Леў Давідавіч Ландау: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
др арфаграфія
Радок 24: Радок 24:


==  Біяграфія ==
==  Біяграфія ==
Нарадзіўся 9 (22) студзеня 1908 г. у [[Баку]], у яўрэйскай сямьі. Бацька — Давід Львовіч Ландау, інжынер-нафтавік. Маці — Любоў Веніамінаўна Ландау. З 1916 г. вучыўся ў [[бакінская яўрэйская гімназія|бакінскай яўрэйскай гімназіі]], дзе яго маці была выкладчыкам прыродазнаўства. Незвычайна таленавіты мэтаматычна, Ландау, жартуючы, казаў аб сабе: «Інтэграваць навучыўся ў 13 гадоў, і дыферэнцыраваць мог заўсёды». У 14 паступіў у [[Бакінскі ўніверсітэт]], дзе вучыўся адначасова на двух факультэтах: фізіка-матэматычным і хімічным. За асабістыя поспехі быў пераведзены ў [[Ленінградскі ўніверсітэт]]. Скончыўшы ў 1927 фізічная аддзяленне Ленінградскага ўніверсітэта, Ландау зрабіўся аспірантам, у далейшым супрацоўцам Ленінградскага фізіка-тэхнічнага інстытута, у 1926-27 гг. апублікаваў першыя працы па тэарэтычнай фізіцы.  
Нарадзіўся 9 (22) студзеня 1908 г. у [[Баку]], у яўрэйскай сямьі. Бацька — Давід Львовіч Ландау, інжынер-нафтавік. Маці — Любоў Веніамінаўна Ландау. З 1916 г. вучыўся ў [[бакінская яўрэйская гімназія|бакінскай яўрэйскай гімназіі]], дзе яго маці была выкладчыкам прыродазнаўства. Незвычайна таленавіты мэтаматычна, Ландау, жартуючы, казаў аб сабе: «Інтэграваць навучыўся ў 13 гадоў, і дыферэнцыраваць мог заўсёды». У 14 паступіў у [[Бакінскі ўніверсітэт]], дзе вучыўся адначасова на двух факультэтах: фізіка-матэматычным і хімічным. За асабістыя поспехі быў пераведзены ў [[Ленінградскі ўніверсітэт]]. Скончыўшы ў 1927 фізічная аддзяленне Ленінградскага ўніверсітэта, Ландау стаў аспірантам, у далейшым супрацоўцам Ленінградскага фізіка-тэхнічнага інстытута, у 1926—1927 гг. апублікаваў першыя працы па тэарэтычнай фізіцы.  


У 1929 г. быў у навуковай камандыроўцы дзеля працягу адукацыі ў [[Германія|Германіі]], у [[Данія|Даніі]] ў [[Нільс Бор|Нільса Бора]], у [[Англія|Англіі]] і [[Швейцарыя|Швейцарыі]]. Нільса Бора ён пазней лічыў сваім адзіным настаўнікам. У 1932 г. узначаліў тэарытычны аддзел Украінскага фізіка-тэхнічнага інстытута (УФТІ). Пасля звальнення з Харкаўскага ўніверсітэта ў 1937 г. і выкліканай гэтым забастоўкі фізікаў быў запрошаны ў нядаўна створаны Інстытут фізічных праблем (ІФП) АН СССР і пераехаў у [[Масква|Маскву]].
У 1929 г. быў у навуковай камандзіроўцы дзеля працягу адукацыі ў [[Германія|Германіі]], у [[Данія|Даніі]] ў [[Нільс Бор|Нільса Бора]], у [[Англія|Англіі]] і [[Швейцарыя|Швейцарыі]]. Нільса Бора ён пазней лічыў сваім адзіным настаўнікам. У 1932 г. узначаліў тэарытычны аддзел Украінскага фізіка-тэхнічнага інстытута (УФТІ). Пасля звальнення з Харкаўскага ўніверсітэта ў 1937 г. і выкліканай гэтым забастоўкі фізікаў быў запрошаны ў нядаўна створаны Інстытут фізічных праблем (ІФП) АН СССР і пераехаў у [[Масква|Маскву]].


Пасля ад'езду Л. Ландау пачынаецца разгром УФТІ органамі абласнога [[НКВД]], арыштоўваюцца замежныя спецыялісты А. Вайсберг і Ф. Хоутэрманс, у жніўні-верасні 1937 падчас так званай «справы УФТІ» былі арыштаваны і расстраляныя фізікі Л. В. Разенкевіч (суаўтар Л. Ландау), Л. В. Шубнікаў, В. С. Горскі.
Пасля ад’езду Л. Ландау пачынаецца разгром УФТІ органамі абласнога [[НКВД]], арыштоўваюцца замежныя спецыялісты А. Вайсберг і Ф. Хоутэрманс, у жніўні — верасні 1937 у час так званай «справы УФТІ» былі арыштаваны і расстраляныя фізікі Л. В. Разенкевіч (суаўтар Л. Ландау), Л. В. Шубнікаў, В. С. Горскі.


У красавіку 1938 г. Л. Ландау рэдагуе лістоўку, якая была напісана К. Коцерам і заклікала да звяржэння Сталінскага рэжыму, у якой [[Сталін]] названы фашыстскім дыктатарам. Тэкст лістоўкі быў пераданы антысталінскій групе студэнтаў ІФЛІ дзеля распаўсюджання па поште перад першамайскімі святамі. Гэты намер быў выкрыты органамі бяспекі [[СССР]], і Л. Ландау, Корэц і Ю. Б. Румер былі арыштаваны за антысавецкую агітацыю. У турме Ландау правёў год і был выпушчаны дзякуючы пісьму ў абарону ад Нільса Бора і ўмяшальніцтву [[Пётр Леанідавіч Капіца|Капіцы]], які ўзяў Л.Ландау на паруку. Пасля вызвалення і да самай смерці ў 1968 г. Л. Ландау быў супрацоўнікам ІФП
У красавіку 1938 г. Л. Ландау рэдагуе лістоўку, якая была напісана К. Коцерам і заклікала да звяржэння Сталінскага рэжыму, у якой [[Сталін]] названы фашыстскім дыктатарам. Тэкст лістоўкі быў пераданы антысталінскій групе студэнтаў ІФЛІ дзеля распаўсюджання па пошце перад першамайскімі святамі. Гэты намер быў выкрыты органамі бяспекі [[СССР]], і Л. Ландау, Корэц і Ю. Б. Румер былі арыштаваны за антысавецкую агітацыю. У турме Ландау правёў год і был выпушчаны дзякуючы пісьму ў абарону ад Нільса Бора і ўмяшальніцтву [[Пётр Леанідавіч Капіца|Капіцы]], які ўзяў Л.Ландау на паруку. Пасля вызвалення і да самай смерці ў 1968 г. Л. Ландау быў супрацоўнікам ІФП.


У 1955 г. падпісаў «[[Ліст трохсот]]» супраць [[Трафім Дзянісавіч Лысенка|Т. Д. Лысенка]]. У 1962 г. атрымаў [[Нобелеўская прэмія|Нобелеўскую прэмію]] «За піянерскія даследванні скандэнсаваных асяроддзяў, асабліва вадкага гелію». У тым жа годзе трапіў у страшэнную аўтакатастрофу, атрымаў шматлікія пераломы і правёў у [[Кома|коме]] 59 сутак. Пасля аварыі амаль што не займаўся навуковай дзейнасцю, але, на думку жонкі і сына, Ландау паступова вяртаўся да свайго нармальнага становішча і ў 1968 г. быў блізкі да таго, каб аднавіць сваю прафесійную дзейнасць.
У 1955 г. падпісаў «[[Пісьмо трохсот]]» супраць [[Трафім Дзянісавіч Лысенка|Т. Д. Лысенка]]. У 1962 г. атрымаў [[Нобелеўская прэмія|Нобелеўскую прэмію]] «За піянерскія даследаванні скандэнсаваных асяроддзяў, асабліва вадкага гелію». У тым жа годзе трапіў у страшэнную аўтакатастрофу, атрымаў шматлікія пераломы і правёў у [[Кома|коме]] 59 сутак. Пасля аварыі амаль што не займаўся навуковай дзейнасцю, але, на думку жонкі і сына, Ландау паступова вяртаўся да свайго нармальнага становішча і ў 1968 г. быў блізкі да таго, каб аднавіць сваю прафесійную дзейнасць.


Меў вельмі рознабаковыя інтэрэсы. Працаваў у сферы [[Квантавая механіка|квантавай механіцы]], фізіцы цвёрдага цела, [[Магнетызм|магнетызму]], фізіцы нізкіх тэмператураў, фізіцы касмічных променяў, фізіцы [[Ядро атама|атамнага ядра]], фізіцы элементарных часціц, фізіцы [[плазма|плазмы]], [[Гідрадынаміка|гідрадынаміцы]], квантавай тэорыі поля і інш.
Меў вельмі рознабаковыя інтэрэсы. Працаваў у сферы [[Квантавая механіка|квантавай механікі]], фізікі цвёрдага цела, [[Магнетызм|магнетызму]], фізікі нізкіх тэмператур, фізікі касмічных прамянёў, фізікі [[Ядро атама|атамнага ядра]], фізікі элементарных часціц, фізікі [[плазма|плазмы]], [[Гідрадынаміка|гідрадынамікі]], квантавай тэорыі поля і інш.


==  Важнейшая працы ==
== Самыя важныя працы ==
* «Да тэорыі спектраў двухатамных малекул» (1926 г.) — самая першая працы
* «Да тэорыі спектраў двухатамных малекул» (1926 г.) — самая першая праца
* «Праблема затухання ў хвалявай механіцы» (1927 г.)
* «Праблема затухання ў хвалевай механіцы» (1927 г.)
* «Малыя энергіі сувязі ў квантавай механіцы» (1960 г.)
* «Малыя энергіі сувязі ў квантавай механіцы» (1960 г.)


Радок 70: Радок 70:
[[Катэгорыя:Выкладчыкі ВНУ Харкава]]
[[Катэгорыя:Выкладчыкі ВНУ Харкава]]
[[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя савецкай уладай]]
[[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя савецкай уладай]]
[[Катэгорыя:Падпісалі «ліст трохсот»]]
[[Катэгорыя:Падпісалі «пісьмо трохсот»]]
[[Катэгорыя:Узнагароджаныя медалём імя Макса Планка]]
[[Катэгорыя:Узнагароджаныя медалём імя Макса Планка]]
[[Катэгорыя:Постаці савецкай фізікі]]
[[Катэгорыя:Постаці савецкай фізікі]]

Версія ад 19:35, 26 кастрычніка 2017

Леў Давідавіч Ландау
руск.: Лев Давидович Ландау
Дата нараджэння 9 (22) студзеня 1908[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 1 красавіка 1968(1968-04-01)[2][3][…] (60 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Маці Q18786020?
Жонка Konkordija Terentʹevna Landau-Drobanceva[d]
Род дзейнасці фізік, вынаходнік, пісьменнік-дакументаліст, выкладчык універсітэта, фізік-тэарэтык, матэматык
Навуковая сфера тэарэтычная фізіка
Месца працы
Навуковая ступень доктар фізіка-матэматычных навук (1934)
Навуковае званне прафесар,
акадэмік АН СССР (1946)
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Нільс Бор
Вядомыя вучні больш 43-х
Член у
Прэміі
Ленінская прэмія Сталінская прэмія
Узнагароды

Нобелеўская прэмія — 1962 Нобелеўская прэмія па фізіцы (1962)
Медаль імя Макса Планка (1960)

Герой Сацыялістычнай Працы  — 1954
Ордэн Леніна  — 1949 Ордэн Леніна  — 1954 Ордэн Леніна  — 1962 Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга  — 1945 Ордэн «Знак Пашаны»  — 1943
Ленінская прэмія Сталінская прэмія — 1946 Сталінская прэмія — 1949 Сталінская прэмія — 1953
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Ландау.

Леў Давідавіч Ланда́ў (9 (22) студзеня 1908, Баку — 1 красавіка 1968, Масква) — выдатны савецкі фізік-тэарэтык, акадэмік АН СССР (абраны ў 1946). Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1962), медалі імя Макса Планка, Ленінскай і трох Сталінскіх прэмій, Герой Сацыялістычнай Працы. Член Лонданскага каралеўскага таварыства і акадэмій навук Даніі, Нідэрландаў, ЗША (Нацыянальнай акадэміі навук ЗША і Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук), Французскага фізічнага таварыства і Лонданскага фізічнага таварыства.

 Біяграфія

Нарадзіўся 9 (22) студзеня 1908 г. у Баку, у яўрэйскай сямьі. Бацька — Давід Львовіч Ландау, інжынер-нафтавік. Маці — Любоў Веніамінаўна Ландау. З 1916 г. вучыўся ў бакінскай яўрэйскай гімназіі, дзе яго маці была выкладчыкам прыродазнаўства. Незвычайна таленавіты мэтаматычна, Ландау, жартуючы, казаў аб сабе: «Інтэграваць навучыўся ў 13 гадоў, і дыферэнцыраваць мог заўсёды». У 14 паступіў у Бакінскі ўніверсітэт, дзе вучыўся адначасова на двух факультэтах: фізіка-матэматычным і хімічным. За асабістыя поспехі быў пераведзены ў Ленінградскі ўніверсітэт. Скончыўшы ў 1927 фізічная аддзяленне Ленінградскага ўніверсітэта, Ландау стаў аспірантам, у далейшым супрацоўцам Ленінградскага фізіка-тэхнічнага інстытута, у 1926—1927 гг. апублікаваў першыя працы па тэарэтычнай фізіцы.  

У 1929 г. быў у навуковай камандзіроўцы дзеля працягу адукацыі ў Германіі, у Даніі ў Нільса Бора, у Англіі і Швейцарыі. Нільса Бора ён пазней лічыў сваім адзіным настаўнікам. У 1932 г. узначаліў тэарытычны аддзел Украінскага фізіка-тэхнічнага інстытута (УФТІ). Пасля звальнення з Харкаўскага ўніверсітэта ў 1937 г. і выкліканай гэтым забастоўкі фізікаў быў запрошаны ў нядаўна створаны Інстытут фізічных праблем (ІФП) АН СССР і пераехаў у Маскву.

Пасля ад’езду Л. Ландау пачынаецца разгром УФТІ органамі абласнога НКВД, арыштоўваюцца замежныя спецыялісты А. Вайсберг і Ф. Хоутэрманс, у жніўні — верасні 1937 у час так званай «справы УФТІ» былі арыштаваны і расстраляныя фізікі Л. В. Разенкевіч (суаўтар Л. Ландау), Л. В. Шубнікаў, В. С. Горскі.

У красавіку 1938 г. Л. Ландау рэдагуе лістоўку, якая была напісана К. Коцерам і заклікала да звяржэння Сталінскага рэжыму, у якой Сталін названы фашыстскім дыктатарам. Тэкст лістоўкі быў пераданы антысталінскій групе студэнтаў ІФЛІ дзеля распаўсюджання па пошце перад першамайскімі святамі. Гэты намер быў выкрыты органамі бяспекі СССР, і Л. Ландау, Корэц і Ю. Б. Румер былі арыштаваны за антысавецкую агітацыю. У турме Ландау правёў год і был выпушчаны дзякуючы пісьму ў абарону ад Нільса Бора і ўмяшальніцтву Капіцы, які ўзяў Л.Ландау на паруку. Пасля вызвалення і да самай смерці ў 1968 г. Л. Ландау быў супрацоўнікам ІФП.

У 1955 г. падпісаў «Пісьмо трохсот» супраць Т. Д. Лысенка. У 1962 г. атрымаў Нобелеўскую прэмію «За піянерскія даследаванні скандэнсаваных асяроддзяў, асабліва вадкага гелію». У тым жа годзе трапіў у страшэнную аўтакатастрофу, атрымаў шматлікія пераломы і правёў у коме 59 сутак. Пасля аварыі амаль што не займаўся навуковай дзейнасцю, але, на думку жонкі і сына, Ландау паступова вяртаўся да свайго нармальнага становішча і ў 1968 г. быў блізкі да таго, каб аднавіць сваю прафесійную дзейнасць.

Меў вельмі рознабаковыя інтэрэсы. Працаваў у сферы квантавай механікі, фізікі цвёрдага цела, магнетызму, фізікі нізкіх тэмператур, фізікі касмічных прамянёў, фізікі атамнага ядра, фізікі элементарных часціц, фізікі плазмы, гідрадынамікі, квантавай тэорыі поля і інш.

Самыя важныя працы

  • «Да тэорыі спектраў двухатамных малекул» (1926 г.) — самая першая праца
  • «Праблема затухання ў хвалевай механіцы» (1927 г.)
  • «Малыя энергіі сувязі ў квантавай механіцы» (1960 г.)

Усяго Л. Ландау напісаў 98 артыкулаў. Поўнае выданне яго прац у 1968 г. складала 2 тамы.

Зноскі

  1. ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  2. ↑ Pitaevskii L. P. The great physicist // Herald Russ. Acad. Sci / Y. Osipov — Nauka, Springer Science+Business Media, 2008. — Vol. 78, Iss. 1. — P. 75–85. — ISSN 1019-3316; 1555-6492 — doi:10.1134/S1019331608010097
  3. ↑ MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
  4. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 11 снежня 2014.
  5. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
  6. ↑ Find a Grave — 1996.
  7. ↑ а б в г д е MacTutor History of Mathematics archive — 1994.

Літаратура

  • Беларуская энцыклапедыя. Т. 9. — Мн., 1999.
  • Новая иллюстрированная энциклопедия. Кн. 10 : Ку — Ма. — М., 2004.
  • Ученые Московского университета — действительные члены и члены-корреспонденты Российской академии наук (1755—2004): биографический словарь. ― Москва, 2004.

Шаблон:Героі Сацыялістычнай Працы

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Леў_Давідавіч_Ландау&oldid=3002904"