Таймырская (Далгана-Ненецкая) аўтаномная акруга

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Таймырская (Далгана-Ненецкая) аўтаномная акруга
руск.: Таймы́рский (Долга́но-Не́нецкий) автоно́мный о́круг
Герб Сцяг[d]
Герб Сцяг[d]
Краіна
Уваходзіць у
Адміністрацыйны цэнтр
Дата скасавання 31 снежня 2006
Кіраўнік Алег Міхайлавіч Бударгін[d]
Насельніцтва
  • 38 372 чал. (2007)[1]
Плошча
  • 862 100 км²
Таймырская (Далгана-Ненецкая) аўтаномная акруга на карце
Часавы пояс KRAT
Код аўтам. нумароў 84
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Фізічная карта Таймырскай (Далгана-Ненецкай) аўтаномнай акругі

Таймырская (Далгана-Ненецкая) аўтаномная акруга (руск.: Таймы́рский (Долга́но-Не́нецкий) автоно́мный о́круг) — былы суб’ект Расійскай Федэрацыі на поўначы Усходняй Сібіры.

Існаваў да 2007 года; з 1 студзеня 2007 — Таймырскі Далгана-Ненецкі раён Краснаярскага края. Акруга і раней уваходзіла ў склад Краснаярскага края, але была самастойным суб’ектам Расійскай Федэрацыі.

Адміністрацыйны цэнтр — Дудзінка (24,6 тыс. жыхароў у 2007 годзе), горад на Таймырскім паўвостраве.

Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]

Акруга была адзіным суб’ектам Расіі, размешчаным цалкам за Паўночным палярным кругам. На тэрыторыі былой акругі знаходзіцца самая паўночная мацерыковая кропка Еўразіі — мыс Чэлюскін. Буйныя рэкі — Енісей, Хатанга.

Аб’яднанне з Краснаярскім краем[правіць | правіць зыходнік]

Паводле вынікаў рэферэндуму, праведзенага 17 красавіка 2005 года, 1 студзеня 2007 года Таймырскую (Даўгана-Ненецкую) аўтаномную акругу скасавалі, а яе тэрыторыя ўвайшла ў склад Краснаярскага края[2]. На тэрыторыі Таймырскай (Далгана-Ненецкай) аўтаномнай акругі ўтварылі адміністрацыйна-тэрытарыяльную адзінку з асаблівым статусам — Таймырскі Далгана-Ненецкі раён, які склаў аднайменны муніцыпальны раён.

Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел[правіць | правіць зыходнік]

Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Таймырскай (Далгана-Ненецкай) аўтаномнай акругі на час скасавання

Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае ўладкаванне[правіць | правіць зыходнік]

У Таймырскую (Далгана-Ненецкую) аўтаномную акругу ўваходзілі

  • горад акруговага значэння Дудзінка і тэрыторыі, падначаленыя адміністрацыі горада Дудзінкі;
  • Дыксанскі раён;
  • Усць-Енісейскі раён;
  • Хатангскі раён.

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

  • 1975 год — 42 тыс. чал.[3]
  • 2000 год — 44 тыс. чал.[4]
Нацыянальны склад
перапіс 1939 перапіс 1959 перапіс 1970 перапіс 1979 перапіс 1989 перапіс 2002
рускія 16931 (59,0 %) 21799 (65,3 %) 25 465 (66,9 %) 30640 (68,2 %) 37438 (67,1 %) 23348 (58,6 %)
далганы 1 3971 (13,8 %) 3934 (11,8 %) 4344 (11,4 %) 4338 (9,7 %) 4939 (8,9 %) 5517 (13,9 %)
ненцы 2523 (8,8 %) 1878 (5,6 %) 2247 (5,9 %) 2345 (5,2 %) 2446 (4,4 %) 3054 (7,7 %)
энцы 2 103 (0,2 %) 197 (0,5 %)
нганасаны 3 682 (2,0 %) 765 (2,0 %) 746 (1,7 %) 849 (1,5 %) 766 (1,9 %)
эвенкі 563 (2,0 %) 412 (1,2 %) 413 (1,1 %) 338 (0,8 %) 311 (0,6 %) 305 (0,8 %)
іншыя 4723 (16,5 %) 4677 (14,0 %) 4826 (12,7 %) 6546 (14,6 %) 9717 (17,4 %) 6629 (16,7 %)
Заўвагі
  1. У 1939 і 1959 гадах далганаў лічылі разам з якутамі.
  2. У 1939, 1959, 1970 і 1979 гадах энцаў лічылі разам з ненцамі.
  3. У 1939 годзе нганасанаў лічылі разам з ненцамі.

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Таймы́рская (Даўга́на-Не́нецкая) аўтано́мная акру́га // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 388—389. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
  • Таймы́рский (Долга́но-Не́нецкий) автоно́мный о́круг // Энциклопедический географический словарь (руск.). — М.: РИПОЛ классик, 2011. — С. 657—658. — 800 с. — (Словари но­вого века). — 5 000 экз. — ISBN 978-5-386-03063-6.
  • Таймы́рский (Долга́но-Не́нецкий) автоно́мный о́круг / Кузаков К. Г. // Т. 25. Струнино — Тихорецк. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 212—214. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]