Верхнянёманская нізіна
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/%D0%92%D0%B5%D1%80%D1%85%D0%BD%D1%8F%D0%BD%D1%91%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BD%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BD%D0%B0.svg/220px-%D0%92%D0%B5%D1%80%D1%85%D0%BD%D1%8F%D0%BD%D1%91%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BD%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BD%D0%B0.svg.png)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Nalibotskaya_Pushcha.jpg/220px-Nalibotskaya_Pushcha.jpg)
Верхнянёманская нізіна — нізіна ў Гродзенскай і на захадзе Мінскай абласцей, уздоўж ракі Нёман.
Мяжуе на поўначы з Сярэдненёманскай нізінай і Лідскай раўнінай, на паўночным ўсходзе з Ашмянскім і Мінскім узвышшамі, на ўсходзе і паўднёвым усходзе з Капыльскай градой і прылеглымі раўнінамі, на поўдні і захадзе з Навагрудскім, Слонімскім, Ваўкавыскім і Гродзенскім узвышшамі.
Пры раставанні паазерскага ледавіка ўтварылася вялікае Сярэднянёманскае возера. Пры адступанні ледавіка ўзровень возера паніжаўся са 123 м да 115 м. У больш позні галацэнавы час сфарміравалася даліна р. Нёман, якая ў межах Сярэдненманскай нізіны мае эразійны ўрэз да 25—28 м.
Рэльеф Верхнянёманскай нізіны пераважна эразійна-акумулятыўны. Пашыраны ледавікова-азёрная нізіна паазерскага веку (на Скідзельскім участку) і водна-ледавіковая нізіна сожскага веку (на Любчанскім участку). Спадзіста-хвалістая паверхня нізіны мае эолавыя формы вышынёю да 5—10 м (грады, пагоркі, дзюны), лагчыны сцёку, каля рэк — яры і лагчыны, абразійныя ўступы былых берагоў прыледавіковых азёр; месцамі забалочаныя, з азёрнымі катлавінамі. Ёсць участкі азёрна-алювіяльнай нізіны (пры ўпадзенні р. Бярэзіна ў р. Нёман) і марэннай раўніны. Вылучаюцца глыбока ўрэзаныя даліны Нёмана (да 20—45 м) і яго прытокаў з шырокімі забалочанымі поймамі, шматлікімі старыцамі, тэрасамі, з якіх найбольш выразныя 2 узроўні — вышынёю 4—9 м і 8—12 м.
Працякае рака Нёман з прытокамі Сула, Уса, Бярэзіна, Гаўя, Дзітва, Лебяда, Котра (справа), Уша, Сэрвач, Моўчадзь, Шчара, Зальвянка, Рось, Свіслач (злева). Найбольшае возера — Кромань.
Паверхня ў значнай ступені забалочаная.
Найбольшыя лясныя масівы Налібоцкая і Ліпічанская пушчы.
Літаратура
- Геаграфія Беларусі: Энцыкл. даведнік. — Мн.: БелЭн, 1992.