Перайсці да зместу

Ураган у Беларусі (2024)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

1314 ліпеня 2024 года на тэрыторыю Рэспублікі Беларусь абрынуўся ўраган. Найбольш пацярпела Гомельская вобласць. Каля 2000 населеных пунктаў па ўсёй краіне засталіся без электрычнасці. 7 чалавек загінулі.

Агульная сітуацыя

[правіць | правіць зыходнік]

У другі тыдзень ліпеня ў Беларусі ўсталявалася анамальна гарачае надвор’е. У сераду, 10-га чысла, абвешчаны аранжавы ўзровень пагрозы. Назіралася тэмпература да +32 па паўднёвай палове, у астатняй частцы +24—29. Без ападкаў. Самым гарачым днём стала субота, 13 ліпеня, калі паветра на поўдні і ў цэнтры краіны прагрэлася вышэй за 35 градусаў (абвешчаны чырвоны ўзровень небяспекі, чакалася спякота ў +35—37°С[1]). На метэастанцыі ў Жыткавічах былі зафіксаваныя рэкордныя з 1959 года +37,9. У Мінску пабіты рэкорд 1936 года — +35,2. У гэты час сіноптыкі сталі папярэджваць пра верагоднасць магутных навальнічных дажджоў. Белгідрамет выдаў папярэджанне аб набліжэнні штармавых вятроў[2].

Сіноптык Дзмітрый Рабаў заявіў, што ў бліжэйшыя дзесяцігоддзі клімат будзе мяняцца, адзначыўшы, што летам усё часцей і часцей будуць хвалі моцнай спёкі з ураганамі і штармамі[3]. Падобнае меркаванне выказаў акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Уладзімір Логінаў. Як сказаў спецыяліст, у апошнія гады клімат у краіне ўсё больш становіцца падобным на трапічны, якому характэрны ўраганы і тайфуны[4].

Уздзеянне стыхіі

[правіць | правіць зыходнік]

13—14 ліпеня ў Гродзенскай вобласці пацярпелі 54 населеныя пункты ў Дзятлаўскім, Іўеўскім, Карэліцкім, Навагрудскім, Ашмянскім, Слонімскім, Смаргонскім раёнах. Пашкоджаны дахі 169 прыватных жылых дамоў, 29 сельскагаспадарчых будынкаў і 8 аўтамабіляў[5].

14 ліпеня[6] ў Брэсцкай вобласці ў 12 населеных пунктах пашкоджаны 296 будынкаў, з іх 115 жылых дамоў (11 разбураныя[6]). Зафіксаваны вецер да 25 м/с і адзначаны выпадкі граду памерам з перапёлчыны яйка. Заяўлена аб 23 выпадках падзення дрэў, абясточана 459 трансфарматарных падстанцый, парушана электразабеспячэнне 37 населеных пунктаў. Найбольш пацярпелі Лунінецкі і Пінскі раёны[5].

У той жа дзень па тэрыторыі Гомельскай вобласці прайшлі моцныя ліўні са шквалістым ветрам. Ураганам тут павалена вялікая колькасць дрэў. Многія з іх упалі на лініі электраперадачы, што прывяло да масавых адключэнняў. Доступ да электрасетак апынуўся абцяжараны вялікай колькасцю паваленых дрэў і галінак. Найбольш складаная сітуацыя склалася ў Мазырскім, Калінкавіцкім, Рэчыцкім, Гомельскім раёнах. У гарадах працавалі толькі некалькі крам, аснашчаных уласнымі генератарамі. Водазабеспячэнне і сувязь таксама цалкам адсутнічалі[5]. Парывы ветру дасягалі 29 метраў за секунду. Сітуацыя пагаршалася спякотай вышэй +30°C[7].

Тэхналагічныя парушэнні ў электрасетках былі зафіксаваныя на працягласці больш за 12,5 тыс. км, без электразабеспячэння ў Гомельскай вобласці засталіся 1175 населеных пунктаў. Ад паваленых дрэў і элементаў даху загінулі 6 чалавек, з іх двое дзяцей[6].

У Магілёўскай вобласці пацярпелі каля 800 будынкаў, больш за 600 населеных пунктаў былі без святла, 5,5 тысяч гектараў лесу знішчаны[7], зарэгістравана падзенне 384 дрэў. У Магілёўскім раёне ад падзення дрэва загінула пяцігадовая дзяўчынка. У Клічаўскім, Краснапольскім, Крычаўскім, Бабруйскім, Магілёўскім, Касцюковіцкім, Асіповіцкім, Слаўгарадскім раёнах назіраліся перабоі з электрычнасцю. Таксама ў выніку ўдару маланкі адбылося 3 пажары (адрыны ў Магілёўскім і Слаўгарадскім раёнах, жылы дом у Чавускім раёне)[5].

У Віцебскай вобласці стыхія больш за ўсё закранула Полацкі і Ушацкі раёны. Пашкоджана 20 жылых дамоў, зафіксавана 53 выпадкі падзення дрэў. У адным з выпадкаў пацярпеў жыхар Ушачаў. Пашкоджаныя лініі электраперадач у Глыбоцкім, Докшыцкім, Міёрскім, Полацкім, Ушацкім і Верхнядзвінскім раёнах[5].

Ліквідацыя наступстваў

[правіць | правіць зыходнік]

Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка ўзяў пад асабісты кантроль ліквідацыю наступстваў стыхіі[8]. У паўднёва-ўсходні рэгіён, які пацярпеў найбольш за ўсё, накіраваны аварыйныя брыгады з іншых абласцей. Сфарміраваны аператыўны штаб[5]. Міністр энергетыкі Віктар Каранкевіч на селектарнай нарадзе далажыў, што, па даных на 19 ліпеня, электразабеспячэнне ў Гомельскай вобласці забяспечана ў частцы падачы электраэнергіі ўсім населеным пунктам, але ў 170 з іх — за кошт падключэння дызель-генератарных установак[6]. Энергетыкі, работнікі МНС і Міністэрства лясной гаспадаркі прыступілі да ліквідацыі наступстваў урагану адразу пасля яго заканчэння. Усяго было задзейнічана каля 1,5 тысячы чалавек і 276 адзінак тэхнікі[9]. Мясцовыя жыхары ініцыятыўна браліся дапамагаць прыбіраць завалы і паваленыя дрэвы, аказвалі садзейнічанне камунальнікам[6].

Паводле папярэдніх звестак, на поўнае аднаўленне электрасетак спатрэбіцца да месяца[10].

Выяўленыя праблемы

[правіць | правіць зыходнік]

Лукашэнка раскрытыкаваў паводзіны службовых асоб рознага ўзроўню. Па заяве прэзідэнта, актыўных дзеянняў з іх боку для арганізацыі работ па ліквідацыі наступстваў, аператыўнай дапамогі пацярпелым рэгіёнам і людзям у дастатковай ступені не было. Не ўсюды было наладжана належнае ўзаемадзеянне паміж рознымі органамі пры прыняцці мер аператыўнага рэагавання, а часам замест аператыўных дзеянняў аб’яўляліся тэндэры па пошуку падрадчыкаў для правядзення рамонтных работ і ліквідацыі наступстваў стыхіі. Таксама раскрытыкаваная працэдура атрымання дапамогі з рэзерву матэрыяльных рэсурсаў. Аляксандр Лукашэнка заявіў аб неабходнасці ў цэлым мабілізоўваць насельніцтва і спецыялістаў для ліквідацыі наступстваў стыхіі, у тым ліку палітвязняў. Стыхію ён параўнаў з вайной, «толькі няма стральбы з аўтаматаў і кулямётаў»[6].

20 ліпеня ў Гомельскую вобласць прыехаў міністр па надзвычайных сітуацыях Вадзім Сіняўскі. Як заявіў чыноўнік падчас сваёй камандзіроўкі, «мы прайгралі ў тым, што не чакалі такога разбуральнага ўрагану». На думку міністра, службы «захапіліся папераджальнай працай. Людзі атрымалі "чарговае паведамленне ад МНС" пра нейкую залеву, пра нейкі вецер і палічылі яе несур’ёзнай». Акрамя таго, Сіняўскі выказаў нездаволенасць работай па аднаўленні электразабеспячэння, а таксама перадачы інфармацыі аб ходзе яго аднаўлення[11].

  1. Красный уровень опасности объявили синоптики: по республике ожидается жара +37°С
  2. Жара продолжается. В Минске побит температурный рекорд 88-летней давности
  3. Синоптик Рябов допустил ураганы и аномальную жару до конца лета 2024 в Беларуси
  4. Ураганы и смерчи могут повториться в этом году в Беларуси – академик НАН
  5. а б в г д е В Гомельской области объявлена чрезвычайная ситуация. Последствия урагана в Беларуси // Onliner, 15 июля 2024
  6. а б в г д е "Главное - уроки". Почему Лукашенко сравнил последствия урагана с войной и когда в регионах наведут полный порядок // Белта, 19 июля 2024
  7. а б Смертельный ураган и борьба за восстановление: как устраняют последствия по поручению Президента
  8. Введён режим ЧС! Какие регионы Беларуси больше всего пострадали от урагана? // СТВ, 16 июля 2024
  9. Электричество в каждый дом – гендиректор «Гомельэнерго» о ходе работ по ликвидации последствий урагана // СБ. Беларусь Сегодня, 21 июля 2024
  10. «Напряжение подано везде, на остальное нужно не меньше месяца». Как идет устранение последствий урагана на Гомельщине
  11. Министр по ЧС проводит работу в пострадавших от урагана регионах // Учреждение Гомельское областное управление МЧС Республики Беларусь, 20 июля 2024