Віевіс

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Горад
Віевіс
літ.: Vievis
Герб
Герб
Краіна
Павет
Самакіраванне
Сянюнія
Каардынаты
Першая згадка
1539
Горад з
Вышыня цэнтра
134 м
Насельніцтва
  • 4 214 чал. (1 студзеня 2023)[1]
Часавы пояс
Тэлефонны код
(+370) 528
Паштовыя індэксы
LT-21058
Віевіс на карце Літвы
Віевіс (Літва)
Віевіс

Віевіс (літ.: Vievis, традыцыйная беларуская назва Еўе) — горад ва ўсходняй Літве, знаходзіцца ў складзе Эляктрэнайскага самакіравання, за 14 км ад Эляктрэная. З’яўляецца адміністрацыйным цэнтрам Віевіскай сянюніі. Насельніцтва горада налічвае каля 5,3 тыс. чалавек. Віевіс адносіцца да этнаграфічнага рэгіёна Дзукія.

Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]

Размешчаны на магістралі E85 ВільнюсКаўнасКлайпеда па абодвух яе баках і на чыгуначнай лініі Вільнюс — Каўнас. Чыгуначная станцыя Віевіс, аўтобусная станцыя; ёсць гасцініца.

Этымалогія[правіць | правіць зыходнік]

Назва горада, хутчэй за ўсё, паходзіць ад назвы мясцовага возера Еўе (па-літоўску: Vievis, Yvis), аднак існуюць звесткі, якія звязваюць назву горада з жонкай Гедзіміна Евай, з полацкіх князёўнаў.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Першыя гістарычныя згадкі ў пісьмовых крыніцах аб паселішчы адносяцца да 1539 года, калі мястэчка належала Агінскім. Каля 1600 года тут былі пабудаваны ўніяцкая царква і манастыр. У пачатку XVII стагоддзя ў Еўі пачала дзейнічаць друкарня праваслаўнага віленскага Свята-Духаўскага брацтва. Самая ранняя кніга, надрукаваная тут датуецца 1611 годам. Тут друкаваліся «Граматыкі славенскія правілное сінтагма» (1619 год) Мілецыя Сматрыцкага. Да 1660 года друкарня надрукавала 25 кніг на старабеларускай і польскай мовах. Князь Багдан Агінскі заснаваў тут першы манастыр, які ў 1806 годзе быў пераўтвораны ў прыхадскую царкву. У 1816 годзе князь Габрыэль Агінскі пабудаваў тут каталіцкі касцёл Св. Ганны, які захаваўся да нашых дзён. У 1837 годзе была закладзена першая праваслаўная царква.

Хуткі рост мястэчка пачаўся ў другой палове XIX стагоддзя, калі праз яго прайшла чыгунка Санкт-Пецярбург — Вільня — Варшава (1862 год). Пасля Першай сусветнай вайны недалёка ад Віевіса праходзіла мяжа паміж Літоўскай Рэспублікай і Польшчай. Пасля ўваходжання Літвы ў склад СССР, Віевіс, з 1950 года, стаў раённым цэнтрам, але пасля ліквідацыі Віевіскага раёна быў далучаны да Тракайскага раёна. У савецкія часы, у 1970-я гады, Віевіская друкарня пачала выпускаць самвыдавецкі часопіс «Люстра дзён», які рэдагаваўся Вінцуком Вячоркам.

У 1999 годзе Віевіс атрымаў уласны герб. Горад зноў стаў раённым цэнтрам у 2000 годзе.

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

  • 1990 год — 5,6 тыс. жыхароў
  • 2001 год — 5303 жыхары

Зноскі

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]