Сальваторэ Квазімада

Сальваторэ Квазімада
Сальваторэ Квазімада
	італ.: Salvatore Quasimodo
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	20 жніўня 1901[…]
Месца нараджэння	Мадзіка[d], Free Municipal Consortium of Ragusa[d], Сіцылія, Італія[…];
Дата смерці	14 чэрвеня 1968[…] (66 гадоў)
Месца смерці	Неапаль, правінцыя Неапаль, Кампанія, Італія[…];
Пахаванне	Міланскія манументальныя могілкі[d];
Грамадзянства	Каралеўства Італія; Італія;
Жонка	Bice Donetti[d] і Maria Cumani Quasimodo[d]
Дзеці	Alessandro Quasimodo[d]
Альма-матар	Ist. Tec. Economico A.M. Jaci[d] (1919);
Месца працы	Міланская кансерваторыя; Рымскі ўніверсітэт Ла Сапіенца;
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт, мовазнавец, пісьменнік, перакладчык, сцэнарыст, выкладчык універсітэта, журналіст, літаратурны крытык, крытык
Кірунак	hermeticism[d]
Мова твораў	італьянская мова
Грамадская дзейнасць
Член у	Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук;
Прэміі
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сальваторэ Квазімада^[7] (італ.: Salvatore Quasimodo; 20 жніўня 1901— 14 чэрвеня 1968) — італьянскі пісьменнік, паэт, перакладчык. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры (1959) «За лірычную паэзію, якая з класічнай жвавасцю выказвае трагічны досвед нашага часу».

Біяграфічныя звесткі[правіць | правіць зыходнік]

Вучыўся ў Рымскім політэхнічным інстытуце. 3 1941 прафесар Міланскай кансерваторыі імя Дж. Вердзі.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

У 1930-я г. далучыўся да герметызму з яго матывамі тугі і адзіноты (зборнікі «Вада і зямля», 1930; «Патанулы габой», 1932; «Эрата і Апаліён», 1936; «Вершы», 1938). У перыяд антыфашысцкага Супраціўлення звярнуўся да сацыяльнай рэчаіснасці (зборнікі «I надышоў вечар», 1942; «Дзень за днём», 1947). У пасляваеннай творчасці пераважаюць грамадзянскія і патрыятычныя тэмы, вера ў народ (зборнікі «Жыццё не сон», 1949; «Фальшывая і сапраўдная зеляніна», 1954; «Непараўнальная зямля», 1958; «Даваць і мець», 1966). Аўтар зборнікаў публіцыстыкі, эсэ, перакладаў з грэчаскай мовы Сафокла, Эсхіла, Авідзія.

На беларускую мову асобныя творы Сальваторэ Квазімада пераклалі Янка Сіпакоў^[8], Язэп Семяжон, Лявон Баршчэўскі.

Творы[правіць | правіць зыходнік]

Acque e terre (1930)
Oboe sommerso (1932)
Erato e Apòllìon (1938)
Poesie (1938)
Ed è subito sera (1942)
Con il piede straniero sopra il cuore (1946)
Giorno dopo giorno (1947)
La vita non è sogno (1949)
Il falso e vero verde (1954)
La terra impareggiabile (1958)
Il poeta e il politico e altri saggi (1960)
Dare e avere (1966)

Пераклад на беларускую мову[правіць | правіць зыходнік]

Выбраная лірыка. Пераклад з іт. Лявона Баршчэўскага. Мн.: Зміцер Колас, 2022 («Паэты планеты»).

Зноскі

↑ ^а ^б Salvatore Quasimodo // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Salvatore Quasimodo // Берлінская акадэмія мастацтваў — 1696. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q414110"></a>
↑ ^а ^б Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644"></a>
↑ ^а ^б QUASIMODO, Salvatore // Dizionario Biografico degli Italiani — 1960. Праверана 18 кастрычніка 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1128537"></a>
↑ Квазимодо Сальваторе // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ Квазимодо Сальваторе // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ Поўнае напісанне імя і прозвішча Сальваторэ Квазімада ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.8., Мн., 1999, С.206.
↑ Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Логіш С. Квазімада // БелЭн у 18 т. Т. 8. Мн., 1999.

[_028a5271f9f77f3d-1] а ^б Salvatore Quasimodo // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_69944e4dfaf14281-2] Salvatore Quasimodo // Берлінская акадэмія мастацтваў — 1696. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q414110"></a>

[_d386486cb1e1cf4a-3] а ^б Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644"></a>

[_e0fc4f4265799eeb-4] а ^б QUASIMODO, Salvatore // Dizionario Biografico degli Italiani — 1960. Праверана 18 кастрычніка 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1128537"></a>

[_179d5fe08fea99eb-5] Квазимодо Сальваторе // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_62f9d6ccb6003ffa-6] Квазимодо Сальваторе // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[pr-7] Поўнае напісанне імя і прозвішча Сальваторэ Квазімада ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.8., Мн., 1999, С.206.

[8] Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі па літаратуры
1901—1925	Сюлі-Прудом (1901) Тэадор Момзен (1902) Б’ёрнсцернэ Б’ёрнсан (1903) Фрэдэрык Містраль / Хасэ Эчэгерай-і-Эйсагірэ (1904) Генрык Сянкевіч (1905) Джазуэ Кардучы (1906) Джозеф Рэдзьярд Кіплінг (1907) Рудольф Крыстаф Эйкен (1908) Сельма Лагерлёф (1909) Паўль Гайзэ (1910) Марыс Метэрлінк (1911) Герхарт Гаўптман (1912) Рабіндранат Тагор (1913) Рамэн Ралан (1915) Карл Густаў Вернер фон Хейдэнстам (1916) Карл Адольф Г’елеруп / Генрык Пантопідан (1917) Карл Шпітэлер (1919) Кнут Гамсун (1920) Анатоль Франс (1921) Хасінта Бенавентэ-і-Марцінес (1922) Уільям Батлер Ейтс (1923) Уладзіслаў Рэймант (1924) Джордж Бернард Шоу (1925)
1926—1950	Грацыя Дэледа (1926) Анры Бергсон (1927) Сігрыд Унсет (1928) Томас Ман (1929) Сінклер Льюіс (1930) Эрык Аксель Карлфельт (1931) Джон Галсуорсі (1932) Іван Бунін (1933) Луіджы Пірандэла (1934) Юджын Гладстан О’Ніл (1936) Ражэ Мартэн дзю Гар (1937) Перл Бак (1938) Франс Эміль Сіланпя (1939) Іаганес Вільгельм Енсен (1944) Габрыела Містраль (1945) Герман Гесэ (1946) Андрэ Жыд (1947) Томас Стэрнз Эліят (1948) Уільям Фолкнер (1949) Бертран Артур Уільям Расел (1950)
1951—1975	Пер Лагерквіст (1951) Франсуа Марыяк (1952) Уінстан Чэрчыль (1953) Эрнэст Хемінгуэй (1954) Хальдаўр Кільян Лакснес (1955) Хуан Рамон Хіменес (1956) Альбер Камю (1957) Барыс Пастарнак (1958) Сальваторэ Квазімада (1959) Сен-Жон Перс (1960) Іва Андрыч (1961) Джон Стэйнбек (1962) Гіоргас Сеферыс (1963) Жан-Поль Сартр (адмовіўся ад узнагароды) (1964) Міхаіл Шолахаў (1965) Шмуэль Іосеф Агнон / Нэлі Закс (1966) Мігель Анхель Астурыяс (1967) Кавабата Ясунары (1968) Сэмюэл Бекет (1969) Аляксандр Салжаніцын (1970) Пабла Нэруда (1971) Генрых Бёль (1972) Патрык Уайт (1973) Эйвінд Юнсан / Хары Эдмунд Марцінсан (1974) Эўджэніа Мантале (1975)
1976—2000	Сол Белау (1976) Вісентэ Алейксандрэ (1977) Ісаак Башэвіс Зінгер (1978) Адысеяс Элітыс (1979) Чэслаў Мілаш (1980) Эліяс Канеці (1981) Габрыэль Гарсія Маркес (1982) Уільям Голдынг (1983) Яраслаў Сейферт (1984) Клод Сімон (1985) Воле Шайінка (1986) Іосіф Бродскі (1987) Нагіб Махфуз (1988) Каміла Хасэ Села (1989) Актавіа Пас (1990) Надзін Гордымер (1991) Дэрэк Уолкат (1992) Тоні Морысан (1993) Кэндзабура Оэ (1994) Шэймас Хіні (1995) Віслава Шымборска (1996) Дарыа Фо (1997) Жазэ Сарамагу (1998) Гюнтэр Грас (1999) Гаа Сінцянь (2000)
з 2001	Відзьядхар Сураджпрасад Найпал (2001) Імрэ Кертэс (2002) Джон Максвел Кутзее (2003) Эльфрыдэ Елінек (2004) Гаральд Пінтэр (2005) Архан Памук (2006) Дорыс Лесінг (2007) Жан-Мары Гюстаў ле Клезіё (2008) Герта Мюлер (2009) Марыа Варгас Льёса (2010) Тумас Транстромер (2011) Мо Янь (2012) Эліс Манро (2013) Патрык Мадыяно (2014) Святлана Алексіевіч (2015) Боб Дылан (2016) Кадзуа Ісігура (2017) Вольга Такарчук (2018) Петэр Гандке (2019) Луіза Глюк (2020) Абдулразак Гурна (2021) Анні Эрно (2022)