Храналогія суданскага канфлікту (2023)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Асноўны артыкул: Канфлікт у Судане (з 2023)

У красавіку 2023 года пачалося ўзброенае супрацьстаянне на тэрыторыі Судана паміж Узброенымі сіламі Судана (УСС) і ваенізаванай арганізацыяй «Сілы аператыўнай падтрымкі» (САП), якая сыходзіць сваімі каранямі да апалчэння Джанджавід. Баявыя дзеянні спачатку ахапілі сталіцу, а хутка і розныя іншыя часткі краіны. Сам канфлікт стаў следствам барацьбы за ўладу паміж Абдэлем аль-Бурханам і Махамедам Дагала, а таксама няўдалай спробы інтэграцыі САП у шэрагі арміі.

Храналогія[правіць | правіць зыходнік]

Красавік[правіць | правіць зыходнік]

  • 15 красавіка — сутыкненні ахапілі Хартум[1] (раёны Джабра, Кафуры і Шамбат[2]), Амдурман[3], Эль-Генейну[4], Залінгею[5], Эль-Фашыр[6], Мерове[7], Аль-Абейд[8] і Порт-Судан[9]. Мяцежнікі захапілі шэраг важных аб’ектаў. Праз некалькі гадзін пасля пачатку сутыкненняў былі аддадзены загады аб эвакуацыі грамадзянскіх асоб, палітыкаў і супрацоўнікаў пасольстваў[10]. Тэлекамунікацыйны правайдэр MTN адключыў інтэрнэт-паслугі па ўсёй краіне па загадзе суданскага рэгулятара тэлекамунікацый[11], а тэлеканал Sudan TB цалкам спыніў сваё вяшчанне[12].
  • 16 красавіка — УСС адбілі ваенны лагер Мерове[13] і бліжэйшую паветраную гавань[14]. У Ньяле САП узялі пад свой кантроль базу 16-й пяхотнай дывізіі[15] і мясцовы аэрапорт[16]. У Кабкабіі трое супрацоўнікаў Сусветнай харчовай праграмы былі забіты ў выніку перастрэлкі на ваеннай базе[17]. Бакі, паводле прапановы ААН, дамовіліся прыпыніць баявыя дзеянні з 16:00 да 19:00 па мясцовым часе штодня для бяспечнага праходу ў выпадку неадкладных гуманітарных сітуацый[18][19].
  • 17 красавіка — атрады САП уварваліся ў амдурманскія раёны Бейт Аль-Маль і Шарыя аз-Заім аль-Азхары[20]; у Твітэры Дагала заклікаў міжнародную супольнасць умяшацца ў канфлікт, сцвярджаючы, што яго войскі змагаюцца супраць «радыкальных ісламістаў»[21].
  • 18 красавіка — генерал Дагала заявіў, што яго ваенізаваныя фармаванні пагадзіліся на аднадзённае перамір’е, каб забяспечыць бяспечны праход грамадзянскіх асоб, у тым ліку параненых. Рашэнне было прынята пасля размовы з дзяржсакратаром ЗША Энтані Блінкенам[22]. УСС таксама пагадзіліся на 24-гадзіннае спыненне агню, якое пачалося ў 18:00 па мясцовым часе[23].
  • 19 красавіка — УСС аднавілі поўны кантроль над аэрапортам Мерове[24]; пачалася эвакуацыя замежных грамадзян. Першай краінай, якая вывезла сваіх суайчыннікаў (60 чалавек) з Судана, стала Японія[25][26]; байцы Бурхана абвінавацілі праціўніка ў нападах на мірных жыхароў у Хартуме і іншых частках краіны, здзяйсненні актаў рабаванняў і падпалаў на рынку ў Хартум-Бахры, а таксама ў рабаваннях і нападах на людзей у Мерове[27].
  • 20 красавіка — у бок Хартума накірваліся падмацаванні для войск САП, але сухапутныя часці УСС разам з авіяцыяй прыпынілі прасоўванне праціўніка[28]. Прыхільнікі Дагала пасля цяжкіх баёў усталявалі кантроль над горадам Ньяла[29]. Паведамлялася аб выбухах у Эль-Абейдзе, сталіцы штата Паўночны Кардафан[30]; у Эль-Фашыры здзейснены напад на аўтамабіль, у якім знаходзіліся супрацоўнікі Нарвежскага савета па справах бежанцаў, пацярпелых няма[31].
  • 21 красавіка — абвешчана трохдзённае перамір’е[32]. Мерове цалкам перайшоў да войск Бурхана[33].
  • 22 красавіка — у Хартуме сутычкі перакінуліся з цэнтра сталіцы на раёны Хілат-Хамад, Хаджалы і Аркавіт[34]. Працягваўся вываз замежнікаў: дапамогу ў эвакуацыі аказалі войскі УСС. Па паветры «гарачую кропку» пакінулі брытанцы, амерыканцы, французы і кітайцы[35][36]. Саудзіты арганізавалі вываз суайчыннікаў праз аэрапорт у г. Порт-Судан. Яны таксама дапамаглі з вывазам грамадзян іншых краін. Так, праз марскую гавань у Джыду на саудаўскіх караблях праведзена эвакуацыя 150 чалавек[37].
  • 23 красавіка — паведамлялася амаль аб поўным адключэнні Інтэрнэту[38]. Байцы САП заявілі, што яны захапілі прадпрыемства ВПК у раёне Масудыя на паўднёвым усходзе Хартума[39]. У Амдурмане пад авіяналёт трапіла калона з французскімі грамадзянамі[40]. Улады ФРГ пачынаюць аперацыю «Raus aus Khartum» па эвакуацыі суайчыннікаў з Судана. Пры садзейнічанні амерыканскіх вайскоўцаў (6 верталётаў Boeing CH-47 Chinook  (англ.) (бел., атрад «марскіх коцікаў» і спецпрызн сухапутных сіл) з пасольства ЗША вывезены 100 дыпламатаў і грамадзян краіны[41]. Аперацыя была ўзгоднена з кіраўніцтвам САП[42]. Урад Вялікабрытаніі таксама эвакуіраваў свой дыпламатычны персанал[43], а ўлады Ірландыі накіравалі самалёт з вайскоўцамі ў суправаджэнні для 150 суайчыннікаў[44][45]. Пазней у той жа дзень Міністэрства замежных спраў Францыі абвясціла, што яму ўдалося эвакуіраваць каля 100 чалавек розных нацыянальнасцяў з Судана па паветры[46]. Аналагічныя мерапрыемствы па дапамозе ў вывазе грамадзян іншых краін правялі Італія, Іспанія і Іарданія. Замежнікаў яны пакінулі ў Джыбуці[47]. Турцыя арганізавала вываз сваіх грамадзян на аўтобусах[48] праз Вад-Медані[47]. Сухапутным шляхам выратаваліся таксама 436 егіпцян[49].
  • 24 красавіка — бакі дамовіліся аб спыненні агню на 72 гадзіны. Перамір’е павінна было пачацца з паўночы[50]. Самалётамі эвакуяваны 77 грамадзян і дыпламатаў ПАР (пры падтрымцы паўднёваафрыканскіх і суданскіх вайскоўцаў). Таксама 52 жыхара Лівана былі вывезены ваеннымі караблямі Саудаўскай Аравіі ў Джыду[51]. Паўднёвая Карэя ваенным транспартнікам вывезла 28 сваіх грамадзян разам з нявызначанай колькасцю грамадзян Японіі[52]. Індыя для выратавання суайчыннікаў разгарнула аперацыю пад кодавай назвай «Kaveri», накіраваўшы для эвакуацыі два самалёты і карабель[53].
  • 25 красавіка — аднавіліся баі за Эль-Генейну[54]. Урадавыя сілы захапілі горад Вад-Банда ў штаце Заходні Кардафан[55]. Для падтрымкі эвакуацыі карабель ВМС Індыі INS Teg прыбыў у Порт-Судан[56]. Самалёт C-130 ВПС Вялікабрытаніі здзейсніў першы рэйс па эвакуацыі брытанскіх грамадзян з Судана[57].
  • 26 красавіка — прыхільнікі Дагала заявілі, што захапілі нафтаперапрацоўчы завод і электрастанцыю ў Гарыры. Паведамлялася аб новых баях у Заходнім Кардафане. У штаце Блакітны Ніл фіксаваліся міжабшчынныя сутыкненні[58]. Міністэрства замежных спраў Шры-Ланкі абвясціла аб выратаванні першай групы грамадзян. У вывазе дапамогу аказалі Узброеныя Сілы Саудаўскай Аравіі[59].
  • 27 красавіка — урадавыя сілы нанеслі авіяўдары па пазіцыях праціўніка вакол прэзідэнцкага палаца і ў Хартум-Бахры[60]. З Судана вывезлі 180 грамадзян Канады (пакінулі краіну на канадскім ваенна-транспартным самалёце C-130[61]) і 1300 грамадзян КНР (эвакуяваны на судне кітайскіх ВМС з Порт-Судана[62]).
  • 28 красавіка — як паведамілі байцы Дагала, яны захапілі аператыўную базу Хатаб, знішчыўшы пры гэтым 3 танкі і 9 машын[63]. У Дарфуры адбыліся сутычкі паміж арабамі і масалітамі[64]. Ваенныя транспартнікі вывезлі 75 грамадзян Нарвегіі[65][66]. Таксама стала вядома, што шэсць грамадзян Беларусі, якія працавалі на суданскія кампаніі па прыватных кантрактах, выехалі праз сухапутную мяжу з Егіптам[67]. На авіябазе Вадзі-Саідна абстраляны турэцкі эвакуацыйны самалёт[68].
  • 29 красавіка — на саудаўскіх караблях Судан пакінулі 40 расіян[69].
  • 30 красавіка — прыхільнікі Дагала[70] нанеслі авіяўдар па Цэнтральным банку Судана  (ар.) (бел.[71]. УСС абвясцілі буйную аперацыю ў сталіцы з удзелам авіяцыі і цяжкай артылерыі[72]. Варагуючыя сілы абвясцілі аб падаўжэнні рэжыму спынення агню яшчэ на 72 гадзіны[73][74].

Май[правіць | правіць зыходнік]

  • 1 мая — прадстаўнікі арміі генерала Бурхана паведамілі, што адбілі шэраг удараў праціўніка ў розных частках краіны, у тым ліку наступленні з заходніх рэгіёнаў, уздоўж паўночна-заходняй мяжы і з Эль-Багіра ў Джэбель-Аўлію[75]. Адбыліся сутыкненні ў прыгарадзе Хартума Аль-Джэрыф[76].
  • 2 мая — стала вядома, што самалётам з краіны вывезлі 36 грамадзян Аўстраліі[77]. Сілы аператыўнай падтрымкі ў другі раз аднавілі кантроль над горадам Эль-Генейна, а таксама вярнулі частку зямель, якія яны раней страцілі[78][79].
  • 3 мая — сілы Дагала заявілі, што над Хартумам збілі варожы МіГ[80]. У ходзе сутыкненняў загінула Азія Абдэль Маджыд, першая суданская актрыса тэатра[81]. У Дарфуры разрабаваны шэсць грузавікоў Сусветнай харчовай праграмы[82].
  • 4 мая — пачало дзейнічаць чарговае перамір’е тэрмінам на тыдзень[83]. Працягваліся баі ў Хартуме і Амдурмане[84].
  • 6 мая — бакі сустрэліся на перамовах у саудаўскай Джыдзе[85][86]. Турэцкі ўрад, пасля абстрэлу машыны сваяго пасла, абвясціў, што дыпмісія краіны ў Хартуме будзе перанесена ў Порт-Судан[87].
  • 7 мая — стала вядома аб прымусовай рэпатрыяцыі эрытрэйскіх бежанцаў[88].
  • 8 мая — на фоне канфлікту паведамлялася, што краіну захліснула ўспышка туберкулёзу[89]. Зафіксаваны баі ў Хартум-Бахры ў раёне Шамабат, дзе размешчана армейская база[90].
  • 9 мая — паўстанцы абвінавацілі авіяцыю праціўніка ў разбурэнні Старага Рэспубліканскага палаца[91][92]. Байцы Бурхана адмаўлялі гэта[93].
  • 10 мая — жыхары Амдурмана заявілі, што ў грабніцу Махдзі трапілі снарады, а на лівійскім базары адбыліся масавыя рабаванні[94].
  • 11 мая — Савет ААН па правах чалавека прыняў дакумент, накіраваны на ўзмацненне маніторынгу парушэнняў падчас канфлікту ў Судане, нягледзячы на супраціў суданскага ўрада. Ён таксама заклікаў пакласці канец гвалту і пашырыць мандат эксперта ААН па Судану, уключыўшы ў яго маніторынг злоўжыванняў, «якія вынікаюць непасрэдна з бягучага канфлікту». 18 членаў прагаласавалі за рэзалюцыю, 15 прагаласавалі супраць і 14 устрымаліся[95]. У ЮНІСЕФ паведамілі, што ў Хартуме згарэла фабрыка па вытворчасці прадуктаў харчавання для недаядаючых дзяцей[96]. Падчас перамоваў у Джыдзе варагуючыя фракцыі падпісалі пагадненне, якое дазваляла бяспечны праход людзям з зоны баявых дзеянняў. Аднак дамоўленасці аб перамір’і не было[97].
  • 12 мая — у Эль-Генейне зноў успыхнулі баі, у выніку якіх загінула 77 чалавек. Упраўленне грамадзянскай авіяцыі Судана працягнула закрыццё паветранай прасторы краіны для ўсіх рэйсаў да 31-га чысла, акрамя гуманітарных і эвакуацыйных[98].
  • 13 мая — бакі абмяняліся абвінавачваннямі ў нападзе на царкву ў Амдурмане, у выніку якога пацярпелі пяць чалавек, уключаючы святара[99].
  • 14 мая — Бурхан загадаў замарозіць банкаўскія рахункі САП[100]. Улады Емена эвакуіравалі 392 суайчыннікаў. Двума рэйсамі вывезены 197 грамадзян у партовы горад Адэн, а астатнія 195 чалавек — у кантраляваную хусітамі сталіцу Сану[101]. Суданскае тэлебачанне аднавіла спадарожнікавае вяшчанне пасля тыднёвага перапынку[102].
  • 15 мая — шпіталь Шарк-эль-Ніл у Хартуме пацярпеў ад авіяўдару[103]. Пасольства Самалі было разрабавана баевікамі Дагала[104].
  • 17 мая — паведамлялася аб сутчках у генейнскіх раёнах Эль-Бухейра, Эль-Савра, Эль-Тадамон, Эль-Маджліс і Эль-Мадарыс[105].
  • 20 мая — адбыліся сутыкненні каля галоўнага рынку Ньялы, недалёка ад штаба арміі. Пасольства Катара ў Хартуме было разрабавана[106]. У Джыдзе фракцыі канфлікту дамовіліся аб тыднёвым спыненні агню, пачынаючы з 21:45[107].
  • 21 мая — у сталіцы байцы Дагала распачалі рух да галоўнай авіябазы праціўніка ў Вадзі-Саідна, на поўнач ад горада. Атрады САП прыкладна на 20 грузавіках спрабавалі перасекчы мост праз Ніл, каб дабрацца да паветранай гавані, але былі сустрэты цяжкай артылерыяй арміі Бурхана. Паведамлялася таксама аб авіяўдарах у Амдурмане[108].
  • 22 мая — паведамлялася аб баях вакол ваеннага шпіталя Алія ў Амдурмане і на поўдзень ад горада, недалёка ад мяжы са штатам Белы Ніл, вакол невялікага аэрапорта[109].
  • 24 мая — байцы Дагала заявілі аб крушэнні самалёта праціўніка ў Амдурмане[110]. Да барацьбы за горад Эль-Генейна далучыўся апазіцыйны «Рух за справядлівасць і роўнасць»[111].
  • 26 мая — міністэрства абароны абвясціла мабілізацыю адстаўных вайскоўцаў[112].
  • 27 мая — у Хартуме пры паветраных бамбардзіроўках авіяцыі САП загінулі 2 чалавекі[113].
  • 29 мая — перамір’е падоўжана да 3 чэрвеня[114].
  • 31 мая — прадстаўнікі суданскай арміі прыпынілі свой удзел у перамовах у Джыдзе. Напярэдадні, як яны заявілі, праціўнік парушыў дамоўленасці і нанёс серыю артылерыйскіх і паветраных удараў[115]. Саюз суданскіх лекараў заявіў, што па меншай меры 18 чалавек загінулі і больш за 100 атрымалі раненні ў выніку ракетнага абстрэлу рынку на поўдзень ад Хартума[116].

Чэрвень[правіць | правіць зыходнік]

  • 1 чэрвеня — Злучаныя Штаты ўвялі санкцыі ў дачыненні да чатырох фірмаў: двух, звязаных з Дагала, і двух, звязаных з Бурханам. Як паведамілі ў Белым доме, гэта стала адказам на шматлікія парушэнні рэжыму спынення агню і напады на мірных жыхароў[117].
  • 2 чэрвеня — паведамлялася аб артылерыйскім абстрэле вакол офіса суданскага тэлебачання ў Амдурмане. САП абвясцілі, што перакінулі падмацаванне ў Хартум[118].
  • 3 чэрвеня — у Кутуме (Паўночны Дарфур) за два дні баёў загінулі 40 чалавек[119].
  • 4 чэрвеня — паўстанцы паведамілі, што збілі над сталіцай знішчальнік праціўніка, але ўрадавыя сілы адмаўлялі гэты факт. Паводле УСС, самалёт разбіўся ля базы Вадзі-Саідна з-за тэхнічнай няспраўнасці[119]. 10 студэнтаў з Дэмакратычнай Рэспублікі Конга загінулі ў выніку ўдару ўрадавай авіяцыі па Міжнародным афрыканскім універсітэце ў Хартуме[120].
  • 6 чэрвеня — паведамлялася, што падчас баёў у Генейне паўстанцы нанеслі буйнамаштабныя разбурэнні гораду, у выніку чаго загінула не менш за 500 чалавек (па даных Médecins Sans Frontières)[121].
  • 7 чэрвеня — бакі аднавілі перамоўны працэс[122]. Падчас баёў загарэўся склад гаручага, размешчаны недалёка ад армейскай базы і прадпрыемствы па вытворчасці зброі ў раёне Ярмук у Хартуме[123]. Апалчэнцы зноў атакавалі Эль-Генейну[124].
  • 8 чэрвеня — пасольства Саудаўскай Аравіі атакавала неўстаноўленая ўзброеная група[125].
  • 9 чэрвеня — фракцыі дамовіліся аб перамір’і на суткі, пачынаючы з 6 раніцы 10-га чысла[126].
  • 11 чэрвеня — у выніку дзеянняў урадавай авіяцыі ў сталіцы загінулі 7 чалавек. Аль-Абейд абложаны арміяй Дагала. Паведамлялася аб новых выпадках нападаў арабскіх апалчэнцаў у Эль-Генейне[127].
  • 14 чэрвеня — губернатар Заходняга Дарфура Хаміс Абакар быў выкрадзены і забіты ўзброенымі людзьмі праз некалькі гадзін пасля таго, як у тэлеінтэрв’ю абвінаваціў армію Дагала ў генацыдзе і заклікаў да міжнароднага ўмяшання. УСС абвінавацілі ў яго забойстве САП[128]. Урадавая авіяцыя нанесла свае першыя авіяўдары па пазіцыях паўстанцаў у Аль-Абейдзе[129]. Прадстаўнікі Бурхана заявілі, што праціўнік пачаў выкарыстоўваць беспілотнікі, захопленыя на складзе зброі Ярмук у Хартуме[130].
  • 17 чэрвеня — падчас бамбёжкі ў Хартуме разбураны некалькі дамоў і забіта не менш за 17 мірных жыхароў, у тым ліку 5 дзяцей[131][132]. Фракцыі канфлікту дамовіліся аб увядзенні перамір’я на 72 гадзіны, пачынаючы з 6:00 18 чэрвеня[131].
  • 19 чэрвеня — паўстанцы разграмілі гарнізон УСС у Тавіле (Паўночны Дарфур). Па меншай меры сем мірных жыхароў загінулі, а большая частка горада была разбурана[133].
  • 21 чэрвеня — фракцыя на чале з аль-Хілу з групоўкі Народна-вызваленчы рух Судана–Поўнач разам з САП атакавала часці УСС у штаце Паўднёвы Кардафан, а менавіта ў гарадах Кадуглі і Аль-Даланджы[134].
  • 25 чэрвеня — паўстанцы заявілі пра захоп штаб-кватэры цэнтральных рэзервовых сіл паліцыі ў Хартуме. Байцы аль-Хілу нанеслі ўдары па пазіцыях урадавай арміі ў Курмуку, штат Блакітны Ніл, недалёка ад мяжы з Эфіопіяй[135].
  • 26 чэрвеня — УВКБ ААН паведаміла, што падтрымоўваныя Дагала апалчэнцы праводзілі масавыя забойствы бежанцаў з Генейны. Заўлена аб некалькіх целах, якія былі раскіданы па дарозе недалёка ад Шукры, прыкладна ў 10 км ад Чада[136].
  • 27 чэрвеня — прыхільнікі генерала Дагала абвясцілі аб аднабаковым двухдзённым спыненні агню ў сувязі са святам Курбан-байрам[137].
  • 29 чэрвеня — пры ўдзеле МКЧК з палону прыхільнікаў САП у Хартуме вызвалены 125 вайскоўцаў УСС, яшчэ 14 чалавек вызвалены ў Дарфуры[138].

Ліпень[правіць | правіць зыходнік]

  • 1 ліпеня — Саюз суданскіх лекараў абвінаваціў прыхільнікаў Дагала ў рэйдзе на бальніцу Шухада і забойстве яе супрацоўніка. САП адпрэчылі абвінавачванні[139].
  • 2 ліпеня — мяцежнікі заявілі, што збілі знішчальнік УСС у Хартум-Бахры[139].
  • 3 ліпеня — на захад ад Аль-Абейда адбыўся напад САП на калону Аб’яднаных сіл Дарфура, якая накіроўвалася ў Эль-Фашыр з Белага Ніла для дастаўкі гаручага[140].
  • 5 ліпеня — у Аль-Абейдзе загінула дзіця і яшчэ чацвёра атрымалі раненні[141].
  • 8 ліпеня — ад 22 да 31 чалавек загінулі ў выніку авіяўдару УСС па раёне Дар-эс-Салам у Амдурмане[142].
  • 9 ліпеня — у Эль-Абейдзе аднавіліся баявыя дзеянні[143].
  • 12 ліпеня — Злучанае Каралеўства абвясціла аб санкцыях у дачыненні да фірмаў, звязаных з САП і УСС, за прадастаўленне сродкаў і зброі ў ходзе канфлікту[144].
  • 13 ліпеня — ААН абвясціла аб выяўленні 87 целаў, у тым ліку этнічных масалітаў, пахаваных у брацкай магіле ў Дарфуры. Па даных Упраўлення па правах чалавека, загінулыя былі забіты САП і іх саюзнымі апалчэнцамі паміж 20 і 21 чэрвеня. Вярхоўны камісар ААН па правах чалавека запатрабаваў расследавання[145]. Падчас саміту ў Каіры УСС, САП і лідары суседніх з Суданам дзяржаў дамовіліся аб новай ініцыятыве па ўрэгуляванні канфлікту[146]. Офіс галоўнага пракурора Міжнароднага крымінальнага суда Карыма Ахмада Хана заявіў, што ўстанова пачне расследаванне магчымых ваенных злачынстваў і злачынстваў супраць чалавечнасці, учыненых падчас канфлікту[147]. У Амдурмане ў выніку артабстрэлу загінулі 34 грамадзянскія асобы[148].
  • 14 ліпеня — у Хартуме на фоне сутычак зноў адключаны інтэрнет[149].
  • 15 ліпеня — аднавіліся перамовы ў Джыдзе[150]. Падчас удара дрона па бальніцы ў Амдурмане загінулі пяцёра, улады заявілі аб датычнасці прыхільнікаў Дагала[151][152]. У Паўднёвым Кардафане баевікі аль-Хілу захапілі нафтарадовішча Каркарая пад Далангам і абстралялі ракетамі «Кацюша» штаб 14-й пяхотнай дывізіі УСС у Кадуглі[153].
  • 16 ліпеня — пяць чалавек загінулі і 17 атрымалі раненні ў выніку выбуху ў раёне Амбада на паўночным захадзе Хартума[154]. Паводле САП, яны захапілі горад Кас (Паўднёвы Дарфур)[151]. Пад Далангам (Паўднёвы Кардафан) паўстанцы разграмілі ўрадавую калонну[153].
  • 19 ліпеня — 14 мірных жыхароў былі забітыя ў выніку ўдару беспілотніка САП у Аль-Азхары і ў Вад-Аджыбе, на поўдзень ад Хартума. УСС сцвярджалі, што адбілі напад праціўніка ў Аль-Ашары і на мосце Аль-Абасін у Абу-Адама, на поўдзень ад сталіцы, знішчыўшы 9 баявых машын і забіўшы некалькі байцоў[155].
  • 20 ліпеня — прыхільнікі Дагала заявілі, што аднавілі кантроль над Джэбель-Аўлія, на паўднёвым уездзе ў Хартум,[156] і забілі 18 салдат праціўніка падчас баёў у сталіцы і Амдурмане[157]. Каманда арганізацыі «Урачы без межаў» з 18 чалавек была атакавана падчас перавозкі харчавання ў турэцкі шпіталь на поўдні Хартума[158].
  • 22 ліпеня — 16 мірных жыхароў загінулі падчас ракетных абстрэлаў у Ньяле[159].
  • 24 ліпеня — 15 чалавек загінулі ў выніку абстрэлаў УСС жылых кварталаў Амдурмана[160]. Урадавыя сілы перакрылі дарогу Хартум — Бара. Паводле заяў прыхільнікаў Бурхана, шашу выкарыстоўвалі байцы САП[161].
  • 25 ліпеня — прынамсі 30 мірных жыхароў загінулі пры артылерыйскіх абстрэлах УСС Ньялы. У выніку абстрэлу ў Амдурмане загінулі прынамсі 18 мірных жыхароў[162].
  • 26 ліпеня — байцы Дагала захапілі горад Серба ў Заходнім Дарфуры, у 23 км на поўнач ад Генейны, пасля двухдзённых баёў, падчас якога горад быў спалены дашчэнту[163].
  • 27 ліпеня — САП заявілі, што атакавалі авіябазу Вадзі-Саідна. Сілы Бурхана страцілі дзясяткі чалавек забітымі. Таксама былі знішчаны тры знішчальнікі і склад зброі і харчоў[164]. УСС зноў прыпынілі перамовы, абвінаваціўшы САП у новых парушэннях рэжыму спынення агню і запатрабаваўшы вываду войск Дагала з Хартума[165].
  • 28 ліпеня — у Паўднёвым Кардафане УСС адступілі з Мардзіса. Населены пункт захапілі байцы аль-Хілу[166].
  • 29 ліпеня — у выніку абстрэлу пазіцый УСС у Кадуглі адно дзіця было забіта і трое іншых атрымалі раненні[166].
  • 31 ліпеня — Сілы спецыяльнага прызначэння УСС атакавалі вайсковы комплекс ворага недалёка ад Аль-Шаджара ў Заходнім Хартуме[167]. Мустафа Тамбур, лідар адной з фракцый групоўкі «Вызваленчы рух Судана», абвясціў, што яго сілы далучыліся да Бурхана ў барацьбе супраць Дагала[168].

Жнівень[правіць | правіць зыходнік]

  • 1 жніўня — шпіталь на паўночны захад ад аэрапорта Хартума часткова абрынуўся праз абстрэл[169].
  • 2 жніўня — ва УСС заявілі, што забілі 12 байцоў Дагала і знішчылі 4 аўтамабілі ворага ў выніку нападу на мост Аль-Мак Німр, які злучае Хартум і Хартум-Бахры[170].
  • 4 жніўня — САП заявілі, што ўзялі пад поўны кантроль увесь Цэнтральны Дарфур[171]. Пяць чалавек былі забітыя ўдарам ракеты паўстанцаў у Амдурмане[172].
  • 6 жніўня — УСС нанеслі ўдары па Рэспубліканскім палацы ў Хартуме, у той час як у САП заявілі, што адбілі спробу ворага прарваць аблогу ваеннага комплексу Ярмук[172].
  • 7 жніўня — байцы Бурхана заявілі, што знялі аблогу Залінгея і адбілі заходнюю частку горада[173].
  • 8 жніўня — УСС абвясцілі, што яны правялі буйную аперацыю ў Амдурмане[174][175].
  • 11 жніўня — Facebook заблакаваў старонку САП з-за парушэння іх палітыкі ў дачыненні да небяспечных арганізацый і асоб[176].
  • 13 жніўня — 11-я пяхотная дывізія УСС, якая базуецца ў Хашм-эль-Гірбе, штат Касала, заявіла, што канфіскавала ў кантрабандыстаў на двух грузавіках стралковую зброю, прызначаную для атрадаў САП у Хартуме. Як паведамілі ваенныя, груз прыбыў «з суседняй краіны»[177].
  • 14 жніўня — урадавыя часці атакавалі горад Эль-Хой (Заходні Кардафан). Баевікі аль-Хілу абстралялі з кулямётаў пазіцыі прыхільнікаў Бурхана ў Кадуглі[178].
  • 17 жніўня — пасля двухмесячнага перапынку аднавіліся баі ў Эль-Фашыры[179].
  • 20 жніўня — як заявілі прадстаўнікі УСС, іх часці адбілі напад праціўніка на штаб бранятанкавага корпуса ў вайсковым раёне Аль-Шаджара (Хартум)[180]. САП абвінаваціла 16-ю пяхотную дывізію ўрадавай арміі, якая базуецца ў Ньяле, у рабаванні мясцовых аддзяленняў цэнтральнага банка Судана[181].
  • 21 жніўня — пры артудары ў Ньяле загінуў камандзір 16-й дывізіі Ясір Фадлалах[182].
  • 29 жніўня — 39 чалавек загінулі ў ходзе моцнага абстрэлу ў Ньяле[183].
  • 30 жніўня — 14 чалавек загінулі ў Аль-Абейдзе[184]. Баевікі аль-Хілу атакавалі пазіцыі праціўніка ў Даламі (Паўднёвы Кардафан)[185].
  • 31 жніўня — САП атакавалі лагер СпП УСС на паўночным захадзе Амдурмана[184].

Верасень[правіць | правіць зыходнік]

  • 2 верасня — прынамсі 20 чалавек, у тым ліку двое дзяцей, былі забіты ў выніку авіяўдару УСС па раёне Калакла аль-Куба на паўднёвым захадзе Хартума[186].
  • 3 верасня — прыхільнікі аль-Хілу атакавалі базу ўрада ў Кадуглі[187]. У Заходнім Дарфуры САП і саюзныя апалчэнцы атакавалі гарады Гарні і Абу-Скрудж[188].
  • 4 верасня — 25 чалавек загінулі ў баях у Амдурмане. Войскі Дагала заявілі, што збілі два самалёты «Ан» УСС у Хартуме[188].
  • 5 верасня — у выніку абстрэлу УСС у Амдурмане загінулі 32 чалавекі[189].
  • 9 верасня — падчас сутычак у Эль-Фашыры загінулі 30 чалавек[190].
  • 10 верасня — у выніку авіяатакі ВПС УСС на рынак Кутум у сталіцы краіны загінулі як мінімум 43 грамадзянскія асобы[191].
  • 12 верасня — пад абстрэлам паўстанцаў у Амдурмане загінулі 17 чалавек[192]. 104 асобы забіты пры абстрэлах па ўсёй сталіцы[193].
  • 13 верасня — САП адступілі з Ум-Равабы (Паўночны Кардафан)[194]. У Ньяле пры ўрадавай авіябамбардзіроўцы загінулі 45 чалавек[195].
  • 16 верасня — улады заявілі, што адбілі атаку праціўніка на штаб-кватэру Галоўнага камандавання ў Хартуме[196].
  • 17 верасня — офіс Суданскай падатковай службы[197] і 18-павярховая вежа Greater Nile Petroleum Oil Company[198], славутасць Хартума, загарэліся падчас баёў. УСС абвінавацілі САП у падпале будынкаў. Байцы Бурхана атакавалі пазіцыі паўстанцаў у Эль-Абейдзе і адбілі ў ворага лагер Аль-Хасахіса ў Залінгеі[197].
  • 18 верасня — у Порт-Судане ўспыхнулі баі паміж УСС і апалчэннем племя беджа пад правадырствам Шэбы Дарара[199].
  • 20 верасня — адзін мірны жыхар быў забіты пры нападзе войск Дагала на горад Эль-Адэя, Заходні Кардафан. Тут паўстанцы спалілі паліцэйскі ўчастак[200]. Адначасна САП заявілі, што збілі варожы бамбардзіроўшчык у Хартуме[201].
  • 23 верасня — баевікі фракцыі групоўкі «Вызваленчы рух Судана» пад пачаткам аль-Нура захапілі горад Тавіла[202].
  • 27 верасня — урадавыя сілы адбілі атаку атрадаў аль-Хілу на Кадуглі[203].
  • 28 верасня — САП абстралялі транспартную станцыю Альджарафа на поўначы Амдурмана, у выніку чаго 10 чалавек загінулі і 11 атрымалі раненні[204].

Кастрычнік[правіць | правіць зыходнік]

  • 1 кастрычніка — у Амдурмане загінула 9 чалавек[205]. Часці САП атакавалі горад Вад-Ашан у Паўночным Кардафане[206][207].
  • 3 кастрычніка — артылерыйскі снарад паўстанцаў трапіў у клініку пры мячэці ў Самарскім раёне Хартум-Бахры, загінула 20 чалавек[208]. Войскі Дагала абвінавацілі праціўніка ў нападзе на дыпмісію Эфіопіі[209].
  • 4 кастрычніка — УСС заявілі, што прадухілілі масіраваную атаку войск праціўніка пад кіраўніцтвам палкоўніка Салаха аль-Фаці на штаб 16-й пяхотнай дывізіі ў Ньяле[210]. 4 чалавек загінулі падчас сутычкі паміж паўстанцамі і апалчэннем племя місерыя ў Мугдале (Заходні Кардафан)[211].
  • 5 кастрычніка — пры абстрэлах амдурманскага раёна Карары 11 чалавек загінулі і 90 пацярпелі[212]. На шляху з Вад-Медані ў Хартум абстраляны аўтамабіль арганізацыі «Урачы без межаў», пацярпелых няма[213].
  • 6 кастрычніка — САП захапілі Аль-Айлафун у 30 км ад сталіцы[214].
  • 8 кастрычніка — чатыры чалавекі загінулі ў сутыкненнях у Аль-Абейдзе[215].
  • 9 кастрычніка — тры чалавекі загінулі ў выніку абстрэлу бальніцы Ан-Наў у Амдурмане[216]. У Хартуме пры двухдзённых абстрэлах паўстанцаў пазіцый СПА праціўніка загінулі 190 чалавек[217].
  • 20 кастрычніка — генерал-маёр УСС Махамед Алаві Кока Мухір абвясціў аб сваім пераходзе на бок Дагала разам з 320 салдатамі[218].
  • 23 кастрычніка — два чалавекі загінулі ў выніку нападу войск Дагала на лагер бежанцаў Аль-Хасахіса ў Залінгеі[219].
  • 24 кастрычніка — трое байцоў Аб’яднаных сіл абароны Дарфура былі забітыя ў выніку нападу САП на іх базу ў Ньяле[220]. Атрады аль-Хілу атакавалі горад Лагава, Заходні Кардафан[221].
  • 26 кастрычніка — паўстанцы захапілі штаб 16-й дывізіі ў Ньяле[222]. Тры чалавекі загінулі ў выніку траплення снарада на рынак Эль-Хаміс у Залінгеі[223].
  • 30 кастрычніка — прыхільнікі генерала Дагала заявілі пра захоп нафтарадовішча Баліла (Заходні Кардафан)[224].
  • 31 кастрычніка — прыхільнікі генерала Дагала заявілі пра захоп штаба 21-й пяхотнай дывізіі ў Залінгеі[225].

Лістапад[правіць | правіць зыходнік]

  • 2 лістапада — УСС заявілі, што аднавілі кантроль над горадам Баліла[226].
  • 4 лістапада — байцы Дагала заявілі, што захапілі штаб 15-й дывізіі ў Генейне[227]. 15 чалавек загінулі пры абстрэлах САП рынка ў Карары (Амдурман)[228].
  • 6 лістапада — маёр Бабакір Муса, палявы камандзір ВРС Міні Мінаві (частка Аб’яднаных сіл абароны Дарфура), быў забіты атрадам САП пад Эль-Фашырам[229].
  • 7 лістапада — САП захапілі горад Ум-Кедада (Паўночны Дарфур)[230].
  • 8 лістапада — САП зладзілі разню ў вёсцы Ардамата.
  • 11 лістапада — быў разбураны мост Шамбат, які злучаў Хартум-Бахры і Амдурман. Бакі абвінавацілі ў здарэнні адзін аднаго[231].
  • 12 лістапада — абстраляны амдурманскі раён Карары: 12 загінулых[232].
  • 15 лістапада — САП забараніла дарфурцам бегчы ў Чад[233].
  • 16 лістапада — фракцыя ВРС Міні Мінаві і Рух за справядлівасць і роўнасць заявілі, што далучаюцца да сіл Бурхана ў барацьбе з САП[234]. 10 чалавек загінулі пры міжэтнічных сутычках у Паўднёвым Дарфуры[235].
  • 20 лістапада — прыхільнікі Дагала захапілі хартумскі раён Джэбель-Аўлія[236]. На ўсходзе Дарфура яны пачалі штурм горада Эд-Даэн, захапіўшы мясцовы аэрапорт[237]. 7 чалавек загінулі пры выбуху ў Эль-Хамры (Паўночны Кардафан)[238].
  • 21 лістапада — САП заявілі, што ўзялі штаб 20-й пяхотнай дывізіі УСС у Эд-Даэйне[239]. У выніку авіяўдараў урада ў ваколіцах гарнізона не менш за 40 мірных жыхароў былі забітыя і не менш за 50 атрымалі раненні[240].
  • 23 лістапада — байцы Дагала захапілі Эль-Адэе (Заходні Кардафан)[241].
  • 24 лістапада — паўстанцы Дагала атакавалі гарнізон праціўніка ў г. Бабануса (Заходні Кардафан)[242].
  • 27 лістапада — прадстаўнікі САП заявілі, што атакавалі Вадзі-Саідна, «знішчыўшы ваенна-транспартны самалёт C-130 і склад боепрыпасаў», а таксама атакавалі гарнізон УСС у Мугладзе (Заходні Кардафан), прымусіўшы праціўніка адступіць[243]. Групоўкі АСАД дасягнулі пагаднення з баевікамі аль-Нура аб абароне грамадзянскага насельніцтва ў Эль-Фашыры ад нападаў САП[244].

Снежань[правіць | правіць зыходнік]

  • 2 снежня — пры атацы УСС у Паўночным Кардафане загінулі чацвёра чалавек[245].
  • 3 снежня — прыхільнікі генерала Дагала захапілі Дэрыбат (Паўночны Дарфур)[246]. Новыя перамовы бакоў у Джыдзе былі прыпынены[247].
  • 4 снежня — чацвёра загінулі пры трапленні артылерыйскага снарада ў Амдурмане[248].
  • 5 снежня — САП забілі чатырох чалавек у н.п. Тукма (Паўночны Кардафан), выбіўшы адтуль байцоў аль-Хілу[249].
  • 6 снежня — войскі Дагала ўзялі пад кантроль цэнтр базы даных суданскай тэлекамунікацыйнай групы (Sudatel), размешчаны на паўднёвым захадзе Хартума[250].
  • 7 снежня — пяць чалавек загінулі ў выніку ўрадавай бамбардзіроўкі Джабера аль-Шэйху (Паўночны Кардафан)[251].
  • 8 снежня — войскі Дагала ўварваліся ў штат Гедарэф[252].
  • 10 снежня — урадавыя часці атакавалі канвой Чырвонага Крыжа ў хартумскім раёне Эль-Шаджара: 2 забітых, 7 параненых[253].
  • 11 снежня — пад абстрэламі на паўночным захадзе Амдурмана забіты 37 чалавек[254].
  • 14 снежня — шасцёра чалавек загінулі падчас авіяўдараў УСС па Ньяле[255].
  • 16 снежня — прыхільнікі Бурхана атакавалі пазіцыі праціўніка пад Абу-Шукам, на поўнач ад Эль-Фашыра. У выніку сутыкнення загінулі двое[256]. Адбыліся сутыкненні ў Вад-Медані[257].
  • 18 снежня — армія Дагала заявіла, што захапіла кантроль над штабам 1-й брыгады 1-й пяхотнай дывізіі УСС у Вад-Медані. САП таксама захапілі Руфаа і Аль-Джунайд[258][259].
  • 19 снежня — САП заявілі, што ўзялі пад поўны кантроль штат Гезіра і яго адміністрацыйны цэнтр Вад-Медані[260].
  • 21 снежня — Сусветная харчовая праграма часова прыпыніла дапамогу больш чым 800 000 чалавек у некаторых частках штата Гезіра з-за баявых дзеянняў на тэрыторыі правінцыі[261].
  • 23 снежня — разгарнуліся баі за Вад эль-Хадад (штат Гезіра)[262]. У вёсцы Артадхва пры спробе перашкодзіць байцам САП разрабаваць мясцовае насельніцтва было забіта 8 чалавек[263].
  • 24 снежня — Фарыс Эльнур, галоўны перамоўшчык ад САП на мірных працэсе ў Джыдзе, падаў у адстаўку, абвінаваціўшы праціўніка ў перашкодзе перамовам[264]. Суданская авіяцыя нанесла авіяўдары па пазіцыях арміі Дагала на цукровым заводзе ў Сенары, які за дзень да гэтага быў захоплены паўстанцамі[262]
  • 27 снежня — Егіпет абвясціў аб эвакуацыі 18 егіпетскіх студэнтаў і іх сваякоў з Вад-Медані[265].
  • 29 снежня — суданская авіяцыя атакавала Ньялу. Загінула 118 чалавек[266].

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ [1]
  2. ↑ Fighting broke out in Sudan between national army and RSF militiamen Архівавана 15 красавіка 2023., 15 April 2023
  3. ↑ Al-Arabiya correspondent: Clashes with heavy weapons between the army and the Rapid Support Forces in Omdurman
  4. ↑ Badshah, Nadeem; Abdul, Geneva; Mackay, Hamish; Badshah (now), Nadeem; Mackay (earlier), Hamish (2023-04-15). "Sudanese air force urges people to stay indoors as doctors union says at least 25 dead – as it happened". the Guardian [брытанская англійская]. ISSN 0261-3077. Архівавана з арыгінала 18 April 2023. Праверана 2023-05-02.
  5. ↑ مراسل العربية: قتال بين الجيش والدعم السريع في مدينة زالنجي في ولاية وسط دارفور #العربية_عاجل https://alarabiya.net, 15 April 2023
  6. ↑ Eyewitnesses in #Sudan’s North Darfur State say clashes have erupted between the army and paramilitary Rapid Support Forces (#RSF) in the capital el-Fasher.
  7. ↑ Zeinab Mohammed Salih and Damian Zane (15 April 2023). "Sudan: Fighting erupts in Khartoum as army and paramilitary force clash". BBC News. British Broadcasting Corporation. Праверана 15 April 2023.
  8. ↑ Soudan: des tirs nourris à Khartoum, déploiement militaire à Omdurman, 15 April 2023
  9. ↑ Sudan's army and rival force clash, wider conflict feared 15 April 2023
  10. ↑ Hendawi, Hamza. Sudan's army and paramilitary fight street battles in Khartoum amid conflicting claims (англ.). The National (15 красавіка 2023). Архівавана з першакрыніцы 16 April 2023. Праверана 16 красавіка 2023.
  11. ↑ Siddiqui, Arwa Ibrahim,Usaid. Dozens of people killed as Sudan fighting enters second day (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 16 красавіка 2023.
  12. ↑ Abdelaziz, Khalid; Eltahir, Nafisa; Eltahir, Nafisa (2023-04-16). "Sudan's army pounds paramilitary bases with air strikes in power struggle". Reuters [англійская]. Праверана 2023-04-16.
  13. ↑ عناصر من الجيش ينشرون صورا لدخولهم قاعدة مروي العسكرية #السودان #العربية
  14. ↑ السودان.. اشتباكات مسلحة بين الجيش وقوات الدعم السريع (لحظة بلحظة), 15 April 2023
  15. ↑ لحظة بلحظة.. اشتباكات بين الجيش السوداني والدعم السريع (ар.). www.aljazeera.net. Праверана 15 красавіка 2023.
  16. ↑ Sudan fighting rages for second day despite UN-proposed ceasefire. The Guardian (16 красавіка 2023). Праверана 16 April 2023.
  17. ↑ Sudan: Army and RSF battle over key sites, leaving 56 civilians dead. BBC News. Праверана 16 April 2023.
  18. ↑ Sudan approves passage for urgent humanitarian cases (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 16 красавіка 2023.
  19. ↑ Sudanese army and RSF back 'urgent humanitarian ceasefire' (англ.). www.bbc.com. Праверана 16 красавіка 2023.
  20. ↑ СБР Судана ворвались в район Бейт аль-Маль в городе Омдурман
  21. ↑ RSF head calls for international community to intervene (англ.). www.bbc.com. Праверана 17 красавіка 2023.
  22. ↑ RSF leader agrees to 24-hour armistice (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 18 красавіка 2023.
  23. ↑ Sudanese Army agrees to 24-hour ceasefire (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 18 красавіка 2023.
  24. ↑ Sudanese army says in full control of Merowe Airport (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 19 красавіка 2023.
  25. ↑ "Japan to evacuate its citizens from Sudan". Al Jazeera [англійская]. 2023-04-19. Архівавана з арыгінала 19 April 2023. Праверана 2023-04-19.
  26. ↑ Ninivaggi, Gabriele (2023-04-19). "SDF to evacuate Japanese citizens from Sudan as conflict rages". The Japan Times [амерыканская англійская]. Архівавана з арыгінала April 19, 2023. Праверана 2023-04-19.
  27. ↑ Army blames RSF for ceasefire breakdown (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 19 красавіка 2023.
  28. ↑ People scramble to leave Sudan’s capital after attempted ceasefires fail to stop violence (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 20 красавіка 2023.
  29. ↑ Burke, Jason; correspondent, Jason Burke Africa (2023-04-20). "Sudan: up to 20,000 flee violence as rival leaders refuse to negotiate". The Guardian [брытанская англійская]. ISSN 0261-3077. Архівавана з арыгінала 30 April 2023. Праверана 2023-05-02.
  30. ↑ Clashes in Sudan despite calls for Eid ceasefire (англ.). www.rtl.lu. Праверана 21 красавіка 2023.
  31. ↑ "Sudan fighting forces aid groups to halt, spreading suffering". Al Jazeera [англійская]. Праверана 27 April 2023.
  32. ↑ "Sudan's army says it agrees to three-day truce starting Friday". Al Jazeera [англійская]. Архівавана з арыгінала 21 April 2023. Праверана 2023-04-22.
  33. ↑ The Sudanese army has imposed complete control over Marawi (англ.). Twitter. Архівавана з першакрыніцы 23 April 2023. Праверана 21 красавіка 2023.
  34. ↑ War continues in Khartoum streets despite Eid truce. Sudan Tribune (22 красавіка 2023). Праверана 22 красавіка 2023.(недаступная спасылка)
  35. ↑ "Sudan fighting: Foreign nationals to be evacuated". BBC News [брытанская англійская]. 2023-04-22. Архівавана з арыгінала 22 April 2023. Праверана 2023-04-22.
  36. ↑ "UK, US and others prepare to evacuate nationals from Sudan". The Guardian [брытанская англійская]. 2023-04-22. ISSN 0261-3077. Архівавана з арыгінала 22 April 2023. Праверана 2023-04-22.
  37. ↑ "Saudis, other nationals evacuated from Sudan reach Jeddah". Aljazeera [брытанская англійская]. 2023-04-22. Архівавана з арыгінала 22 April 2023. Праверана 2023-04-22.
  38. ↑ Convoy carrying French national attacked: RSF (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  39. ↑ RSF claims capture of army personnel (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  40. ↑ Convoy carrying French national attacked: RSF (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  41. ↑ "Sudan fighting: Special forces airlift US diplomats from Sudan". BBC News [брытанская англійская]. 2023-04-23. Праверана 2023-04-23.
  42. ↑ Biden confirms US embassy staff, families evacuated from Sudan (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  43. ↑ UK military has evacuated diplomatic staff from Sudan: PM Sunak (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  44. ↑ Defence Forces to help evacuate Irish people from Sudan RTÉ News, 2023-04-23.
  45. ↑ Defence Forces team being deployed to Sudan to help evacuate Irish citizens The Irish Times, 2023-04-23.
  46. ↑ France evacuates around 100 people from Sudan on first French flight (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  47. ↑ а б Foreigners evacuated as factions battle in Sudan’s Khartoum (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  48. ↑ Turkish evacuations have started: AJ correspondent (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  49. ↑ Egypt evacuates 436 citizens from Sudan (англ.). Egypt Independent (24 красавіка 2023). Праверана 24 красавіка 2023.
  50. ↑ "New Sudan ceasefire announced but doubts remain". BBC News [брытанская англійская]. 2023-04-24. Архівавана з арыгінала 25 April 2023. Праверана 2023-04-24.
  51. ↑ Evacuation.
  52. ↑ "South Korean military aircraft evacuates citizens, Japanese nationals". Aljazeera [брытанская англійская]. 2023-04-24. Праверана 2023-04-25.
  53. ↑ "IAF planes on standby, INS Sumedha at Port Sudan as India seeks to expedite evacuation from Sudan". Economic Times [англійская]. 2023-04-22. Архівавана з арыгінала 23 April 2023. Праверана 2023-04-23.
  54. ↑ Sporadic gunfire in Khartoum despite new truce
  55. ↑ "Sporadic gunfire in Sudan despite new truce". BBC. 2023-04-25. Праверана 2023-04-25.
  56. ↑ India begins evacuation from Sudan; 278 Indians board naval ship to Jeddah (англ.). Hindustan Times (25 красавіка 2023). Праверана 25 красавіка 2023.
  57. ↑ Sudan: First flight carrying Britons leaves African country - with two more to take place overnight (англ.). Sky News. Праверана 25 красавіка 2023.
  58. ↑ "Shaky ceasefire enters second day as Sudanese, foreigners flee". France24. 2023-04-26. Праверана 2023-04-26.
  59. ↑ Thirteen Sri Lankans safely evacuated from violence-hit Sudan (англ.). adaderana.lk. Праверана 27 красавіка 2023.
  60. ↑ "More air strikes in Sudan as ceasefire expiry looms". Aljazeera. 2023-04-27. Праверана 2023-04-27.
  61. ↑ Canada carries out first evacuation flight from Sudan (англ.). Aljazeera. Праверана 27 красавіка 2023.
  62. ↑ About 1,300 Chinese citizens evacuated (англ.). Aljazeera. Праверана 27 красавіка 2023.
  63. ↑ السودان في ثاني أيام المعارك.. اتساع المواجهات بين الجيش والدعم السريع وفتح ممرات إنسانية لفترة وجيزة (ар.). www.aljazeera.net. Праверана 29 красавіка 2023.
  64. ↑ Clashes renew in West Darfur as food and water shortages worsen in Sudan violence. CNN (28 красавіка 2023). Праверана 29 красавіка 2023.
  65. ↑ Forsvarets bidrag til Sudan-evakueringen(нявызн.). Norwegian Armed Forces. Праверана 28 April 2023.
  66. ↑ Piloten fløy nordmenn ut av Sudan: − Vi kunne ha blitt beskutt(нявызн.). Verdens Gang. Праверана 28 April 2023.
  67. ↑ МИД: из Судана эвакуированы 6 белорусских граждан, 10 белорусов остаются в Хартуме, они в безопасности
  68. ↑ "Sudan's army accuses RSF of shooting at Turkish evacuation plane outside Khartoum". Al Arabiya [англійская]. 28 April 2023. Праверана 2023-04-28.
  69. ↑ Около 40 россиян эвакуировались из Судана в Саудовскую Аравию
  70. ↑ Desk, Arab. Video.. A fire devoured a branch of the Central Bank of Sudan (англ.). The Eastern Herald (30 красавіка 2023). Праверана 30 красавіка 2023.
  71. ↑ Sabah, Daily. Sudan battle rages as rivals trade blame for cease-fire violation (англ.). Daily Sabah (30 красавіка 2023). Праверана 30 красавіка 2023.
  72. ↑ Sudan crisis: Air strikes and fighting in Khartoum as truce collapses. BBC (30 красавіка 2023). Праверана 30 красавіка 2023.
  73. ↑ Sudan army says it agreed to extend truce with RSF. Aljazeera (30 красавіка 2023). Праверана 30 красавіка 2023.
  74. ↑ Humanitarian truce extended: RSF. Aljazeera (30 красавіка 2023). Праверана 30 красавіка 2023.
  75. ↑ Sudanese army: RSF’s combat capabilities reduced. Al Jazeera (1 мая 2023). Праверана 1 May 2023.
  76. ↑ Confrontations extending to new areas: AJ correspondent. Al Jazeera]э (1 мая 2023). Праверана 2 May 2023.
  77. ↑ Doran, Matthew. "RAAF rescue mission evacuates 36 Australians and their family members from Sudan". ABC News. Праверана 2 May 2023.
  78. ↑ Camille. Nearly 200 dead in West Darfur violence: situation 'extremely dangerous' (англ.). Dabanga Radio TV Online (1 мая 2023). Архівавана з першакрыніцы 2 May 2023. Праверана 2 мая 2023.
  79. ↑ Bloodshed in Sudan’s Darfur as Hemeti’s allies and enemies vie for control (англ.). Middle East Eye. Архівавана з першакрыніцы 2 May 2023. Праверана 2 мая 2023.
  80. ↑ Sudan army plane downed amid air raids - RSF. BBC (2 мая 2023). Праверана 2 May 2023.
  81. ↑ أفريقيا. "الخرطوم .. مقتل أرملة الشاعر محمد الفيتوري فنانة"
  82. ↑ Sudan updates: UN admits failure to avert war as aid looted (англ.). DW (4 мая 2023). Праверана 4 мая 2023.
  83. ↑ Sudan rivals agree 'in principle' to a week's truce. BBC (2 мая 2023). Праверана 2 мая 2023.
  84. ↑ Khartoum fighting continues despite new ceasefire in Sudan (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 4 мая 2023.
  85. ↑ Rival Sudan factions meet in Saudi Arabia as pressure mounts. Aljazeera (6 мая 2023). Праверана 6 мая 2023.
  86. ↑ Sudan’s warring military factions to meet face-to-face for first time since conflict began. CNN.
  87. ↑ "Turkey to move its Sudan embassy after ambassador's car hit". Al Jazeera. Праверана 6 May 2023.
  88. ↑ Salih, Zeinab Mohammed (2023-05-07). "Eritrea accused of forcibly repatriating civilians caught up in Sudan fighting". The Guardian [брытанская англійская]. ISSN 0261-3077. Праверана 2023-05-07.
  89. ↑ Lederer, Edith M.. Ukraine, Sudan conflicts fuel alarming surge in tuberculosis (англ.). Los Angeles Times (8 мая 2023). Праверана 8 мая 2023.
  90. ↑ "Air strikes hit Sudanese cities despite truce talks". BBC. Праверана 9 May 2023.
  91. ↑ السودان اليوم.. "الدعم السريع" تتهم الجيش بقصف وتدمير القصر الجمهوري وإحصائية جديدة للقتلى والنازحين (ар.). www.aljazeera.net. Праверана 9 мая 2023.
  92. ↑ Abdulahe. استمرار المعارك واتهامات بتدمير القصر الجمهوري (ар.). Dabanga Radio TV Online (9 мая 2023). Праверана 9 мая 2023.
  93. ↑ "Sudan's RSF accuses army of bombing old presidential palace". BBC. Праверана 10 May 2023.
  94. ↑ "Unprecedented battles and looting in Sudan - residents". BBC. Праверана 10 May 2023.
  95. ↑ "UN Rights Council Votes To Strengthen Monitoring Of Abuses In Sudan". Barron's. Праверана 11 May 2023.
  96. ↑ "Sudan's army and RSF fight on after ceasefire talks fail". Aljazeera. Праверана 12 May 2023.
  97. ↑ "Sudan conflict: Army and RSF agree deal to protect civilians". BBC. Архівавана з арыгінала 12 May 2023. Праверана 12 May 2023.
  98. ↑ "Heavy gunfire in Sudan ahead of ceasefire talks". BBC [англійская]. Праверана 14 May 2023.
  99. ↑ "Khartoum under bombardment as Sudan's rivals talk". Reuters [англійская]. Праверана 15 May 2023.
  100. ↑ "Sudan crisis: Burhan freezes bank accounts of Hemeti's RSF group". Middle East Eye [англійская]. Праверана 15 May 2023.
  101. ↑ "392 Yemeni citizens evacuated from Sudan". Xinhua. Xinhua News Agency. 15 May 2023. Праверана 15 May 2023.
  102. ↑ "Sudan army chief freezes bank accounts of rival RSFgovernor". BBC [англійская]. Праверана 16 May 2023.
  103. ↑ "Air strikes pound Sudan's capital as conflict enters second month". Reuters [англійская]. Праверана 16 May 2023.
  104. ↑ "Sudan hospital hit in air strike and embassy looted". BBC [англійская]. Праверана 16 May 2023.
  105. ↑ Camille. As many as 2,000 reported dead in West Darfur violence (англ.). Dabanga Radio TV Online (16 мая 2023). Праверана 17 мая 2023.
  106. ↑ "Khartoum's outskirts attacked as Sudan war enters sixth week". Aljazeera [англійская]. Праверана 20 May 2023.
  107. ↑ "Sudan's army, Rapid Support Forces sign 7-day ceasefire". Aljazeera. Праверана 21 May 2023.
  108. ↑ Salih, Zeinab Mohammed (2023-05-21). "Sudan conflict: Army fights to keep Wadi Saeedna airbase, residents say". BBC [англійская]. Праверана 2023-05-22.
  109. ↑ Salih, Zeinab Mohammed (2023-05-22). "It felt like an earthquake - Sudan resident on fighting". BBC [англійская]. Праверана 2023-05-22.
  110. ↑ Plett Usher, Barbara (2023-05-24). "Fighter plane crashes in Sudanese city - reports". BBC [англійская]. Праверана 2023-05-24.
  111. ↑ SudanTribune. Rapid Support Forces ambush peace groups in West Darfur (англ.)(недаступная спасылка). Sudan Tribune (24 мая 2023). Архівавана з першакрыніцы 20 жніўня 2023. Праверана 24 мая 2023.
  112. ↑ "United Nations backs Sudan envoy as army seeks to expel him". Aljazeera [англійская]. 2023-05-27. Праверана 2023-05-27.
  113. ↑ "US, Saudi Arabia call on Sudan warring sides to extend ceasefire". Aljazeera [англійская]. 2023-05-29. Праверана 2023-05-29.
  114. ↑ "Sudan's military, RSF agree ceasefire extension". Aljazeera [англійская]. 2023-05-29. Праверана 2023-05-30.
  115. ↑ "Sudan army suspends participation in Jeddah ceasefire talks". Aljazeera [англійская]. 2023-05-31. Праверана 2023-06-01.
  116. ↑ Ross, Will (2023-06-01). "Sudan conflict: Rockets hit Khartoum market as talks collapse". BBC [англійская]. Праверана 2023-06-01.
  117. ↑ "US imposes first sanctions over Sudan conflict". Aljazeera [англійская]. 2023-06-01. Праверана 2023-06-02.
  118. ↑ Hamilton, Richard (2023-06-02). "Gunfire around state TV building in Sudan capital - reports". BBC [англійская]. Праверана 2023-06-02.
  119. ↑ а б "'Real hell': Deadly fighting escalates in Sudan as truce expires". Aljazeera [англійская]. 2023-06-04. Праверана 2023-06-05.
  120. ↑ "Air strikes on Sudan campus kill Congolese - government". BBC [англійская]. 2023-06-06. Праверана 2023-06-06.
  121. ↑ "SITUATION REPORT - HORN OF AFRICA No. 445 - 6 June 2023" (PDF). EEPA [англійская]. 2023-06-06. Праверана 2023-06-06.
  122. ↑ Sudan’s warring parties resume ceasefire talks in Jeddah (англ.). Al Arabiya English (6 чэрвеня 2023). Праверана 7 чэрвеня 2023.
  123. ↑ "Arms depot battle rages in Sudan as fuel facility burns". Aljazeera [англійская]. 2023-06-07. Праверана 2023-06-08.
  124. ↑ "Darfur: renewed attacks on El Geneina, chaos in Kutum". Dabanga. 9 June 2023. Праверана 10 June 2023.
  125. ↑ "Saudi Arabia condemns attack on its embassy in Sudan". BBC [англійская]. 2023-06-08. Праверана 2023-06-08.
  126. ↑ "Mediators announce 24-hour Sudan ceasefire from early Saturday". Aljazeera [англійская]. 2023-06-09. Праверана 2023-06-13.
  127. ↑ "'Most fearless' fighting in Sudan after 24-hour ceasefire ends". Aljazeera [англійская]. 2023-06-11. Праверана 2023-06-13.
  128. ↑ "West Darfur governor abducted, killed as war in Sudan spreads". Aljazeera [англійская]. 2023-06-15. Праверана 2023-06-15.
  129. ↑ "Sudan slips into crisis with critical shortages as conflict enters third month". Africanews [англійская]. 2023-06-15. Праверана 2023-06-15.
  130. ↑ "No respite for Sudan civilians two months into brutal war". Philippine Star [англійская]. 2023-06-15. Праверана 2023-06-15.
  131. ↑ а б "Sudan crisis: Five children among 17 killed in air strikes". BBC [англійская]. 2023-06-17. Праверана 2023-06-18.
  132. ↑ "Sudan's warring sides agree to new 72-hour ceasefire". Al Jazeera [англійская]. Праверана 2023-06-17.
  133. ↑ "New killings reported in Darfur on second day of Sudan ceasefire". CNN [англійская]. 2023-06-19. Праверана 2023-06-22.
  134. ↑ "South Kordofan residents flee as Sudan war escalates". al-Arabiya [англійская]. 2023-06-23. Праверана 2023-06-23.
  135. ↑ "Battle For Key Police Base Kills At Least 14 Sudan Civilians". Barron's [англійская]. 26 June 2023. Праверана 27 June 2023.
  136. ↑ "SITUATION REPORT - HORN OF AFRICA No. 457 - 26 June 2023" (PDF). EEPA [англійская]. 2023-06-26. Праверана 2023-06-26.
  137. ↑ "RSF announces two-day 'unilateral' ceasefire in Sudan for Eid". Aljazeera [англійская]. 27 June 2023. Праверана 27 June 2023.
  138. ↑ "125 Sudanese soldiers held by the RSF released: Red Cross". Aljazeera [англійская]. 29 June 2023. Праверана 29 June 2023.
  139. ↑ а б "Fighting reignites between Sudan army, RSF in Khartoum". Aljazeera [англійская]. 3 July 2023. Праверана 3 July 2023.
  140. ↑ SudanTribune. Darfur joint force, RSF clash outside the capital of North Darfur (англ.). Sudan Tribune (4 ліпеня 2023). Праверана 7 ліпеня 2023.(недаступная спасылка)
  141. ↑ Lisa. Fierce battles continue in Sudan capital, Kordofan and Darfur (англ.). Dabanga Radio TV Online (7 ліпеня 2023). Праверана 7 ліпеня 2023.
  142. ↑ "Sudan conflict: Air strike kills at least 22 in Khartoum". BBC [англійская]. 8 July 2023. Праверана 9 July 2023.
  143. ↑ "UN warns of 'full-scale civil war' in Sudan, Egypt to host summit". Aljazeera [англійская]. 9 July 2023. Праверана 10 July 2023.
  144. ↑ War in Sudan has displaced over three million people, says UN. France 24 (12 ліпеня 2023). Праверана 13 July 2023.
  145. ↑ "Bodies of 87 people found in Sudan mass grave, says UN". The Guardian.
  146. ↑ "Sudan's neighbors meeting in Cairo for summit agree to Egypt's initiative to try to end conflict". AP [англійская]. 13 July 2023. Праверана 14 July 2023.
  147. ↑ "ICC investigating Darfur violence amid continuing Sudan conflict". Aljazeera [англійская]. 13 July 2023. Праверана 14 July 2023.
  148. ↑ "SITUATION REPORT - HORN OF AFRICA No. 462 - 13 July 2023" (PDF). EEPA [англійская]. 2023-07-13. Праверана 2023-07-06.{{cite news}}: Папярэджанні CS1: url-status (link)
  149. ↑ "Sudan fighting sparks communications blackout in Khartoum, disease outbreaks". France 24 [англійская]. 14 July 2023. Праверана 14 July 2023.
  150. ↑ "Sudan army returns for talks in Jeddah as war enters fourth month". Aljazeera [англійская]. 15 July 2023. Праверана 16 July 2023.
  151. ↑ а б "Sudan Violence Rages As Paramilitaries Deny Darfur War Crimes". Barron's [англійская]. 16 July 2023. Праверана 17 July 2023.
  152. ↑ "Sudan army returns for talks in Jeddah as war enters fourth month". Aljazeera [англійская]. 15 July 2023. Праверана 16 July 2023.
  153. ↑ а б "Sudan army clashes with RSF and SPLM-N El Hilu in South Kordofan". Radio Dabanga [англійская]. 18 July 2023. Праверана 19 July 2023.{{cite news}}: Папярэджанні CS1: url-status (link)
  154. ↑ "Sudan Violence Rages As Paramilitaries Deny Darfur War Crimes". Barron's [англійская]. 17 July 2023. Праверана 17 July 2023.
  155. ↑ "14 civilians killed in RSF drone strike on civilian gathering in Khartoum". Sudan Tribune [англійская]. 19 July 2023. Праверана 20 July 2023.(недаступная спасылка)
  156. ↑ "More people killed in battles in El Obeid and Sudan capital". Radio Dabanga [англійская]. 21 July 2023. Праверана 21 July 2023.
  157. ↑ "Sudanese army strikes RSF troops in Khartoum and North Kordofan". Sudan Tribune [англійская]. 20 July 2023. Праверана 21 July 2023.(недаступная спасылка)
  158. ↑ "Doctors Without Borders team attacked in Sudan's Khartoum". al-Arabiya. 21 July 2023. Праверана 22 July 2023.
  159. ↑ "Sudan civilians reportedly killed in Darfur fighting". Aljazeera. 23 July 2023. Праверана 23 July 2023.
  160. ↑ "Shelling continues in Sudan capital, 15 killed in Omdurman". Radio Dabanga. 26 July 2023. Праверана 26 July 2023. Архіўная копія. Архівавана з першакрыніцы 19 лістапада 2023. Праверана 26 ліпеня 2023.
  161. ↑ "Army threatens to destroy vehicles on Khartoum-Bara road". Sudan Tribune. 25 July 2023. Праверана 25 July 2023. Архіўная копія. Архівавана з першакрыніцы 19 лістапада 2023. Праверана 26 ліпеня 2023.
  162. ↑ "SITUATION REPORT - HORN OF AFRICA No. 466 - 27 July 2023" (PDF). EEPA [англійская]. 2023-07-13. Праверана 2023-07-27.{{cite news}}: Папярэджанні CS1: url-status (link)
  163. ↑ "Sudan war: RSF seize Sirba in West Darfur, heavy battles in Nyala and Khartoum". Radio Dabanga [англійская]. 2023-07-28. Праверана 2023-07-28.{{cite news}}: Папярэджанні CS1: url-status (link)
  164. ↑ "Civilians 'harassed by RSF' in Sudan capital fighting". Radio Dabanga [англійская]. 2023-07-27. Праверана 2023-07-28.{{cite news}}: Папярэджанні CS1: url-status (link)
  165. ↑ "Sudanese army's return to negotiations hinges on RSF withdrawal from Khartoum: statement". Sudan Tribune [англійская]. 29 July 2023. Праверана 31 July 2023.(недаступная спасылка)
  166. ↑ а б "Marches as SPLM-N El Hilu and army clash in South Kordofan". Radio Dabanga [англійская]. 31 July 2023. Праверана 31 July 2023.
  167. ↑ "Fighting continues in Sudan's capital as aid organisations leave conflict zones". Radio Dabanga [англійская]. 1 August 2023. Праверана 2 August 2023.
  168. ↑ "SLM faction joins Sudanese army against RSF in Darfur". Sudan Tribune [англійская]. 1 August 2023. Праверана 2 August 2023. Архіўная копія. Архівавана з першакрыніцы 5 верасня 2023. Праверана 7 жніўня 2023.
  169. ↑ "Sudan Armed Forces deny 'imminent ceasefire' as shelling ravages Khartoum hospital". Radio Dabanga [англійская]. 3 August 2023. Праверана 3 August 2023.
  170. ↑ "Sudanese army kills 12 RSF troops in Khartoum". Sudan Tribune [англійская]. 2 August 2023. Праверана 3 August 2023.(недаступная спасылка)
  171. ↑ "RSF claim 'full control' of Central Darfur after clashes". Radio Dabanga [англійская]. 6 August 2023. Праверана 6 August 2023.
  172. ↑ а б "Sudan war: airstrikes on Republican Palace, civil servants await salaries while oil ministry raises fuel prices". Radio Dabanga [англійская]. 7 August 2023. Праверана 7 August 2023.
  173. ↑ Sudanese army retakes control of Central Darfur’s capital (англ.)(недаступная спасылка). Sudan Tribune (8 жніўня 2023). Архівавана з першакрыніцы 10 жніўня 2023. Праверана 8 жніўня 2023.
  174. ↑ Sudan war: shelling in Omdurman kills 20, two dead in Nyala (англ.). Radio Dabanga (9 жніўня 2023). Праверана 9 жніўня 2023.
  175. ↑ Fierce clashes engulf Omdurman as Sudanese Army and RSF collide (англ.). Sudan Tribune (8 жніўня 2023). Праверана 8 жніўня 2023.(недаступная спасылка)
  176. ↑ Facebook removes RSF pages from its platforms (англ.)(недаступная спасылка). Sudan Tribune (11 жніўня 2023). Архівавана з першакрыніцы 12 жніўня 2023. Праверана 11 жніўня 2023.
  177. ↑ Grim toll rises in ongoing Sudan conflict (англ.). Radio Dabanga (13 жніўня 2023). Праверана 13 жніўня 2023.
  178. ↑ Attacks, clashes, and landmine explosions disrupt daily life in Kordofan (англ.). Radio Dabanga (15 жніўня 2023). Праверана 15 жніўня 2023.
  179. ↑ Fears For Hundreds Of Thousands As Sudan War Spreads (англ.). Barron's (18 жніўня 2023). Праверана 18 жніўня 2023.
  180. ↑ Sudanese army thwarts major RSF attack in Khartoum (англ.)(недаступная спасылка). Sudan Tribune (20 жніўня 2023). Архівавана з першакрыніцы 19 лістапада 2023. Праверана 21 жніўня 2023.
  181. ↑ Recent clashes cause deaths and injuries in South Darfur and more displacement in North Darfur (англ.). Radio Dabanga (21 жніўня 2023). Праверана 21 жніўня 2023.
  182. ↑ Sudanese army commander killed in Nyala, Sudan | Al Bawaba (англ.). www.albawaba.com. Праверана 22 жніўня 2023.
  183. ↑ 39 women and children dead in Sudan – Doctors (англ.). africanews (29 жніўня 2023). Праверана 29 жніўня 2023.
  184. ↑ а б Battles continue in Sudan, at least 4,8 million people fled their homes (англ.). Radio Dabanga (1 верасня 2023). Праверана 1 верасня 2023.
  185. ↑ New army-SPLM-N clashes reported in Sudan’s Nuba Mountains (англ.). Radio Dabanga (1 верасня 2023). Праверана 1 верасня 2023.
  186. ↑ Sudan conflict: Air strike on Khartoum kills at least 20 (англ.). BBC (3 верасня 2023). Праверана 3 верасня 2023.
  187. ↑ SPLM-N El Hilu attacks South Kordofan capital (англ.). Radio Dabanga (5 верасня 2023). Праверана 6 верасня 2023.
  188. ↑ а б Hemedti: ‘RSF does not seek control over Sudan but will fight on to the last soldier’ (англ.). Radio Dabanga (6 верасня 2023). Праверана 7 верасня 2023.
  189. ↑ At least 32 civilians killed in Sudan army strikes: Activists (англ.). Aljazeera (6 верасня 2023). Праверана 7 верасня 2023.
  190. ↑ IOM: 190 families displaced by North Darfur clashes (англ.). Radio Dabanga (11 верасня 2023). Праверана 12 верасня 2023.
  191. ↑ Sudan medics: Khartoum hospital ‘a bloodbath’ as airstrike death toll reaches 43 (англ.). Radio Dabanga (11 верасня 2023). Праверана 11 верасня 2023.
  192. ↑ Air strikes kill dozens in Nyala as Sudan violence escalates in Darfur (англ.). France 24 (13 верасня 2023). Праверана 13 верасня 2023.
  193. ↑ 100+ dead as ‘indiscriminate’ shelling ravages Sudan capital (англ.). Radio Dabanga (14 верасня 2023). Праверана 15 верасня 2023.
  194. ↑ RSF retreat from South Kordofan stronghold, military detentions across Sudan (англ.). Radio Dabanga (13 верасня 2023). Праверана 14 верасня 2023.
  195. ↑ Sudanese army resumes bombing RSF sites in Nyala of South Darfur (англ.). Sudan Tribune (13 верасня 2023). Праверана 14 верасня 2023.(недаступная спасылка)
  196. ↑ Sudanese army repels RSF attack on its command centre (англ.)(недаступная спасылка). Sudan Tribune (16 верасня 2023). Архівавана з першакрыніцы 20 кастрычніка 2023. Праверана 17 верасня 2023.
  197. ↑ а б Escalating Conflict: Sudanese army, RSF clash in Khartoum, El-Obeid, Zalingei (англ.)(недаступная спасылка). Sudan Tribune (17 верасня 2023). Архівавана з першакрыніцы 20 кастрычніка 2023. Праверана 17 верасня 2023.
  198. ↑ Nimoni, Fiona. Sudan conflict: Landmark skyscraper in Khartoum engulfed in flames (англ.). BBC (17 верасня 2023). Праверана 17 верасня 2023.
  199. ↑ Clashes in Port Sudan for first time since war began (англ.). Africanews (19 верасня 2023). Праверана 19 верасня 2023.
  200. ↑ More deadly RSF attacks in West Kordofan (англ.). Radio Dabanga (21 верасня 2023). Праверана 22 верасня 2023.
  201. ↑ Battles continue around SAF General Command in Khartoum (англ.). Radio Dabanga (21 верасня 2023). Праверана 22 верасня 2023.
  202. ↑ SLM-Nur expands control to several areas in Darfur to protect civilians: official (англ.)(недаступная спасылка). Sudan Tribune (23 верасня 2023). Архівавана з першакрыніцы 20 кастрычніка 2023. Праверана 25 верасня 2023.
  203. ↑ Sudanese army repels SPLM-N’s fresh attack on Kadugli (англ.). Sudan Tribune (27 верасня 2023). Праверана 28 верасня 2023.
  204. ↑ 10 civilians killed in artillery shelling by RSF in Omdurman(нявызн.). Sudan Tribune (29 верасня 2023). Праверана 29 верасня 2023.
  205. ↑ At least ten die in airstrikes on residential areas in Sudan capital (англ.). Radio Dabanga (2 кастрычніка 2023). Праверана 2 October 2023.
  206. ↑ RSF attack Wad Ajana in North Kordofan. Sudan War Monitor (2 кастрычніка 2023).
  207. ↑ "Thousands flee southern Sudan town as war spreads: witnesses". Yahoo News. AFP. October 2, 2023.
  208. ↑ At least 20 killed in artillery shelling of health clinic in Khartoum Bahri (англ.). Sudan Tribune (3 кастрычніка 2023). Праверана 4 October 2023.
  209. ↑ Tawir: RSF advances in Um Rawaba ‘an attempt to spread conflict across Sudan’ (англ.). Radio Dabanga (3 кастрычніка 2023). Праверана 4 October 2023.
  210. ↑ Sudanese army repels major attack by RSF in South Darfur (англ.). Sudan Tribune (4 кастрычніка 2023). Праверана 5 October 2023.
  211. ↑ Four die in Sudan army operation in Muglad, West Kordofan (англ.). Radio Dabanga (7 кастрычніка 2023). Праверана 7 October 2023.
  212. ↑ Jeffery, Jack. Artillery fire has killed 11 people and wounded 90 in a major Sudanese city, aid group says (англ.). Associated Press (7 кастрычніка 2023). Праверана 7 October 2023.
  213. ↑ MSF vehicle was fired at in Sudan, staff escapes injury (англ.). Sudan Tribune (6 кастрычніка 2023). Праверана 7 October 2023.
  214. ↑ RSF takes control of Khartoum state area, displaces residents (англ.). Sudan Tribune (6 кастрычніка 2023). Праверана 7 October 2023.
  215. ↑ Four killed in renewed clashes between army and RSF in North Kordofan (англ.). Sudan Tribune (8 кастрычніка 2023). Праверана 9 October 2023.
  216. ↑ Sudan: three civilians killed in hospital bombardment (англ.). Africanews (9 кастрычніка 2023). Праверана 9 October 2023.
  217. ↑ RSF shelling of SAF command in Sudan capital resumes (англ.). Radio Dabanga (9 кастрычніка 2023). Праверана 11 October 2023.
  218. ↑ Sudan Armed Forces chief retires ‘defecting’ Major General in charge of Abyei (англ.). Radio Dabanga (23 кастрычніка 2023). Праверана 30 October 2023.
  219. ↑ Deadly attack on Central Darfur camp as RSF siege enters its third week (англ.). Radio Dabanga (25 кастрычніка 2023). Праверана 30 October 2023.
  220. ↑ RSF kill three combattants of peace groups in South Darfur’s capital (англ.). Sudan Tribune (24 кастрычніка 2023). Праверана 30 October 2023.
  221. ↑ Sudan war: Khartoum shelling continues, Nyala faces exodus, Lagawa attacked by rebels (англ.). Radio Dabanga (30 кастрычніка 2023). Праверана 30 October 2023.
  222. ↑ Fall of the 16th Division headquarters in Nyala. Sudan War Monitor (26 кастрычніка 2023).
  223. ↑ Deadly shelling continues in Sudanese capital, Darfur and South Kordofan (англ.). Radio Dabanga (30 кастрычніка 2023). Праверана 30 October 2023.
  224. ↑ RSF ‘liberates’ vital Sudan oilfield (англ.). Radio Dabanga (30 кастрычніка 2023). Праверана 31 October 2023.
  225. ↑ Rapid Support Forces seize Sudanese army base in Central Darfur (англ.). Sudan Tribune (31 кастрычніка 2023). Праверана 31 October 2023.
  226. ↑ Sudan belligerents keep fighting despite Jeddah talks (англ.). Africanews (3 лістапада 2023). Праверана 3 November 2023.
  227. ↑ RSF seize Sudanese army headquarters in El-Geneina (англ.). Sudan Tribune (4 лістапада 2023). Праверана 6 November 2023.
  228. ↑ At least 15 killed in artillery shelling of Omdurman market (англ.). Sudan Tribune (4 лістапада 2023). Праверана 6 November 2023.
  229. ↑ Minawi’s field commander slain in suspected RSF ambush in North Darfur (англ.). Sudan Tribune (6 лістапада 2023). Праверана 8 November 2023.
  230. ↑ RSF seize North Darfur garrison, reportedly commit mass atrocities in West Darfur (англ.). Radio Dabanga (8 лістапада 2023). Праверана 8 лістапада 2023.
  231. ↑ Sudanese army accuses RSF of destroying strategic bridge in the capital (англ.). Sudan Tribune (11 лістапада 2023). Праверана 11 лістапада 2023.
  232. ↑ RSF-SAF clashes continue in Khartoum and North Korfodan states (англ.). Radio Dabanga (14 лістапада 2023). Праверана 15 лістапада 2023.
  233. ↑ RSF bars West Darfur residents from fleeing to Chad (англ.). Sudan Tribune (19 лістапада 2023). Праверана 20 лістапада 2023.
  234. ↑ Darfur armed movements renounce neutrality in Sudan war (англ.). Radio Dabanga (17 лістапада 2023). Праверана 20 лістапада 2023.
  235. ↑ Ten killed and over 6,000 displaced in South Darfur (англ.). Radio Dabanga (21 лістапада 2023). Праверана 21 лістапада 2023.
  236. ↑ RSF take control of Sudanese army base in Jebel Aulia (англ.). Sudan Tribune (21 лістапада 2023). Праверана 21 лістапада 2023.
  237. ↑ Sudanese army, RSF clash in El Daein, East Darfur (англ.). Sudan Tribune (20 лістапада 2023). Праверана 21 лістапада 2023.
  238. ↑ RSF make ‘series of victories’ in Jebel Aulia and East Darfur (англ.). Radio Dabanga (21 лістапада 2023). Праверана 21 лістапада 2023.
  239. ↑ RSF seize control of Sudanese army base in East Darfur (англ.). Sudan Tribune (21 лістапада 2023). Праверана 21 лістапада 2023.
  240. ↑ At least 40 civilians killed in El Daein by Sudanese warplanes (англ.). Sudan Tribune (22 лістапада 2023). Праверана 23 лістапада 2023.
  241. ↑ Sudan war: East Darfur capital ‘stable’ as SAF-RSF tensions simmer in West Kordofan (англ.). Radio Dabanga (24 лістапада 2023). Праверана 25 лістапада 2023.
  242. ↑ IGAD plans emergency summit as RSF attacks West Kordofan SAF base (англ.). Radio Dabanga (26 лістапада 2023). Праверана 28 лістапада 2023.
  243. ↑ Shots fired over the Nile in Khartoum, atrocities reported in Darfur (англ.). Africanews (27 лістапада 2023). Праверана 29 лістапада 2023.
  244. ↑ Darfur holdout groups arrive in El-Fasher to protect civilians from RSF attacks (англ.). Sudan Tribune (27 лістапада 2023). Праверана 28 лістапада 2023.
  245. ↑ Deaths, incidents, and negotiations in Kordofan (англ.). Radio Dabanga (4 снежня 2023). Праверана 5 снежня 2023.
  246. ↑ SLM-Abdel Wahid forces seize RSF camp in South Darfur (англ.). Sudan Tribune (3 снежня 2023). Праверана 5 снежня 2023.
  247. ↑ Mediators suspended Sudan’s ceasefire talks Indefinitely (англ.). Sudan Tribune (3 снежня 2023). Праверана 5 снежня 2023.
  248. ↑ SAF-RSF battles continue in Sudan capital (англ.). Radio Dabanga (5 снежня 2023). Праверана 7 снежня 2023.
  249. ↑ Four killed and village destroyed as RSF attacks SPLM-N base in South Kordofan (англ.). Radio Dabanga (6 снежня 2023). Праверана 7 снежня 2023.
  250. ↑ RSF seize Sudan telecoms, data safety in question (англ.). Radio Dabanga (7 снежня 2023). Праверана 8 снежня 2023.
  251. ↑ Air strike in North Kordofan claims lives, forces displacement (англ.). Sudan Tribune (7 снежня 2023). Праверана 8 снежня 2023.
  252. ↑ Monitor, Sudan War. RSF enter Gedaref State for the first time (англ.). sudanwarmonitor.com. Праверана 9 снежня 2023.
  253. ↑ Two killed in attack on Red Cross convoy in Sudan capital (англ.). Radio Dabanga (7 снежня 2023). Праверана 12 снежня 2023.
  254. ↑ 37 killed in Omdurman shelling as Khartoum airstrikes increase (англ.). Radio Dabanga (12 снежня 2023). Праверана 14 снежня 2023.
  255. ↑ Six dead as Sudanese air force bombs Nyala in South Darfur (англ.). Radio Dabanga (15 снежня 2023). Праверана 15 снежня 2023.
  256. ↑ SAF/RSF fighting breaks out in North Darfur capital and Abu Shouk camp (англ.). Radio Dabanga (17 снежня 2023). Праверана 17 снежня 2023.
  257. ↑ RSF attacks in Sudan’s El Gezira causes mass exodus, hundreds of youths detained (англ.). Radio Dabanga (17 снежня 2023). Праверана 18 снежня 2023.
  258. ↑ SRF seize military base, escalate fighting near Wad Madani (англ.). Sudan Tribune (18 снежня 2023). Праверана 19 снежня 2023.
  259. ↑ RSF seize bridge and storm into Wad Madani. Sudan War Monitor (19 снежня 2023). Праверана 19 December 2023.
  260. ↑ Sudan RSF ‘in full control’ of El Gezira, appoints former army officer as commander (англ.). Radio Dabanga (20 снежня 2023). Праверана 20 снежня 2023.
  261. ↑ "UN Food Agency Pauses Sudan Aid to 800,000 People Over War". Bloomberg.com [англійская]. 2023-12-21. Праверана 2023-12-21.
  262. ↑ а б "Sudanese army airstrikes RSF forces near Sennar". Sudan Tribune [англійская]. 2023-12-24. Праверана 2023-12-25.
  263. ↑ "Sudan in 'total panic' as paramilitaries move South". Africanews [англійская]. 2023-12-25. Праверана 2023-12-25.
  264. ↑ "RSF chief negotiator resigns to focus on ending Sudan's war". Sudan Tribune [англійская]. 2023-12-24. Праверана 2023-12-25.
  265. ↑ Egyptian students stranded in Sudan evacuated: Foreign Ministry. EgyptToday (27 снежня 2023). Праверана 28 снежня 2023.
  266. ↑ Sudanese warplanes unleash second airstrike on Nyala in less than a month. Sudan Tribune (30 снежня 2023).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Храналогія_суданскага_канфлікту_(2023)&oldid=4716035"