Тайвань: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др r2.7.3) (робат дадаў: gag:Kitay Respublikası (Tayvan) |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Нейтральнасць}} |
{{Нейтральнасць}} |
||
{{Дзяржава |
|||
{{Краіна |
|||
|Беларуская назва= Кітайская Рэспубліка |
|||
|назва па-свойму=中華民國 <br/>Zhōnghuá Mínguó |
|||
|Арыгінальная назва= {{lang|zh|中華民國}}<br /><small>(Zhōnghuá Mínguó)</small> |
|||
|назва па-беларуску=Тайвань |
|||
|Родны склон= Кітайскай Рэспублікі |
|||
|герб=Republic_of_China_National_Emblem.svg |
|||
|Герб= Republic of China National Emblem.svg |
|||
|сцяг=Flag_of_the_Republic_of_China.svg |
|||
<!--|Замест герба=--> |
|||
|дэвіз=няма |
|||
<!--|Дэвіз=--> |
|||
|месца=LocationROC.png |
|||
|Назва гімна= Тры народных прынцыпу |
|||
|мова= Мандарын |
|||
<!--|Аўдыё=--> |
|||
|сталіца=Тайбэй (дэ-факта) <br/> Нанкін (дэ-юрэ) |
|||
|Форма кіравання= [[Рэспубліка]] |
|||
|прадстаўнік=Су Цэнг-чанг |
|||
|Дзяржаўная рэлігія= |
|||
|кіраўнік дзяржавы=Чэн Шуй-біян |
|||
|lat_dir =N |lat_deg =23 |lat_min =50 |lat_sec = 0 |
|||
|плошча=35,980 |
|||
|lon_dir =E |lon_deg =120 |lon_min =56 |lon_sec =0 |
|||
⚫ | |||
|region = |
|||
|год=2006 |
|||
|CoordScale =2000000 |
|||
⚫ | |||
|На карце= Locator map of the ROC Taiwan.svg |
|||
|грашовая адзінка=Новы Тайваньскі Долар |
|||
|Мова=[[Кітайская мова|Кітайская]] |
|||
⚫ | |||
|Спрэчны статус=так |
|||
|гімн=Нацыянальны гімн Тайваня |
|||
<!--|Заснавана=--> |
|||
|нумарныя знакі= |
|||
|Абвяшчэнне незалежнасці= [[10 кастрычніка]] [[1911]] |
|||
|TLD=.tw |
|||
|Дыпламатычнае прызнанне= [[Знешняя палітыка Кітайскай Рэспублікі|частковае]]<ref name="newsru.com">[http://newsru.com/world/14jan2008/malavi_print.html Малаві перастала прызнаваць суверэнітэт Тайваня]</ref> |
|||
|міжнародны тэлефонны код=+886 |
|||
|Незалежнасць ад= |
|||
|схем.карта=Taiwan-CIA_WFB_Map.png |
|||
<!--|Дата ліквідацыі=--> |
|||
⚫ | |||
<!--|Прычына ліквідацыі=--> |
|||
|Сталіца= [[Тайбэй]]<ref>[http://www.gio.gov.tw/taiwan-website/abroad/ru/glance/ch12.htm Government Information Office]</ref> |
|||
|Найбуйнейшы горад= [[Тайбэй]] |
|||
|Пасады кіраўнікоў= [[Прэзідэнт Кітайскай Рэспублікі|Прэзідэнт]]<br />[[Прэм'ер-міністр Кітайскай Рэспублікі|Прэм'ер-міністр]] |
|||
|Кіраўнікі= [[Ма Інцзю]]<br />[[Чэнь Чун]] |
|||
|Месца па тэрыторыі= 134 |
|||
|Тэрыторыя= 35 980 |
|||
|Працэнт вады= 10,3 |
|||
|Месца па насельніцтву= 50 |
|||
|Насельніцтва= 23 188 078<ref name="eng.stat.gov.tw">[http://eng.stat.gov.tw/mp.asp?mp=5 Official National Statistics Taiwan estimate]</ref> |
|||
|Год перапісу= 2011 |
|||
⚫ | |||
|ВУП= 711,418 млрд. |
|||
|Год разліку ВУП= 2008 |
|||
|Месца па ВУП= 19 |
|||
⚫ | |||
<!--|Авіякампанія=--> |
|||
|Валюта= [[Новы тайваньскі долар]] |
|||
|Дамен= [[.tw]] |
|||
|Тэлефонны код= 886 |
|||
⚫ | |||
<!--|Примечания=--> |
|||
⚫ | |||
'''Тайвань''' або '''Кітайскі Тайбэй''', '''Рэспубліка Кітай''' — дзяржава ва [[Усходняя Азія|Усходняй Азіі]]. Раней кіраўніцтва Рэспублікі Кітай кантралявала ўсе тэрыторыі, за якімі замацаваная назва Кітай, акрамя [[Горад Макаа|Макаа]] і [[Горад Ганконг|Ганконга]]. Але ж пасля грамадзянскае вайны кіраўніцтва Рэспублікі Кітай было выгнанае па-за межы мацерыка; зараз яно кантралюе толькі тэрыторыі [[Востраў Тайвань|астравоў Тайвань]], [[Востраў Пескадорас|Пескадорас]], [[Востраў Кіньмень|Кіньмень]] і [[Востраў Мацу|Мацу]]. З пачатка 1990-ых гадоў усё часцей выкарыстоўваецца ў СМІ і паўсядзённым ужытку па ўсім свеце назва Тайвань, калі размова ідзе пра Рэспубліку Кітай, назва [[Кітай]] жа ёсць практычна манапалізаванаю Кітайскай Народнай Рэспублікай. У міжнародных арганізацыях і, напрыклад, на [[Алімпійскія гульні|Алімпійскіх гульнях]], Рэспубліка Кітай удзельнічае з імем Кітайскі Тайбэй. У афіцыйных дакументах на беларускай мове мусіць ужывацца назва "Тайвань". |
'''Тайвань''' або '''Кітайскі Тайбэй''', '''Рэспубліка Кітай''' — дзяржава ва [[Усходняя Азія|Усходняй Азіі]]. Раней кіраўніцтва Рэспублікі Кітай кантралявала ўсе тэрыторыі, за якімі замацаваная назва Кітай, акрамя [[Горад Макаа|Макаа]] і [[Горад Ганконг|Ганконга]]. Але ж пасля грамадзянскае вайны кіраўніцтва Рэспублікі Кітай было выгнанае па-за межы мацерыка; зараз яно кантралюе толькі тэрыторыі [[Востраў Тайвань|астравоў Тайвань]], [[Востраў Пескадорас|Пескадорас]], [[Востраў Кіньмень|Кіньмень]] і [[Востраў Мацу|Мацу]]. З пачатка 1990-ых гадоў усё часцей выкарыстоўваецца ў СМІ і паўсядзённым ужытку па ўсім свеце назва Тайвань, калі размова ідзе пра Рэспубліку Кітай, назва [[Кітай]] жа ёсць практычна манапалізаванаю Кітайскай Народнай Рэспублікай. У міжнародных арганізацыях і, напрыклад, на [[Алімпійскія гульні|Алімпійскіх гульнях]], Рэспубліка Кітай удзельнічае з імем Кітайскі Тайбэй. У афіцыйных дакументах на беларускай мове мусіць ужывацца назва "Тайвань". |
||
Радок 49: | Радок 72: | ||
* [[Tuntex Sky Tower]] |
* [[Tuntex Sky Tower]] |
||
{{ |
{{зноскі}} |
||
{{Краіны ля Паўднёва-Кітайскага мора}} |
|||
{{Азія}} |
|||
{{Ціхі акіян}} |
|||
{{Кітайская Рэспубліка ў тэмах}} |
|||
[[Катэгорыя: |
[[Катэгорыя:Часткова прызнаныя дзяржавы]] |
||
[[Катэгорыя:Кітайская Рэспубліка|*]] |
|||
{{Link FA|zh}} |
|||
{{Link FA|ar}} |
{{Link FA|ar}} |
||
{{Link FA|hu}} |
{{Link FA|hu}} |
||
{{Link |
{{Link FA|zh}} |
||
{{Link GA|de}} |
{{Link GA|de}} |
||
{{Link GA|en}} |
{{Link GA|en}} |
||
{{ |
{{Link GA|id}} |
||
[[ace:Taywan]] |
[[ace:Taywan]] |
Версія ад 13:05, 8 чэрвеня 2012
Нейтральнасць артыкула пад пытаннем |
| |||||
Гімн: «Тры народных прынцыпу» | |||||
Абвяшчэнне незалежнасці | 10 кастрычніка 1911 | ||||
Дыпламатычнае прызнанне | частковае[1] | ||||
Афіцыйная мова | Кітайская | ||||
Сталіца | Тайбэй[2] | ||||
Найбуйнейшы горад | Тайбэй | ||||
Форма кіравання | Рэспубліка | ||||
Прэзідэнт Прэм'ер-міністр |
Ма Інцзю Чэнь Чун | ||||
Плошча • Усяго • % воднай паверхні |
134-я ў свеце 35 980 км² 10,3 | ||||
Насельніцтва • Ацэнка (2011) • Шчыльнасць |
23 188 078[3] чал. (50-я) 640 чал./км² | ||||
ВУП • Разам (2008) • На душу насельніцтва |
$711,418 млрд. (19-ы) $30 881 | ||||
Валюта | Новы тайваньскі долар | ||||
Інтэрнэт-дамен | .tw | ||||
Код ISO (Alpha-2) | TW | ||||
Код ISO (Alpha-3) | TWN | ||||
Код МАК | ROC і TWN | ||||
Тэлефонны код | +886 | ||||
Часавыя паясы | UTC/GMT+8 |
Тайвань або Кітайскі Тайбэй, Рэспубліка Кітай — дзяржава ва Усходняй Азіі. Раней кіраўніцтва Рэспублікі Кітай кантралявала ўсе тэрыторыі, за якімі замацаваная назва Кітай, акрамя Макаа і Ганконга. Але ж пасля грамадзянскае вайны кіраўніцтва Рэспублікі Кітай было выгнанае па-за межы мацерыка; зараз яно кантралюе толькі тэрыторыі астравоў Тайвань, Пескадорас, Кіньмень і Мацу. З пачатка 1990-ых гадоў усё часцей выкарыстоўваецца ў СМІ і паўсядзённым ужытку па ўсім свеце назва Тайвань, калі размова ідзе пра Рэспубліку Кітай, назва Кітай жа ёсць практычна манапалізаванаю Кітайскай Народнай Рэспублікай. У міжнародных арганізацыях і, напрыклад, на Алімпійскіх гульнях, Рэспубліка Кітай удзельнічае з імем Кітайскі Тайбэй. У афіцыйных дакументах на беларускай мове мусіць ужывацца назва "Тайвань".
Палітычны статус
Нягледзячы на страту ўлады на тэрыторыі мацерыка, Рэспубліка Кітай дэ-юрэ пазначае сваёй сталіцай горад Нанкін, і да гэтага часу прэтэндуе на землі Кітайскае Народнае Рэспублікі, цэнтральнаазіяцкіх дзяржаў былога СССР, Манголіі, паўночнай М'янмы, хаця гэтыя ае пазіцыі пад цяперашнім кіраўніцтвам Чэн Шуй-біяна востра і рэзка не абазначаныя. А Кітайская Народная Рэспубліка, у сваю чаргу, не прызнае за законнае існаванне Рэспублікі Кітай і таму прэтэндуе на яе тэрыторыю.
Кітайская Народная Рэспубліка і па сённяшні дзень намагаецца дасягнуць кансенсуса і мірна ўніфікаваць Кітай. На выпадак, калі «мірная ўніфікацыя» не здарыцца, Кітайская Народная Рэспубліка ладзіць на ўзбярэжжы Фуджыян ракеты, накіраваныя супраць Рэспублікі Кітай і рыхтуецца да ваеннага ўварвання на яе тэрыторыю. У сваю чаргу, ЗША рыхтуюць войскі Рэспублікі Кітай і экспартуюць амерыканскую зброю на Тайвань. ЗША маюць свой погляд на сітуацыю ў рэгіёне. Згодна з ім, мінулыя непаразуменні не павінны зрабіцца прычынай агрэсіі супраць Тайваня.
У самім Тайвані існуюць розныя меркаванні наконт гэтага. Кіруючая партыя KMT згодна з пазіціяй ЗША і не адмаўляе магчымую ўніфікацыю ў больш-менш аддаленай будучыні. Аднак яна мае шэраг патрабаванняў, якія абавязкова павінна выканаць Кітайская Народная Рэспубліка, калі хоча, каб краіны аб'ядналіся. Вось яны:
- КНР абавязана дэмакратызаваць сацыяльнае жыццё да ўзроўню Тайваня.
- КНР абавязана ўзняць узровень жыцця сваіх грамадзянаў да ўзроўню Тайваня.
Іншая партыя, DPP таксама падтрымлівае пазіцыю ЗША, аднак выключае магчымасць уніфікацыі. Прэзідэнт Чэн Шуй-біян мае свой погляд на праблему, згодна з якім, якая бы пазіцыя па ўніфікацыі не была занята, абавязкова трэба праводзіць рэферэндум, каб спытаць у народа, ці згодзен ён з пазіцыяй кіраўніцтва.
Згодна з цяперашняй «палітыкай аднаго Кітая», што вядзе КНР, яна забараняе ўсім краінам, у якіх ёсць яе пасольствы мець нейкія дыпламатычныя стасункі з Тайванем. Таму, у абход гэтага патрабавання, Тайвань у большасці краін свету стварыў «Прадстаўніцтвы Тайваня ў пытаннях культуры і эканомікі». Гэтыя прадстаўніцтвы, па дыяпазоне абавязкаў і пытанняў, што там разглядаюць, падобны да дыпламатычных пасольстваў. А ў 25 краінах свету знаходзяцца афіцыйныя пасольствы Тайваня.
Таксама, «палітыка адзінага Кітая» зазначае, што КНР будзе ўдзельнічаць толькі ў тых арганізацыях, дзе не прызнаны Тайвань. Раней (з 1945 года), Тайвань меў прадстаўніцтва ў ААН і з'яўляўся адным з заснавальнікаў арганізацыі з імем «Кітай». Аднак, у 1971 годзе, РК была выключана з ААН і заменена на КНР. На Алімпійскіх гульнях забараняецца ўзнімаць Тайванскі флаг і выконваць нацыянальны гімн.
Таму наладжванне стасункаў з КНР на сённяшні дзень ёсць прыярытэтным накірункам палітыкі РК.
Вядомыя асобы
Гл. таксама
Зноскі
Шаблон:Кітайская Рэспубліка ў тэмах
Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link GA Шаблон:Link GA Шаблон:Link GA