Шклоў

Горад Шклоў Гарадская ратуша Герб Краіна Беларусь Вобласць Магілёўская Раён Шклоўскі Каардынаты 54°12′30″ пн. ш. 30°17′13″ у. д. Заснаваны 1535 Першае згадванне 1520 Горад з 10 красавіка 1762 Плошча 10,7 км² Водныя аб'екты Дняпро Насельніцтва 16 310 чалавек (2017) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код 2239 Паштовы індэкс 213010 Аўтамабільны код 6 Афіцыйны сайт http://shklov.mogilev-region.by (руск.)  (англ.)  Шклоў на карце Беларусі ±

Шклоў на Вікісховішчы

Шклоў (афіц. транс.: Škloŭ) — горад раённага падпарадкавання ў Магілёўскай вобласці Беларусі, адміністрацыйны цэнтр Шклоўскага раёна, на правым беразе р. Днепр. За 30 км ад г. Магілёў. Чыгуначная станцыя на лініі Орша—Магілёў. Насельніцтва 16 310 чал. (2017).

Гісторыя

Упершыню згадваецца ў 1526 годзе. Узнік на месцы сучасных вёсак Стары Шклоў і Хоцімка. Падчас вайны Маскоўскай дзяржавы з ВКЛ (1534—1537) у 1535 годзе спалены. З 2-й палове 16 стагоддзя цэнтр Шклоўскага графства. Падчас Лівонскай вайны (1558—1583) двойчы спалены рускімі войскамі. У канцы 16 стагоддзя перанесены на сучаснае месца. У 16-17 стагоддзях у горадзе існаваў вялікі Шклоўскі замак і Шклоўскія гарадскія ўмацаванні. У 1654 годзе, пасля кароткай аблогі, магістрат здаў горад рускім войскам. Улетку 1655 года ў Шклове размяшчалася часовая стаўка рускага цара Аляксея Міхайлавіча. У 1660 годзе горад вызвалены, у 1666 годзе зноўку захоплены рускімі войскамі. У 1667 годзе вернуты Рэчы Паспалітай. Шклоў быў цэнтрам Шклоўскага графства.У 1708 (падчас Паўночнай вайны 1700—1721) разбураны рускімі войскамі за дапамогу шведам. У 1762 годзе атрымаў магдэбургскае права, пячатку і герб.

Пасля 1-га падзелу Рэчы Паспалітай (1772) у складзе Расійскай імперыі. У 1773—1777 гадах цэнтр павета Магілёўскай правінцыі і губерні. З 1777 года мястэчка, цэнтр воласці Магілёўскага павета. З 1778 года валоданне С. Г. Зорыча. У пачатку 19 стагоддзя — важны гандлёвы цэнтр Беларусі, прыстань на Дняпры. У пачатку 20 стагоддзя праз Шклоў пракладзеная чыгунка Орша—Магілёў. З 1919 у складзе РСФСР, з 1924 — БССР (цэнтр Шклоўскага раёна).

Насельніцтва

• XVII стагоддзе: 1650 — 8 540 чал.; 1661 — 4 375 чал.
• XIX стагоддзе: 1880 — 2 393 чал., з іх праваслаўных 1 268, каталікоў 33, іўдзеяў 1 092
• XX стагоддзе: 1923 — 6 617 чал.; 1939 — 8,1 тыс. чал.; 1959 — 7,8 тыс. чал.; 1979 — 11,8 тыс. чал.; 1991 — 15 тыс. чал.
• XXI стагоддзе 2004 — 15,9 тыс. чал.; 2006 — 15,6 тыс. чал.; 2008 — 16,6 тыс. чал.; 2009 — 17,8 тыс. чал.; 2015 — 16 359; 2016 — 16 425 чал.; 2017 — 16 310 чал.

Эканоміка

Прадпрыемствы харчовай, папяровай, камбікормавай прамысловасці. Гасцініца «Крынічка». Уваходзіць у турыстычныя маршруты «Гісторыка-культурная спадчына Магілёўскага края» і «Айчыны славутыя імёны».

Культура

Шклоўскі раённы гісторыка-краязнаўчы музей. Дзейнічаюць дом культуры, бібліятэка.

Адукацыя

У Шклове працуюць 3 сярэднія школы, школа мастацтваў, спецшкола, цэнтр развіцця і рэабілітацыі, сацыяльны прытулак.

СМІ

У горадзе выдаецца газета «Ударны фронт».

Славутасці

Анатоль Наліваеў. Шклоўская сінагога.

• Шклоўскі ідал (10 ст., знойдзены каля Шклова ў 1963) — скульптура паганскага бажаства
• Ніжнінскі роў (геалагічны помнік прыроды рэспубліканскага значэння)
• Шклоўская сінагога (2-я пал. 17 ст.).
• Шклоўская Спаса-Праабражэнская царква
• Шклоўская ратуша
• Шклоўская сядзіба
• Будынак канторы папяровай фабрыкі «Спартак» (1898)
• Жылыя дамы (18—19 ст.)
• Шклоўскі касцёл (кан. 19 — пач. 20 ст.)

Страчаная спадчына

Шклоў, гравюра XVІІI ст.

Шклоўскі кадэцкі корпус, малюнак пач. XІX ст.

• Кадэцкі корпус (XVIІІ ст.)
• Сядзіба Крывашэіна (пач. ХХ ст.)
• Царква Уваскрашэння Хрыстова (XVIІ ст.)

Вядомыя асобы

• М. І. Гузікаў (1806-1837), беларускі музыкант
• Андрэй Ігнатавіч Зюзькоў, беларускі гісторык
• Святлана Сярова, беларуская лёгкаатлетка

Гл. таксама

• Беражаньскі гадзіннікавы завод царскага двара
• Гарады Магілёўскай вобласці
• Гарады Беларусі

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Шклоў

• Геаграфічныя дадзеныя па тэме Шклоў на OpenStreetMap

• Надвор'е ў горадзе Шклоў