Экватарыяльная Гвінея: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 157 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q983 (translate me)
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Дзяржава
{{Краіна
|Беларуская назва= Рэспубліка Экватарыяльная Гвінея
|назва па-свойму=República de Guinea Ecuatorial
|Арыгінальная назва= {{lang-es|República de Guinea Ecuatorial}}<br />{{lang-fr|République de la Guinée Équatoriale}}<br />{{lang-pt|República da Guiné Equatorial}}
|назва па-беларуску=Рэспубліка Экватарыяльная Гвінея
|Родны склон= Экватарыяльнай Гвінеі
|герб=Coat of arms of Equatorial Guinea.svg
|Сцяг=Flag of Equatorial Guinea.svg
|сцяг=Flag_of_Equatorial_Guinea.svg
|Герб=Coat_of_arms_of_Equatorial_Guinea.svg
|дэвіз=
<!--|Замест герба=-->
|месца=LocationEquatorialGuinea.png
|Дэвіз= Unidad, Paz, Justicia («Адзінства, Мір, Справядлівасць»)
|мова=
|Назва гімна= Caminemos pisando las sendas
|сталіца=[[Малабо]]
<!--|Аўдыё=-->
|прадстаўнік=
|Форма кіравання= [[Прэзідэнцкая рэспубліка]]
|кіраўнік дзяржавы=
|lat_dir =N |lat_deg =1 |lat_min =37 |lat_sec =0
|плошча=
|lon_dir =E |lon_deg =10 |lon_min =29 |lon_sec =0
|насельніцтва=
|region = GQ
|год=
|CoordScale =1000000
|шчыльнасць насельніцтва=
|На карце= Equatorial Guinea on the globe (Africa centered).svg
|грашовая адзінка=
|Мова= [[Іспанская мова|іспанская]], [[Французская мова|французская]], [[Партугальская мова|партугальская]]
|часавы пояс=
|Заснавана=
|гімн=
|Дата незалежнасці= [[12 кастрычніка]] [[1968]]
|нумарныя знакі=
|Незалежнасць ад= [[Іспанія|Іспаніі]]
|TLD=
|Сталіца= [[Малаба]]
|міжнародны тэлефонны код=
|Найбуйнейшы горад=[[Бата, Экватарыяльная Гвінея|Бата]]
|схем.карта=
|Пасады кіраўнікоў=[[Прэзідэнт Экватарыяльнай Гвінеі|Прэзідэнт]]</br>[[Спіс прэм'ер-міністраў Экватарыяльнай Гвінеі|Прэм'ер-міністр]]
|}}
|Кіраўнікі= [[Тэадора Абіянг Нгема Мбасога]] </br> [[Ігнасіа Танг|Ігнасіа Мілам Танг]]
|Месца па тэрыторыі= 141
|Тэрыторыя= 28 051
|Працэнт вады= малаважны
|Месца па насельніцтве= 159
|Насельніцтва= 650 тыс.
|Год перапісу=2010
|Шчыльнасць насельніцтва=16,9
|ІРЧП = {{рост}} 0,537<ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Table1.pdf|title=Human Development Report 2011|year=2011|publisher=United Nations Development Programme|accessdate=August 21, 2012|archiveurl=http://www.webcitation.org/6DnKgBRkb|archivedate=2013-01-19}}</ref>
|Год разліку ІРЧП = 2011
|Месца па ІРЧП = 136
|Узровень ІРЧП = <span style="color:#fc0;">'''сярэдні'''</span>
|ВУП=9,1 млрд
|Год разліку ВУП= 2004
|Месца па ВУП=182
|ВУП на душу насельніцтва=16,507
|Валюта=[[Франк КФА BEAC|Франк КФА]] (CFA franc)
|Дамены=[[.gq]]
|Тэлефонны код=240
|Часавыя паясы= +1
<!--|Заўвагі=-->
}}
'''Экватарыяльная Гвінея''', '''Рэспубліка Экватарыяльная Гвінея''' ({{lang-es|República de Guinea Ecuatorial}}) — краіна ў [[Афрыка|Афрыцы]]. Уключае мацерыковую частку — Рыа-Муні (26 тыс. км²) і астравы [[Востраў Анабон|Анабон]] і [[Востраў Біёка|Біёка]] ў [[Гвінейскі заліў|Гвінейскім заліве]]. Мяжуе на поўначы з [[Камерун]]ам, на поўдні і паўднёвым усходзе — з [[Габон]]ам. Сталіца — [[Горад Малаба|Малаба]], размешчаная на востраве [[востраў Біёка|Біёка]] (раней Фернанда-По). Насельніцтва складае 504 тысячы чалавек (2009)<ref name="Усаў"/>.
'''Экватарыяльная Гвінея''', '''Рэспубліка Экватарыяльная Гвінея''' ({{lang-es|República de Guinea Ecuatorial}}) — краіна ў [[Афрыка|Афрыцы]]. Уключае мацерыковую частку — Рыа-Муні (26 тыс. км²) і астравы [[Востраў Анабон|Анабон]] і [[Востраў Біёка|Біёка]] ў [[Гвінейскі заліў|Гвінейскім заліве]]. Мяжуе на поўначы з [[Камерун]]ам, на поўдні і паўднёвым усходзе — з [[Габон]]ам. Сталіца — [[Горад Малаба|Малаба]], размешчаная на востраве [[востраў Біёка|Біёка]] (раней Фернанда-По). Насельніцтва складае 504 тысячы чалавек (2009)<ref name="Усаў"/>.


Радок 31: Радок 53:
{{зноскі}}
{{зноскі}}


== Спасылкі ==
{{Commonscat|Equatorial Guinea}}
{{Commons|Category:Equatorial Guinea}}
* [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ek.html#Econ Інфармацыя з сайта Цэнтральнага разведвальнага кіравання ЗША]


{{пачатак артыкулу}}
{{пачатак артыкулу}}
Радок 45: Радок 69:


[[Катэгорыя:Экватарыяльная Гвінея| ]]
[[Катэгорыя:Экватарыяльная Гвінея| ]]
[[Катэгорыя:Унітарныя дзяржавы]]
[[Катэгорыя:Цэнтральная Афрыка]]

Версія ад 22:23, 26 красавіка 2013

Рэспубліка Экватарыяльная Гвінея
ісп.: República de Guinea Ecuatorial
фр.: République de la Guinée Équatoriale
парт.: República da Guiné Equatorial
Герб Экватарыяльнай Гвінеі
Сцяг Экватарыяльнай Гвінеі Герб Экватарыяльнай Гвінеі
Дэвіз: «Unidad, Paz, Justicia («Адзінства, Мір, Справядлівасць»)»
Гімн: «Caminemos pisando las sendas»
Дата незалежнасці 12 кастрычніка 1968 (ад Іспаніі)
Афіцыйная мова іспанская, французская, партугальская
Сталіца Малаба
Найбуйнейшы горад Бата
Форма кіравання Прэзідэнцкая рэспубліка
Прэзідэнт
Прэм'ер-міністр
Тэадора Абіянг Нгема Мбасога
Ігнасіа Мілам Танг
Плошча
• Усяго
• % воднай паверхні
141-я ў свеце
28 051 км²
малаважны
Насельніцтва
• Ацэнка (2010)
Шчыльнасць

650 тыс. чал.
16,9 чал./км²
ВУП
  • Разам (2004)
  • На душу насельніцтва

$9,1 млрд  (182-ы)
$16,507
ІРЧП (2011) 0,537[1] (сярэдні) (136-ы)
Валюта Франк КФА (CFA franc)
Інтэрнэт-дамены .gq
Код ISO (Alpha-2) GQ
Код ISO (Alpha-3) GNQ
Код МАК GEQ
Тэлефонны код +240
Часавыя паясы +1

Экватарыяльная Гвінея, Рэспубліка Экватарыяльная Гвінея (ісп.: República de Guinea Ecuatorial) — краіна ў Афрыцы. Уключае мацерыковую частку — Рыа-Муні (26 тыс. км²) і астравы Анабон і Біёка ў Гвінейскім заліве. Мяжуе на поўначы з Камерунам, на поўдні і паўднёвым усходзе — з Габонам. Сталіца — Малаба, размешчаная на востраве Біёка (раней Фернанда-По). Насельніцтва складае 504 тысячы чалавек (2009)[2].

Мінуўшчына

Краіна атрымала незалежнасць ад Іспаніі ў 1968 годзе. Тады ж першым прэзідэнтам абралі Францыска Маціяса Нгуэма, які дагэтуль працаваў клеркам у каланіяльнай адміністрацыі. Пасля абрання Нгуэма кінуў у астрог свайго суперніка ў выбарах Баніфацыя Эду, які і скончыў там сваё жыццё. Пазней Францыска Нгуэма адправіў у выгнанне 70 тысячаў іспанцаў, у якіх адабраў маёнткі дзеля ажыццяўлення сацыялістычнага шляху развіцця. У выніку ў 1975 годзе былі зачыненыя школы, бо не засталося настаўнікаў. Урад забараніў ужываць слова «інтэлігенцыя», а потым і дзейнасць каталіцкай царквы. Святароў пачалі забіваць, часта іх нават укрыжоўвалі. У выніку пашырэння катаванняў і забойстваў на астатніх жыхароў краіны (людзей забівалі жалезнымі прутамі, закопвалі жывымі ці катавалі голадам у астрогах і працоўных лагерах), паводле міжнародных арганізацый, загінула больш за 60 тысячаў. Тым часам, жонка Францыска Нгуэмы ўцякла за мяжу. Каб людзі не маглі ўцякаць з краіны, Нгуэма загадаў знішчыць усе караблі і рыбацкія лодкі. Ён таксама збіраў чарапы сваіх ворагаў, а галовы забітых вывешваліся па вуліцах. Дзяржаўны скарб перанеслі ў родную вёску Францыска Нгуэмы, дзе ён складваў грошы проста на зямлю ў сваім жытле[2].

Пераварот адбыўся ў 1979 годзе, а да ўлады прыйшоў пляменнік Францыска Нгуэмы Тэадора Обіянг Нгуэма. Самога дыктатара расстралялі разам з бліжэйшымі паплечнікамі. Прыгавор выканалі мараканцы, бо мясцовыя вайскоўцы верылі ў яго надзвычайныя сілы. Пры Тэадоры Нгуэме на ўзбярэжжы краіны адкрылі залежы нафты, што ператварыла Экватарыяльную Гвінею ў аднаго з найбуйнешых экспарцёраў нафты ў Афрыцы. Аднак увесь прыбытак ад экспарту ідзе ў кішэню Тэадора Нгуэмы і яго сям'і[2].

Зноскі

  1. Human Development Report 2011. United Nations Development Programme (2011). Архівавана з першакрыніцы 19 студзеня 2013. Праверана August 21, 2012.
  2. а б в Павел Усаў. Экватарыяльная Гвінэя// Польскае радыё для замежжа. 15 ліпеня 2009

Спасылкі

Шаблон:Пачатак артыкулу