Нарымонт Гедзімінавіч: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др афармленне, структура
Радок 1: Радок 1:
{{Дзяржаўны дзеяч
{{Дзяржаўны дзеяч
| імя = Нарымант
| імя = Нарымант
| арыгінал імя =
| арыгінал імя =
| выява = Narymunt.PNG
| выява = Narymunt.PNG
| шырыня =
| шырыня =
| подпіс = Партрэтная фантазія польскага мастака XVIII стагоддзя
| подпіс = Партрэтная фантазія польскага мастака XVIII ст.
| пасада = [[Князь полацкі]]
| пасада = [[Князь полацкі]]
| перыядпачатак = 1335
| перыядпачатак = 1335
| перыядканец = 1345
| перыядканец = 1345
| папярэднік = [[Воін, князь полацкі|Воін]]
| папярэднік = [[Воін]]
| пераемнік = [[Андрэй Альгердавіч]]
| пераемнік = [[Андрэй Альгердавіч]]
| пасада_2 = [[Князь пінскі]]
| пасада_2 = [[Князь пінскі]]
| перыядпачатак_2 =
| перыядпачатак_2 =
| перыядканец_2 = 1348
| перыядканец_2 = 1348
| папярэднік_2 = [[Гедзімін]]
| папярэднік_2 = [[Гедзімін]]
| пераемнік_2 = [[Міхаіл Нарымонтавіч]]
| пераемнік_2 = [[Васіль Нарымонтавіч]]
| дата нараджэння = каля [[1294]]
| дата нараджэння = каля [[1294]]
| месца нараджэння =
| месца нараджэння =
| дата смерці = 2.02.1348
| дата смерці =
| месца смерці =
| месца смерці =
| род = [[Гедзімінавічы]]
| род =
| бацька = [[Гедзімін]]
| бацька =
| маці =
| маці =
| муж =
| муж =
| жонка =
| жонка =
| дзеці =
| дзеці =
| аўтограф =
| аўтограф =
}}
}}
'''Нарымонт-Глеб Гедзімінавіч''' (''Нарымунт'', ''Нарымант''; ~[[1295]] — [[2 лютага]] [[1348]]) — князь полацкі ([[1336]]—[[1345]]). Другі сын [[Гедзімін]]а ад першага шлюбу.
'''Нарымонт-Глеб Гедзімінавіч''' (''Нарымунт'', ''Нарымант''; ~[[1295]] — [[2 лютага]] [[1348]]) — князь полацкі (1333/1334—1345).


Другі сын вял.кн. [[Гедзімін]]а. Упершыню згадваецца пад 1331 года, калі Гедзімін затрымаў на [[Валынь|Валыні]] наўгародскага архіепіскапа Васіля і адпусціў толькі з умовай абрання Нарымонта [[Князі наўгародскія|князем у Ноўгарадзе]].
Упершыню згадваецца ў [[1331]], калі Гедзімін затрымаў на [[Валынь|Валыні]] наўгародскага архіепіскапа Васілія, адпусціўшы з умовай абрання Нарымонта [[Князі наўгародскія|князем Вялікага Ноўгарада]]. Прыбыў у [[Горад Ноўгарад Вялікі|Ноўгарад]] у кастрычніку [[1333]], атрымаў у кармленне [[Горад Ладага|Ладагу]], [[Горад Арэшак|Арэшак]], [[Горад Карэла|Карэлу]], палову [[Горад Капор'е|Капор’я]]. Каля [[1335]] паехаў з Ноўгарада, хутчэй за ўсё, каб заняць полацкі сталец пасля смерці князя [[Воін Полацкі|Воіна]]. Пакінуў у Ноўгарадзе замест сябе сына [[Аляксандр Нарымонтавіч|Аляксандра]]. У [[1338]] адмовіўся прыехаць на дапамогу наўгародцам для адбіцця шведскай агрэсіі і нават адклікаў Аляксандра з Арэшка. Намеснікі Нарымонта, аднак, заставаліся ў Арэшку да [[1348]]. Каля [[1338]] разам з полацкім епіскапам [[Рыгор I, епіскап полацкі|Рыгорам I]] падпісаў дагавор з [[Горад Рыга|Рыгай]].<ref>Захаваўся толькі дадатак пра вольны гандаль. Дагавор раней памылкова датаваўся [[1330]].</ref> Ускосна згадваецца як полацкі кароль у дагаворы [[Смаленская зямля|Смаленска]] з Рыгай (~[[1340]]). Паводле [[Летапісец вялікіх князёў літоўскіх|Летапісца вялікіх князёў літоўскіх]] па Гедзіміне атрымаў [[Пінскае княства]] «''зо всеми околичностями над Припетю рекою аж до Днепра''», якое заставалася і за яго нашчадкамі — [[Нарымонтавічы|Нарымонтавічамі]] да канца [[XIV стагоддзе|XIV ст.]] Пад час міжкняжання ([[1341]]—[[1345]]) быў буйнейшым землеўладальнікам і, відаць, самым уплывовым князем [[ВКЛ]]. Супраць яго і [[Яўнут Гедзімінавіч|Яўнута]] выступілі браты [[Альгерд]] і [[Кейстут]], пасля заняцця Альгердам вялікакняскага стальца (1345) Нарымонт уцёк да хана [[Залатая Арда|Залатой Арды]] [[Джанібек]]а, а Альгерд перадаў Полацкае княства свайму сыну [[Андрэй Альгердавіч|Андрэю]]. Нарымонт вярнуўся ў ВКЛ каля [[1346]], у [[1347]] годзе браў удзел у паходзе супраць [[Тэўтонскі ордэн|Тэўтонскага ордэна]], загінуў у [[бітва на Стрэве, 1348|бітве на рацэ Стрэве (2.2.1348)]].

Прыбыў у [[Ноўгарад]] кастрычнікам 1333 года, атрымаў у кармленне [[Горад Ладага|Ладагу]], [[Горад Арэшак|Арэшак]], [[Горад Карэла|Карэлу]] і палову [[Горад Капор'е|Капор’я]]. Каля [[1335]] паехаў з Ноўгарада, хутчэй за ўсё, каб заняць полацкі сталец пасля смерці князя [[Воін]]а. Пакінуў у Ноўгарадзе намеснікам свайго сына [[Аляксандр Нарымонтавіч|Аляксандра]].

У 1338 годзе адмовіўся прыехаць на дапамогу наўгародцам для адбіцця шведскай агрэсіі і нават адклікаў Аляксандра з Арэшка. Намеснікі Нарымонта, аднак, заставаліся ў Арэшку да 1348 года. Каля 1338 года разам з полацкім епіскапам [[Рыгор I (епіскап полацкі)|Рыгорам]] падпісаў дагавор з [[Рыга]]й<ref>Захаваўся толькі дадатак пра вольны гандаль. Дагавор раней памылкова датаваўся 1330 годам.</ref>. Ускосна згадваецца як полацкі кароль у дагаворы [[Смаленская зямля|Смаленска]] з Рыгай (каля 1340).

Паводле [[Летапісец вялікіх князёў літоўскіх|Летапісца вялікіх князёў літоўскіх]] па Гедзіміне атрымаў [[Пінскае княства]] «''зо всеми околичностями над Припетю рекою аж до Днепра''», якое заставалася і за яго нашчадкамі — [[Нарымонтавічы|Нарымонтавічамі]] да канца XIV ст. У 1341—1345 гадах быў буйнейшым землеўладальнікам і, відаць, найуплывовейшым князем [[ВКЛ]]. Супраць яго і вял.кн. [[Яўнут Гедзімінавіч|Яўнута]] выступілі браты [[Альгерд]] і [[Кейстут]]. Пасля заняцця Альгердам вялікакняскага стальца (1345) Нарымонт уцёк да [[Залатая Арда|залатаардынскага]] хана [[Джанібек]]а, а Альгерд перадаў Полацкае княства свайму сыну [[Андрэй Альгердавіч|Андрэю]]. Нарымонт вярнуўся ў ВКЛ каля 1346 года, у 1347 годзе браў удзел у паходзе супраць [[Тэўтонскі ордэн|Тэўтонскага ордэна]], загінуў у [[Бітва на Стрэве (1348)|бітве на рацэ Стрэве]] (2.2.1348).

{{Wikidata/Ancestors}}


{{зноскі}}
{{зноскі}}
Радок 43: Радок 51:
** Полоцкие грамоты XIII—начала XIV вв. Сост. [[Ганна Леанідаўна Харашкевіч|А. Хорошкевич]]. Вып. 1. М., 1977. сс. 39—41; Вып. 3. М., 1980. сс. 127—132.
** Полоцкие грамоты XIII—начала XIV вв. Сост. [[Ганна Леанідаўна Харашкевіч|А. Хорошкевич]]. Вып. 1. М., 1977. сс. 39—41; Вып. 3. М., 1980. сс. 127—132.
** Krupa K. Książęta litewscy w Nowogrodzie Wielkim do 1430 r. // Kwartalnik historyczny. R. C. 1993. № 1.
** Krupa K. Książęta litewscy w Nowogrodzie Wielkim do 1430 r. // Kwartalnik historyczny. R. C. 1993. № 1.

{{Wikidata/Ancestors}}
{{Полацкае княства}}
{{Полацкае княства}}



Версія ад 16:43, 28 кастрычніка 2019

Нарымант
Партрэтная фантазія польскага мастака XVIII ст.
Партрэтная фантазія польскага мастака XVIII ст.
Князь полацкі
1335 — 1345
Папярэднік Воін
Пераемнік Андрэй Альгердавіч
Князь пінскі
 — 1348
Папярэднік Гедзімін
Пераемнік Васіль Нарымонтавіч

Нараджэнне каля 1294
Смерць 2 лютага 1348
Род Гедзімінавічы
Бацька Гедзімін
Маці Еўна
Дзеці Патрыкей Нарымонтавіч[d], Юрый Нарымонтавіч[d], Васіль Нарымонтавіч і Аляксандр Нарымонтавіч[d]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Нарымонт-Глеб Гедзімінавіч (Нарымунт, Нарымант; ~1295 — 2 лютага 1348) — князь полацкі (1333/1334—1345).

Другі сын вял.кн. Гедзіміна. Упершыню згадваецца пад 1331 года, калі Гедзімін затрымаў на Валыні наўгародскага архіепіскапа Васіля і адпусціў толькі з умовай абрання Нарымонта князем у Ноўгарадзе.

Прыбыў у Ноўгарад кастрычнікам 1333 года, атрымаў у кармленне Ладагу, Арэшак, Карэлу і палову Капор’я. Каля 1335 паехаў з Ноўгарада, хутчэй за ўсё, каб заняць полацкі сталец пасля смерці князя Воіна. Пакінуў у Ноўгарадзе намеснікам свайго сына Аляксандра.

У 1338 годзе адмовіўся прыехаць на дапамогу наўгародцам для адбіцця шведскай агрэсіі і нават адклікаў Аляксандра з Арэшка. Намеснікі Нарымонта, аднак, заставаліся ў Арэшку да 1348 года. Каля 1338 года разам з полацкім епіскапам Рыгорам падпісаў дагавор з Рыгай[1]. Ускосна згадваецца як полацкі кароль у дагаворы Смаленска з Рыгай (каля 1340).

Паводле Летапісца вялікіх князёў літоўскіх па Гедзіміне атрымаў Пінскае княства «зо всеми околичностями над Припетю рекою аж до Днепра», якое заставалася і за яго нашчадкамі — Нарымонтавічамі да канца XIV ст. У 1341—1345 гадах быў буйнейшым землеўладальнікам і, відаць, найуплывовейшым князем ВКЛ. Супраць яго і вял.кн. Яўнута выступілі браты Альгерд і Кейстут. Пасля заняцця Альгердам вялікакняскага стальца (1345) Нарымонт уцёк да залатаардынскага хана Джанібека, а Альгерд перадаў Полацкае княства свайму сыну Андрэю. Нарымонт вярнуўся ў ВКЛ каля 1346 года, у 1347 годзе браў удзел у паходзе супраць Тэўтонскага ордэна, загінуў у бітве на рацэ Стрэве (2.2.1348).

Зноскі

  1. Захаваўся толькі дадатак пра вольны гандаль. Дагавор раней памылкова датаваўся 1330 годам.

Літаратура

  • Нарымонт // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т.. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя.
    • Scriptores Rerum Prussicarum. II. Leipzig, 1863. ss. 75, 511.
    • Сапунов А. Река Западная Двина. Витебск, 1893. сс. 276—277.
    • Puzyna J. Narymunt Giedyminowicz // Miesiecznik Heraldyczny. R. 9, 1930. № 3.
    • Tenże. Potomstwo Narymunta Giedyminowicza // Miesiecznik Heraldyczny. R. 11, 1932. № 10.
    • Новгородская первая летопись. М.-Л., 1950. сс. 345, 349.
    • ПСРЛ. Т. 25. М.-Л., 1949. сс. 170—176; Т. 32. М., 1975. сс. 41, 68, 138. Т. 35. М., 1980. сс. 68, 85, 97 і інш.
    • Полоцкие грамоты XIII—начала XIV вв. Сост. А. Хорошкевич. Вып. 1. М., 1977. сс. 39—41; Вып. 3. М., 1980. сс. 127—132.
    • Krupa K. Książęta litewscy w Nowogrodzie Wielkim do 1430 r. // Kwartalnik historyczny. R. C. 1993. № 1.