу]] |
||
Аднак з-за канкурэнцыі з многімі іншымі бразільскімі гарадамі, якія часам прапануюць падатковыя льготы для кампані, дзеля прываблівання месца для будаўніцтва прадпрыемстваў, Сан-Паўлу ў асноўных відах эканамічнай дзейнасці паступова выйшаў з прамысловага профілю на карысць [[сфера паслуг|сферы паслуг]] у канцы [[XX стагоддзе|XX стагоддзя]]. Горад |
Аднак з-за канкурэнцыі з многімі іншымі бразільскімі гарадамі, якія часам прапануюць падатковыя льготы для кампані, дзеля прываблівання месца для будаўніцтва прадпрыемстваў, Сан-Паўлу ў асноўных відах эканамічнай дзейнасці паступова выйшаў з прамысловага профілю на карысць [[сфера паслуг|сферы паслуг]] у канцы [[XX стагоддзе|XX стагоддзя]]. Горад з’яўляецца домам для вялікай колькасці мясцовых і міжнародных банкаўскіх офісаў, юрыдычных фірмаў, транснацыянальных кампаній і бытавога абслугоўвання. Сучасны твар горада паўстаў у [[1930-я]] гады, у асноўным застаючыся нязменным. Сан-Паўлу не хапала якой-небудзь планіроўцы гораду да [[1889]] года, а закон заніравання быў прыняты толькі ў [[1972]] годзе. Большая частка горада захавала каланіяльныя аспект, з вузкімі вуліцамі, пацёртымі будынкамі і старымі цэрквамі ў [[францысканцы|францысканскім]] стылі. |
||
[[Файл:Cidade de São Paulo.jpg|thumb|250px|злева|Небаскробы ў Берыні]] |
[[Файл:Cidade de São Paulo.jpg|thumb|250px|злева|Небаскробы ў Берыні]] |
||
[[Файл:Ponte estaiada Octavio Frias - Sao Paulo.jpg|thumb|250px|злева|Сучасныя небаскробы Сан-Паўлу]] |
[[Файл:Ponte estaiada Octavio Frias - Sao Paulo.jpg|thumb|250px|злева|Сучасныя небаскробы Сан-Паўлу]] |
||
У [[1924]] годзе горад падвергнуўся бамбардзіроўцы падчас [[паўстанне тэнентыстаў|паўстання тэнентыстаў]]. Паміж [[1920-я|1920]] і [[1940-я|1940]] гадамі насельніцтва падвоілася, дасягнуўшы 1,3 мільёна чалавек. Нягледзячы на тое, што насельніцтва [[Рыа-дэ-Жанэйра]] таксама расло хуткімі тэмпамі ў гэты перыяд, праз некалькі дзесяцігоддзяў Сан-Паўлу пераўзышоў свайго канкурэнта ў колькасці насельніцтва. У [[1939]]—[[1945]] гадах інжынер [[Францыска Прэстэс Мая]] пабудаваў шматпалосны праспект ''9 de Julho'' (Праспект 9 ліпеня) і пашырыў многія іншыя вуліцы, нягледзячы на супраціўленне з боку перамешчанага насельніцтва. Да [[1947]] года ў Сан-Паўлу быў пабудаваны будынак Дзяржбанка, а некалькі пазней гарадская бібліятэка імя Марыа дэ Андрадэ. Да [[1950]] года метраполія Сан-Паўлу вырасла да 2,2 |
У [[1924]] годзе горад падвергнуўся бамбардзіроўцы падчас [[паўстанне тэнентыстаў|паўстання тэнентыстаў]]. Паміж [[1920-я|1920]] і [[1940-я|1940]] гадамі насельніцтва падвоілася, дасягнуўшы 1,3 мільёна чалавек. Нягледзячы на тое, што насельніцтва [[Рыа-дэ-Жанэйра]] таксама расло хуткімі тэмпамі ў гэты перыяд, праз некалькі дзесяцігоддзяў Сан-Паўлу пераўзышоў свайго канкурэнта ў колькасці насельніцтва. У [[1939]]—[[1945]] гадах інжынер [[Францыска Прэстэс Мая]] пабудаваў шматпалосны праспект ''9 de Julho'' (Праспект 9 ліпеня) і пашырыў многія іншыя вуліцы, нягледзячы на супраціўленне з боку перамешчанага насельніцтва. Да [[1947]] года ў Сан-Паўлу быў пабудаваны будынак Дзяржбанка, а некалькі пазней гарадская бібліятэка імя Марыа дэ Андрадэ. Да [[1950]] года метраполія Сан-Паўлу вырасла да 2,2 млн чалавек у параўнанні з 2,4 мільёнамі ў Рыа-дэ-Жанэйра, але праз дзесяць гадоў у Сан-Паўлу паказчык колькасці насельніцтва пераўзвышаў 3,7 млн чалавек, у параўнанні з Рыа 3,3 млн чалавек, такім чынам горад умацоўваў сваю рэпутацыю як аднаго з найбольш дынамічна квітнеючых гарадскіх цэнтраў свету. У [[1960]] годзе Сан-Паўлу ўключаў у сябе амаль палову насельніцтва штата [[Сан-Паўлу (штат)|Сан-Паўлу]] (самы населены штат у Бразіліі), а колькасць працуючага насельніцтва горада складала каля адной траціны ад агульнай колькасці занятых у прамысловасці краіны. З-за павілічэння колькасці аўтамабіляў горадзе была пабудавана хуткасная аўтамагістраль [[Бандэйрантыс]], якая забяспечвае хуткі доступ да цэнтру горада. Будаўніцтва дарог працягваецца і на сённяшні дзень, але ніякае іх павілічэння не можа вырашыць праблему стварэння затораў на дарозе. Будаўніцтва [[Метрапалітэн Сан-паўлу|метрапалітэна]] было пачата ў канцы [[1960-я|1960-х]] у надзеі на паляпшэнне сітуацыі, на сёння лініі метро працягваюць пашырацца і дапаўняцца. |
||
Нягледзячы на свае шматлікія беды, Сан-Паўлу застаецца бізнес-цэнтрам [[Лацінская Амерыка|Лацінскай Амерыкі]]. Квітнеючы спачатку дзякуючы кававай прамысловасці, а пазней індустрыялізацыі, на пачатку [[XXI стагоддзе|XXI стагоддзя]] горад у асноўным ёсць цэнтрам сферы паслуг. Яго велізарны рынак, каля 20 мільёнаў чалавек жывуць у метраполіі Сан-Паўлу, |
Нягледзячы на свае шматлікія беды, Сан-Паўлу застаецца бізнес-цэнтрам [[Лацінская Амерыка|Лацінскай Амерыкі]]. Квітнеючы спачатку дзякуючы кававай прамысловасці, а пазней індустрыялізацыі, на пачатку [[XXI стагоддзе|XXI стагоддзя]] горад у асноўным ёсць цэнтрам сферы паслуг. Яго велізарны рынак, каля 20 мільёнаў чалавек жывуць у метраполіі Сан-Паўлу, з’яўляецца магнітам для транснацыянальных карпарацый. Дзякуючы мастацкім выставам, як ''Feira Bienal Internacional de Arte'', і рэпутацыі месца правядзення перадавых музычных канцэртаў, горад стаў чымсьці накшталт культурнага цэнтра. Эканамічны рост і экспарт тавараў падняў занятасць і заробную плату насельніцтва. Узровень забойстваў скараціўся амаль на чвэрць з моманту свайго піка. |
||
Вяртанне гарадскога савета і прыход прыватных універсітэтаў пойшло на карысць гістарычнаму цэнтру, аднак [[бізнес]] працягвае рухацца да новых раёнаў, як Ітаім і Берыні. Сан-Паўлу таксама прыцягвае больш наведвальнікаў, чым [[Рыа-дэ-Жанэйра]], што сведчыць пра інтэнсіўнае суперніцтва паміж дзвюма метраполіямі. |
Вяртанне гарадскога савета і прыход прыватных універсітэтаў пойшло на карысць гістарычнаму цэнтру, аднак [[бізнес]] працягвае рухацца да новых раёнаў, як Ітаім і Берыні. Сан-Паўлу таксама прыцягвае больш наведвальнікаў, чым [[Рыа-дэ-Жанэйра]], што сведчыць пра інтэнсіўнае суперніцтва паміж дзвюма метраполіямі. |
||
== Геаграфія == |
== Геаграфія == |
||
Сан-Паўлу размешчаны на паўднёвым усходзе Бразіліі, у паўднёва-ўсходнім штаце Сан-Паўлу, прыкладна на паўдарогі паміж [[Курытыба]], сталіцы штата [[Парана]], і [[Рыа-дэ-Жанэйра]], былой сталіцы Бразіліі. Горад размешчаны на плато [[Сера-ду-Мар]], якое |
Сан-Паўлу размешчаны на паўднёвым усходзе Бразіліі, у паўднёва-ўсходнім штаце Сан-Паўлу, прыкладна на паўдарогі паміж [[Курытыба]], сталіцы штата [[Парана]], і [[Рыа-дэ-Жанэйра]], былой сталіцы Бразіліі. Горад размешчаны на плато [[Сера-ду-Мар]], якое з’яўляецца часткай вялізнага [[Бразільскае нагор'е|Бразільскага нагор’я]], з сярэдняй вышынёй каля 799 метраў над узроўнем мора, нягледзячы на тое, што горад размяшчаецца на адлегласці ўсяго каля 70 кіламетраў ад [[Атлантычны акіян|Атлантычнага акіяна]]. Узгорыстая мясцовасць пераважае ва ўрбанізаваных раёнах Сан-Паўлу, за выключэннем паўночнай частцы горада, дзе горная града [[Сера-да-Кантарэйра]] можа пахваліцца ўзвышшамі і наяўнасцю значных рэшткаў [[трапічныя лясы|трапічных лясоў]] Атлантыкі. Увесь рэгіён вельмі стабільны тэктанічна, і ніякай сейсмічнай актыўнасці калі-небудзь тут не было зафіксавана. |
||
Рэкі [[Тыэтэ]] і яе прыток [[Пінейрус]], некалі былі важнымі крыніцамі прэснай вады і месцам правядзення свабоднага часу для Сан-Паўлу. Тым не менш, шматлікія прамысловыя сцёкавыя воды і скід сцёкавых вод у [[XX стагоддзе|XX стагоддзі]] выклікала моцную забруджанасць рэк. Аднак зараз вядзецца праграма па істотнай ачыстцы для абедзвюх рэк, якая фінансуецца за кошт партнёрскага дагавора паміж мясцовымі органамі ўлады і міжнароднымі [[банк развіцця|банкамі развіцця]], як [[Японскі банк міжнароднага супрацоўніцтва]]. |
Рэкі [[Тыэтэ]] і яе прыток [[Пінейрус]], некалі былі важнымі крыніцамі прэснай вады і месцам правядзення свабоднага часу для Сан-Паўлу. Тым не менш, шматлікія прамысловыя сцёкавыя воды і скід сцёкавых вод у [[XX стагоддзе|XX стагоддзі]] выклікала моцную забруджанасць рэк. Аднак зараз вядзецца праграма па істотнай ачыстцы для абедзвюх рэк, якая фінансуецца за кошт партнёрскага дагавора паміж мясцовымі органамі ўлады і міжнароднымі [[банк развіцця|банкамі развіцця]], як [[Японскі банк міжнароднага супрацоўніцтва]]. |
||
У рэгіёне вакол Сан-Паўлу няма вялікіх натуральных азёр, аднак [[вадасховішча|вадасховішчы]] [[Білінгс]] і [[Гварапіранга]], якія месцяцца на паўднёвай ускраіне горада, выкарыстоўваюцца для вытворчасці электраэнергіі, для захоўвання вады, і як месца правядзення забаўляльныя мерапрыемстваў, як [[парусны спорт]]. Арыгінальная [[флора]] складаецца ў асноўным з самых разнастайных шыракалістых вечназялёных раслін. Сёння [[інтрадукцыя]] для Сан-Паўлу |
У рэгіёне вакол Сан-Паўлу няма вялікіх натуральных азёр, аднак [[вадасховішча|вадасховішчы]] [[Білінгс]] і [[Гварапіранга]], якія месцяцца на паўднёвай ускраіне горада, выкарыстоўваюцца для вытворчасці электраэнергіі, для захоўвання вады, і як месца правядзення забаўляльныя мерапрыемстваў, як [[парусны спорт]]. Арыгінальная [[флора]] складаецца ў асноўным з самых разнастайных шыракалістых вечназялёных раслін. Сёння [[інтрадукцыя]] для Сан-Паўлу з’яўляецца агульнай, бо мяккі клімат і багатыя дажджы дазволі мноству трапічных, субтрапічных і ўмераных раслін расці тут, асабліва паўсюдным стаў [[эўкаліпт]]. |
||
=== Клімат === |
=== Клімат === |
||
Горад мае вільготны [[субтрапічны клімат]], у адпаведнасці з [[класіфікацыя Кёпена|класіфікацыяй Кёпена]]<ref>[http://www.sao-paulo.world-guides.com/sao_paulo_weather.html |
Горад мае вільготны [[субтрапічны клімат]], у адпаведнасці з [[класіфікацыя Кёпена|класіфікацыяй Кёпена]]<ref>[http://www.sao-paulo.world-guides.com/sao_paulo_weather.html «Subtropical climate in the city of São Paulo»]. Sao-paulo.world-guides.com.</ref>. Улетку тэмпература складае ад 17 °C да 28 °C, але можа даходзіць да 32 °C у самыя гарачыя дні. Узімку тэмпература вагаецца паміж 11 °C-23 °C, але можа апускацца да 6 °C у самыя халодныя дні. Самая высокая тэмпература складала 35,3 °C, яна была зафіксіравана [[15 лістапада]] [[1985]] года<ref>[http://urbanistas.com.br/sp/2009/03/02/sao-paulo-40-graus/ «São Paulo 40 Graus»]. Urbanistas.com.br. March 2, 2009.</ref>. Самая нізкая тэмпература за перыяд назірання складала −2 °C і была зафіксавана [[2 жніўня]] [[1955]] года, у той жа дзень неафіцыйна была зафіксавана тэмпература −3,8 °C. Сярэдняя тэмпература на працягу ўсяго года з’яўляецца аналагічнай той, што назіраецца ў [[Сідней|Сіднеі]] і [[Лос-Анджэлес]]е. [[Паўднёвы тропік]], які праходзіць прыкладна на 23° 27' паўднёвай шырыні, праходзіць на поўначы ля самага Сан-Паўлу і прыкладна пазначае мяжу паміж трапічнай і ўмеранай абласцямі [[Паўднёвая Амерыка|Паўднёвай Амерыкі]]. З-за сваёй вышыні над узроўнем мора, аднак, Сан-Паўлу карыстаецца выразна ўмераным кліматам<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/701311/Sao-Paulo/261980/From-city-to-metropolis# «Britannica Online Encyclopedia — Climate of São Paulo»]. Britannica.com.</ref>. |
||
{{Клімат мясцовасці |
{{Клімат мясцовасці |
||
Радок 183: | Радок 183: | ||
== Насельніцтва == |
== Насельніцтва == |
||
[[Файл:Italians Sao Paulo.jpg|thumb|300px|справа|Італьянскія імігранты]] |
[[Файл:Italians Sao Paulo.jpg|thumb|300px|справа|Італьянскія імігранты]] |
||
Сан-Паўлу |
Сан-Паўлу з’яўляецца найбольш этнічна разнастайным горадам у [[Бразілія|Бразіліі]]<ref>[http://www.etni-cidade.net/pt/?page_id=2 São Paulo has the most diversity of Brazil] etni-cidade.net</ref>. Са скарачэннем трафіка гандлю рабамі ў Бразіліі ў [[1850]] годзе афрыканцаў сталі замяняць імігрантамі з [[Еўропа|Еўропы]] на працы на [[кава]]вых плантацыях. Піянерам у гэтым новым праекце стаў сенатар [[Нікалау Вергуэйру]], які запрасіў працаўнікоў з [[Германія|Германіі]], [[Швейцарыя|Швейцарыі]] і [[Партугалія|Партугаліі]] для працы на сваём уласным маёнтку. Наступная хваля імігрантаў, у асноўным [[італьянцы|італьянцаў]] і [[партугальцы|партугальцаў]], пракацілася з сярэдзіны [[XIX стагоддзе|XIX стагоддзя]] і па канец стагоддзя. Яны былі значна больш прыстасаванымі да вырошчвання кавы і склалі з часам буйныя супольнасці імігрантаў у штаце Сан-Паўлу<ref>[http://orbita.starmedia.com/~personaltop/Not00001.htm «Nicolau Pereira De Campos Vergueiro»]. Orbita.starmedia.com.</ref>. |
||
Пасля адмены рабства ў [[1888]] годзе, колькасць еўрапейскіх імірантаў у Сан-Паўлу значна павялічылася, большасць з іх прыбылі з [[Італія|Італіі]], а затым [[Партугалія|Партугаліі]] і [[Іспанія|Іспаніі]]. У [[1897]] годзе італьянцы складалі больш за палову насельніцтва горада. [[Партугальцы]], [[іспанцы]], [[немцы]], [[японцы]], [[яўрэі]] і [[сірыйцы|сірыйска]]-[[ліванцы|ліванскія]] хрысціяне таксама меліся ў горадзе ў значных колькасцях. З [[1908]] па [[1941]] гады ў горадзе значна павялічалася колькасць японскіх імігрантаў<ref>[http://www1.folha.uol.com.br/folha/especial/2005/saopaulo451/cronologia.shtml |
Пасля адмены рабства ў [[1888]] годзе, колькасць еўрапейскіх імірантаў у Сан-Паўлу значна павялічылася, большасць з іх прыбылі з [[Італія|Італіі]], а затым [[Партугалія|Партугаліі]] і [[Іспанія|Іспаніі]]. У [[1897]] годзе італьянцы складалі больш за палову насельніцтва горада. [[Партугальцы]], [[іспанцы]], [[немцы]], [[японцы]], [[яўрэі]] і [[сірыйцы|сірыйска]]-[[ліванцы|ліванскія]] хрысціяне таксама меліся ў горадзе ў значных колькасцях. З [[1908]] па [[1941]] гады ў горадзе значна павялічалася колькасць японскіх імігрантаў<ref>[http://www1.folha.uol.com.br/folha/especial/2005/saopaulo451/cronologia.shtml «Folha Online — Especial — 2005 — São Paulo 451»].folha.uol.com.br. January 24, 2005.</ref>. У [[1960-я|1960-х]] гадах [[кітайцы]] і [[карэйцы]] пачалі таксама масава рухацца ў Сан-Паўлу. У сярэдзіне [[XX стагоддзе|XX стагоддзя]] многія з пацярпелых ад засухі на паўночным усходзе краіны пачалі міграваць у Сан-Паўлу. У цяперашні час горад з’яўляецца сведкам вялікай хвалі міграцыі з [[Балівія|Балівіі]]<ref>[http://www.projetofabrica.com.br/i-migrantes/imigrantes_sp.htm «Latin American Immigration to São Paulo»]. Projetofabrica.com.br.</ref>. |
||
== Славутасці == |
== Славутасці == |
||
Радок 198: | Радок 198: | ||
* {{Сцяг Анголы}} [[Луанда]], [[Ангола]] |
* {{Сцяг Анголы}} [[Луанда]], [[Ангола]] |
||
* {{Сцяг Аргенціны}} [[Буэнас-Айрэс]], [[Аргенціна]] |
* {{Сцяг Аргенціны}} [[Буэнас-Айрэс]], [[Аргенціна]] |
||
* {{Сцяг Аргенціны}} [[ |
* {{Сцяг Аргенціны}} [[Мендоса]], [[Аргенціна]] |
||
* {{Сцяг Арменіі}} [[Ерэван]], [[Арменія]] |
* {{Сцяг Арменіі}} [[Ерэван]], [[Арменія]] |
||
* {{Сцяг Балівіі}} [[Ла Пас]], [[Балівія]] |
* {{Сцяг Балівіі}} [[Ла-Пас (Балівія)|Ла-Пас]], [[Балівія]] |
||
* {{Сцяг Іспаніі}} [[Барселона]], [[Іспанія]] |
* {{Сцяг Іспаніі}} [[Барселона]], [[Іспанія]] |
||
* {{Сцяг Іспаніі}} [[ |
* {{Сцяг Іспаніі}} [[Кордава (Іспанія)|Кордава]], [[Іспанія]] |
||
* {{Сцяг Іспаніі}} [[ |
* {{Сцяг Іспаніі}} [[Сант’яга-дэ-Кампастэла]], [[Іспанія]] |
||
* {{Сцяг ЗША}} [[Чыкага]], [[Ілінойс]], [[ЗША]] |
* {{Сцяг ЗША}} [[Чыкага]], [[Ілінойс]], [[ЗША]] |
||
* {{Сцяг Індыі}} [[Нью-Дэлі]], [[Індыя]] |
* {{Сцяг Індыі}} [[Нью-Дэлі]], [[Індыя]] |
||
Радок 215: | Радок 215: | ||
* {{Сцяг Кітая}} [[Макаа]], [[Кітай]] |
* {{Сцяг Кітая}} [[Макаа]], [[Кітай]] |
||
* {{Сцяг Кітая}} [[Пекін]], [[Кітай]] |
* {{Сцяг Кітая}} [[Пекін]], [[Кітай]] |
||
* {{Сцяг Малі}} [[ |
* {{Сцяг Малі}} [[Бамако]], [[Малі]] |
||
* {{Сцяг Мексікі}} [[Мехіка]], [[Мексіка]] |
* {{Сцяг Мексікі}} [[Мехіка]], [[Мексіка]] |
||
* {{Сцяг Германіі}} [[Гамбург]], [[Германія]] |
* {{Сцяг Германіі}} [[Гамбург]], [[Германія]] |
||
Радок 225: | Радок 225: | ||
* {{Сцяг Партугаліі}} [[Порту]], [[Партугалія]] |
* {{Сцяг Партугаліі}} [[Порту]], [[Партугалія]] |
||
* {{Сцяг Партугаліі}} [[Фуншал]], [[Партугалія]] |
* {{Сцяг Партугаліі}} [[Фуншал]], [[Партугалія]] |
||
* {{Сцяг Перу}} [[ |
* {{Сцяг Перу}} [[Ліма]], [[Перу]] |
||
* {{Сцяг Румыніі}} [[Бухарэст]], [[Румынія]] |
* {{Сцяг Румыніі}} [[Бухарэст]], [[Румынія]] |
||
* {{Сцяг Румыніі}} [[Клуж-Напока]], [[Румынія]] |
* {{Сцяг Румыніі}} [[Клуж-Напока]], [[Румынія]] |
||
Радок 232: | Радок 232: | ||
* {{Сцяг Японіі}} [[Наха]], [[Японія]] |
* {{Сцяг Японіі}} [[Наха]], [[Японія]] |
||
* {{Сцяг Японіі}} [[Осака]], [[Японія]] |
* {{Сцяг Японіі}} [[Осака]], [[Японія]] |
||
* {{Сцяг Іарданіі}} [[ |
* {{Сцяг Іарданіі}} [[Аман (горад)|Аман]], [[Іарданія]] |
||
|} |
|} |
||
Радок 249: | Радок 249: | ||
* [http://www.bmfbovespa.com.br/en-us/home.aspx?idioma=en-us São Paulo Stock Exchange] |
* [http://www.bmfbovespa.com.br/en-us/home.aspx?idioma=en-us São Paulo Stock Exchange] |
||
{{Найбуйнейшыя гарады Бразіліі}} |
|||
⚫ | |||
[[Катэгорыя:Гарады Бразіліі]] |
|||
[[Катэгорыя:Муніцыпалітэты штата Сан-Паўлу]] |
|||
⚫ | |||
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]] |
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]] |
Версія ад 22:17, 9 верасня 2018
Горад
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сан-Паўлу (парт.: São Paulo) — горад у Бразіліі. Сан-Паўлу быў заснаваны ў 1554 годзе езуітамі. Да XIX стагоддзя быў невялікім правінцыйным горадам. У XX стагоддзі пасля Другой сусветнай вайны пачалося асноўнае развіццё горада. Мільёны мігрантаў з Японіі, Італіі і некаторых краін Міжземнамор’я пасяліліся менавіта там. Цяпер Сан-Паўлу па колькасці насельніцтва трэці горад у свеце пасля Токіа і Нью-Ёрка (19,4 мільёнаў жыхароў), у Сан-Паўлу прадукуецца 25 % ВУП краіны. Тут знаходзіцца амаль палова прамысловых прадпрыемстваў Бразіліі, ў тым ліку авіяцыйнае прадпрыемства «Эмбраер».
Метраполія аказвае значны ўплыў на нацыянальным і міжнародным узроўні, з пункту гледжання культуры, эканомікі і палітыкі. Сан-Паўлу з’яўляецца домам для некалькіх важных помнікаў, паркаў і музеяў, як Мемарыял Лацінскай Амерыкі, Музей партугальскай мовы, Мастацкі музей Сан-Паўлу, Ібірапуэра Парк і Паўліста Авеню, які з’яўляецца самым важным фінансавым цэнтрам Сан-Паўлу. Горад прымае шмат мерапрыемстваў высокага ўзроўню, як Фестываль мастацтва Сан-Паўлу, Гран-пры Бразіліі ў Формуле-1, Тыдзень моды Сан-Паўлу і Сан-Паўлу Інды 300.
У горадзе таксама размяшчаецца Сан-Паўлаўская Фондавая біржа, рынак ф’ючарсаў і біржа рынку збожжавых, якая з’яўляецца другой па велічыні фондавай біржай ў свеце паводле рыначнага кошту[4]. Сан-Паўлу ёсць домам для некаторых з самых высокіх будынкаў у Бразіліі, як Mirante do Vale, Italia, Altino Arantes, North Tower, UNSCOM і многія іншыя. Горад таксама вядомы сваім ненадзейным надвор’ем, вялікім памерам верталётнага парка, архітэктурай і мноствам небаскробаў[5].
Гісторыя
Першае паселішча ў гэтым месцы было заснавана ў 1532 годзе і мела назва Сан-Вісентэ. Гэта была перша сталая партугальская калонія ў Новым свеце[6]. Праз дваццаць два гады місіянеры-езуіты Мануэль да Нобрега і Жазэ дэ Аншыета заснавалі 25 студзеня 1554 года вёску Сан-Паўлу-дус-Кампус-дэ-Піратынінга ў 68 кіламетрах ад Сан-Вісентэ. Святары малі за мэту хрысціць мясцовыя плямёны тупі і гуарані ў каталіцкую веру і прыняць партугальскае падданства. Аднак езуіты былі пазней часцяком не ў ладах з партугальскімі ўладамі, галоўным чынам, Маркізам дэ Памбалам, які ў выніку выгнаў іх з Бразіліі.
Сан-Паўлу афіцыйна стаў горадам у 1711 годзе. У XIX стагоддзі горад перажываў эканамічны росквіт, дзякуючы экспарту кавы, якая пастаўлялася з суседняга горада Сантус. Пасля адмены рабства ў 1888 годзе, хвалі імігрантаў з Партугаліі, Італіі, Іспаніі і іншых еўрапейскіх краін накіраваліся ў Сан-Паўлу, каб «адбяліць расу», бо партугальска-бразільскія ўлады асцерагаліся, што колькасць чорнага насельніцтва Бразіліі будзе расці значна хутчэй, чым іншыя групы. У выніку еўрапейцам былі прадастаўлены зямельныя ўладанні ў якасці стымулаў для іміграцыі, а некаторыя працавалі на кантрактнай аснове на кававых плантацыях. Зноў прыбылія людзі і іх нашчадкі прыехалі, каб «зрабіць Амерыку», і ў наш час найвыбітнейшыя прадпрымальнікі краіны маюць італьянскія, партугальскія і нямецкія прозвішчы, як Матарацца, Дыніз і Мюлер.
Да пачатку XX стагоддзя збор кавы рэзка рэзка ўпаў, бо, сярод іншых фактараў, адбылася рэзкае зніжэнне сусветных коштаў на каву. З крахам Уол-стрыт у 1929 годзе, кававыя бароны сталі губляць свой уплыў і статус. Эканоміка шукала іншыя альтэрнатывы, як вытворчасць цукровага трыснягу і алкаголю. З цяжкасцямі, выкліканымі Другой сусветнай вайной, калі прамыслова развітыя краіны не пастаўлялі імпартныя тавары ў краіну, і ў адпаведнасці з нацыянальнымі тэндэнцыямі да імпартазамяшчэння, Сан-Паўлу пачаў індустрыялізацыю накіраваную на павілічэння выпуску тавараў унутранага спажывання. Мясцовыя прадпрымальнікі пачалі ўкладваць грошы ў развіццё прамысловасці Сан-Паўлу, прыцягваючы новыя кантынгенты мігрантаў у горадзе, у асноўным італьянцаў. У дадатак да еўрапейцаў, японцы і сірыйскія і ліванскія імігранты прыбылі сюды ў вялікай колькасці ў першай палове XX стагоддзя. На працягу ўсяго стагоддзя хуткі рост эканомікі горада таксама прыцягнуў велізарныя хвалі мігрантаў з бедных раёнаў Бразіліі, асабліва з паўночна-ўсходняй частцы краіны. Сан-Паўлу падтрымліваў высокія тэмпы эканамічнага росту за кошт 1920-х гадоў, калі назіраліся вялізарныя патокі іміграцыі, хуткая індустрыялізацыя і прыход інвестыцый. У пачатку 1920-х будынак Сампаё Марэйра дасягнуў беспрэцэдэнтных 14 паверхаў, а ўжо да канца дзесяцігоддзя будынак Марцінелі перавысіў гэту колькасць паверхаў удвая. Таксама ўзрасла колькасць аўтамабіляў і дызельных аўтобусаў, што дазволіла працаўнікам сферы абслугоўвання ездзіць з прыгарадаў на працу ў цэнтр горада.
Аднак з-за канкурэнцыі з многімі іншымі бразільскімі гарадамі, якія часам прапануюць падатковыя льготы для кампані, дзеля прываблівання месца для будаўніцтва прадпрыемстваў, Сан-Паўлу ў асноўных відах эканамічнай дзейнасці паступова выйшаў з прамысловага профілю на карысць сферы паслуг у канцы XX стагоддзя. Горад з’яўляецца домам для вялікай колькасці мясцовых і міжнародных банкаўскіх офісаў, юрыдычных фірмаў, транснацыянальных кампаній і бытавога абслугоўвання. Сучасны твар горада паўстаў у 1930-я гады, у асноўным застаючыся нязменным. Сан-Паўлу не хапала якой-небудзь планіроўцы гораду да 1889 года, а закон заніравання быў прыняты толькі ў 1972 годзе. Большая частка горада захавала каланіяльныя аспект, з вузкімі вуліцамі, пацёртымі будынкамі і старымі цэрквамі ў францысканскім стылі.
У 1924 годзе горад падвергнуўся бамбардзіроўцы падчас паўстання тэнентыстаў. Паміж 1920 і 1940 гадамі насельніцтва падвоілася, дасягнуўшы 1,3 мільёна чалавек. Нягледзячы на тое, што насельніцтва Рыа-дэ-Жанэйра таксама расло хуткімі тэмпамі ў гэты перыяд, праз некалькі дзесяцігоддзяў Сан-Паўлу пераўзышоў свайго канкурэнта ў колькасці насельніцтва. У 1939—1945 гадах інжынер Францыска Прэстэс Мая пабудаваў шматпалосны праспект 9 de Julho (Праспект 9 ліпеня) і пашырыў многія іншыя вуліцы, нягледзячы на супраціўленне з боку перамешчанага насельніцтва. Да 1947 года ў Сан-Паўлу быў пабудаваны будынак Дзяржбанка, а некалькі пазней гарадская бібліятэка імя Марыа дэ Андрадэ. Да 1950 года метраполія Сан-Паўлу вырасла да 2,2 млн чалавек у параўнанні з 2,4 мільёнамі ў Рыа-дэ-Жанэйра, але праз дзесяць гадоў у Сан-Паўлу паказчык колькасці насельніцтва пераўзвышаў 3,7 млн чалавек, у параўнанні з Рыа 3,3 млн чалавек, такім чынам горад умацоўваў сваю рэпутацыю як аднаго з найбольш дынамічна квітнеючых гарадскіх цэнтраў свету. У 1960 годзе Сан-Паўлу ўключаў у сябе амаль палову насельніцтва штата Сан-Паўлу (самы населены штат у Бразіліі), а колькасць працуючага насельніцтва горада складала каля адной траціны ад агульнай колькасці занятых у прамысловасці краіны. З-за павілічэння колькасці аўтамабіляў горадзе была пабудавана хуткасная аўтамагістраль Бандэйрантыс, якая забяспечвае хуткі доступ да цэнтру горада. Будаўніцтва дарог працягваецца і на сённяшні дзень, але ніякае іх павілічэння не можа вырашыць праблему стварэння затораў на дарозе. Будаўніцтва метрапалітэна было пачата ў канцы 1960-х у надзеі на паляпшэнне сітуацыі, на сёння лініі метро працягваюць пашырацца і дапаўняцца.
Нягледзячы на свае шматлікія беды, Сан-Паўлу застаецца бізнес-цэнтрам Лацінскай Амерыкі. Квітнеючы спачатку дзякуючы кававай прамысловасці, а пазней індустрыялізацыі, на пачатку XXI стагоддзя горад у асноўным ёсць цэнтрам сферы паслуг. Яго велізарны рынак, каля 20 мільёнаў чалавек жывуць у метраполіі Сан-Паўлу, з’яўляецца магнітам для транснацыянальных карпарацый. Дзякуючы мастацкім выставам, як Feira Bienal Internacional de Arte, і рэпутацыі месца правядзення перадавых музычных канцэртаў, горад стаў чымсьці накшталт культурнага цэнтра. Эканамічны рост і экспарт тавараў падняў занятасць і заробную плату насельніцтва. Узровень забойстваў скараціўся амаль на чвэрць з моманту свайго піка.
Вяртанне гарадскога савета і прыход прыватных універсітэтаў пойшло на карысць гістарычнаму цэнтру, аднак бізнес працягвае рухацца да новых раёнаў, як Ітаім і Берыні. Сан-Паўлу таксама прыцягвае больш наведвальнікаў, чым Рыа-дэ-Жанэйра, што сведчыць пра інтэнсіўнае суперніцтва паміж дзвюма метраполіямі.
Геаграфія
Сан-Паўлу размешчаны на паўднёвым усходзе Бразіліі, у паўднёва-ўсходнім штаце Сан-Паўлу, прыкладна на паўдарогі паміж Курытыба, сталіцы штата Парана, і Рыа-дэ-Жанэйра, былой сталіцы Бразіліі. Горад размешчаны на плато Сера-ду-Мар, якое з’яўляецца часткай вялізнага Бразільскага нагор’я, з сярэдняй вышынёй каля 799 метраў над узроўнем мора, нягледзячы на тое, што горад размяшчаецца на адлегласці ўсяго каля 70 кіламетраў ад Атлантычнага акіяна. Узгорыстая мясцовасць пераважае ва ўрбанізаваных раёнах Сан-Паўлу, за выключэннем паўночнай частцы горада, дзе горная града Сера-да-Кантарэйра можа пахваліцца ўзвышшамі і наяўнасцю значных рэшткаў трапічных лясоў Атлантыкі. Увесь рэгіён вельмі стабільны тэктанічна, і ніякай сейсмічнай актыўнасці калі-небудзь тут не было зафіксавана.
Рэкі Тыэтэ і яе прыток Пінейрус, некалі былі важнымі крыніцамі прэснай вады і месцам правядзення свабоднага часу для Сан-Паўлу. Тым не менш, шматлікія прамысловыя сцёкавыя воды і скід сцёкавых вод у XX стагоддзі выклікала моцную забруджанасць рэк. Аднак зараз вядзецца праграма па істотнай ачыстцы для абедзвюх рэк, якая фінансуецца за кошт партнёрскага дагавора паміж мясцовымі органамі ўлады і міжнароднымі банкамі развіцця, як Японскі банк міжнароднага супрацоўніцтва.
У рэгіёне вакол Сан-Паўлу няма вялікіх натуральных азёр, аднак вадасховішчы Білінгс і Гварапіранга, якія месцяцца на паўднёвай ускраіне горада, выкарыстоўваюцца для вытворчасці электраэнергіі, для захоўвання вады, і як месца правядзення забаўляльныя мерапрыемстваў, як парусны спорт. Арыгінальная флора складаецца ў асноўным з самых разнастайных шыракалістых вечназялёных раслін. Сёння інтрадукцыя для Сан-Паўлу з’яўляецца агульнай, бо мяккі клімат і багатыя дажджы дазволі мноству трапічных, субтрапічных і ўмераных раслін расці тут, асабліва паўсюдным стаў эўкаліпт.
Клімат
Горад мае вільготны субтрапічны клімат, у адпаведнасці з класіфікацыяй Кёпена[7]. Улетку тэмпература складае ад 17 °C да 28 °C, але можа даходзіць да 32 °C у самыя гарачыя дні. Узімку тэмпература вагаецца паміж 11 °C-23 °C, але можа апускацца да 6 °C у самыя халодныя дні. Самая высокая тэмпература складала 35,3 °C, яна была зафіксіравана 15 лістапада 1985 года[8]. Самая нізкая тэмпература за перыяд назірання складала −2 °C і была зафіксавана 2 жніўня 1955 года, у той жа дзень неафіцыйна была зафіксавана тэмпература −3,8 °C. Сярэдняя тэмпература на працягу ўсяго года з’яўляецца аналагічнай той, што назіраецца ў Сіднеі і Лос-Анджэлесе. Паўднёвы тропік, які праходзіць прыкладна на 23° 27' паўднёвай шырыні, праходзіць на поўначы ля самага Сан-Паўлу і прыкладна пазначае мяжу паміж трапічнай і ўмеранай абласцямі Паўднёвай Амерыкі. З-за сваёй вышыні над узроўнем мора, аднак, Сан-Паўлу карыстаецца выразна ўмераным кліматам[9].
Клімат Сан-Паўлу | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Паказчык | Сту | Лют | Сак | Кра | Май | Чэр | Ліп | Жні | Вер | Кас | Ліс | Сне | Год |
Абсалютны максімум, °C | 34,2 | 34,6 | 33,6 | 31,3 | 29,8 | 28,9 | 29,3 | 33,0 | 37,4 | 34,4 | 35,2 | 35,7 | 37,4 |
Сярэдні максімум, °C | 27,4 | 28,0 | 27,3 | 25,1 | 23,0 | 21,7 | 21,8 | 23,3 | 23,9 | 24,7 | 25,9 | 26,3 | 24,5 |
Сярэдняя тэмпература, °C | 22,2 | 22,4 | 21,7 | 19,8 | 17,6 | 16,4 | 15,8 | 17,1 | 17,8 | 19,0 | 20,3 | 21,2 | 18,5 |
Сярэдні мінімум, °C | 18,7 | 18,8 | 18,2 | 16,3 | 13,9 | 12,3 | 11,7 | 12,8 | 13,9 | 15,3 | 16,5 | 17,8 | 14,5 |
Абсалютны мінімум, °C | 10,2 | 11,2 | 10,9 | 6,0 | 5,2 | 0,9 | 0,2 | −2,2 | 2,1 | 4,2 | 6,9 | 7,3 | −2,2 |
Норма ападкаў, мм | 240 | 250 | 160 | 80 | 70 | 60 | 40 | 30 | 70 | 130 | 140 | 190 | 1 460 |
Крыніца: INMET. Gráficos Climatológicos, Hong Kong Observatory |
Насельніцтва
Сан-Паўлу з’яўляецца найбольш этнічна разнастайным горадам у Бразіліі[10]. Са скарачэннем трафіка гандлю рабамі ў Бразіліі ў 1850 годзе афрыканцаў сталі замяняць імігрантамі з Еўропы на працы на кававых плантацыях. Піянерам у гэтым новым праекце стаў сенатар Нікалау Вергуэйру, які запрасіў працаўнікоў з Германіі, Швейцарыі і Партугаліі для працы на сваём уласным маёнтку. Наступная хваля імігрантаў, у асноўным італьянцаў і партугальцаў, пракацілася з сярэдзіны XIX стагоддзя і па канец стагоддзя. Яны былі значна больш прыстасаванымі да вырошчвання кавы і склалі з часам буйныя супольнасці імігрантаў у штаце Сан-Паўлу[11].
Пасля адмены рабства ў 1888 годзе, колькасць еўрапейскіх імірантаў у Сан-Паўлу значна павялічылася, большасць з іх прыбылі з Італіі, а затым Партугаліі і Іспаніі. У 1897 годзе італьянцы складалі больш за палову насельніцтва горада. Партугальцы, іспанцы, немцы, японцы, яўрэі і сірыйска-ліванскія хрысціяне таксама меліся ў горадзе ў значных колькасцях. З 1908 па 1941 гады ў горадзе значна павялічалася колькасць японскіх імігрантаў[12]. У 1960-х гадах кітайцы і карэйцы пачалі таксама масава рухацца ў Сан-Паўлу. У сярэдзіне XX стагоддзя многія з пацярпелых ад засухі на паўночным усходзе краіны пачалі міграваць у Сан-Паўлу. У цяперашні час горад з’яўляецца сведкам вялікай хвалі міграцыі з Балівіі[13].
Славутасці
Гарады-пабрацімы
Гарады-партнёры
Зноскі
- ↑ https://pt.wikipedia.org/wiki/São_Paulo
- ↑ São Paulo (Brazil): Federal State & Major Cities - Statistics & Maps on City Population
- ↑ The Principal Agglomerations of the World - Population Statistics & Maps
- ↑ Bovespa vira a segunda maior Bolsa do mundo. Economia & Negócios
- ↑ «São Paulo holds Gay Pride parade». BBC
- ↑ Lawrence, Rachel (January 2010). Alyse Dar. ed. Brazil (Seventh ed.). Apa Publications GmbH & Co. / Discovery Channel. pp. 183—204.
- ↑ «Subtropical climate in the city of São Paulo». Sao-paulo.world-guides.com.
- ↑ «São Paulo 40 Graus». Urbanistas.com.br. March 2, 2009.
- ↑ «Britannica Online Encyclopedia — Climate of São Paulo». Britannica.com.
- ↑ São Paulo has the most diversity of Brazil etni-cidade.net
- ↑ «Nicolau Pereira De Campos Vergueiro». Orbita.starmedia.com.
- ↑ «Folha Online — Especial — 2005 — São Paulo 451».folha.uol.com.br. January 24, 2005.
- ↑ «Latin American Immigration to São Paulo». Projetofabrica.com.br.
- ↑ «Les pactes d’amitié et de coopération». Paris.fr. March 17, 2010.