Луіс Брус

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Брус.
Луіс Брус
амер. англ.: Louis Eugene Brus
Дата нараджэння 10 жніўня 1943(1943-08-10) (80 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Род дзейнасці хімік, фізік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера фізічная хімія і квантавая кропка
Месца працы
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Richard Bersohn[d]
Член у
Узнагароды
Сайт columbia.edu/cu/chemistr…

Луіс Юджын Брус [6] (англ.: Louis Eugene Brus; нар. 10 жніўня 1943, Кліўленд, Агая, ЗША)[7] — прафесар хіміі ў Калумбійскім універсітэце . Ён з’яўляецца адным з адкрывальнікаў калоідных паўправадніковых нанакрышталяў, вядомых як квантавыя кропкі. У 2023 годзе ён стаў лаўрэатам Нобелеўскай прэміі па хіміі.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў 1943 годзе ў Кліўлендзе, штат Агая, ЗША. Падчас вучобы ў сярэдняй школе ў Роланд-Парку, штат Канзас, ён зацікавіўся хіміяй і фізікай.

Ён паступіў ва ўніверсітэт Райса ў 1961 годзе са стыпендыяй каледжа Корпуса падрыхтоўкі афіцэраў запасу ВМС (NROTC), што патрабавала ад яго ўдзелу ў дзейнасці NROTC на моры ў якасці мічмана. Ён выпусціўся ў 1965 годзе і пераехаў у Калумбійскі ўніверсітэт для атрымання доктарскаю ступені. Для сваёй дысертацыі ён працаваў над фотадысацыяцыяй пароў ёдыду натрыя пад кіраўніцтвам Рычарда Берсана[8].

Атрымаўшы ступень доктара філасофіі ў 1969 годзе, Брус вярнуўся ў ваенна-марскі флот у званні лейтэнанта і служыў навуковым супрацоўнікам у супрацоўніцтве з Лінь Мін-Чангам у Даследчай лабараторыі ВМС ЗША ў Вашынгтоне, акруга Калумбія.

Па рэкамендацыі Берсана Брус назаўсёды пакінуў флот і ў 1973 годзе далучыўся да лабараторыі AT&T Bell, дзе выконваў працу, якая прывяла да адкрыцця квантавых кропак. У 1996 годзе Брус пакінуў Bell Labs і перайшоў на факультэт хіміі Калумбійскага ўніверсітэта[8].

Узнагароды і званні[правіць | правіць зыходнік]

Быў абраны членам Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук у 1998 годзе, членам Нацыянальнай акадэміі навук ЗША ў 2004 годзе і з’яўляецца членам Нарвежскай акадэміі навук і літаратуры[9].

У 2010 годзе атрымаў узнагароду Выдатнага выпускніка ад Асацыяцыі выпускнікоў універсітэта Райса. У 2006 годзе быў адным з лаўрэатаў Прэміі Р. В. Вуда Амерыканскага аптычнага таварыства «за адкрыццё нанакрышталічных квантавых кропак і наватарскія даследаванні іх электронных і аптычных уласцівасцей», якую атрымаў разам з Аляксандрам Эфрасам і Аляксеем Якімавым[10]. У 2008 годзе разам з Суміа Ііджыма ён таксама атрымаў прэмію Каўлі ў галіне нанавукі за «вялікі ўплыў на развіццё нулявых і аднамерных нанаструктур у галіне нанавукі ў фізіцы, хіміі і біялогіі». Брус быў абраны на прэмію НАН ЗША ў галіне хімічных навук у 2010 годзе. У 2012 годзе ён атрымаў прэмію і прэмію Баўэра Інстытута Франкліна за дасягненні ў галіне навукі[11] і быў абраны лаўрэатам прэміі Clarivate Citation па хіміі «за адкрыццё калоідных паўправадніковых нанакрышталяў (квантавых кропак)»[12].

У 2023 годзе Брус атрымаў Нобелеўскую прэмію па хіміі сумесна з Аляксеем Якімавым і Мунгі Бавендзі «за адкрыццё і сінтэз квантавых кропак»[13]. Бавендзі працаваў постдоктарам з Брусам, калі яны былі ў Bell Labs[14].

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ http://www.columbia.edu/cu/csr/CSRIssues/2006_Fall_Issue.pdf
  2. ↑ http://www.pnas.org/content/102/5/1277.full
  3. ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22276666
  4. ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC547879/
  5. ↑ www.nasonline.org Праверана 4 кастрычніка 2023.
  6. ↑ Louis Eugene Brus (англ.). American Academy of Arts & Sciences (13 верасня 2023). Праверана 4 October 2023.
  7. ↑ Profile of Louis Eugene Brus
  8. ↑ а б Davis, Tinsley (February 2005). "Biography of Louis E. Brus". Proceedings of the National Academy of Sciences [англійская]. 102 (5): 1277–1279. doi:10.1073/pnas.0409555102. ISSN 0027-8424. PMC 547879. PMID 15677326.
  9. ↑ Gruppe 4: Kjemi(нявызн.). Norwegian Academy of Science and Letters. Архівавана з першакрыніцы 3 March 2012. Праверана 7 October 2010.
  10. ↑ Twenty attain 2006 top honors from the OSA. Laser Focus World (30 жніўня 2006). Праверана 4 October 2023.
  11. ↑ Bower Award and Prize for Achievement in Science. Franklin Institute (2012). Архівавана з першакрыніцы 17 December 2012. Праверана 7 April 2013.
  12. ↑ Thomson Reuters Predicts 2012 Nobel Laureates (англ.). www.prnewswire.com. Thomson Reuters. Праверана 4 October 2023.
  13. ↑ Devlin, Hannah (4 October 2023). "Scientists share Nobel prize in chemistry for quantum dots discovery". The Guardian [брытанская англійская]. Праверана 4 October 2023.
  14. ↑ "Names of purported Nobel chemistry prize winners inadvertently released". Reuters [англійская]. 4 October 2023. Праверана 4 October 2023.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Луіс_Брус&oldid=4705971"