Анн Л’Юе

Анн Л’Юе
фр.: Anne L'Huillier
Дата нараджэння	1958
Месца нараджэння	Парыж, дэпартамент Сена, Францыя
Грамадзянства	Францыя  Швецыя
Род дзейнасці	фізік, выкладчыца ўніверсітэта
Навуковая сфера	фізіка
Месца працы	Лундскі ўніверсітэт
Альма-матар	École normale supérieure de Fontenay-aux-Roses[d] Універсітэт П’ера і Марыі Кюры (1986)
Навуковы кіраўнік	Bernard Cagnac[d]
Член у	Шведская каралеўская акадэмія навук Шведская каралеўская акадэмія інжынерных навук[d] Нацыянальная акадэмія навук ЗША Амерыканскае фізічнае таварыства Аўстрыйская акадэмія навук
Узнагароды	L'Oréal-UNESCO Award For Women in Science[d] (2011) ганаровы доктар Універсітэта П'ера і Марыі Кюры[d] (2013) прэмія Карла Цэйса[d] (2013) член Амерыканскага фізічнага таварыства[d] Emmy Noether Distinction for Women in Physics[d] (2014) Göran Gustafsson Prize for physics[d] (1998) член Аптычнага таварыства[d] honorary doctor of the University of Jena[d] (2015) прэмія Вольфа па фізіцы (2022) прэмія імя Макса Борна[d] (2021)
Сайт	portal.research.lu.se/po…
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Анн Л’Юе (фр.: Anne L'Huillier, нар. 16 жніўня 1958, Парыж, Францыя) — французскі фізік і прафесар атамнай фізікі Лундскага ўніверсітэта ў Швецыі.

Біяграфія

Анн Л’Юе атрымала атрымала ступень магістра навук у галіне тэарэтычнай фізікі і матэматыкі, але для атрымання ступені доктара філасофіі перайшла на эксперыментальную фізіку ў французскім цэнтры ядзерных даследаванняў Камісарыята па атамнай і альтэрнатыўных відах энергіі ў Цэнтры ядзерных даследаванняў Сакле. Яе дысертацыя была прысвечана шматразовай іанізацыі ў лазерных палях высокай інтэнсіўнасці.

У якасці дактаранта была ў Гётэборгу, Швецыя, і Лос-Анджэлесе, штат Каліфорнія, ЗША. З 1986 года працавала ў Цэнтры ядзерных даследаванняў Сакле. У 1992 годзе ўдзельнічала ў эксперыменце ў Лундзе, дзе была ўстаноўлена адна з першых у Еўропе тытан-сапфіравых цвёрдацельных лазерных сістэм для фемтасекундных імпульсаў. У 1994 годзе пераехала ў Швецыю, дзе працавала ў Лундскім універсітэце выкладчыкам (1995), а потым прафесарам (1997).

Анн Л’Юе ўзначальвае групу атасекунднай фізікі, якая вывучае рух электронаў у рэальным часе, што выкарыстоўваецца для разумення хімічных рэакцый на атамным узроўні.

Анн Л’Юе была членам Нобелеўскага камітэта па фізіцы з 2007 па 2015 год, а з 2004 года з’яўляецца членам Шведскай акадэміі навук. У 2018 годзе была абрана замежным членам Нацыянальнай акадэміі навук. Анн Л’Юе з’яўляецца членам Амерыканскага фізічнага таварыства і Аптычнага таварыства.

Узнагароды

• (2203) — Прыз Юліуса Шпрынгера па прыкладной фізіцы
• (2011) — Прэмія L’Oréal — ЮНЕСКА «Для жанчын у навуцы»
• (2013) — Прэмія Карла Цэйса
• (2013) — Медаль Блеза Паскаля
• (2021) — Прэмія імя Макса Борна ад Аптычнага таварыства за «наватарскую працу ў галіне навукі аб звышхуткіх лазерах і атасекунднай фізіцы, за рэалізацыю і разуменне генерацыі высокіх гармонік і за яе ўжыванне для візуалізацыі руху электронаў у атамах і малекулах з часовым дазволам»
• (2022) — прэмія Вольфа па фізіцы за «піянерскі ўклад у навуку пра звышхуткія лазеры і фізіку атасекунд»

Навуковыя працы

• Ferray, M; L'Huillier, A; Li, XF; Lompre, LA; Mainfray, G; Manus, C (1988). "Multiple-harmonic conversion of 1064 nm radiation in rare gases". J. Phys. B: At. Mol. Opt. Phys. 21 (3): L31. doi:10.1088/0953-4075/21/3/001. Bibcode: 1988JPhB...21L..31F. 
• разам з Філіпам Бальку (Phillipe Balcou). Phase-matching effects in strong-field harmonic generation, Phys. Rev. A, Band 47, 1993, S. 1447—1459, Abstract
• разам з Філіпам Бальку (Phillipe Balcou). High-order harmonic generation in rare gases with a 1-ps 1053-nm laser, Phys. Rev. Lett., Band 70, 1993, S. 774—777, Abstract
• разам з Філіпам Бальку (Phillipe Balcou), Л. А. Лампрэ (L. A. Lompré). Coherence and resonance effects in high-order harmonic generation, Phys. Rev. Lett., Band 68, 1992, S. 166—169, Abstract