Шаўляй

Горад Шаўляй літ.: Šiauliai Герб Сцяг Краіна Літва Статус гарадское самакіраванне Павет Шаўляйскі Каардынаты 55°55′41″ пн. ш. 23°19′00″ у. д. Кіраўнік Артурас Вісоцкас[d] Першае згадванне 1236 Ранейшыя назвы Шаўлі Плошча 81,13 км² Вышыня цэнтра 107 м і 129 м Насельніцтва 104 300 чал. (1 студзеня 2023) Часавы пояс UTC+2, летам UTC+3 Тэлефонны код 41 Паштовыя індэксы LT-76001 Аўтамабільны код S Афіцыйны сайт siauliai.lt Шаўляй на карце Літвы

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Шаўля́й (літ.: Šiauliai , жам. Šiaulē, традыцыйная беларускай назва — Шаўлі́) — горад у паўночнай Літве. Плошча горада складае 81 км², насельніцтва 133,9 тыс. чалавек (4-ы паводле велічыні горад краіны). З’яўляецца адміністрацыйным цэнтрам Шаўляйскага павета, Шаўляйскага раёна і Шаўляйскага гарадскога самакіравання. Прамысловы, культурны і навуковы цэнтр этнаграфічнага рэгіёна Жамойць. Працуе Шаўляйскі міжнародны аэрапорт.

Гісторыя

Назва горада паходзіць ад літ.: saulys — выстрал. Верагодна, у наваколлі, каля возера Тальс, у сярэдневякоўі знаходзілася паселішча паляўнічых. Магчыма, назва горада ўпершыню згадваецца ў 1236 годзе ў сувязі з бітвай паміж літоўцамі і войскам Лівонскага ордэна.

Як горад Шаўлі упамінаюцца ў грамаце Жыгімонта Старога ў 1524 годзе. Гарадскі прывілей атрымаў у 1569 годзе, а з 1589 года тут створаная каралеўская эканомія, то бок увесь прыбытак горада ішоў на ўтрыманне каралеўскага двара. Да 1795 года Шаўляй уваходзіў у склад Вялікага Княства Літоўскага.

Вуліца Вільнюская

Ураджэнцы

• Тадэвуш Валянскі (1785—1865) — гісторык і археолаг, калекцыянер
• Антанас Гудайціс (1904—1989) — літоўскі жывапісец, Народны мастак СССР.
• Марыя Ластоўская (1872—1957) — літоўская пісьменніца. Жонка беларускага дзеяча Вацлава Ластоўскага.
• Іван Луцкевіч (1881—1919) — адзін з пачынальнікаў беларускага нацыянальнага руху, археолаг
• Антон Луцкевіч (1884—1942) — адзін з пачынальнікаў беларускага нацыянальнага руху, гісторык, літаратуразнаўца, публіцыст
• Аляксандрас Якшэвічус (1886—1971) — літоўскі і беларускі партыйны дзеяч