Кентаўры

Жан Батыст Рэньё. Хірон навучае Ахіла.

Кентаўры (стар.-грэч.: Κένταυροι, адз. л. Κένταυρος) у грэчаскай міфалогіі — дзікія смяротныя істоты з галавой і тулавам чалавека на целе каня, жыхары гор і лясных гушчароў.

Ніжняя частка цела кентаўра з чатырма нагамі як у каня, грудзі, галава і рукі як у чалавека. Паводле міфаў, амаль усе Кентаўры народжаны ад цара племені лапіфаў (у Фесаліі на паўночным усходзе Грэцыі) Іксіёна і хмары, што па волі Зеўса набыла аблічча Геры. Буйныя, нястрымныя істоты, акрамя Фола і Хірона (выхавацеля Ахіла, Ясона і інш. герояў), якія ўвасабляюць мудрасць і памяркоўнасць. Суправаджаюць Дыяніса.

Меркавана, кентаўры першапачаткова былі ўвасабленнем горных рэк і бурных ручаёў. У гераічных міфах адны кентаўры з’яўляюцца выхавальнікамі герояў, іншыя — варожыя да іх.

Сцэны з т.зв. кентаўрамахіі (бітвы лапіфаў з кентаўрамі) і іншых міфалагічных падзей, звязаных з Кентаўрамі, адлюстраваны ў скульптурных выявах храма Зеўса ў Алімпіі, Гефестэёна і Парфенона ў Афінах (V ст. да н.э.), насценным жывапісе ў Пампеях, у скульптуры (Мікеланджэла Буанароці, Агюст Радэн), жывапісе (П. П. Рубенс, Ф. Салімена і інш.).

Літаратура

• Кентаўр // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).

Спасылкі

• Энцыклапедыя антычнай міфалогіі: Кентаўры Архівавана 6 кастрычніка 2011.
• Кентаўр на сайце «Энциклопедия вымышленных существ» (руск.)
• «Скрыжаванне кентаўраў» — сайт, на якім сабраны апавяданні, артыкулы і малюнкі пра жыццё і культуры кентаўраў розных эпох і пакаленняў. Архівавана 17 мая 2014.