Залаты мяч

Залаты мяч (фр.: Ballon d’Or; часта згадваецца як узнагарода найлепшаму футбалісту года ў Еўропе) — штогадовая футбольная ўзнагарода. Яна прысуджаецца ў канцы кожнага года футбалісту, які, паводле галасавання спецыялістаў, гуляў лепш за ўсіх у мінулым годзе. Прэмія была створана галоўным рэдактарам журнала «France Football» Габрыэлем Ано, які папрасіў сваіх калегаў прагаласаваць за найлепшага футбаліста года ў Еўропе ў 1956 годзе. Першым пераможцам стаў Стэнлі Мэцьюз з «Блэкпула», які таксама стаў самым узроставым уладальнікам узнагароды, атрымаўшы яе ў 41 год[1].
Першапачаткова журналісты маглі галасаваць толькі за еўрапейскіх футбалістаў, якія выступалі ў еўрапейскіх клубах, а такія гульцы, як Дыега Марадона (які гуляў у еўрапейскіх клубах, але не быў еўрапейцам) і Пеле (які не быў еўрапейцам і не гуляў у еўрапейскіх клубах) не маглі атрымаць узнагароду[2]. Змены ў правілах у 1995 годзе дазволілі прэтэндаваць на прэмію нееўрапейскім футбалістам, калі яны гулялі ў еўрапейскіх клубах, і ў тым жа годзе «Залаты мяч» атрымаў першы нееўрапейскі гулец Джордж Веа з Ліберыі, які выступаў за «Мілан»[3]. У выніку, з 1995 па 2009 гады найбольшую колькасць «Залатых мячоў» атрымалі бразільскія гульцы (5). З 2007 года любы футбаліст у свеце атрымліваў права прэтэндаваць на «Залаты мяч», а таксама павялічылась колькасць журналістаў, якія вызначалі пераможцу: з 52 еўрапейскіх журналістаў, якія галасавалі ў 2006 годзе, да 96 журналістаў з усяго свету, кожны з якіх абіраў пяцёрку найлепшых гульцоў[4].
Чатыры футбалісты атрымлівалі ўзнагароду па тры разы: Ёхан Кройф, Мішэль Плаціні, Марка ван Бастэн і Крыштыяну Раналду. Плаціні стаў адзіным гульцом, які атрымаў прэмію тры разы запар, выйграўшы «Залаты мяч» з 1983 па 1985 гады[1]. У 1997 годзе Раналду стаў першым бразільцам, які атрымаў гэту ўзнагароду, пасля таго, як нееўрапейцы атрымалі такую магчымасць[3]. Найбольшую колькасць узнагарод атрымалі нідэрландскія і нямецкія футбалісты — па 7 «Залатых мячоў». Гульцы з іспанскага клуба «Рэал», а таксама італьянскіх клубаў «Мілан» і «Ювентус» атрымалі па 8 узнагарод, што таксама з’яўляецца рэкордам[5]. Ліянель Месі атрымаў апошні «Залаты мяч» у 2009 годзе, стаўшы першым і адзіным прадстаўніком Аргенціны, які выйграў гэту ўзнагароду[6]. Дванаццаць разоў пераможцы «Залатога мяча» ў тым жа годзе атрымлівалі і ўзнагароду «Ігрок года ФІФА».[7][8]
Прэмія «Залаты мяч» была аб’яднаная з прэміяй ФІФА «Ігрок года ў свеце» ў 2010 годзе, і з таго часу найлепшы футбаліст штогод атрымліваў узнагароду «Залаты мяч ФІФА»[9]. У 2011 годзе УЕФА заснавала прэмію «Ігрок года ў Еўропе», і яна можа лічыцца пераемніцай старога «Залатога мяча» пасля таго, як ён быў ператвораны на «Залаты мяч ФІФА»[10].
У верасні 2016 года ФІФА спыніла супрацоўніцтва з «France Football» па ўручэнні «Залатога мяча ФІФА», і «Залаты мяч» быў адноўлены пад эгідай «France Football». Цяперашнім уладальнікам узнагароды з’яўляецца французскі футбаліст іспанскага «Рэала Мадрыд» Карым Бензема, які атрымаў яе 17 кастрычніка 2022 года.
Пераможцы[правіць | правіць зыходнік]
Статыстыка прызёраў[правіць | правіць зыходнік]



№ | Пераможца | 1 | 2 | 3 | Усяго |
---|---|---|---|---|---|
1 | ![]() |
3 | 3 | 1 | 7 |
2 | ![]() |
3 | 3 | 1 | 7 |
3 | ![]() |
3 | — | 2 | 5 |
4 | ![]() |
2 | 2 | 1 | 5 |
5 | ![]() |
3 | — | 1 | 4 |
6 | ![]() |
2 | 1 | 1 | 4 |
7 | ![]() |
1 | 2 | 1 | 4 |
8 | ![]() |
1 | 1 | 2 | 4 |
9 | ![]() |
1 | 1 | 2 | 4 |
10 | ![]() |
3 | — | — | 3 |
11 | ![]() |
2 | 1 | — | 3 |
12 | ![]() |
2 | 1 | — | 3 |
13 | ![]() |
2 | 1 | — | 3 |
14 | ![]() |
1 | 2 | — | 3 |
15 | ![]() |
1 | 2 | — | 3 |
16 | ![]() |
1 | 1 | 1 | 3 |
17 | ![]() |
1 | — | 2 | 3 |
18 | ![]() |
— | 1 | 2 | 3 |
19 | ![]() |
1 | 1 | — | 2 |
20 | ![]() |
1 | 1 | — | 2 |
21 | ![]() |
1 | 1 | — | 2 |
22 | ![]() |
1 | 1 | — | 2 |
23 | ![]() |
1 | 1 | — | 2 |
24 | ![]() |
1 | — | 1 | 2 |
25 | ![]() |
1 | — | 1 | 2 |
26 | ![]() |
1 | — | 1 | 2 |
27 | ![]() |
— | 1 | 1 | 2 |
28 | ![]() |
— | 1 | 1 | 2 |
29 | ![]() |
— | 1 | 1 | 2 |
30 | ![]() |
— | 1 | 1 | 2 |
31 | ![]() |
— | 1 | 1 | 2 |
32 | ![]() |
— | — | 2 | 2 |
33 | ![]() |
— | — | 2 | 2 |
34 | ![]() |
— | — | 2 | 2 |
35 | ![]() |
— | — | 2 | 2 |
36 | ![]() |
— | — | 2 | 2 |
37 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
38 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
39 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
40 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
41 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
42 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
43 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
44 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
45 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
46 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
47 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
48 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
49 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
50 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
51 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
52 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
53 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
54 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
55 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
56 | ![]() |
1 | — | — | 1 |
57 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
58 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
59 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
60 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
61 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
62 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
63 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
64 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
65 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
66 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
67 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
68 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
69 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
70 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
71 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
72 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
73 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
74 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
75 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
76 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
77 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
78 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
79 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
80 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
81 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
82 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
83 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
84 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
85 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
86 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
87 | ![]() |
— | 1 | — | 1 |
88 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
89 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
90 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
91 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
92 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
93 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
94 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
95 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
96 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
97 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
98 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
99 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
100 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
101 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
102 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
103 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
104 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
105 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
106 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
107 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
108 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
109 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
110 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
111 | ![]() |
— | — | 1 | 1 |
Статыстыка паводле краін[правіць | правіць зыходнік]
КП | |||||
---|---|---|---|---|---|
![]() |
7 (1970, 1972, 1976, 1980, 1981, 1990, 1996) | 10 (1958, 1972 (2), 1974, 1975, 1979, 1980, 1981, 1991, 1995) | 10 (1960, 1962, 1966, 1969, 1973, 1981, 1985, 1990, 2001, 2002) | 27 | 14 |
![]() |
7 (1958, 1983, 1984, 1985, 1991, 1998, 2022) | 5 (1959, 1982, 1984, 2000, 2003) | 10 (1956, 1957, 1958, 1977, 1980, 1993, 1997, 2006, 2016, 2018) | 22 | 11 |
![]() |
7 (1971, 1973, 1974, 1987, 1988, 1989, 1992) | 4 (1976, 1988, 1993, 2019) | 6 (1975, 1978, 1979, 1988, 1989, 1992) | 18 | 8 |
![]() |
5 (1961, 1969, 1982, 1993, 2006) | 9 (1963, 1965, 1969, 1971, 1973, 1989, 1990, 1994, 2006) | 4 (1970, 1994, 2003, 2021) | 18 | 14 |
![]() |
5 (1956, 1966, 1978, 1979, 2001) | 8 (1957, 1967, 1968, 1970, 1977, 1986, 1999, 2005) | 5 (1957, 1961, 1963, 1996, 2005) | 18 | 14 |
![]() |
5 (1965, 2000, 2008, 2016, 2017) | 7 (1962, 1966, 1987, 2004, 2007, 2009, 2018) | 1 (2019) | 13 | 5 |
![]() |
5 (1997, 1999, 2002, 2005, 2007) | 2 (1996, 2002) | 3 (1998, 2004, 2017) | 10 | 6 |
![]() |
3 (1957, 1959, 1960) | 4 (1956, 1961, 1964, 2001) | 6 (1964, 1965, 1986, 1987, 2008, 2009) | 13 | 7 |
![]() |
3 (2009, 2019, 2021) | 3 (2008, 2016, 2017) | 1 (2007) | 7 | 1 |
![]() |
3 (1963, 1975, 1986) | 0 | 0 | 3 | 3 |
![]() |
2 (1962, 2003) | 0 | 1 (1976) | 3 | 3 |
![]() |
1 (1977) | 1 (1985) | 2 (1983, 1984) | 4 | 2 |
![]() |
1 (1964) | 1 (1983) | 1 (1967) | 3 | 3 |
![]() |
1 (2018) | 1 (1998) | 0 | 2 | 2 |
![]() |
1 (1994) | 1 (1992) | 0 | 2 | 1 |
![]() |
1 (1967) | 1 (1960) | 0 | 2 | 2 |
![]() |
1 (2004) | 0 | 2 (1999, 2000) | 3 | 1 |
![]() |
1 (1968) | 0 | 1 (1971) | 2 | 1 |
![]() |
1 (1995) | 0 | 0 | 1 | 1 |
![]() |
0 | 2 (1991 (2)) | 1 (1968) | 3 | 3 |
![]() |
0 | 1 (2021) | 2 (1974, 1982) | 3 | 3 |
![]() |
0 | 1 (2002) | 0 | 1 | 1 |
![]() |
0 | 1 (1997) | 0 | 1 | 1 |
![]() |
0 | 1 (1978) | 0 | 1 | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (2022) | 1 | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1995) | 1 | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1959) | 1 | 1 |
Статыстыка паводле клубаў[правіць | правіць зыходнік]
![]() |
10 (1957, 1958, 1959, 2000, 2002, 2006, 2016, 2017, 2018, 2022) | 8 (1956, 1959, 1960, 1997, 1998, 2001, 2002, 2009) | 5 (1956, 1957, 1964, 1986, 1987) | 23 |
![]() |
8 (1960, 1973, 1974, 1994, 1999, 2005, 2009, 2019) | 9 (1978, 1980, 1986, 1992, 1996, 2004, 2008, 2016, 2017) | 6 (1975, 1981, 1985, 2004, 2007, 2009) | 23 |
![]() |
8 (1961, 1982, 1983, 1984, 1985, 1993, 1998, 2003) | 6 (1973, 1990, 1994, 2000, 2006, 2018) | 4 (1959, 1982, 1997, 2019) | 18 |
![]() |
8 (1969, 1987, 1988, 1989, 1992, 1995, 2004, 2007) | 3 (1963, 1988, 1989) | 6 (1988, 1989, 1994, 1999, 2000, 2003) | 17 |
![]() |
5 (1970, 1972, 1976, 1980, 1981) | 7 (1972, 1974, 1975, 1979, 1981, 1995, 2021) | 5 (1966, 1969, 1973, 2001, 2002) | 17 |
![]() |
4 (1964, 1966, 1968, 2008) | 4 (1967, 1968, 1999, 2007) | 3 (1957, 1971, 1993) | 11 |
![]() |
2 (1990, 1997) | 6 (1961, 1964, 1965, 1971, 1991, 1993) | 3 (1965, 1990, 1998) | 11 |
![]() |
2 (1978, 1979) | 1 (1977) | 1 (1960) | 4 |
![]() |
2 (1975, 1986) | 0 | 0 | 2 |
![]() |
1 (2001) | 3 (1983, 2019, 2022) | 2 (2005, 2008) | 6 |
![]() |
1 (1965) | 2 (1962, 1966) | 0 | 3 |
![]() |
1 (1977) | 1 (1972) | 0 | 2 |
![]() |
1 (1971) | 0 | 3 (1979, 1992, 1995) | 4 |
![]() |
1 (2021) | 0 | 1 (2017) | 2 |
![]() |
1 (1962) | 0 | 1 (1976) | 2 |
![]() |
1 (1996) | 0 | 0 | 1 |
![]() |
1 (1991) | 0 | 0 | 1 |
![]() |
1 (1967) | 0 | 0 | 1 |
![]() |
1 (1963) | 0 | 0 | 1 |
![]() |
1 (1956) | 0 | 0 | 1 |
![]() |
0 | 2 (1991 (2)) | 1 (1968) | 3 |
![]() |
0 | 2 (1982, 1984) | 0 | 2 |
![]() |
0 | 1 (1987) | 2 (2016, 2018) | 3 |
![]() |
0 | 1 (2005) | 1 (2021) | 2 |
![]() |
0 | 1 (2003) | 1 (2006) | 2 |
![]() |
0 | 1 (1985) | 1 (1984) | 2 |
![]() |
0 | 1 (1976) | 1 (1978) | 2 |
![]() |
0 | 1 (1969) | 1 (1970) | 2 |
![]() |
0 | 1 (1970) | 0 | 1 |
![]() |
0 | 1 (1958) | 0 | 1 |
![]() |
0 | 1 (1957) | 0 | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (2022) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1996) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1983) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1980) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1977) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1974) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1967) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1963) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1962) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1961) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1958) | 1 |
Статыстыка паводле чэмпіянатаў[правіць | правіць зыходнік]
Табліца дэманструе тыя чэмпіянаты, у якіх зараз гуляюць клубы ўладальнікаў «Залатых мячоў». У некаторых выпадках чэмпіянат, у якім клуб гуляе сёння, адрозніваецца ад чэмпіянату, у якім клуб гуляў у тым годзе, калі футбаліст атрымаў узнагароду. Напрыклад, у 1962 годзе, калі Ёсеф Масапуст атрымаў «Залаты мяч», яго каманда, «Дукла», гуляла ў Першай лізе Чэхаславакіі, а зараз — у Першай лізе Чэхіі.
![]() |
18 (1957, 1958, 1959, 1960, 1973, 1974, 1994, 1999, 2000, 2002, 2005, 2006, 2009, 2016, 2017, 2018, 2019, 2022) | 18 (1956, 1959, 1960, 1978, 1980, 1986, 1987, 1992, 1996, 1997, 1998, 2001, 2002, 2004, 2008, 2009, 2016, 2017) | 13 (1956, 1957, 1964, 1975, 1981, 1985, 1986, 1987, 2004, 2007, 2009, 2016, 2018) | 49 |
![]() |
18 (1961, 1969, 1982, 1983, 1984, 1985, 1987, 1988, 1989, 1990, 1992, 1993, 1995, 1997, 1998, 2003, 2004, 2007) | 17 (1961, 1963, 1964, 1965, 1969, 1971, 1973, 1985, 1988, 1989, 1990, 1991, 1993, 1994, 2000, 2006, 2018) | 15 (1959, 1965, 1970, 1982, 1984, 1988, 1989, 1990, 1994, 1997, 1998, 1999, 2000, 2003, 2019) | 50 |
![]() |
9 (1970, 1972, 1976, 1977, 1978, 1979, 1980, 1981, 1996) | 10 (1958, 1972 (2), 1974, 1975, 1977, 1979, 1981, 1995, 2021) | 7 (1960, 1962, 1966, 1969, 1973, 2001, 2002) | 26 |
![]() |
6 (1956, 1964, 1966, 1968, 2001, 2008) | 11 (1957, 1967, 1968, 1970, 1983, 1999, 2003, 2005, 2007, 2019, 2022) | 11 (1957, 1961, 1963, 1971, 1993, 1996, 2005, 2006, 2008, 2021, 2022) | 28 |
![]() |
2 (1991, 2021) | 2 (1982, 1984) | 4 (1958, 1977, 1980, 2017) | 8 |
![]() |
2 (1975, 1986) | 0 | 0 | 2 |
![]() |
1 (1965) | 2 (1962, 1966) | 0 | 3 |
![]() |
1 (1971) | 0 | 3 (1979, 1992, 1995) | 4 |
![]() |
1 (1962) | 0 | 1 (1976) | 2 |
![]() |
1 (1967) | 0 | 0 | 1 |
![]() |
1 (1963) | 0 | 0 | 1 |
![]() |
0 | 2 (1991 (2)) | 1 (1968) | 3 |
![]() |
0 | 1 (1976) | 1 (1978) | 2 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1974) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1967) | 1 |
![]() |
0 | 0 | 1 (1983) | 1 |
Рэкорды[правіць | правіць зыходнік]


Шматразовыя пераможцы[правіць | правіць зыходнік]
Футбаліст | КП | Гады |
---|---|---|
![]() |
3 | 1971, 1973, 1974 |
![]() |
3 | 1983, 1984, 1985 |
![]() |
3 | 1988, 1989, 1992 |
![]() |
3 | 2008, 2016, 2017 |
![]() |
3 | 2009, 2019, 2021 |
![]() ![]() |
2 | 1957, 1959 |
![]() |
2 | 1972, 1976 |
![]() |
2 | 1978, 1979 |
![]() |
2 | 1980, 1981 |
![]() |
2 | 1997, 2002 |
Найбольшая колькасць галасоў[правіць | правіць зыходнік]
2009 | ![]() |
![]() |
473 | 480 | 98,54 |
1984 | ![]() |
![]() |
128 | 130 | 98,46 |
2022 | ![]() |
![]() |
549 | 558 | 98,39 |
1985 | ![]() |
![]() |
127 | 130 | 97,69 |
1980 | ![]() |
![]() |
122 | 125 | 97,60 |
Найменшая колькасць галасоў[правіць | правіць зыходнік]
1961 | ![]() |
![]() |
46 | 95 | 48,42 |
1968 | ![]() |
![]() |
61 | 125 | 48,80 |
1996 | ![]() |
![]() |
144 | 255 | 56,47 |
1967 | ![]() |
![]() |
68 | 120 | 56,67 |
1960 | ![]() |
![]() |
54 | 95 | 56,84 |
Самыя маладыя пераможцы[правіць | правіць зыходнік]
1 | ![]() |
21 год і 3 месяцы |
2 | ![]() |
21 год і 11 месяцаў |
3 | ![]() |
22 гады і 5 месяцаў |
4 | ![]() |
22 гады і 6 месяцаў |
5 | ![]() |
23 гады і 1 месяц |
«Супер Залаты мяч»[правіць | правіць зыходнік]
Спецыяльны «Залаты мяч» быў уручаны ў снежні 1989 года Альфрэду Ды Стэфану, атрымаўшы назву «Супер Залаты мяч» (фр.: Super Ballon d’Or). Ды Стэфана атрымаў яго паводле галасавання, у якім ён абышоў Ёхана Кройфа і Мішэля Плаціні[21].
Футбаліст стагоддзя[правіць | правіць зыходнік]
У 1999 годзе «France Football» прапанаваў былым пераможцам «Залатога мяча» абраць «Футбаліста стагоддзя»[22]. Бразілец Пеле атрымаў найбольшую колькасць галасоў: яго прызналі найвялікшым гульцом усіх часоў 17 прагаласаваўшых. Сярод 34-х уладальнікаў «Залатых мячоў» (з 1956 па 1999 год) у галасаванні прымалі ўдзел 30. Стэнлі Мэцьюз, Амар Сівары і Джордж Бест адмовіліся галасаваць, а Леў Яшын памёр ад раку страўніка за дзевяць гадоў да гэтага. Кожны з 30 удзельнікаў галасавання абіраў па 5 найлепшых футбалістаў. Першыя месцы атрымлівалі па 5 ачкоў, другія месцы — па 4, трэція — па 3, чацвёртыя — па 2 і пятыя — па 1. Альфрэда Ды Стэфана абраў толькі першае месца, Мішэль Плаціні — толькі першае і другое месцы, а Джордж Веа абраў два пятыя месцы (даўшы па ½ ачка кожнаму з іх).
Футбаліст | Нацыянальнасць | Ачкі | Першае месца | Другое месца | Трэцяе месца | Чацвёртае месца | Пятае месца | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Пеле | ![]() |
122 | 17 | 5 | 4 | 2 | 1 |
2 | Дыега Марадона | ![]() |
65 | 3 | 6 | 5 | 5 | 1 |
3 | Ёхан Кройф | ![]() |
62 | 1 | 4 | 7 | 9 | 2 |
4 | Альфрэда Ды Стэфана | ![]() ![]() ![]() |
44 | 4 | 3 | 3 | 1 | 1 |
5 | Мішэль Плаціні | ![]() |
40 | 1 | 5 | 1 | 3 | 6 |
Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]
- ↑ Нарадзіўшыся ў Аргенціне, Альфрэда Ды Стэфана прыняў іспанскае грамадзянства ў 1956 годзе і стаў гуляць за нацыянальную зборную Іспаніі.
- ↑ Нарадзіўшыся ў Аргенціне, Амар Сівары прыняў італьянскае грамадзянства ў 1961 годзе і стаў гуляць за нацыянальную зборную Італіі.
- ↑ Ёхан Кройф перайшоў у «Барселону» з «Аякса» ў 1973 годзе.
- ↑ Кевін Кіган перайшоў у «Гамбург» з «Ліверпула» ў 1977 годзе.
- ↑ Гары Лінекер перайшоў у «Барселону» з «Эвертана» ў 1986 годзе.
- ↑ Руд Гуліт перайшоў у «Мілан» з ПСВ у 1987 годзе.
- ↑ Паўлу Футры перайшоў у «Атлетыка» з «Порту» ў 1987 годзе.
- ↑ Франк Райкард перайшоў у «Мілан» з «Рэала Сарагосы» ў 1988 годзе.
- ↑ Джордж Веа перайшоў у «Мілан» з «Пары Сен-Жэрмен» у 1995 годзе.
- ↑ Раналду перайшоў у «Барселону» з ПСВ у 1996 годзе.
- ↑ Раналду перайшоў у «Інтэрнацыянале» з «Барселоны» ў 1997 годзе.
- ↑ Луіш Фігу перайшоў у «Рэал Мадрыд» з «Барселоны» ў 2000 годзе.
- ↑ Раналду перайшоў у «Рэал Мадрыд» з «Інтэрнацыянале» ў 2002 годзе.
- ↑ Дэку перайшоў у «Барселону» з «Порту» ў 2004 годзе.
- ↑ Крыштыяну Раналду перайшоў у «Рэал Мадрыд» з «Манчэстэр Юнайтэд» у 2009 годзе.
- ↑ Неймар перайшоў у «Пары Сен-Жэрмен» з «Барселоны» ў 2017 годзе.
- ↑ Крыштыяну Раналду перайшоў у «Ювентус» з «Рэала Мадрыд» у 2018 годзе.
- ↑ Ліянель Месі перайшоў у «Пары Сен-Жэрмен» з «Барселоны» ў 2021 годзе.
Зноскі[правіць | правіць зыходнік]
- ↑ а б Ronaldo joins legendary list , BBC Sport, British Broadcasting Corporation (1 снежня 2008). Праверана 4 снежня 2008.
- ↑ Matthews wins first Golden Ball , BBC Sport, British Broadcasting Corporation (1 снежня 2008). Праверана 4 снежня 2008.
- ↑ а б The 1990s Ballon d’Or winners , BBC Sport, British Broadcasting Corporation (1 снежня 2008). Праверана 4 снежня 2008.
- ↑ Kaka wins 2007 award , BBC Sport, British Broadcasting Corporation (1 снежня 2008). Праверана 4 снежня 2008.
- ↑ Rankings by Wins . Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (9 кастрычніка 2008). Праверана 4 снежня 2008.
- ↑ Messi obtiene el Balón de oro 2009(ісп.) , El Economista (1 снежня 2009). Праверана 1 снежня 2009.
- ↑ https://www.cambridge.org/core/journals/perspectives-on-politics/article/abs/messi-ronaldo-and-the-politics-of-celebrity-elections-voting-for-the-best-soccer-player-in-the-world/36CB5CB44D4C06866305408163A49290
- ↑ https://www.sportbible.com/football/ballon-dor-votes-lionel-messi-cristiano-ronaldo-665271-20230302
- ↑ The FIFA Ballon d’Or is born(недаступная спасылка). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association (5 ліпеня 2010). Архівавана з першакрыніцы 14 верасня 2014. Праверана 4 снежня 2012.
- ↑ How the award came about . UEFA.com. Union of European Football Associations (9 жніўня 2011). Праверана 6 лістапада 2011.
- ↑ Bellwood, Tom. The best footballers to have never played in the World Cup . Daily Mail (4 снежня 2009). Праверана 16 чэрвеня 2011.
- ↑ Juve legend Sívori dies . uefa.com. Union of European Football Associations (18 лютага 2005). Праверана 16 лютага 2011.
- ↑ "The history of the world transfer record". BBC News. 1 мая 2014
- ↑ Sexy football to sexy golf, Gullit shows his class , The Scotsman, Johnston Press Digital Publishing (4 кастрычніка 2008). Праверана 6 снежня 2008.
- ↑ Harris, Nick. George Weah: favourite to win biggest battle – leading his country off the field , The Independent, Associated Press (7 снежня 2004). Праверана 6 снежня 2008.
- ↑ Fast facts on Ronaldo . Sports Illustrated. Reuters (31 жніўня 2002). Праверана 6 снежня 2008.
- ↑ Nash, Elizabeth. Figo defects to Real Madrid for record £37.2m , The Independent, Associated Press (25 ліпеня 2000). Праверана 6 снежня 2008.
- ↑ Real ropes Ronaldo(недаступная спасылка). Sports Illustrated. Associated Press (31 жніўня 2002). Архівавана з першакрыніцы 5 снежня 2008. Праверана 6 снежня 2008.
- ↑ Real sign Cannavaro and Emerson , BBC Sport, British Broadcasting Corporation (19 ліпеня 2006). Праверана 6 снежня 2008.
- ↑ Man Utd accept £80m Ronaldo bid , BBC Sport, British Broadcasting Corporation (11 чэрвеня 2009). Праверана 11 чэрвеня 2009.
- ↑ http://www.goal.com/es/news/27/liga-de-espa%C3%B1a/2011/12/24/2816156/real-madrid-21-a%C3%B1os-del-%C3%BAnico-s%C3%BAper-bal%C3%B3n-de-oro-de-la
- ↑ http://www.rsssf.com/miscellaneous/best-x-players-of-y.html#ff-poc
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Футбаліст года ў Еўропе («Залаты мяч») . Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (9 кастрычніка 2008). Праверана 5 снежня 2008.
Гэты спіс уваходзіць у лік выдатных спісаў беларускамоўнага раздзела Вікіпедыі. |