Вольга Такарчук
| Вольга Такарчук | |
|---|---|
| польск.: Olga Nawoja Tokarczuk | |
 | |
| Асабістыя звесткі | |
| Дата нараджэння | 29 студзеня 1962[1][2][…] (57 гадоў) |
| Месца нараджэння | |
| Грамадзянства | |
| Муж | Roman Fingas[d] і Grzegorz Zygadło[d] |
| Дзеці | Zbigniew Fingas[d] |
| Альма-матар | |
| Месца працы | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | раманіст, пісьменніца, псіхолаг, паэтка, лібрэтыст, выдавец, donor |
| Жанр | паэзія, эсэ, раман, гістарычны раман[d] і наратыў |
| Валодае мовамі | польская |
| Мова твораў | польская |
| Грамадская дзейнасць | |
| Партыя | |
| Член у | |
| Узнагароды | |
| Подпіс |
 |
| tokarczuk.wydawnictwoliterackie.pl(польск.) tokarczuk.wydawnictwoliterackie.pl/… |
|
 Выявы на Вікісховішчы | |
Вольга Навоя Такарчук (польск.: Olga Nawoja Tokarczuk[7]; 29 студзеня 1962, горад Сулехаў) — польская пісьменніца, эсэістка, аўтар сцэнарыяў, паэтэса. Адна з самых чытаных польскіх пісьменніц. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры (2018) «за апавядальнае ўяўленне, якое з энцыклапедычным запалам паказвае перасячэнне мяжы як форму жыцця» [8].
Змест
Біяграфічныя звесткі[правіць | правіць зыходнік]
Навучалася ў Варшаўскім універсітэце (псіхалогія). Падчас навучання працавала валанцёрам з псіхічна хворымі падлеткамі. Пасля заканчэння ўніверсітэта ў 1985 годзе пераехала ва Уроцлаў, а потым у Валбжых, дзе працавала псіхатэрапеўтам. Вольга Такарчук лічыць сябе паслядоўніцай Карла Густава Юнга і называе яго псіхалогію адной з крыніцаў сваёй творчасці.
У студзені 1998 адна з падпісантаў Беларускай Дэкларацыі Свабоды. Сябра польскай партыі «зялёных».
Жыве ва Уроцлаве. Мае невялікі вясковы дом у Новай Рудзе пад Уроцлавам, купіла яго, каб быць бліжэй да сваіх любімых мясцінаў — гор. У Новай Рудзе ладзіць штогадовы фестываль «Горы літаратуры».
Творчасць[правіць | правіць зыходнік]
У друку дэбютавала ў 1979 годзе апавяданнем пад псеўданімам Наташа Баровін (Natasza Borowin). А ў 1989 годзе пабачыла свет яе першая кніга — зборнік вершаў «Гарады ў люстэрках» (Miasta w lustrach). Дэбютная кніга прозы — раман «Шлях людзей Кнігі» (Podróż ludzi Księgi) — выйшла ў 1993 годзе, за яе Такарчук атрымала ўзнагароду Польскага таварыства кнігавыдаўцоў.
Аўтар некалькіх раманаў і зборнікаў ападяданняў. Стварыла перапляценне рэальнай гісторыі і нацыятворчага міфу. Кніга «Правек і іншыя часы» (Prawiek i inne czasy, 1996) стала ўвасабленнем гісторыі Польшчы і адначасова ўвасабленнем гісторыі аднаго чалавека. Цераз прызму аднаго чалавека, аднаго роду, адной вёсачкі ёй атрымалася перадаць гісторыю ўсяго польскага народа і ўсёй Еўропы[9].
Польская назва кнігі Bieguni (2007) азначае стараабрадцаў, «бегуноў» або «бежанцаў», якія верылі, што свет прасякнуты злом і што адзінай магчымасцю ўцячы ад гэтага зла — быць у пастаянным руху. Галоўная тэма раману — экзыстэнцыяльная сітуацыя чалавека, які падарожнічае. Biegunі — гэта метафара сучасных вандроўнікаў. Над кнігаю аўтарка працавала тры гады і пісала яе пераважна ў дарозе[10].
Некаторыя яе творы экранізаваныя.
Творы[правіць | правіць зыходнік]
- Miasto w lustrach (1989 — зборнік вершаў)
- Podróż ludzi Księgi (1993)
- E. E. (1995)
- Prawiek i inne czasy (1996)
- Szafa (1997)
- Dom dzienny, dom nocny (1998)
- Opowieści wigilijne (разам з Ежы Пільхам і Анджэем Стасюком) (2000)
- Lalka i perła (2000)
- Gra na wielu bębenkach (2001)
- Ostatnie historie (2004)
- Anna In w grobowcach świata (2006)
- Bieguni (2007)
- Prowadź swój pług przez kości umarłych (2009)
- Moment niedźwiedzia (2012)
- Księgi Jakubowe (2014)
Беларускія пераклады[правіць | правіць зыходнік]
Раманы[правіць | правіць зыходнік]
- Правек ды іншыя часы — пер. Марына Шода, 2010
- Вядзі свой плуг праз косткі мёртвых — пер. Марына Шода, 2018
Апавяданні[правіць | правіць зыходнік]
- Прачынайся ты забіты (пер. Ганна Пазюк) //20 польскіх апавяданняў, Мінск, 2007, выдавецтва Логвінава
- Прафесар Эндрус у Варшаве (пер. Марына Шода) //20 польскіх апавяданняў, Мінск, 2007, выдавецтва Логвінава
- Самая брыдкая жанчына ў свеце (пер. Андрэй Хадановіч) //20 польскіх апавяданняў, Мінск, 2007, выдавецтва Логвінава
- CHE GUEVARA (пер. Юльян Гайдук)//часопіс ПАМІЖ, № 6-2007
Узнагароды (выбар)[правіць | правіць зыходнік]
- Прэмія Польскага таварыства кнігавыдаўцоў, 1993
- Прэмія Фонду імя Касцельскіх, 1997
- Літаратурная ўзнагарода "Ніке", 2008, 2015
- Міжнародны Букер і Нобелеўская прэмія па літаратуры, 2018
Зноскі
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #122302885 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 27 красавіка 2014.
- ↑ Olga Tokarczuk // Internet Speculative Fiction Database — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Olga Tokarczuk // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #122302885 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 12 снежня 2014.
- ↑ 5,0 5,1 https://www.facebook.com/partiazieloni/posts/10155770271222695 Праверана 9 снежня 2019.
- ↑ 6,0 6,1 http://www.batory.org.pl/en/about_the_foundation/council_and_board Праверана 30 кастрычніка 2019.
- ↑ https://rejestr.io/krs/243763/stowarzyszenie-kulturalne-gory-babel
- ↑ nn.by
- ↑ nn.by
- ↑ svaboda.org
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
|
- Нарадзіліся 29 студзеня
- Нарадзіліся ў 1962 годзе
- Нарадзіліся ў Любушскім ваяводстве
- Выпускнікі факультэта псіхалогіі Варшаўскага ўніверсітэта
- Выкладчыкі Ягелонскага ўніверсітэта
- Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі па літаратуры
- Асобы
- Пісьменнікі паводле алфавіта
- Польскамоўныя пісьменнікі
- Драматургі Польшчы
- Пісьменнікі Польшчы
