Дру Вайсман

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Дру Вайсман
Дата нараджэння 7 верасня 1959(1959-09-07)[1] (64 гады)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Род дзейнасці даследчык, прафесар
Навуковая сфера messenger RNA[d][2] і RNA vaccine[d][2]
Месца працы
Альма-матар
Член у
Узнагароды

прэмія прынцэсы Астурыйскай за дасягненні ў навуковых і тэхнічных даследаваннях[d] (2021)

Breakthrough Prize in Life Sciences[d] (2021)

член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук (2022)

Rosenstiel Award[d] (2020)

прэмія Луізы Грос-Хорвіц (2021)

медаль Джэсі Стывенсан-Каваленка[d] (2022)

прэмія фонду Уорэна Альперта[d] (2022)

прэмія Медыцынскага цэнтра Олбані[d] (2021)

Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне

прэмія Ласкера — Дэбейкі за клінічныя медыцынскія даследаванні[d] (2021)

Нацыянальная Зала славы вынаходнікаў[d] (2023)

Cameron Prize of the University of Edinburgh[d]

прэмія доктара Поля Янсена за даследаванні ў вобласці біямедыцыны[d] (2021)

міжнародная прэмія Фонда Гайрднера (2022)

William B. Coley Award[d] (2021)

Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дру Вайсман (англ.: Drew Weissman; нар. 7 верасня 1959, Лексінгтан, Масачусетс, ЗША[7]) — амерыканскі імунолаг, біяхімік і вучоны-медык, найбольш вядомы сваім укладам у даследаванне РНК. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне 2023 года разам з Каталін Карыко за «адкрыцці, якія датычаць мадыфікацый нуклеазідных асноў, што дазволілі распрацаваць эфектыўныя мРНК-вакцыны супраць COVID-19»[8].

Яго праца дапамагла распрацаваць эфектыўныя мРНК-вакцыны, найбольш вядомымі з якіх з’яўляюцца вакцына супраць COVID-19 вытворчасць BioNTech/Pfizer і Moderna[9]. Вайсман з’яўляецца прафесарам медыцыны ў Медыцынскай школе Перэльмана пры Універсітэце Пенсільваніі. Ён і яго калега-даследчык Каталін Карыка атрымалі шмат узнагарод, уключаючы прэмію за клінічныя медыцынскія даследаванні Ласкера-Дэбейкі (2021).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіліся ў Лексінгтане ў яўрэйска-італьянскай сям’і[10][11][7]. Яго бацька Харалд Вайсман[12] быў інжынерам і заснавальнікам кампаніі па распрацоўцы аптычных люстэркаў для касмічных спадарожнікаў, маці Эйдэл Вайсман (народжаная Грэка) была зубным гігіеністам[13][14]. У пяцігадовым узросце ў Дру Вайсмана быў дыягнаставаны цукровы дыябет 1-га тыпу, і неабходнасць штодзённых ін’екцый інсуліну, а таксама частых аналізаў ўзроўню глюкозы ў крыві прывялі да яго цікавасці да навукі і медыцыне[15].

Атрымаў ступень бакалаўра і магістра ў Брандэйскім універсітэце у 1981 годзе, дзе спецыялізаваўся ў вобласці біяхіміі і энзімалогіі і працаваў у лабараторыі Джэральда Фасмана[16].

Падрыхтаваў і абараніў сваю дыпломную працу па імуналогіі і мікрабіялогіі ў Бостанскім універсітэце, дзе атрымаў ступень доктара медыцыны і доктара філасофіі ў 1987 годзе[17]. Пасля гэтага Вайсман прайшоў ардынатуру ў медыцынскім цэнтры дыяканісы Бэт Ізраэл, пасля чаго атрымаў стыпендыю ў Нацыянальных інстытутах аховы здароўя ЗША пад кіраўніцтвам Энтані Фаўчы, цяперашняга дырэктара Нацыянальнага інстытута алергіі і інфекцыйных захворванняў[18].

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Жонка — Мэры Элен Вайсман, дзіцячы псіхолаг[14], як і муж выпускніца Брандэйскага ўніверсітэта[11][19]. Дачкі Рэйчэл і Элісан[20].

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. https://www.invent.org/inductees/drew-weissman Праверана 4 кастрычніка 2021.
  2. а б https://www.theguardian.com/world/2021/sep/10/scientists-egos-key-barrier-to-progress-covid-vaccine-pioneer-katalin-kariko
  3. https://www.med.upenn.edu/apps/faculty/index.php/g275/p20322
  4. Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1 Праверана 10 лістапада 2023.
  5. Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1 Праверана 10 лістапада 2023.
  6. а б в г Krammer F., Palese P. Profile of Katalin Karikó and Drew Weissman: 2023 Nobel laureates in Physiology or Medicine // Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. / M. R. Berenbaum[Washington, etc.], USA: National Academy of Sciences [etc.], 2024. — Vol. 121, Iss. 9. — P. e2400423121. — ISSN 0027-8424; 1091-6490doi:10.1073/PNAS.2400423121
  7. а б Carolyn Y. Johnson. A scientific hunch. Then silence. Until the world needed a lifesaving vaccine (англ.). The Washington Post (1 кастрычніка 2021). Архівавана з першакрыніцы 4 кастрычніка 2021. Праверана 4 кастрычніка 2021.
  8. Нобелевскую премию по медицине присудили создателям технологии синтеза мРНК, позволившей сделать вакцины от COVID-19. meduza.io (2 кастрычніка 2023). Праверана 2 кастрычніка 2023.
  9. Queen Muse. This Philly Scientist’s Technology Helped Make the Pfizer COVID-19 Vaccine Possible (англ.). Philadelphia Magazine (12 лістапада 2020). Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2021. Праверана 4 кастрычніка 2021.
  10. Penn Professor ‘Saves the World’ with COVID Vaccine(Research Philadelphia Jewish Exponent, December 16, 2021)
  11. а б Drew Weissman, Jewish immunologist, wins Nobel Prize for his work on COVID vaccines
  12. mRNA pioneer James Kinneen. Weissman addresses Westwood
  13. Drew Weissman Modified mRNA Technology Used in COVID-19 Vaccines U.S. Patent No. 8,278,036
  14. а б How Scientists Drew Weissman (MED’87, GRS’87) and Katalin Karikó Developed the Revolutionary mRNA Technology inside COVID Vaccines
  15. Issam Ahmed. Drew Weissman, Nobel-winning mRNA pioneer(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 6 кастрычніка 2023. Праверана 10 кастрычніка 2023.
  16. Lawrence Goodman. The Brandeis alum whose research may lead to a COVID-19 vaccine (англ.). Brandeis University (29 верасня 2020). Архівавана з першакрыніцы 30 верасня 2020. Праверана 4 кастрычніка 2021.
  17. Drew Weissman, M.D., Ph.D. (англ.). The Trustees of the University of Pennsylvania. Архівавана з першакрыніцы 29 ліпеня 2010. Праверана 4 кастрычніка 2021.
  18. Carolyn Y. Johnson. A gamble pays off in ‘spectacular success’: How the leading coronavirus vaccines made it to the finish line (англ.). The Washington Post (6 снежня 2020). Архівавана з першакрыніцы 6 сакавіка 2021. Праверана 4 кастрычніка 2021.
  19. Drew Weissman helped make mRNA vaccines possible (The Washington Post)
  20. Drew Weissman Yale 2022
  21. The Frontiers Award goes to Karikó, Langer and Weissman for creating two technologies that together have propelled the advance of messenger RNA therapeutics, opening the door.... Архівавана з першакрыніцы 26 студзеня 2022. Праверана 26 студзеня 2022.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]