Драгічын
Горад
Драгічын
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Драгі́чын[1] (трансліт.: Drahičyn, руск.: Дрогичин) — горад у Брэсцкай вобласці Беларусі, адміністрацыйны цэнтр Драгічынскага раёна, на аўтамагістралі Брэст—Пінск. У 110 км да ўсходу ад Брэста, 7 км ад чыгуначнай станцыі Драгічын на лініі Брэст—Гомель. Насельніцтва 15 тыс. чал. (2006).
Гісторыя
Першы пісьмовы ўспамін пра сяло Давячоравічы (першая назва сучаснага Драгічына) змяшчаецца ў Літоўскай Метрыцы і датуецца 1452 годам. Мясцоваць уваходзілаў склад Пінскага староства і знаходзілася ў валоданні вялікай княгіні Боны Сфорцы. Праз Давячоравічы праходзіла дарога з Брэста на Валынь. У 1450—1460-я князь пінскі Юрый Сямёнавіч перадаў сваёй граматай частку даніны з сяла на карысць царквы ў Дружылавічах, на якую мусіла выдаткоўвацца 2 вядры мёду.
У 1552 згадваецца Давячораўскае войтаўства. Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай (1565—1566) мясцовасць увайшла ў склад Пінскага павета Берасцейскага ваяводства. У пачатку XVII ст. Давячоравічамі валодаў Леў Сапега, які ў 1619 перадаў сяло Нявельскім. Апошнія ў 1623 заснавалі царкву Прычыстай Багародзіцы і атрымалі для паселішча статус мястэчка. Пад 1655 яно ўпершыню згадваецца як Драгічын (у далейшым сустракаецца і форма Дарагічын[2]).
У другой палове XVII ст. згадваецца Давячоравічаўскі маёнтак, які ў апошняй чвэрці XVIII ст. называўся графствам. У 1749 пінскі маршалак М. Ажэшка заснаваў у мястэчку францысканскі кляштар. У 1778—1779 тут было 68 дамоў, а само паселішча звалася горадм[2]. У другой палове XVIII ст. існавала ратуша.
У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) Драгічын апынуўся ў складзе Расійскай імперыі, у Кобрынскім павеце. Статус паселішча панізілі да мястэчка. Станам на 1849 тут было 98 будынкаў. Да 1886 года каля Драгічына збудавалі чыгуначную станцыю. Паводле вынікаў перапісу (1897) — 280 дамоў (з іх 140 жылыя), царкоўнапрыходская школа, 2 народныя вучылішча, лячэбніца. Напярэдадні Першай сусветнай вайны працавалі фабрыка саламяных капелюшоў, 2 маслабойні, завод ачысткі крэйды, млыны.
Згодна з Рыжскім мірным дагаворам (1921) Драгічын апынуўся ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе стаў цэнтрам павету Палескага ваяводства. У гэты час тут было 246 будынкаў.
У 1939 Драгічын увайшоў у БССР, дзе 15 студзеня 1940 атрымаў афіцыйны статус пасёлку гарадскога тыпу і стаў цэнтрам раёну. У Другую сусветную вайну з 25 чэрвеня 1941 да 17 ліпеня 1944 мястэчка знаходзілася пад нямецкай акупацыяй. 10 лістапада 1967 Драгічын атрымаў статус горада.
-
Галоўная вуліца
-
Касцёл
-
Касцёл, галоўны фасад
-
Капліца
Экалогія
Пасля аварыі на Чарнобыльскай АЭС Драгічын апынуўся ў спісе небяспечных раёнаў з павялічаным радыеактыўным фонам. Сёння пляма радыеактыўнага забруджання цягнецца Драгічынскім раёнам трыма кроплямі з поўдня на поўнач. Пачынаецца яна з 5—7 кіламетровай палосы ў Радаставе, звужаецца каля Дняпроўска-Бужанскага канала, зноў пашыраецца каля Палескай чыгункі і потым клінам ідзе ў Белаазёрска-Бярозаўскім кірунку[3]. Усё гэта зямля, забруджаная цэзіем-137.
Насельніцтва
- XVIII стагоддзе: 1778 — 416 чал.[2]
- XIX стагоддзе: 1830 — 341 муж., з іх шляхты 5, духоўнага саслоўя 11, мяшчан-іўдзеяў 268, мяшчан-хрысціян і сялян 57[4]; 1849 — 167 чал.; 1878 — 1476 чал. (702 муж. і 774 жан.), у тым ліку 176 хрысціян і 1300 іўдзеяў[5]; 1892 — 3475 чал.[6]; 1897 — 2258 чал.
- XX стагоддзе: 1921 — 1987 чал.; 1959 — 3,5 тыс. чал.; 1971 — 7,1 тыс. чал.; 1991 — 14,6 тыс. чал.[7]; 1993 — 15 тыс. чал.[8]
- XXI стагоддзе: 2006 — 15 тыс.; 2008 — 15 тыс.; 2009 — 14 744 чал.[9] (перапіс); 2015 — 14 800 чал.[10]
Адукацыя
У Драгічыне працуюць гімназія, 2 сярэднія, музычная, дзіцяга-юнацкая спартыўная школы, 6 дашкольных устаноў.
Медыцына
Медыцынскія паслугі надаюць бальніца і паліклініка.
Культура
Дзейнічаюць кінатэатр, дом культуры, дом творчасці дзяцей і юнацтва, 2 бібліятэкі, цэнтр моладзі «Спатканне».
Мас-медыя
Выдаецца раённая газета «Драгічынскі веснік».
Эканоміка
Прадпрыемствы машынабудавання, будаўнічых матэрыялаў, харчовай прамысловасці.
- ААТ «Драгічынскі трактарарамонтны завод»
- ААТ «Драгічынскі камбікормавы завод»
- УВП «Прэмікс» ААТ «Драгічынскі камбікормавы завод»
- РУП «Экзон»
- РУВП «Экзон-Глюкоза»
- Філіял «Каапнарыхтпрам» Драгічынскага раённага спажывецкага таварыства.
- КУП НП «Драгічынскі камбінат побытавага абслугоўвання»
Турыстычная інфармацыя
Спыніцца можна ў гарадскай гасцініцы[11].
Славутасці
- Касцёл Божай Маці Каралевы (1928)
- Стрэчанская царква (1863), вул. Леніна 3 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 113Г000174
- Будынак (1929—1934), вул. Леніна, 138 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 113Г000280
- Магіла лейтэнанта І. П. Губанкова (1944), на заходняй ускраіне горада — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 113Д000175
- Магіла ахвяр фашызму (1942), у паўднёвай частцы горада — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 113Д000176
- Брацкая магіла савецкіх воінаў і партызан (1941—1944), на старых могілках — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 113Д000177
- Брацкая магіла (1944), сквер па вул. Леніна — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 113Д000178
- Бескурганны могільнік перыяду ранняга жалезнага веку (ІІІ — ІІ стагоддзі да н.э.), на паўночна-заходняй ускраіне станцыі Драгічын, на пясчаным узгорку — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 113В000179
- Царква ХВЕ.
- Царква ЕХБ.
Страчаная спадчына
- Капліца могілкавая
- Кляштар францысканцаў (1749)
-
Будынак пачатку ХХ ст.
-
Колішні касцёл, цяпер крама
-
Чыгуначны вакзал
-
Пратэстанцкі храм
Вядомыя асобы
Непадалёк ад Драгічына, у маёнтку Людвінова, некалькі гадоў жыла пісьменніца Эліза Ажэшка.
Зноскі
- ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2010.— 318 с. ISBN 978-985-458-198-9. (DJVU)
- ↑ а б в Валерый Грынявецкі. Давячоравічы //Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т.. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя. С. 568.
- ↑ Брестская область: Обзор радиационно-гигиенической и социально- экономической ситуации. — Гомель, 2005. [1]
- ↑ Соркіна I. Мястэчкі Беларусі ў канцы XVIII — першай палове XIX ст. — Вільня: ЕГУ, 2010. С. 413.
- ↑ Drohiczyn (2) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom II: Derenek — Gżack (польск.). — Warszawa, 1881. S. 150.
- ↑ Драгічын // Нашы гарады: грамадска-палітычнае даведачнае выданне / У. А. Малішэўскі, П. М. Пабока. — Мн.: Народная асвета, 1991.
- ↑ Дрогичин // Большой энциклопедический словарь (руск.) / Гл. ред. В. П. Шишков. — М.: НИ «Большая Российская энциклопедия», 1998. — 640 с.: ил. — ISBN 5-85270-262-5.
- ↑ Драгічын // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 3: Гімназіі — Кадэнцыя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1996. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2. С. 274.
- ↑ Перепись населения — 2009. Брестская область (руск.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
- ↑ Численность населения на 1 января 2015 г. и среднегодовая численность населения за 2014 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа (руск.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
- ↑ Дрогичин // к // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. — 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9
Літаратура
- Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 3: Гімназіі — Кадэнцыя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1996. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2.
- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — 688 с. — ISBN 985-11-0314-4 (т. 1), ISBN 985-11-0315-2.
- Соркіна I. Мястэчкі Беларусі ў канцы XVIII — першай палове XIX ст. — Вільня: ЕГУ, 2010. — 488 с. ISBN 978-9955-773-33-7.
- Drohiczyn (2) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom II: Derenek — Gżack (польск.). — Warszawa, 1881. S. 150.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Драгічын
- Drohiczyn Lacki // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom II: Derenek — Gżack (польск.). — Warszawa, 1881. — S. 149.
- м. Драгічын на Radzima.org
- м. Драгічын на Globus.tut.by