Вячаслаў Францавіч Кебіч
Вячаслаў Францавіч Кебіч | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||
| |||||||
|
|||||||
Папярэднік | пасада зацверджаная | ||||||
Пераемнік | Міхаіл Мікалаевіч Чыгір | ||||||
|
|||||||
Папярэднік | Міхаіл Кавалёў | ||||||
Пераемнік | пасада скасаваная | ||||||
|
|||||||
Кіраўнік урада | Міхаіл Кавалёў | ||||||
|
|||||||
Папярэднік | Міхаіл Князюк | ||||||
Пераемнік | Анатоль Бычок | ||||||
|
|||||||
Нараджэнне |
10 чэрвеня 1936 |
||||||
Смерць |
9 снежня 2020[1] (84 гады) |
||||||
Месца пахавання | |||||||
Бацька | Франц Карлавіч Кебіч | ||||||
Маці | Таццяна Васільеўна Кебіч | ||||||
Жонка | Алена Кебіч | ||||||
Веравызнанне | Рыма-каталік | ||||||
Партыя | КПСС (1962 — 1991) | ||||||
Член у | |||||||
Адукацыя | |||||||
Навуковая ступень | кандыдат эканамічных навук | ||||||
Дзейнасць | палітыка[2] і эканоміка[2] | ||||||
Званне | палкоўнік | ||||||
Узнагароды |
![]() ![]() ![]() |
||||||
![]() |
Вячасла́ў Фра́нцавіч Ке́біч (10 чэрвеня 1936, в. Канюшаўчына, Навагрудскае ваяводства, цяпер Валожынскі раён, Мінская вобласць — 9 снежня 2020) — беларускі палітык, першы прэм’ер-міністр Беларусі (1990—1994).
Прозвішча
[правіць | правіць зыходнік]Прозвішчы тыпу Кеба даследчык беларускай антрапаніміі М. Бірыла параўноўваў з літоўскім антрапонімам Кебас[3]. У сучаснай літоўскай антрапаніміі вядомыя адыменныя прозвішчы тыпу Keba, Kebeikis, Kebelis з коранем Keb-. У Перапісе войска ВКЛ 1528 г. імя тыпу Keba або Kebas у форме імя па-бацьку: "Матеи Кебовичъ"[4].
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Скончыў Беларускі палітэхнічны інстытут і Вышэйшую партыйную школу пры ЦК КПБ. З’яўляецца кандыдатам эканамічных навук.
Пасля сканчэння інстытута, працаваў інжынерам-тэхнолагам, старэйшым інжынерам-тэхнолагам, начальнікам участку, начальнікам цэха, намеснікам галоўнага інжынера Мінскага завода аўтаматычных ліній. У 1973—1978 галоўны інжынер, дырэктар Мінскага станкабудаўнічага завода імя Кірава. З 1978 генеральны дырэктар Мінскага вытворчага аб’яднання па выпуску працяглых і адразных станкоў імя Кірава. У 1980—1985 — другі сакратар Мінскага гарадскога камітэта КПБ, загадчык аддзелам ЦК КПБ, другі сакратар Мінскага абласнога камітэта КПБ. У 1985—1990 намеснік Старшыні Савета Міністраў БССР, старшыня Дзяржплана БССР. У 1990—1994 Старшыня Савета Міністраў БССР, Прэм’ер-міністр Беларусі.
Член КПСС (1962—1991), член ЦК КПСС (1990—1991). Народны дэпутат СССР у 1989—1992. Дэпутат Вярхоўнага Савета Беларусі ў 1990 і 1995—1996, дэпутат Палаты прадстаўнікоў у 1996—2004.
8 снежня 1991 года разам са Станіславам Шушкевічам ад імя Беларусі падпісаў Белавежскае пагадненне, якое канстатавала спыненне існавання СССР.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/%D0%92%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%9A%D0%B5%D0%B1%D1%96%D1%87_1994.png/220px-%D0%92%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%9A%D0%B5%D0%B1%D1%96%D1%87_1994.png)
15 сакавіка 1994 года Вярхоўны Савет прыняў Канстытуцыю Рэспублікі Беларусь, па якой яна аб’яўлена ўнітарнай дэмакратычнай сацыяльнай прававой дзяржавай. Згодна з Канстытуцыяй, краіна абвяшчалася прэзідэнцкай рэспублікай. Першыя выбары Прэзідэнта Беларусі былі прызначаны на 23 чэрвеня 1994 года. Вячаслаў Кебіч удзельнічаў у выбарах як самавылучэнец. У першым туры набраў 17,33 % (1 023 174 голаса), саступіўшы толькі Аляксандру Лукашэнку. У другім туры, што адбыўся 10 ліпеня 1994 года, набраў 14,2 % (748 329 галасоў) і не змог выйграць выбары.
Пасля выбараў узначаліў Беларускі гандлёва-фінансавы саюз. Аўтар успамінаў.
Памёр 9 снежня 2020 года ў бальніцы ад каранавіруснай інфекцыі COVID-19[5]. Пахаваны ў Мінску на Усходніх могілках.
Узнагароды
[правіць | правіць зыходнік]- Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга
- Ордэн «Знак Пашаны»
- Заслужаны машынабудаўнік БССР
- Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР
- Ганаровая грамата Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларусі (1996)
Ацэнкі
[правіць | правіць зыходнік]Гісторык Валянцін Голубеў казаў, што «Кебіч — асоба ў гісторыі. Але ён не склаўся як нацыянальны дзеяч» і яму цяжка было стаць лідарам незалежнай дзяржавы, «хоць лёс яго на гэтую пасаду штурхаў»[6].
Журналіст і палітык Сяргей Навумчык выказаў думку, што Кебіч мог змяніць Беларусь да лепшага, але змяніў да горшага[7].
Зноскі
- ↑ Naša Nìva — 1991. — ISSN 1819-1614; 1819-1630 Праверана 9 снежня 2020.
- ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
- ↑ М. В. Бірыла. Беларуская антрапанімія. — Мінск: Навука і тэхніка, 1969. — С. 198.
- ↑ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 г.. — Мінск, 2003. — 161 с.
- ↑ Ад каранавіруса памёр першы прэм’ер-міністр незалежнай Беларусі Вячаслаў Кебіч
- ↑ nn.by
- ↑ Радыё Свабода Архівавана 9 снежня 2020.
Бібліяграфія
[правіць | правіць зыходнік]- Искушение властью : из жизни премьер-министра / В. Ф. Кебич; под ред. И. Н. Осинского. — Минск : Парадокс, 2008. — 478, [1] с., [12] л. ил.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Кебіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Вячаслаў Кебіч: Жыцьцё і сьмерць «белавескага зубра» Архівавана 9 снежня 2020.
- Профіль на сайце Палітыкі Беларусі (руск.)
- Кебич: Я бы не проиграл в 1994-м, если бы… Архівавана 1 студзеня 2011. (руск.)
- Нарадзіліся 10 чэрвеня
- Нарадзіліся ў 1936 годзе
- Нарадзіліся ў Валожынскім павеце
- Памерлі 9 снежня
- Памерлі ў 2020 годзе
- Памерлі ў Мінску
- Пахаваныя на Усходніх могілках Мінска
- Члены ЦК КПСС
- Выпускнікі машынабудаўнічага факультэта БНТУ
- Выпускнікі Мінскай вышэйшай партыйнай школы
- Кандыдаты эканамічных навук
- Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга
- Кавалеры ордэна «Знак Пашаны»
- Асобы
- Вікіпедыя:Артыкулы пра асоб, якія не маюць старонак цёзак па прозвішчы
- Нарадзіліся ў Валожынскім раёне
- Старшыні Дзяржплана БССР
- Прэм’ер-міністры Рэспублікі Беларусь
- Кандыдаты ў прэзідэнты Беларусі (1994)
- Старшыні Савета Міністраў БССР
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь 12-га склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь 13-га склікання
- Дэпутаты Палаты Прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь 1-га склікання
- Дэпутаты Палаты Прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь 2-га склікання
- Другія сакратары Мінскага абкама КП Беларусі
- Намеснікі Старшыні Савета Міністраў БССР
- Члены ЦК КПБ
- Народныя дэпутаты СССР ад акруг Беларусі
- Узнагароджаныя Ганаровай граматай Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР
- Памерлі ад каранавіруснай інфекцыі COVID-19