Сент-Кітс і Невіс: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
JerzyKundrat (размовы | уклад) |
JerzyKundrat (размовы | уклад) дапаўненне |
||
Радок 42: | Радок 42: | ||
}} |
}} |
||
[[File:Сент-Кітс і Невіс.svg|thumb|left|Карта]] |
[[File:Сент-Кітс і Невіс.svg|thumb|left|Карта]] |
||
'''Федэра́цыя Сент-Кітс і Не́віс''' (''Федэрацыя Сент-Крыстафер і Невіс'') — [[ |
'''Федэра́цыя Сент-Кітс і Не́віс''' (''Федэрацыя Сент-Крыстафер і Невіс'') — [[дзяржава]] ў [[Карыбскае мора|Карыбским моры]], складаецца з двух астравоў. |
||
Уваходзіць у склад [[Арганізацыя Усходніх Карыбскіх дзяржаў|Арганізацыі Усходніх Карыбскіх дзяржаў]]. |
Уваходзіць у склад [[Арганізацыя Усходніх Карыбскіх дзяржаў|Арганізацыі Усходніх Карыбскіх дзяржаў]]. |
||
== Геаграфия == |
== Геаграфия == |
||
Карликавая дзяржава знаходзіцца ва ўсходняй частцы [[Карыбскае мора|Карыбскага мора]] і складаецца з двух астравоў — [[Востраў Сент-Кітс|Сент-Кітс]] і [[Востраў Невіс|Невіс]], якія адносяцца да групы [[Малыя Антыльскія астравы|Малых Антыльскіх]]. Плошча краіны — 261 км². Сталіца [[Бастэр]] размешчана на востраве Сент-Кітс. З усходу мяжуе з [[Антыгуа і Барбуда]], з паўднёвага ўсходу — з [[Мантсерат]] (заморская тэрыторыя Вялікабрытаніі), на паўночным захадзе — з [[Сінт-Эстатыус]]ам (спецыяльны муніцыпалітэт Нідэрландаў), а на поўначы — з [[Сен-Бартэльмі]] (заморская абшчына Францыі). Усе граніцы марскія. |
|||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
{{main|Гісторыя Сент-Кітс і Невіса}} |
{{main|Гісторыя Сент-Кітс і Невіса}} |
||
Старажытнае насельніцтва — індзейцы аравакі і карыбы, большасць якіх знішчана еўрапейскімі каланізатарамі. Востраваў Сент-Кітс адкрыты [[Хрыстафор Калумб|Х.Калумбам]] у [[1493]] г. і названы «Сан-Крыстабаль» (англійская назва «Сент-Крыстафер»). У [[1623]] г. тут заснавалі сваё пасяленне англічане, у [[1624]] г. — французы. Першапачаткова на востраве Сент-Кітс былі створаны тытунёвыя плантацыі, але пасля іх уладальнікі перайшлі на гадоўлю высакаякаснага цукровага трыснёга, які прыносіў вялікія прыбыткі. Доўгі час за валоданне астравамі ішла барацьба паміж [[Францыя]]й і [[Вялікабрытанія]]й. З [[1625]] г. астравы ўваходзілі ў склад брытанскай калоніі, аднак у [[1664]] — [[1689]] гг. і ў [[1782]] — [[1783]] гг. перайшлі пад кантроль Францыі. У [[1783]] г. па Версальскаму дагавору французы саступілі астравы англічанам. У [[1871]] — [[1956]] гг. частка брытанскай калоніі Падветраныя астравы, у [[1958]] — [[1962]] гг. — Вест-Індскай федэрацыі. З [[1967]] г. «асацыяваная з Вялікабрытаніяй дзяржава» (разам з астравамі [[Ангілья]], выйшла ў [[1980]] г.) з унутраным самакіраваннем. [[19 верасня]] [[1983]] г. абвешчана незалежнасць Сент-Кітс і Невіс у складзе Садружнасці. Галоўнай праблемай дзяржавы з'яўляюцца сепаратысцкія настроі на востраве Невіс, бо Невісу нададзена канстытуцыйнае права на аддзяленне ад Сент-Кітса пры згодзе на гэты акт больш дзвюх трацін насельніцтва вострава. У ліпені [[1998]] г. на востраве Невіс прайшоў рэферэндум аб выхадзе з Федэрацыі Сент-Кітс і Невіс. «За» прагаласавала 61,7% (па Канстытуцыі неабходна 2/3 галасоў). |
Старажытнае насельніцтва — індзейцы аравакі і карыбы, большасць якіх знішчана еўрапейскімі каланізатарамі. Востраваў Сент-Кітс адкрыты [[Хрыстафор Калумб|Х.Калумбам]] у [[1493]] г. і названы «Сан-Крыстабаль» (англійская назва «Сент-Крыстафер»). У [[1623]] г. тут заснавалі сваё пасяленне англічане, у [[1624]] г. — французы. Першапачаткова на востраве Сент-Кітс былі створаны тытунёвыя плантацыі, але пасля іх уладальнікі перайшлі на гадоўлю высакаякаснага цукровага трыснёга, які прыносіў вялікія прыбыткі. Доўгі час за валоданне астравамі ішла барацьба паміж [[Францыя]]й і [[Вялікабрытанія]]й. З [[1625]] г. астравы ўваходзілі ў склад брытанскай калоніі, аднак у [[1664]] — [[1689]] гг. і ў [[1782]] — [[1783]] гг. перайшлі пад кантроль Францыі. У [[1783]] г. па Версальскаму дагавору французы саступілі астравы англічанам. У [[1871]] — [[1956]] гг. частка брытанскай калоніі Падветраныя астравы, у [[1958]] — [[1962]] гг. — Вест-Індскай федэрацыі. З [[1967]] г. «асацыяваная з Вялікабрытаніяй дзяржава» (разам з астравамі [[Ангілья]], выйшла ў [[1980]] г.) з унутраным самакіраваннем. [[19 верасня]] [[1983]] г. абвешчана незалежнасць Сент-Кітс і Невіс у складзе Садружнасці. Галоўнай праблемай дзяржавы з'яўляюцца сепаратысцкія настроі на востраве Невіс, бо Невісу нададзена канстытуцыйнае права на аддзяленне ад Сент-Кітса пры згодзе на гэты акт больш дзвюх трацін насельніцтва вострава. У ліпені [[1998]] г. на востраве Невіс прайшоў рэферэндум аб выхадзе з Федэрацыі Сент-Кітс і Невіс. «За» прагаласавала 61,7% (па Канстытуцыі неабходна 2/3 галасоў). |
||
== Эканоміка == |
|||
Традыцыйнай галіной эканомікі Сент-Кітса і Невіса была сельская гаспадарка. Асноўная культура на палетках — [[цукровы трыснёг]] (трэць земляў, што апрацоўваюцца). На востраве Невіс вырошчваюцца бавоўнік, [[какосавая пальма]], [[ананас]]ы. Культывуюць таксама кававае дрэва, бананы, [[арахіс]], ямс, рыс. Развіта жывёлагадоўля — разводзяць коз і авечак. Сярод традыцыйных промыслаў — рыбалоўства. Аднак сельскагаспадарчая вытворчасць забяспечвае не больш за палову ўнутраных патрэб у харчаванні. |
|||
Паводле звестак МВФ, валавы ўнутраны прадукт у сярэдзіне 2000-х стабільна павялічваўся значнымі тэмпамі — на 5-6 % у год. Аднак узніклі праблемы, якія былі звязаны са зніжэннем сусветных цэн на цукар. У 2011 годзе знешні доўг Сент-Кітса і Невіса перавышаў 200 % ВУП. |
|||
Кожны чалавек, які інвестуе ў эканоміку краіны, можа атрымаць грамадзянства. У выніку тэмпы будаўніцтва рэзка выраслі, адбылося імклівае развіццё авіязносін, павялічыліся і даходы ад турызму. |
|||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=14|старонак=512|isbn=985-11-0238-5 (Т. 14)|тыраж=10 000}} |
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=14|старонак=512|isbn=985-11-0238-5 (Т. 14)|тыраж=10 000}} |
||
== Спасылкі == |
== Спасылкі == |
||
{{commons|Category:Saint Kitts and Nevis }} |
{{commons|Category:Saint Kitts and Nevis }} |
Версія ад 19:23, 9 студзеня 2020
| |||||
Дэвіз: «Country Above Self (Дзяржава вышэй за асабістыя інтарэсы)» | |||||
Гімн: «O Land of Beauty!» | |||||
Дата незалежнасці | 19 верасня 1983 (ад Вялікабрытаніі) | ||||
Афіцыйныя мовы | Англійская | ||||
Сталіца | Бастэр | ||||
Найбуйнейшы горад | Бастэр | ||||
Форма кіравання | Парламентарная манархія | ||||
Каралева Генерал-губернатар Прэм'ер-міністр |
Елізавета II Эдмунд Лоўрэнс Дэнзіл Дуглас | ||||
Плошча • Усяго |
207-я ў свеце 261 км² | ||||
Насельніцтва • Ацэнка (2010) • Шчыльнасць |
49 898 чал. 164 чал./км² | ||||
ВУП • Разам (2009) • На душу насельніцтва |
$753 млн. (206-ы) $15,2 тыс. | ||||
ІРЧП (2011) | ▬ 0,735 (выс.) (72-ы) | ||||
Валюта | Усходне-карыбскі долар | ||||
Інтэрнэт-дамен | .kn | ||||
Код ISO (Alpha-2) | KN | ||||
Код ISO (Alpha-3) | KNA | ||||
Код МАК | SKN | ||||
Тэлефонны код | +1-869 | ||||
Часавыя паясы | UTC-4 |
Федэра́цыя Сент-Кітс і Не́віс (Федэрацыя Сент-Крыстафер і Невіс) — дзяржава ў Карыбским моры, складаецца з двух астравоў.
Уваходзіць у склад Арганізацыі Усходніх Карыбскіх дзяржаў.
Геаграфия
Карликавая дзяржава знаходзіцца ва ўсходняй частцы Карыбскага мора і складаецца з двух астравоў — Сент-Кітс і Невіс, якія адносяцца да групы Малых Антыльскіх. Плошча краіны — 261 км². Сталіца Бастэр размешчана на востраве Сент-Кітс. З усходу мяжуе з Антыгуа і Барбуда, з паўднёвага ўсходу — з Мантсерат (заморская тэрыторыя Вялікабрытаніі), на паўночным захадзе — з Сінт-Эстатыусам (спецыяльны муніцыпалітэт Нідэрландаў), а на поўначы — з Сен-Бартэльмі (заморская абшчына Францыі). Усе граніцы марскія.
Гісторыя
Старажытнае насельніцтва — індзейцы аравакі і карыбы, большасць якіх знішчана еўрапейскімі каланізатарамі. Востраваў Сент-Кітс адкрыты Х.Калумбам у 1493 г. і названы «Сан-Крыстабаль» (англійская назва «Сент-Крыстафер»). У 1623 г. тут заснавалі сваё пасяленне англічане, у 1624 г. — французы. Першапачаткова на востраве Сент-Кітс былі створаны тытунёвыя плантацыі, але пасля іх уладальнікі перайшлі на гадоўлю высакаякаснага цукровага трыснёга, які прыносіў вялікія прыбыткі. Доўгі час за валоданне астравамі ішла барацьба паміж Францыяй і Вялікабрытаніяй. З 1625 г. астравы ўваходзілі ў склад брытанскай калоніі, аднак у 1664 — 1689 гг. і ў 1782 — 1783 гг. перайшлі пад кантроль Францыі. У 1783 г. па Версальскаму дагавору французы саступілі астравы англічанам. У 1871 — 1956 гг. частка брытанскай калоніі Падветраныя астравы, у 1958 — 1962 гг. — Вест-Індскай федэрацыі. З 1967 г. «асацыяваная з Вялікабрытаніяй дзяржава» (разам з астравамі Ангілья, выйшла ў 1980 г.) з унутраным самакіраваннем. 19 верасня 1983 г. абвешчана незалежнасць Сент-Кітс і Невіс у складзе Садружнасці. Галоўнай праблемай дзяржавы з'яўляюцца сепаратысцкія настроі на востраве Невіс, бо Невісу нададзена канстытуцыйнае права на аддзяленне ад Сент-Кітса пры згодзе на гэты акт больш дзвюх трацін насельніцтва вострава. У ліпені 1998 г. на востраве Невіс прайшоў рэферэндум аб выхадзе з Федэрацыі Сент-Кітс і Невіс. «За» прагаласавала 61,7% (па Канстытуцыі неабходна 2/3 галасоў).
Эканоміка
Традыцыйнай галіной эканомікі Сент-Кітса і Невіса была сельская гаспадарка. Асноўная культура на палетках — цукровы трыснёг (трэць земляў, што апрацоўваюцца). На востраве Невіс вырошчваюцца бавоўнік, какосавая пальма, ананасы. Культывуюць таксама кававае дрэва, бананы, арахіс, ямс, рыс. Развіта жывёлагадоўля — разводзяць коз і авечак. Сярод традыцыйных промыслаў — рыбалоўства. Аднак сельскагаспадарчая вытворчасць забяспечвае не больш за палову ўнутраных патрэб у харчаванні.
Паводле звестак МВФ, валавы ўнутраны прадукт у сярэдзіне 2000-х стабільна павялічваўся значнымі тэмпамі — на 5-6 % у год. Аднак узніклі праблемы, якія былі звязаны са зніжэннем сусветных цэн на цукар. У 2011 годзе знешні доўг Сент-Кітса і Невіса перавышаў 200 % ВУП.
Кожны чалавек, які інвестуе ў эканоміку краіны, можа атрымаць грамадзянства. У выніку тэмпы будаўніцтва рэзка выраслі, адбылося імклівае развіццё авіязносін, павялічыліся і даходы ад турызму.
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Сент-Кітс і Невіс
- Сайт Урады Сент-Кітса і Невіса
- Як стаў вядомым невялічкі Сент-Кітс і Невіс? — zviazda.by
- Афіцыйны турыстычны сайт в. Сент-Кітс
- Афіцыйны турыстычны сайт в. Невіс
- Карта Сент-Кітса
- Карта Невіса
Шаблон:Сент-Кітс і Невіс у тэмах Шаблон:Прэм'ер-міністры Сент-Кітса і Невіса