Перайсці да зместу

Васілька Валадаравіч

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Дагледжаная версія гэтай старонкі, зацверджаная 5 красавіка 2019, была заснавана на гэтай версіі.
Васілька Валадаравіч
Заір Азгур. «Князь Васілёк Мінскі». 1943. Мемарыяльны музей-майстэрня З. І. Азгура
Заір Азгур. «Князь Васілёк Мінскі». 1943. Мемарыяльны музей-майстэрня З. І. Азгура
Знак Рагвалодавічаў.
Знак Рагвалодавічаў.
князь полацкі
1216 — 1222
Папярэднік Уладзімір Полацкі
Пераемнік Святаслаў Мсціславіч
князь лагожскі
пасля 1180 — 1186
князь менскі
1184/1186 — 1216
Нараджэнне паміж 1135—1150
Смерць 1222(1222)
Род Рагвалодавічы Рагвалодавічы
Бацька Валадар Глебавіч
Маці Рыкса Баляславаўна
Веравызнанне Праваслаўны крыж праваслаўе
Ваенная служба
Прыналежнасць Полацкае княства;
Званне князь;
Камандаваў полацкае войска;
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Васілька Валадаравіч (паміж 1135—1150 — 1222) — князь лагожскі (пасля 1180—1186), князь менскі (1184/1186—1216), князь полацкі (1216—1222). Сын Валадара Глебавіча і Рыксы, малодшы брат Уладзіміра Валадаравіча.

Упершыню згадваецца ў 1186 годзе, калі разам з кн. смаленскім Давыдам, кн. наўгародскім Мсціславам і кн. друцкім Усяславам ўдзельнічаў у паходзе на Полацк[1]. Прычыны паходу невядомы, але палачане вырашалі дамагацца мірнага развязання канфлікту, сустрэлі князёў на мяжы і далі багатыя дары — князі згадзіліся на мір. Магчыма, як вынік — васількаў брат Уладзімір стаў полацкім князем, а Васілька заняў сталец у Менску[2]. Паводле меркавання Пятнова, паход быў выкліканы канфліктам палачан з Уладзімірам, які ў 1186 г. ўжо сядзеў на полацкім стальцы, вынікам паходу было замацаванне стальца за Уладзімірам[3].

Па гэтым Васілька доўгі час не згадваецца крыніцамі, верагодна, ён выступаў супольна з братам. Так 12.3.1196 г. Васілька разам з чарнігаўцамі і Барысам Друцкім разграміў смаленскае войска[4], пра гэта паведамляе Сіманаўскі летапіс. Праўда, паводле Карамзіна, Троіцкі летапіс называў Васільку полацкім князем, але вядома, што полацкім князем тымчасова быў Уладзімір[5]. Верагодна, і далей Васілька вёў ўзгодненую з братам палітыку, удзельнічаў у паходах, у т.л. супраць немцаў у Ніжнім Падзвінні. У 1216 г. Уладзімір задумаў вялікі паход на Рыгу, сабраў вялікае войска з удзелам смалянаў, віцяблянаў, дручанаў, верагодна, былі і войскі Васількі, які, магчыма, прывёў з сабою і літву.

Уладзімір нечакана памёр, паход на Рыгу не адбыўся. Паводле Я. Длугаша, тым часам смаленскі кн. Мсціслаў Давыдавіч разбіў літоўцаў, якія рабавалі ваколіцы Полацка[6]. У 1217/1218 годзе згадваецца полацкі князь Васілька, асоба якога дыскусійная, магчыма, гэта Васілька Валадаравіч. Магчыма, менавіта паміж яго войскамі, дзе маглі быць і літоўцы, і смаленцамі адбылася вышэйзгаданая сутычка з-за ўлады у Полацку. У 1217/1218 годзе князь полацкі Васілька разам з Мсціславам Удатным і Уладзімірам Рурыкавічам удзельнічаў у паходзе на Галіч[7] і, калі верыць Стрыйкоўскаму, у гэтым войску была літва, можа, прыведзеныя Васількам. Гэты Васілька памёр, верагодна, да 1222 года, пасля яго смерці смаленскія князі захапілі Полацк, сталец заняў прадстаўнік іх дынастыі.

Зноскі

  1. ↑ Васильки // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 104. — 737 с.
  2. ↑ Руковишников…
  3. ↑ Пятнов А. П. Полоцкая земля… С. 137.
  4. ↑ Пятнов А. П. Полоцкая земля… С. 142.
  5. ↑ Володихин Д. Еще раз о… С. 174.
  6. ↑ Długossi J. Historiae Poloniae. — Cracoviae, 1873. — P. 181.
  7. ↑ Татищев В. История… С. 207.

Літаратура

  • Алексеев Л. В. Полоцкая земля // Древнерусские княжества Х-XIII вв. — М., 1975.
  • Володихин Д. Еще раз о княжеской власти в средневековом Полоцке // Вопросы истории, № 4-5, 2000. С. 173—175.
  • Загарульскі Э. М. Заходняя Русь: ІХ-ХІІІ ст.: Вучэб. дапам. — Мн., 1998, −260с.
  • Пятнов А. П. Полоцкая земля в последней четверти XII в. // Rossica Antiqua. 2010. Вып. 1. С. 135—138.
  • Татищев В. История Российская. т.2. — М., 1962.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Васілька_Валадаравіч&oldid=3349512"