Сімвалы Беларусі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Пасля абвяшчэння незалежнасці Беларусі ад Савецкага Саюза, краіна адраджае нацыянальныя сімвалы, якія выкарыстоўваліся да савецкай эпохі. Яны ўключалі ў сябе бел-чырвона-белы сцяг і герб «Пагоня». Гэтыя нацыянальныя сімвалы былі заменены мадэрнізаванымі сімваламі савецкай эпохі ў выніку рэферэндума 1995 года. Гэтыя два сімвала, нараўне з нацыянальным гімнам, з’яўляюцца канстытуцыйна зацверджанымі нацыянальнымі сімваламі Беларусі[1].

Сцяг[правіць | правіць зыходнік]

Сцяг Беларусі

Нацыянальны сцяг выкарыстоўваецца з 7 чэрвеня 1995 года, праз месяц пасля рэферэндуму. Сцяг, нараўне з гербам, значна зменены. Галоўнымі элементамі сцяга з’яўляюцца дзве паласы — чырвоная і зялёная. З левага боку размешчана вертыкальная палоска з арнаментам, які знаходзіцца ў ім. Гэты сцяг з’яўляецца копіяй сцяга Беларускай ССР (1951), які выкарыстоўваўся ў часы СССР. У версіі савецкіх часоў, у верхнім левым куце былі размешчаны серп і молат і чырвоныя рыскі ў сённяшнім сцягу былі белымі, а белыя — чырвонымі. Некаторыя чыноўнікі і агенцтвы выкарыстоўваюць крыху іншыя разнавіднасці сцяга.

Нягледзячы на ​​афіцыйную замену сцяга, сапернікі дзейнага прэзідэнта краіны Аляксандра Лукашэнкі выкарыстоўваюць ранейшы бел-чырвона-белы сцяг. Як зразумела па назве, сцяг мае тры гарызантальныя палосы — дзве (ніжняя і верхняя) афарбаваны ў белы колер, а сярэдняя — у чырвоны. Ён выкарыстоўваўся з моманту распаду СССР у 1991 годзе да 7 чэрвеня 1995 года.

У артыкуле 19 Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь 1994 года, пералічаны афіцыйныя сімвалы краіны. Нацыянальны сцяг, акрамя таго, вызначаецца адпаведным законам, дзе таксама разглядаецца выкарыстанне сцяга.

Герб[правіць | правіць зыходнік]

Герб Беларусі

Таксама як і сцяг, герб быў абраны на рэферэндуме 1995 года. Элементы герба ўключаюць у сябе палосы з кветкамі сцяга Беларусі, контуры граніцы Беларусі, каласы пшаніцы і чырвоную зорку. На дзвюх ніжніх стужках на беларускай мове напісана назва краіны. Разнавіднасць гэтага герба была афіцыйнай эмблемай Беларускай ССР, створанай Іванам Дубасавым у 1950 годзе. У версіі савецкіх часоў, серп і молат былі на месцы контураў мяжы Беларусі і ўсе палосы былі чырвонымі. Злева і справа быў напісаны сацыялістычны дэвіз «Пралетарыі ўсіх краін, яднайцеся!», напісаны на беларускай і рускай мовах.

З моманту распаду СССР і да 7 чэрвеня 1995 года гербам была «Пагоня». На чырвоным фоне намаляваны ўзброены рыцар на белым (дзе-нідзе — на срэбным) кані, з намаляваным мячом і шчытом. На шчыце рыцара паказаны патрыяршы крыж. Разнавіднасць «Пагоні» з’яўляецца гербам Літвы.

У цэнтры герба — залаты контур межаў Беларусі, накладзены на залатыя промні ўзыходзячага над зямным шарам Сонца. Уверсе знаходзіцца пяціканцовая зорка.

Гімн[правіць | правіць зыходнік]

Адзіны сімвал, які ні разу не памяняўся за ўсю гісторыю незалежнай Беларусі — гэта гімн. Пачынаючы з 1955 года, песня «Мы, беларусы» выкарыстоўвалася як гімн Беларускай ССР. Арыгінальны тэкст быў напісаны Клімковічам. Пасля распаду СССР, тэкст з гімна быў прыбраны, і аж да 2002 года гімн складаўся толькі з музыкі, напісанай Нестарам Сакалоўскім. 2 ліпеня 2002 года Аляксандр Лукашэнка адобрыў новы тэкст гімна, складзены Уладзімірам Карызнам. Ён прызначаўся для гімна Беларускай ССР. Прычынай захавання музыкі Сакалоўскага стала жаданне захаваць гістарычныя традыцыі краіны. У той час як спасылкі на Леніна, КПСС і ідэю савецкага братэрства былі адкінутыя, агульная ідэя «дружбы народаў» усё яшчэ застаецца ў сіле. Паводле звестак беларускага ўрада, пасля прыняцця дзяржаўнага гімна быў завершаны працяглы працэс прыняцця трох нацыянальных сімвалаў Беларусі.

Неафіцыйныя сімвалы[правіць | правіць зыходнік]

Беларускі арнамент

Апроч сцяга, герба і гімна, Беларусь мае некалькі неафіцыйных знакаў. Крыж Святой Ефрасінні, зроблены ў XII стагоддзі і згублены падчас Вялікай Айчыннай вайны, з’яўляецца духоўным сімвалам краіны. Таксама сімвалам Беларусі з’яўляецца зубр, які жыве ў Белавежскім лесе. Ён таксама з’яўляецца на сімвалах Брэсцкай вобласці. Яшчэ двума неафіцыйнымі сімваламі з’яўляюцца белы бусел і васілёк.

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. Государственная символика Республики Беларусь. Официальный интернет-портал Президента Республики Беларусь. Праверана 12 красавіка 2017. (руск.)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]